We collect basic website visitor information on this website and store it in cookies. We also utilize Google Analytics to track page view information to assist us in improving our website.
We collect basic website visitor information on this website and store it in cookies. We also utilize Google Analytics to track page view information to assist us in improving our website.
M/weyne Xasan iyo Madaxda Qaranka oo taageero xoogan ka helaya qeybaha kala duwan ee shacabka Somaliyeed kuwooda damiirka leh oo u midobay dagaalka looga soo horjeedo khawaariijta oo meel fiican marayo , kedib markii meel leyska dhigay waxii siyaasad ah ,xili ay khawaariijta iyaga dhaxdooda isku ugaarsanayaan gudaha dalka Soomaaliya iyo wadamo ka mid ah geeska Africa hal kudhiga Soomaalida maanta nool waa "Madaxweyne hadii uu madaxada fooraro adigoo madaxada fooraro kama tagi doontid dalkaan" Halgamaa Cali Jeyte ayaa cod ahaan u yiri,laakiinse hadalkiisa waxuu ka turjumayaa rabitaanka malaayiin Soomaaliya oo rajo xoogan ka qabaan iney dalkooda ku helaan nabad iyo nolol ka duwan midii ay horey ugu soo jireen.Well Done.
News in Somalia-Tuesday,October 3, 2023- War Deg Deg ah- Ciidamada Deganaka ee Macawisleyda oo siweyn iskugu balaariyey inta u dhaxeya Deganka Afcad ilaa Buulo Burde ka hor inta aan dgaalka loo fasaxin cidamada ka howlgalayo inta u dhaxeysa Baladweyne iyo Buulo Burde.
Macawisleyda Hiiraan oo sanad ka hor dagaalka u geli jiray koox koox amaba ay 5tii dhalinyaro ahba ay xeran jireen aag ayaa hada waxaad moodaa in ay wax badan ka duwan yahiin oo ay dhamaan goobaha dagaalka iyo saldhigayada ay hada ka howlgalayan ciidamadu ay yahiin kuwa aad saacadkasta u soo badanayo kuwaasi oo hada kor u dhaafaya kumanaan ku kala sugan meelo badan oo dhulka HIIraan ka tirsan.
Ciidamada oo siweyn u qalabeysan ayaa isku balaariyey dhul aad u weyn xili uusan xitaa weli bilaaban dagaalkii loo qorsheeyey ee ku wajahnaa wabiga. dhanka kale khawaariij baxsad ahaa oo ka soo dhuuntay khawaariij kale oo doonayey iney ka gudbaan wabiga degaanka Afcad ayaa waxaa halkaas uga gudbay wabiga oo kala ceyriyey dhalinyarada degaanka ee Macawisleyda oo sii ceyrsanaya kuwaasi oo doonaya iney ku sameeyaan khawarijta hub ka dhigis dhaliyaradaan ayaa dhawr bilood ka hor khawaariij uga dilay degaanka Afcad ilaa 90 khawaariij ah kuwaasi oo meydkooda keeyeen degmada Jalalaqsi halkaasna ku dul ciyaaray wilisaqo.
Hayeeshee qaabka dagaalka wajigiisa labaad ee khawaariijta dhinacaan Hiiraan loo wajahayo ayaa ah mid aan u saamaxeyn iney xitaa helaan fursad ay ku baxsadaan maxaa yeelay ciidamada ay wajahayaan iyo dadka degaanka kalsoonida ka muuqato marka laga hadlayo sida ay iskugu kalsoon yahiin una aaminsan yahiin difaaca dhulkooda iyo dalkooda awadeed ayaa waxey keeneysaa in uu dagaalka Khawaariijta looga soo horjeedo marka loo eego dalka intiisa kale inuu ka duwanado midka ka socda Hiiran, waana waxa ay wararkena dhan ugu badan yahiin dhinacan iyo Hiiraan. waxaa hada la wadaa diiwaan gelinta dadka khawaariijta u basaasa iyo qoysaskooda oo dhawaan la arki doono iyadoo meydkooda la soo dhigo meel fagaaro ah kuwaasi oo markii hore bulshada ay caruurtooda la dhigan jireen schoolada laakinse hada liiskooda la soo gabo gabeeyey waxeyna u muqataa in aan xitaa la siin doonin fursad ay Hiiraan kaka baxaan oo hada ka hor ayey intey sidaas sameeyeen leyska dhaafay,hadase xaalku sidaas iyo wax u dhaw maahan oo xaalku waa ka duwan yahay oo dagaalkaan waxaa loogu magac daray Xidido Siib.la soco wararkeena danbe.
News in Somalia-Monday,October 2,2023- Wararkii ugu danbeeyey iyo dagaalka Khawaariijta madaxweyne Jeyte oo aagagii ciidamada degaanka u kala qeybiyey iyo khawaariij oo sieyn uga naxeen qorshe Hiiraan oo dhan looga saarayo qoysaska ka jooga halkaas oo ay shacabka soo
gudbiyeen dhaman magaalooyinka iyo deganada ay ku nool yahin ka hor inta aan la fasaxin ciidamada deegaanka ee Macawisleyda oo siweyn u abaabulan inagoo aanan dooneyn in aanu ka hordhacno arimaha ciidanka saacadkasta la filan karo in khawaariijta loogu galo dhawr meelood.la soco wararkeena danbe.
News IN Somalia-Monday,October 2,2023- Shir si heer sare ah loo soo agasimay guulna u ahaa shacabka Soomaaliyeed kuwooda dagaalka kula jira kahwaariijta iyo kuwa doonayo in ay arkan dalkooda oo nabdoon guulna u ahaa dowaldnimada Soomaaliya iyo dadaalada uu hormuudka u yaahy madaxweynaha Qaranka dal xoreeye Mudane Xasan Sheikh MAxamud iyo madaxda kale ee qaranka ayaa ku soo idlaaday degaanka Wara Dhuumaale.
Shirkaan oo ay ka qeybgaleen Halgama Madaxweyne Jeyte, wasiiro, xildhibaano, waxgarad, saraakiil iyo dadka deegaanka ayaa waxuu ku soo dhamaaday sidii ugu quruxda badneyd ee uu shir dad aayahooda ka tashanayo shacabkoodana doonayo iney ka dul qaadaan khawaariijta u hadlilahayeen.
Shirkaan sida aanu ku heleyno warar sugan Khawaariij iyo shaqisyaadka taagera aad ayey uga naxeen ogaada isbuucyadii la soo dhaafay waxaan shacabka la wadaagnay in dagalkaan khawaariijta ay ku fashilmeen oo ay siyaasad ahaan daaqada ka baxeen labo xisbi siyaasadeed iyo shaqsiyaadkii hogaaminayey dhawaan ayaan shacabka Soomaaliyeed labadaas xisbi magacyadooda iyo shaqsiyaadka hogaamiyo iyo weliba sida ay khawaariij ula shaqeystaan aanu shacabka la wadaagi donaa hadaad horey uga tirsaneyd aadna tahay muwaadin Soomalaiyeed oo mustaqal ka leh siyaasada dalka ka fogow labadaas xisbi iyo dadk ahogaamiya bedelki adiga sameyso xisbi cusub intii ad qiyaali siyaasdeed iyo dad u shaqeeya kahwaariij aad ku fikri ahaan laheyd.
Weliba labada shqsi ee xisbiyadaas hogaamiyaan midna waa midka khawaariij ka soo gudbiya Buuntada Mahadaay ninkaas horey u soo noqday madaxweynaha weliab degaanka uu doonayo inuu ku hayo kahwariij waa meeshii uu ka soo jeday, maxuu Soomaali amaba wadan la yiraahddo Soomaaliya u tari karaa qofkaas argagixiyaha eh?.Weliba xisbigiisa waa looga kal tagay hada Soomaali abdnaa marki aanu wax badan halkanku soo bandhigno xili weliba munasib ah aye ogaan doonaan xaqiiqada.
Ninka kale ee xisbiga kale hogamaiye waxuu ku nool yahay qurbaha waxuuna isaguna horey u soo noqday madaxweyne socail mediyaha ayaa kaliya laga buun buuniyaa waxyaabahii fashiliyey xisbigiisana waxaa ugu weynaa waa kuwa ciidamada xooga dalka furumaha ka soo waci jiray oo dhihi jiray ka soo baxa iyagoo khawariij la shaqeysanayo, hadana waxaa fahmay dhalinyaradii Soomaliyeed ee dibadaha ka buun buunin jiray qaarkood oo ogaaday in ay kooxdaasi dalka ku heyso dhibato oo ay khawaariij wada shaqeystaan iyagoo is leh ku xumeeya dowlada hada jirta oo aysan wax qiimo ah ugu fadhiyin shacabka iyo ciidanka qaranka ee maalin iyo habeen dhaxanta u joogaan sidii ay dalkooda uga xoreysana lahayeen khawaariij argagixisada caalamiga ah.
Markii aanu leenahay dagaalka looga soo horjeedo khawaariijta waxuu saxadii siyaasada kala baxay labo xisbi iyo shaqsiyaadkii hogaminayey dad badan ayaa u maleeyaan been wax badan ayaa jidka ku soo jira yaan la sugi waayin ilaa hada waxaa guuleystay waa madaxda Qaranka iyo shacabkooda oo siweyn ugu garab istagya dagalkaan.
Aan u soo laabano howlgaladii ugu danbeeyey iyo abaabulka xoogan ee ka socda dalka oo maraya meel wanaagsan xili uu maanta gaaray taliyaha ciidanka lugta qeybo ka mid ah furumaha dagalka,. war hada ina soo gaarayna waxuu sheegayaa in khawaariijta ay isku soo dhibayaan koox koox xili uu ku wajahan yahy dagaal loo qaateen ah kaasi oo ilaa 3 jiho kaka furan.
Fiiro Gaar ah- Howlgalka sidey u kala horeeyaan iyo guulaha horudhaca ah ee la gaaray kama hordhici doono, la soco wararkeena danbe.
News in Somalia- Sunday,October 1,2023-Wararkeena kuwooda ugu waaweyn maanta iyo mar kale- Ciidamada Xooga dalka iyo kuwa deegaanka ee Macawisleyda oo howlgalo xoogan maanta ka sameeyey meelo badan kuwaasi oo iyagoo siweyn u qalabeysan isku balaariyey degaano badan oo hor leh iyadoona ay howlgalka xoogiisa u ka socdo xaduuda Hiiraan iyo Sh/dhexe.
Sidoo kale waxaa dagalkaan si xoogan uga qeyb qaadanayo ciidamo xoogan oo kuwa militeriga Soomaaliya ah oo isbuucyadii ina dhaafay ku jiray nasiino. dhanka kale ciidamada deegaanka ee Macawisleyda Hiiraan ayaa howlgalo xoogan ka wada jiinka wabiga inta u dhaxeya degmada Jalalaqsi iyo Mahadaay xili abaabul aad u xoogan uu ka socdo guud ahaan dhulka Hiiraan oo ah halka udub dhaxaadka u ah howlgalkan oo ay dadkedu daacad ka yahay dagaalkaan looga soo horeedo khawariijta oo ah degaan aan laga aqoon barnaamijka iku sawirka ay caanka ku yahiin khawaariijta kuwa u adeega amaba ay wada shaqeystaan.
Inta badan dadka Soomaaliyeed waxey inooga barteen wararka xaqiiqada ku dhisan waxaana maanta wararkeena ugu weyn in ay dagaalka si xoogan u soo galayaan shacabka Soomaaliyeed kuwooda uu weli ku danbeeyo damiirka ileen hada magacaan waa leysla wataa oo kaliya, waxaa si weyn u muqanaya in uu dagaalkaan madaxwweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud dal xoreeye iyo madaxda qaranka ay maalinba maalinta ka danbeysa ku helayaan kalsoonida shacabka Soomaaliyeed kuwooda ay ku weyn tahay dowladnimada.
Waana waxa keenay in ay mediyahii khawaariijta taageeri jiray amaba lagu raadin jiray Viewska ay marba meel u boodaan ilaa ay xigmadii kaka soo aruurtay qaxaa kana iyo meel hebela loo wadaa KKKKK waxaad moodaa iney caruur la hadlayaan.
Dhanka kale wararkeena kale waxaa ka mid ah mucaaradka amaba golaha bad baadada Koofur Galbeed oo kulamo iskugu jira wadatashi iyo isku diyaarinta dagaalka khawaariijta iyo dorashada Koofur Galbeed ka wada Mogdishu iyagoona maanta la kulmay qaar ka mid ah diplomaasiyiinta Mogdishu ku sugan.la soco wararkeena danbe.
Fiiro Gaar ah- Howlgalka ciidanka xooga dalk aoo dhul aad u balaaran isku fidiyeen saacadahii uhgu danbeeyye iyo ciidamada cusub ee dagaalka ku biiraya iyo arimaha oo ku socda sidi ugu wanaagsaneyd kama hordhici dono, waxaase Good Job madaxweynaha Soomalaiya iyo shacabk akwuooda damiirka leh ee taageerda xoogan ciidankeena qalabka sida iyo madaxda qaranka ee dalkooda xoreysanayo.
WAR DEG DEG AH- Khawaariij oo dhul badan oo u dhaxeeya Wabxo ilaa Ceelbuur laga saaray la soco degaano kale oo badan oo aanu xogahii ugu danbeeyey ka soo diyaarinay.
ciidamada xooga dalka iyo kuwa deegaanka ayaa horumaro xoogan ka sameeyey dagaalo badan oo ay dhawaan kaleen halka ay kuwana hada ku jiraan, sidoo kale ciidamo cusub ayaa dagaalka ku biiraya.(Halkan Taabo-Click Here)
Dhinacaan iyo Hiiraan dhamaan magaalooyinka waaweyn oo ay ugu horeyso Baladweyne albaabada ayaa wadooyinkeeda leyskugu dhufanayaa xili ciidamo deegaanka ah oo dharcad u
badan lagu daadiyey magaalooyinka kuwaasi oo amar ku qaba iney baacsadaan qoysaska khawaariijta ee la garanayo oo hada liiskooda la soo aruuriyey meelaha ay Hiiraan kaka sugan yahiin oo dhan iyo kuwa la shaqeeya.Good Job.War Helaa Talo Hela.
News In Somalia-Saturday, September 30,2023- Inta aanan muhiimada qormaena guda gelin waxaan leenahay shacabka Soomaaliyeed ee dagaalka uu hormuudka u yahay madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud kula jira khawaariijta iyo Somalida kuwoda damiirka leh ee dagaalkaan hormuudka u ah kuwaasi oo ay ugu horeeyaan ciidamada xooga dalka iyo kuwa deganka ee Macawislyda warar idiin farxad gelinayo ayaan idiin soo wadnaa sida khawariij looga guuleystay wax badana ay isku bedleen 28dii saac ee ina dhaafay, weliba ma dooneyno in aanu ka hordhacno wax badan waxaanse bogadineynaa qeybaha ay ka kobtan tahay bulshada ee har iyo haben u taagan iney dhulkoda xoreystan,weliba waxan aad ugu faraxsanahay in reerkasta
oo Somali ah ee ku nool deganada ay khawariijtu shacabkoda duleysan jireen kuwodii damiirka
lahaa amaba waxba damiir Somalinimo la yiraahdo ku danbeeyeen ay dagalkaan hada dal iyo dibadba ku jiraan, dhawaan madaxda qaranka waxaad arki doontaan iyagoo waayaan sidii ay u kala qaabili lahaayeen wafuudyo kala duwan ee heer caalami iyo mid Somalida dhaxdeeda ah waana la sheekeysan doonaa dhawaan.
Hayeeshee hadaan u soo laabano muhiimad aqoraalkaan Madaxweynaha Soomaaliya oo kulan balaaran la qaatay Golaha Bad Baadada Koofur Galbeed amaba hadaanu si kale u dhigno siyaasiyiinta ka soo jeedaan Koofur Galbeed ee isku diyaarinaya xoreynta deganadooda iyo doorashada.inkasta oo ay aheyd in sanad ka hor ay dhacdo doorashada Koofur Galbeed xiligaasi mucaaradka degaanka waxaanu aheyn mediyaha ay ugu necbaayeen oo waxey na lahaayeen waxaad la jirtaan Maamulka uu hormuudka u yahay Lafta Gareen ee uu fadhigoodu yahay magaalada Baydhabo.
Hayeshee muhiimadu xiligaas inooma aheyn shaqsi iyo maamul ay hogaaminayaan tiro kooban oo bulshada ka mid ah,waxaa inoo muuqday wax arimahaas dhan ka weynaa oo ah mustaqbalka shecabka waana waxii keenay in aanu xitaa hal maalin wax news ah iska daaye aanan xitaa sawir amaba muuqaal ay lahaayeen madaxweyne Xasan Sheikh iyo waftigii uu hogaaminayey aanan halkaan soo gelin kaliyana wararkeena ku koobnay in aanu talo siino Gudoomiye Adan Madoobe iyo Hogaamiye Lafta Gareen iyo malaaqyada maadaama uu markaasi gudoomiye Adan Amdoobe sida aad sawirkaan ku aragtaan uu waday dadaalo uu kula kulmayey qeybaha kala duwan ee bulshada oo ka soo biaawday magaalada Xudur.
Ujeedadii ugu weyneyd ee aanu markaas dadaaladaas u taageernay waxaa ka mid aheyd in mudo cayiman hadii fursad la siiyo maamulka haatan jira ay deeganada xoreyn karaan xiligaas oo ay ka hareen wajigii koowaad ee dagaalka looga soo horjedo argagixisada jabtay oo ilaa ay gaareen markii Hiiraan lagu jabiyey in ay xerada Labaatan Jirow ka cararaan iyadoo kaliya markaas loo baahnaa in shacabka oo kacdoonka had asocda muhiim u ah la abaabulo maadaama ay iyagu tahay kuwa ugu badan ee ay soo gaareyso dhibaaatada ugu badan amaba ay ilaa maanta heyso.
Ugu danbeyn heshiis siyaasadeed oo uu garwadeen ka ahaa gudomiye Adan Madoobe uuna arinkaas inuu xaliyo u wakiishay madaxwyenaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud waxaa halkaas fursad aad u weyn oo ilaa 12 bilood ah lagu siiyey maamulka haatan jooga amaba hadaanu si kale u dhigno Lafta Gareen iyo maamulka uu hogaamiyo.
Halkeey maanta wax marayaan 10 bilood ka dib oo ay mudadii la siiyey kaliya ka harsan tahay wax ka yar 55 maalmood,maxeysa tahay siyaasada ka danbeysa ee ay Lafta Gareen iyo teamkiisa u qaban waayeen doorasho amaba u diyaarin waayeen, xageysa ka heleen mucaaradku amaba siyaasiyiinta u taagan qabashada hogaanka Koofur Galbeed fursadaha ayololahooda ku bilaabeen?.
1- Horta masuuliyada koowaad waa in madaxweynaha Soomaaliya, xukumada Soomaaliya,
gudoomiye Adan Madobe iyo malaqyada qiraan in ay hada kedib Lafta Gareen iyo mucaaradkiisa u siman yahiin talada degaanka maamulka haatan jirane uu dorashada diyaarinteeda ka howlgalo mucaradkuna ay degankooda si nabad ah ku tagaan oo ay halkaas ololahooda ka bilaabaan oo ay meeshu noqoto meel nidaam iyo kala danbeyn uu ka jiro dalkuna u muuqaal ekaado wadan leh nidaam iyo kala danbeyn dowladuna ay kaalinteeda fududeyso, inagu ma dooneyno in aanu waqti ku lumino wararka fadhi ku dirirka oo aad mararka qaarkood arkeyso maamulka haatan jooga Baydhabo oo dad taageraan tiro yar oo ka mid ah sidii in ay muwaadiniinta kale ee Kofur Galbeed ee iyaga ka soo horjeeda ay deegaanka ka leeyahiin oo ay maalinkasta cay iyo af lagaado la joogaan meelo badan, waana mida la dhihi karo mucaaradku siweyn ayey uga faa'ideysteen amaba waa mida ka dhigtay iney haatan ka abaabul wanaagsan yahiin marka loo eego sanad ka hor.
Lafta Gareen midbaan leenahay hadaad iska dhaadhicisay in garoonka diyaaradaha maagaalada Baydhbo kuu xiran yahay amaba ay kuu hayaan ciidamo ajnabi ah oo ay qofkii degaankaas u dhashay kuu dili karaan waxaasi siyaasad lama dhaho adiga iyo inta ku taageersan waxaa leydiinka rabaa1- In aad horta la timaadaan qorshe aad bulshada inta hada idiin taageersan ka badan ku heli kartaan.2- Hadii aad isku kalsoon tahiin Doorasho ma hureysaane in aad qabataan amaba mudada yar ee kuu hartay aad ku diyarisan ileen waqtigii aad shacabka degankooda u xoreyn laheydeen adiga iyo mamaulkaada waxey ku dhamaadeen Soomaalida ku nool Koofur Galbeed iska daaye dad aan deegaankaas ka soo jeedin ayaa garanayo.
Inagu markii aanu sidan wax u qoreyno shaqsi muhiim inooma ahan dhamaan shacabka Koofur Galbeed oo dhan waa dad aanu si gaar ah u jecel nahay maxaa yeelay waxaan weli xasuusanaa dhibaatoyinkii iyaga u gaarka ahaa ee ay soo mareen iyo kuwa ay hada ku jiraan.Golaha Bad Baadada Koofur Galbeed amaba musharaxiinta Koofur Galbeed warkooda wuu cad yahay waa dagaalka looga soo horjeedo Khawaariijta iyo doorasho iney isku diyaariyaan oo ay kursiga aad ku fadhiso oo aan leyska joogi karin dorasho la'aan kukula tartamaan oo aad horta 57 maalmood kedib sharciyad ma heysataan adiga iyo maamulkaada howl aadan hureynina dib looma dhigtee hada ka howl galwe hadii shacabku idiin taagersan yahay oo aad mudo joogtaan oo aad heli kartaan kalsoonidooda,maadaama arimaha muhiimka u ah bulshada hada u yahay dib uxoreynta iyo doorashada.
Fiiro Gaar ah- Warar ku saabsan Khawariijta iyo geesiyaasha qalabka sida iyo kuwa deegaanka oo weliba aad u farxad gelin doona muwaadiniinta Soomaaliyeed kuwooda damiirka leh aya jidka inoogu soo jiro yeysan ku dhaafin.sidaan hory shacbaka uga balan qaadnay arimaha ciidanka kama hordhaceyno.
News in Somalia- Saturday, September 30, 2023-Wararkena kuwoda ugu xiisaha badan Dagalkii Khawaarijta looga ciribtirayey dalkeena oo aanu shacabka uga heyno warar farxad gelinayo Somalida kuwoda damiirka leh, inagoo aanan arimaha qaarkod weliba ka hordhaceyn.Wararkena kale waxaa ka mid ah banaanbaxyo lagu taageerayo howlgalada oo ka socda qeybo badan oo dalka ka mid ah oo ay caasimada Mogdishu ku jirto,halka ay shacabku siweyn ciidamada xooga dalka iyo kuwa deegaanka ee Macawisleyda u garab tagaan yahiin,halka ay meelaha qaarkood ugu geynayeen xoolo nool iyo agab kale .madaxda qaranka, Soomaalida wadaniyiinta ah ee har iyo habeen ciidamadeena xooga dalka iyo wiilasha sooma jeesta yaasha deegaankaa ee Macawisleyda garab taagan waxaan leenahay good job dalkaan idinkaa iska leh waxa kaliya ee aad had aku dadaashaan ha noqdo kaliya.......... adiga dhameystiro inta kale.
Dhinaca kale madaxweyne halgamaa Cali Jeyte oo ay waxgaradka Hiiraan ku wareejiyeen ciidamadii ugu badnaa tan iyo markii uu dagalka hada ku dhaw labada sano ka curtay carasanka amaba dhulka Hiiraan State sidaasina ugu faafay dalka intiisa kale.abaabulka ciidanka xooga dalkana warkiisaba dhaaf.waa la kala tagay orodse maahan dagaalkan waxuu banaanka keenay wax badan allow yaa maanta shaqsiyaad badan yiraahdo arimaha hada socda iskaka aamusa hadaadan ficil ka geysan karin.la Soco wararkeena danbe.
Fiiro Gaar ah- Weli qofkii aan si wanaagsan fursad ugu helin inuu qoraalkaan midkii ka horeeyey soo aqriyo si wararka farxada leh ee aanu dhawaan la wadagi doono bulshada intooda uu qimaha ugu fadhiyo dalka wax bdan u ogaadaan sida khawaariij looga guuleystay iyo xogta aysan dad badan ogeyn oo aanu dhawaan la wadaagi doono.bal aanu ku sii nasano heesaha ay ku lugeynayaan qaar ka mid ah fanaaniinta Soomaaliyeed ee qurbaha oo iyaga qudhooda dagaalka uu hormuudka u yahay m/weynaha Soomaaliya dal xoreeye Mudane Xasan Sheikh Maxamud.
Xafladan siweyn ayey u qiirootay una ooysay (Fanaanadeenii qaranka Feynuus Sheikh Daahir), iyadoo u hadashay sidii qof ku jira arbaciinkii oo kale oo la dar daarmeysa Soomaalida maanta nool kuwooda damiirka leh, sidoo kale dhawaan ayey aheyd markii Fanaanka Lafoole uu soo saaray hees la magac baxday waxaan ahey Agoon isagoo ilmeynayo, taasi oo ka dhigan in ay Soomaali kuwoodii damiirka lahaa dagaalkan ku jiraan rag iyo dumarba kuna garab istaageen madaxweyne Xasan iyo madaxda kale ee qarank aoo ay ugu horeeyaan RW Xamsa, gudoonka labada aqal.ileen damiir laawe nockasta uu yahay hada waqti laguma lumiyee....m/weynaha
Soomaaliya sawir hogaamiye ka murugeysan dalkiisa laga qaado kii ugu xumaa waxaa looga qaaday magaalada Adan Yabaal waana sawirka Soomali koodii damiirka lahaa uu si toos ah iyo si dadban dagaalka u galay.sawirkaas markii laga qaadayey rag isku sheegayo siyaasiyiin ayaa waxey ku faanayeeniney iaygu ciidamadii Cowesweyne ay khawaariij u shirqooleen wiilal Sooomaliyeed oo dalkooda u dhimanaya taariikh ayaa qormeysa midna waa qormatay sawirkaasne magaalada lagu qaaday iyo xiliga la qaaday waa history. Waxaan bogadineynaa sida ay maanta shacabka wax badan ugu kala cadaadeen..........................
News in Somalia-Thursday, September 28,2023-Markii aanu ka hadleyno xaalada dalkeenii hooyo ee Somaliya waxaan marka hore 24 saac kasta horta sugnaa inta ay ka daacsanayaan mediyaha loo furtay taageerada khawaariijta, NGO-ga, shisheeye kalkaalka, siyaasiyiinta fashilmay iyo weliba ganacsatada damiir beelay lagu buun buuniyo ay sidey doonan wax iskaka qortaan.
Markaas kedib ayaan Soomaalida kuwooda damiirka leh ee uu dalkaan quruxda badan uu qiimaha ugu fadhiyo wax badan loo bidhaamiyaa,hayeeshee inta aanan madaxda qaranka siiba madaxweynaha Soomaaliya dal xoreeye mudane Xasan Sheikh Maxamud iyo RW Soomaaliya Mudane Xamsa Cabdi Barre iyo shacabka Somaaliyeed qoraalkaan la wadaagin waxaan marka hore leenahay malaayiin Soomaaliya waa in ay horta taabtaan amaba click siiyaan halka ay ku qoran tahay ( Click Video) ee sawirka madaxweynaha iyo kan RW Somaliya markii aad soo daawato oo aad muuqaalkaas soo dhameysato, kedib si degan qormadaan oo dhinacyo badan taabaneysa si degan u aqri.
Sideedaba markii halgan la galo amaba dal bur buray oo ay ku nool yahiin shacab sharaf badan oo la yiraahdo Soomaali, in sharaftiisa la soo celinayo waxaa loo kala baxaa qiyaali ku nool iyo xaqiiqo ku nool waana tan keentay in m/weyne Halgamaa Cali Jeyte oo shacabka Hiiraan kuwooda wadaniyiinta ah iyagoo degankooda xoreysanayo amaba dalkooda ka difaacanayo cadowga garab iyo gashaana u ah dowladooda ay dagaalka labo sano ku dhawaad socda hormuud u yahiin oo aysan halmaalin waxbo iska bedelin go'aankooda dalka looga cirib tirayo khawaariijta jabtay iyagoo garab iyo gashaan u ah madaxda iyo dowlada dalkooda ka jirta.Good job Mr Jeyte.
Aanu u soo laabano muhiimada qormadeena iyo madaxda qaranka.1- Madaxweynaha Soomaaliya iyo RW Xamsa amaba gudoonka labada aqal waxaan leenahay dalka iyo dadka Soomaaliyeed waa guleysteen waxbo yaan la eegin borobagaandada iyo beenta ay ajaaniibta dalkeena ku sugan qaarkood oo mushaar fiican ku heystaan mushkilada dalkeena ka soo jirtay mudada 30 ka sano ka badan ay gudaha dalka ku faafiyaan marnaba yaan lagu mashquulin qof Soomalai ah oo maskaxiyan mudadii u dalkeenu colaadaha ku jiray inta noloshii ka quustay ajaniib dalkeena iney qataan mustaqbalka doonayo isagaas siyaabo kal duwan u adeegsadaan.
Waa in la eegaa picture-ka guud oo ah imisa dowladood ayaa dhiiga shacabkeena ku qataan malaayiin dolar, imisaa cuuriyamineysa horumarka dalkeena oo doonayo iney shacabkeena ku gumaadaan amaba ku bahdilaan magac argagixiso, magac NGO iyo magac Diin. Imisaa dowladaha dalkeena bur buriyaan African ah , Imisaa Muslin ah, Imisaa wadamada reer Galbeedka ah ,Imisaa jiritaankeena dowladnimo iyo mideena umadeed sidan inaga ugu ogol nahay ugu ogol, wadan hebel xiriirka aanu la leenahay maxaa dalkeena ka soo galo, maxaan inaga u iibgeynaa, maxaa isaga naga soo galo, dani miyey inoogu jirtaa in aanu xiriir
siyaasdeed la yeelano wadamo ku mashquulsan bur burka dalkeena?.
Waa su'aalahaas kuwa maskaxiyan loo baahan yahay in ay madaxda dalkeena iyo shacabka kuwooda u fikiraan sida wanaagsana isweydiiyaan ee maahan in magac Khawaariij oo kuwii Soomaalida ahaa ee dalka keenay laga dhigay mid la dilo iyo mid duurka ku dhuumanayo oo ay ajaaniib doonayo iney dalkeena dhan qaataan hada magacii kala waregeen oo ay kaliya markii ay arkaan in ay Soomaalidu xisaabtamayaan hadba degankii kacdoon muuqda uu ka jiro culeyska saaraan.
Umad dalkeeda xoog iyo xeelad looga qaadan karo ma jirto xitaa hadii qeyb iyagaas ka mid ah la qaldo oo lagu shaqeysto waxaanse 100% hubnaa hadii aanu maanta dalka Soomaaliya madax ka ahaan laheyn in aanu albaabada iskugu dhufan laheyn xeralada Xalane oo ah halka dalkeena laga bur buriyo oo ay ajaniibtu joogitaanka ay mudo halkaasi jogeen kuna ilmo dhaleen ay moodaan iney dalka Soomaaliya iyaga leeyahiin iyagoo adeegsanayo dhaqaalo laga keenay wadamada qaar oo dalkeena iyo dadiisa lagu gubo aysana jirin wax dan ah oo Soomaalida ugu jirto in ay xeradaas ka sii furnaato gudaha dalkeena.
2-Yaan marnaba lagu mashnquulin Qarax marka laga soo tago Ajaaniibta gudaha dalkeena ka fuliyaan shaqsiyaadka Soomaalidaa ee qeybta ka ah la garanayo, kuwaas in lagu mashqulo magacyadoda oo sida khaariijta oo kale loo dhaqmo muhiim maahan khawaariij ayaa qofkii is qarxiyo dhahdo wa reer hebel,maxaa yeelay dalkan waxaa horey ugu soo jiri jiray Hogaamiye koxeed noloshii aas aasiga aheyd u diideen shacabka oo ilaa caasimada Mogdishu oo ay ku wada sugnaayeen badankood u ogolaan wayey iney dekedeeda shaqeyso, waana midii keentay xiligaas hogaamiye koxeedyo kale oo dalka ka jiray ay shacabkoda u ogolaadeen iney dekedahooda iyo nolosha aas aasiga ah ee shacabkooda ka hor istagin,maanta waxaa la mid ah Soomaali badan ayaa khawaariijta ku biireen markii dalka la keenay kuwo degaanadooda mushkiladii wey ka ilaaliyeen kuwii dalka keenayna waa iska qabteen, kuwona maanta weliba kuwii ka soo jeeday hogaamiya koxedyada aanu kor ku soo shegnay.
Waxad kaliya isweydiisaa maxey reer Hiiraan iyo shacabka SSC uga duwan yahiin Soomaali badan oo uu markasta oo uu dalku galo halgan gobanimo u dirir ah iyagu u noqdaan kuwa ugu badan ee ay soo gaarto dhibta hadane u adgeysta oo ay kuwa dalkooda lagu bur buriya amaba iibsadaan u yahiin kuwa ugu qeylida badan markii ay wax yar dhacaan?.Sababta oo kooban waa sidan.Waa marka koowaade waa dad dalkooda uu qiimo ugu fadhiyo amaba waxaa ku badan dadka daacada ah ee sida sahlan loo qaldi karo waana dad wadaniyiin ah amabawaxaa ku badan dadka Wadaniyiinta ah, weliba dalka Soomaaliya uga nool dhulka ugu barwaaqada badan.
Hayeeshee marka Hiiraan laga sii hadlayo waxuu ku yalaa halbowlaha dalka oo waxuu isku xiraa dhamaan gobolada dalka min koofur ilaa waqooyi waxaana saaran masuuliyad ka baaxadweyn mida saaran Soomaalida kale waana waxa keena kacdoonkasta oo iyaga ka bilaawda inuu si deg deg ah ugu faafo dalka.
Hada maxaa Somali la gudboon kuwooda ku nool degaanada ay weli ku harsan tahay argagixisada?. War sida reer Hiiraan munaafaqnimada intaad joojisaan dalkaan barwaaqada ah adinkaa iska leh ee xoreysta shisheeyahana hada idiinku shaqeysta noockasta uu yahay ama qaarkiin oo isku sheegaan siyaasiyiin fashilmay dalka dibadiisana guryo qurqurxon ha leydiinka dejiyo ee halkaas hadba wadamada aad joogaan beenta ugu sheega waqtiga uu dalkeena qof ajnabi ah misirkiisa sii carqaladeyn karo oo uu shaqsiyaad intuu gobolada dalka ugu yeero Hotelo ku yaalo wadamada dibada kula soo kulmaan sidii waxey iyagu dalka ka yahiin maxadii qaranka waa waqti tirsan meel ku qorta qodobkaas.
Ugu danbeyn waxaan bogaadineynaa shacabkii iyagoo dowladooda garab taagan dhawaan iska xoreyen Khawariijta iyo kuwa sida reer Hiiraan hada kedib iska xoreynayo ogaada khawariijta waa jabtay dalkaane waa uga dhamaatay madaxweyne Xasan Waxaan leenahay reer Hiiraan iyo khawaariij waa is yaqaanan markii qarax dhacoba maalinba qabiil Somaliyed ayaa ka danbeeyey ha dhahaano waxaas labadii sano ee Hiiraan lagu soo abaahiyey, bacrimiyey amaba hadaanu si kale u dhigno lagu soo fara xumeeyey goobahii dagaalka ayey waxey doonaan iska dheegi jireen xitaa wax tacsi ah haka dirin qarax dhacay kaliya shaqadaadu ha noqoto khawaariij iyo shaqsiyaadka ay isla fashilmeen dagaalkooda in aan lagaa weecin.
Mid waxaan leenahay ciidamada qalabka sida ee Soomaaliya iyo kuwa degaanka amaba guud ahaan shacabka Soomaaliyeed xaqiiq ha idiinku filnaato in cida dalkaan u harayo ay yahiin Soomaali oo hadii dad la dabargooyn karo kaliya waxaad aragtaan labadii qarax ee ugu danbeysay ee Hiiraan ka dhacay dhaqaalaha lagu bixiyey iyo tirada ku dhimatay sidey u kala fog yahiin,ha eegin guryo dumay oo dadkii shaley dhistay ay berito dhisan karaan, war dunida hadey isku timaado qof uusan Allaah dilin ifkaan kama tagayo kumana dhalanayo meeshuna waa Hiiraan weliba waxaa la arki doonaa wadamo badan oo Soomaalida baryi doona mustaqbalka dhaw oo iyagu hada isku arka iney nabdoon yahiin, laakinse booska dalka Soomaaliya uu hada ku jiro geli doonaan kuwaas markaas kedib ayaan is wareysan doonaa iyaga hada waqti kuma lumin doono.
Waa in ay Soomaalidu ka koraan qaraxyadan amaba mushkiladan markii ay dhacaan qof kale oo Soomali ah in loo saariyo lagu mashquulayo amaba la leeyahay qofka isku qarxiyey meel hebel waa reer hebel waa dhaqanada la adeegsado markii dal la doonayo in umadii lagu yaqiinay laga qaato.madaxweyne Xasan halkaas kahaay qofkasta oo Soomali ah xitaa hadii uu Allaah ku sababo inuu u dhinto Malab amaba Subag u cabay ifkaan ma joogayo Somali
badana waa iney la yimaadaan kalsoonida ay reer Hiiraan khawaariijta ku xasuuqeen oo kale o ay dhulkooda uga xoreyteen duamr iyo caruur suuqyada lagu bartilmaameedsado waa meesha ugu hoseysa ee qof laga guuleystay ku dhaqaaqo kkkkkkk.
Fiiro Gar ah- Wararkeena kale waxaan bogaadineynaa mucaaradka degaano badan oo ay dhamaadka sanadkan ka dhici doonto doorasho oo siweyn uga faa'ideystay shacabka deegaanadaas oo ay durbaba kasbadeen mark aloo eego sidey ahaayeen sanad ka hor kuwaasi oo aanu ka xusi karno kuwa koofur Galbeed, sababta ugu weyn ee ay shacabku inoo sheegeena waa in lagu yiri sanad ka hor degaanka ayuu maamulka hada jira idiin xoreynayaa,
laakisne bedelkii xaalku sidiisii yahay weli, weliba waxgaradk adegaanka qaarkood waxaa laga dareemayaa isbedel xogan oo ku dhacay.ogaada markii anau ka hadleyno SSC, Hiiraan State iyo Koofur Galbeed marnaba kalama reebno oo shacabka degaanadaas ayaa ka mid ah malaayiinta Soomaalidaa ee ku tixan bogaan.la soco wararkeena danbe.
Picture of The Day -Thursday, September 28,2023-President Hasan Sheikh who was the favorite on May 15,2022 Somali presidential election overwhelmingly getting support from different part of the Somali people, While the president leading the war and getting day by day support from the local Somali people as well Somali diaspora.
Al-Shabaab, al-Qaida’s in East Africa, which has murdered thousands of people in Somalia,
East Africa and beyond now is lossing ground war against Somali government and the
people of Somalia, this war accoding to Somali people is a very serious war and the terrorist armed group (Al-Shabab) in Somalia are now divided after lossing the will of the people that is reality on the ground and that is why they lossing the war.Well done president and people of Somalia.This is the latest massage from the president of Somalia his excellency Hassan Sheikh Mohamud.
Sawirka Maanta-Waxaan marka hore bogaadineynaa shacabka Soomaaliyeed oo m/weynaha Somaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud oo dagaalkan loog asoo horjeedo Khawaariijta
hormuud u ah ku garab istageen kaasi oo maalinba maalinta ka danbeysa helaya taageerada shacabka Somaliyed kuwoodii damiirka lahaa oo dagaalkan looga soo horjeedo khawaariijta
xili meelo badan oo dalka ka mid ah shacabku iskugu soo baxayaan taagerda loo muujinayo madaxda qaranka. dhianca kale axaan bogaadineynaa ciidamda xooga dalka Soomaaliya iyo kuwa deganaka ee Macawisleyda amaba hadaanu si kale u dhigno dadka deegaanka dadalada wax ku oolka ah ee ay habeen iyo maalin wadaan, hayeeshee sidaan shacabka Soomaaliyeed horey uga balan qaadnay marnab akama hordhaceyno halka ay marayan howlaha ciidanka sidaan horeyba u sameyn jirnay tan iyo marki uu dagaalka looga soo horjeedo kahwaariijta ka curtay.
Madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud oo ka mid ahaa musharaxiintii ugu cad cadaa doorashadii dalka k adhacay May 15, 2022 ayaa mar kal edagaalkaan loog asoo horjeedo khawaariijta garab xoogan uga helay shacabweynaha Soomaaliyeed sidaan horeba ku sheegnay kuwoodii damiirka lahaa. sidoo kale waxuu dagaalkaan sabab u noqdya iney saxada siyaasada ka baxaan si weliba la yaab leh dhamaan siyaasiyiinti khawaariijta la shaqeysan jiray ilaa maantana la shaqeystaan taasi oo guul siyaasadeed u ah dalka iyo dadka Soomaaliyeed. Dhsank akale RW Soomaaliya mudane Xamsa Cabdi BArre oo isaguna dalka MAreykanka kula kulmay jaaliayda Soomalaiyeed ee waqooyiga Amerika ayaa kulan gaar ah layeeshay culimada Soomaaliyeed ee ku sugan halkaas kuwaasi oo siweyn u taageeray madaxweyne Xasan iyo dowlada haatan jirta.
Ugu danbeyn waxanu bogaadineynaa sida howgalada iyo halka ay weax marayaan loo xadiday oo kahwaariij iyo kuwii ay wada shaqeysan jireen ugu jahwareersanyahiin halka ay dowlada haatan jirta ka heshay shacabiyada,hadaba aanu isla dhageysano qudbadii madaxweynaha Soomaaliya ee uu maanta uga hadlay dhalashada Nabigeena Muxamed NNK ha ahaatee iyo arimo kale oo quseeya dalka iyo dadka Soomaaliyeed.
Fiiro Gaar ah- Madaxweyne Xasan yaan marnaba dagaalkaan khawariijta lagaa weecin bartaas ka haay, la soco wararkena danbe iyo guud ahaan wararka kale ee dalka dorashoyinka dhacayo dhawaan sida ay mucaaradku u abaabulan yahiin iyo weliba hadba hogaamiyaasha aanu is leenahay wey ku haboon yahiin degaano badan oo dalka ka mid ah oo inta badan shacabkooda sanadkii dhan diyaarad dibadaa laga aado kaliyana sanadka dhan lala joogo wax ka yar 3 bilood iyadoo meelaha qarkod kahwaariij joogtana madaxdooda ay Hotelo dibad aah iskaka raaxeysanayaan, waxanse shacabka abdan oo Soomaaliyeed u rajeyneynaa dhawaan isbedelka siyaasdeed ee uu degaanadooda geli doono borobagaando aan dhaafsiisneyn mediyaha in shacba danbe lagu maamulo wey adkaan doontaa hada kedib.war helaa talo hela.
News in Somalia-Wararkeena Maanta kuwooda ugu xiisaha badan-1- Dgaaalka Khawaariijta.
2- Taageerayashii Khawaariijta oo ay waxkasta hadey sheegeen u socon la tahay dacayadahii
( borobagandhadii) loo sameyn jiray argagixisada iyadoo 24 kasta 20 news oo is bar bar yaacayo oo beenta ay xambaarsan yahiin aan caruurta xitaa laga dhaadhicin karin bulshada lagu marin habaabiyo.3- Waxaan ku qosolnay mid ka mid ah dowladaha qaraxyada Somaliya ka dhaca ku maalgelisay Khawaariijta oo ka tacsiyadeyneysa qaraxii ugu danbeeyey kkkkk,
qoraaladenii kuwan ka horeeyey isbuuc ka hor waxaan shacabka la wadaagnay in labo
xisbi oo kuwa siyaasada dalka oo ay weliba kala hogaaminayaan labo shaqsi oo horey hogaanka dalka loogu soo aaminay ay saxada siyaasada ka baxeen weliba qaarkood wey nala soo xariireen weyna dareensan yahin in ay siyaasada uga dhamaatay, ooweliba qilaaf xoogan ayaa hareeyey xisbiyadaas tan iyo markii aanu arinkaas soo bandhignay.
Waxaa taas ka daran 3daan nin mid ka mid ah waxuu qabiilka uu ka dhashay ku yiri hadii dagaalada hada socda leygu qabto yaan ley dilin xog badan ayaan hayaa kkkkkk, dagaalkan wajigiisa koowaad markii uu dhacayey waxaa jirtay dhacdoyin badan oo aanu shacabka joogto ugu soo gudbin jirnay oo dhamantood run noqday, hada meel ku qorta 3daan nin labo ka mid ah gacanta Macawisleyda Hiraan ayey ku bixi doonaan xitaa hadey qabiiladooda dabada gashtaan.
Fiiro Gaar ah-Wararkeena kale waxaa ka mid noqonaya weliba maalmaha iyo isbuucyada inagu soo aadan hadii Alle idmo,doorashada ay isku diyaarinayaan mucaaradka koofur Galbeed, Jubaland iyada dib ayaan u dhiganeynaa m/weyne Madoobe doorasho wuu qabanayaa isagu sida aanu ku heleyno xogo isa soo tarayo,Puntland iyadu maalinba laguma darsado wax weyn oo doorasho dib u dhigi karona degankaas kama jirto Buraha Galgalo waxaa saaran koox daacish ah oo ilma adeeradood iyo tolkooda u ogolaaday ineysan carqaladeyn adeega aas aasiga ah,waxoodana iska gurtaan....lol.hayeeshee ninka aanu ka cabsi qabno waa ( Lafta Gareen) inuu u fashilmo sida labada xisbi ee aanu ka hadleynay ee khawaarijta la shaqeysan jireen ilaa maantana la shaqeystan ee hada aanu sida horudhaca ah shacabka ula wadagnay xisbiyadaas oo ay kala hogaaminayan labo shaqsi oo dalkan horey hogaankiisa u soo qabtay,isaga hadey siyaasada dalka wax uun uga siyaaday tan iyo markii uu degaanka wax ka noqday waxuu muran la'aan qaban doonaa doorasho, weliba dadka bogaan ku tixan wey la socdeen sida aanu markasta ula talin jirnay madaxweyne Lafta Gareenlaaksine hada mucaaradku ma ahan kuwo la sahlan karo waan hubnaa iney Baydhabo tagi doonaan kan abilaabi donaan ololahooda doorasho.
Muuqaalkaan markii aad daawato waxaad ka eegtaa ninka kaliya ku dagalamayo halka lug ee qoraygiisa wato waxuu dagaalka uga yimid degaanka Farjano halka uu markasi joogana waa cirifka danbe ee Hiiraan meel ka mid ah, waa dagaaladii markii Khawarijta waceen Al Qacida ee ay weydisteen dhaqaalo lagu yiri horta ma soo kala dhamaateen Macawisleydii ( Hiiraan -XL)...?, kediba waxey ku dhahen maya waxaa la yiri hana soo wacina kedibna waa kuwii dhawacyadii Mogdishu carada kala dul dhacay...kkkkkkk.hada kacdoonka wuuba dhaafay Hiiraan waa dalka dhan waxaana wajiga labaad hormuud u ah Dal Xoreeye madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud oo garab taagan yahiin shacbakii Soomaaliyeed kuwoodii damirka lahaa.la soco wararkeena danbe
Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya Mudane Xamsa Cabdi Barre oo si diirran loogu soo dhaweeyay magaalada Minneapolis ee cariga Mareykanka.
.jpg)
News in Somalia-RW Soomaaliya, Mudane Xamsa Cabdi Barre oo dalka Mareykanka ug aqeybgalaya shirweynaha 78-aad ayaa waxaa si weyn loogu soo dhaweeyay magaalada
Minneapolis ee gobolka Minnesota ,keidb marki ayhalkaasi u kula kulmay kumaankun oo Jaaliyadda Soomaaliyeed ah oo xafladaq siweyn uga soo qeybgalay.
Ra’iisul Wasaare Xamsa ayaa munasabad ballaaran oo ay qabteen Jaaliyadda Soomaaliyeed
ee dalka Mareykanka, qudbad uu ka jeediyay waxa uu kaga warramay
xaaladda guud ee dalka gaar ahaan horumarka ay Dowladdu ku tillaabsatay ee dhinacyadfa amniga, dhaqaalaha, siyaasadda, arrimaha bulshada iyo samafalka.
Ra’iisul Wasaaruhu waxa uu sheegay in dowlanimada Soomaaliya ay hortaagan yihiin saddex arrimod oo kala ah Khawarijta, Qabyaaladda iyo Musuqmasuqa, isagoo ugu baaqay Somalida Mareykanka inay qaybtooda ka qaataan halganka dalka looga xoreynayo cadowga.Qudbada RW Somali mudane Xamsa ayaa qudbad dhinacyo kala duwan oo muhiim u aheyd shacabka Soomaaliyeed amaba hadanu si kale u dhigno dalka iyo dadka Somaliyeed aheydna qudbad soo jiitatay Soomaali badan.la soco wararkeena danbe.
Fiiro Gaar ah- Sidaan shacabka Soomaaliyeed horey uga balan qaadnay marnaba kama hordhici doono dagalka Khawaariijta looga cirib tirayo dalka ee uu hormuudka u yahay madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud iyo howlgalada ay ciidanka xooga dalka iyo kuwa deegaanka Macawisleyda ka wadaan dalka kaasi oo meel wanaagsan maraya.
News in Somalia,2023- Shirar Mudo u soo socday o ka kala dhacay gudaha dalka ,dalka dibadiisa oo ay waxgaradka Hiiraan ku cilaamiyeen xiliga la caleema saarayo Ugaas Yusuf Ugaas Xasan Ugaas Khaliif oo ah Ugaaska Beelaha Xawaadle oo la qabano 1da bisha Janaayo hadii Alle idmo kedib codsiyo badan oo waxgaradka uga yimid qurbajoogta oo doonayo iney xafladan siweyn ugu soo qeybgalaan .
Xafladan ayaa sidoo kale lagu wargeliyey madaxda qaranka, salaadiinta Soomaaliyeed iyo bulshoweynta beesha Xawaadle ee dunida dacaladeda ku kala sugan iney k asoo qeybgalaan xili ay gudiga arimahan ku shaqada leh ay diyaarinayaan casuumaada duubabka dhaqanka Soomaaliyeed.Ugaas Hadii aanu waxoogaa dulmarno waxyaabaha uu Ugaas Yusuf uga duwan yahay labadii Ugaas ee horeeyey sida AUN Abahiis Ugaas Xasan iyo Adeerkiisa Ugaas Cabdiraxmaan.
1-Ugaas Yusuf Ugaas Xasan waxaa isagoo yar oo weliba aad u yaraa soo bar baariyey AUN Ugaas Khaliif Ugaas Rooble oo Ugaas Yusuf waa hogaamiye aad u garanaya dhaqanka beesha Xawaadle, midka bulshoweynta Hiiraan iyo kan Soomaaliya. Waa Ugaas aad u aqlaaq badan waana hogaamiye dhaqan oo kulkul agtiisa been been ma taalo.Waxaa ka hoos shaqeeya Nabadoono.la soco wararkeena danbe.
News In Somalia- Madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud oo kulan dalka Jabouti kula qaatay Wasiirka difaaca Mareykanka Mud Lloyd Austin kuwaasi oo ka wada hadlay arimo dhawr ah oo quseeya labada dalka iyo xaaladahii siyaasadeed ee ugu danbeeyey dalka Soomaaliya, xili uu madaxweynaha Soomaaliya hormuud u yahay dagaalka looga soo horjeedo khabtay.la soco warakeena danbe.
News in Somalia,2023- Gudoomiyaha Golaha shacabka mudane Sheikh Adan Maxamed Nuur ( Adan Madoobe),oo kulan la qaatay siyaasiyiinta ka soo jeeda Koofur Galbeed oo isku diyaarinaya doorashada hoganka amaba madaxtinimada Koofur Galbeed oo hada heshiiskii siyaasadeed ee uu garwadenka ka ahaa gudomiye Madoobe ay ka harsan tahay kaliya 58 maalmood amaba wax ka yar labo bilood. M/weyne Lafta Gareen ayaa waxaa mudo xileedkiisa waxii ka danbeyey heshiiskii siyaasadeed ee lagu gaaray magaalada Baydhabo waxaa ka haray mudadaas aanu kor ku soo sheegnay.
Sida aanu ku heleyno warar sugan oo xaqiiqo ah amaba ay inoo xaqiijiyeen wax garadka degaanka iyo siyaasiyiin badan amaba xitaa gudomiye Adan Madoobe qudhiisa waxey u muuqata Koofur Galbed in ay aadi donto dorasho.m/weyne
Lafta Gareen waxaa sanadkan kursiga kula tartamayo siyaasiyin miisaan culus ku leh degaanka kuwaasi oo sida ay maanta ku sheegeen shir jaraa'id magaalada Baydhabo gaari doonaan bisha inagu soo aadan si ay halkaas uga bilaabaan olole doorahso oo nadiif ah oo ay ku kasbanayaan shacabka deganka.
fikirka in doorasho la aado ayaa sidoo kale waxaa aad u aaminsan xildhibanada ka soo jeedo degaankaas badankood ee heerka federal si looga hortago fowdo siyaasadeed.Inta badan hogaamiyaha isku kaloon waxa lagu yaqanaa inuu doorahso qabto. la soco wararkena danbe
News In Somalia,2023- Xaflad si heer sare ah loo soo agaasimay laguna soo dhaweynayey RW Soomaaliya mudane Xamsa Cabdi Bare iyo wafti balaaran oo u hogaaminayey oo lagu qabtay magaalada Minneapolis ee cariga Mareykanka.
RW Soomaaliya oo kulan uu la qaatay jaaliyada Soomaaliyeed ee waqooyiga America waxaa sidoo kale halaasi heeso kala duwan ka qaaday qaar ka mid ah fanaaniinta Soomaaliyeed ee Waqooyiga America ,intaasi kedib RW Soomaaliya mudane Xamsa ayaa jaaliayda uga war bixiyey xaalada guud ee dalka..weli waxaan ku guda jirnaa wararki RW Soomaaliya.la soco waraekeena danbe.
United Nations- New York,2023-For the 78th United Nations General Assembly debate! From 19 - 23 and 26 September 2023, more than 100 world leaders, thousands of diplomats and advocates come together to deliver statements and tackle global challenges.
Sawirka Maanta- Waxaan marka hore bogaaidneynaa guulaha laga gaaraydagalkii uu hormuudka u ahaa madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud ayna ku garab istaageen madaxda qaranka oo dhan iyo malaayiin shacabka Soomaaliyeed ah.
Sidoo kale waxaan bogaadineynaa qudbadii uu RW Soomaaliyamudane Xamse Cabdi Barre ka jeediyey Golaha loo dhan tahay ee Qaramada Midoobya taasi oo siweyn u soo jiitatay madaxda caalamka iyo malaayiin Soomaali ah,xili hayadda lacagta Aduunka (IMF) iyo Bankga Aduunka ( World Bank) qireen in uu dalka Soomalaiya hanaanka dowlad wanaaga k agaaray meel fiican kana soo gudbeen marxaladii looga baahnaa dowlada Soomaaliya iney wax ka qabato Well Done.
Fiiro Gaar ah- Madaxweynaha Soomaaliya Waxaan leenahay Khawaarij waa jabtay weliba hada iyaga beelahii iyo shaqsiyaadkii ay wada shaqeysan jireen ayey madaxda iskula jiraan dhawaan dowlada Soomaaliya garab ka mid ah khawariijta ayaa saraakiil sar sare oo ay hada isku dhaceen u soo gacan gelin doonto. Sidoo kale waxaan maanta kuu xaqiijineynaa in ay si rasmi ah u bur bureen labo ka mid ah xisbiyadii siyaasada Somaliya oo ay kala hogaminayen
labo shaqsi oo aad doorashadii Soomaaliya kaka guuleysatay kedib markii garab iyagaas ka mid ah oo khawariita la shaqeysanayey ay ka duubteen codad aanu inaga xitaa heyno oo aanu la sugeyno waqti munaasib ah guul ka weyn uu dalka gaari lahaa ma jirto marka ay fashilmaan khawwaariij iyo siyaasiyintii ay wada shaqeysanayeen yaan marnaba lagaa weecin dagaalka khawariijta, madaxweyne Xasanow maka heshay mediyaha khawaariijta u shaqeeya sida ay saacadkasta isku beeninayaan iyaga dhaxdooda kkkkkkkk.
s in Somalia- Saturday, September 23,2023-Xili Hayadda lacagta aduunka iyo ee IMF iyo BAnka Aduunka bogaadiyeen dadaalada Deyn cafinta Soomaaliya oo wajigii 6aad ka gudbay haatana maraya marxalad aad u wanaagsan kedib markii talaboyin wax ku ool ah ay qaadeen madaxda qaranka amaba dowlada haatan jirta ayaa dhanka kale RW Soomaliya, Mud Xamsa Cabdi Barre kulan doceed kula yeeshay xarunta Qaramada Midoobay ee magaalada New York, Agaasimaha Sanduuqa Lacagta Adduunka IMF, Mud Mahmoud Mohieldin.Kulanka ayaa looga hadlay dadaalka dowladda ay ku waddo dib u habeynta nidaamka dhaqaalaha dalka.
Sidoo kale dhankiisa Agasimaha IMF-ta ayaa ku ammanay dowladda Somaliya tallaaboyinka horumarka laga sameeyay barnamijka deyn cafinta oo maraya heer gabagabo ah maraya hada.la soco wararkeena danbe.
News In Somalia- Friday, September 22,2023-RW Soomaaliya, Mud Xamsa Cabdi Barre oo
xarunta Qaramada Midoobay ee magaalada New York kulan kula qaatay Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay Mud Antonio Guterres.R/ Wasaare Xamsa iyo Xoghayaha Guud ayaa ka
wada hadlay xoojinta iyo wadashaqeynta u dhaxeysa hey’adaha QM iyo Soomaaliya, iyaga oo si gaar u dul istaagay sidii la isaga kaashan lahaa wax ka qabashada arrimaha muhiimka ah sida amniga, nabadda, horumarinta, isbeddelka cimillada iyo hiigsiga yoolasha horumarka waara.Hayeeshee shirweynaha 78-aad ee QM ayaa magaalada M]New York uga socda si habsami leh iyadona ay hogaamiyaasha caalamku qudbadahooda ka jeedinayaan halkaas. la soco wararkeena danbe.
News in Somalia Friday, September 22,2023-RW Soomaaliya, Mudane Hamza Abdi Barre oo magaalada New York ee xarunta Qaramada Midoobay kula kulmay Madaxweynaha dalka Mareykanka Joe Biden, oo ay ka wada hadleen xoojinta xiriirka u dhaxeeya labada dal.
RW Xamsa ayaa dhanka kale Madaxweyne Biden kala hadlay sidii dowladda Mareykanka ay u sii xoojin lahayd taageerada dagaalka lagu ciribtirayo Khawaariijta arxanka daran, qaadista cunaqabateynta hubka ee saaran Soomaaliya, si ciidamadeena Xooga dalka (SNA) ay ula wareegaan guud ahaan amniga dalka.
Waxaa kale oo ay ka wada hadleen RW Xamsa iyo madaxweyne Biden sidii dowlada Mareykanka uu dowladda Soomaaliya gacan uga siin lahaa barnaamijka deyn cafinta ee gabagabada maraya si loo xaqiijiyo Soomaaliya oo gaarta horumar iyo isku filnaansho dhaqaale iyo mid amni. la soco wararkeena danbe.
News in Somalia- Friday, September 22,2023- Xili madaxweynaha Soomaaliya iyo gudonka baarlamaanka Soomaaliya ee labada aqal ay furinta dagalka looga soo horjeedo khawaariijta ku jiraan dhinaca diplomaasiyadana uu dalka dibadiisa ka wado RW Soomaaliya ayaa dhanka kale xili ay magaalada New York oo ay ku taalo xarunta Qaramada Midoobay oo uu ka socdo shirweynaha guud golaha loo dhan yahay ee 78-aad ayaa RW Soomaaliya, Mud Hamza Abdi Barre uu kulan doceedyo kula yeeshay qaar ka mid ah madaxda caalamka iyo masuuliyiin kale duwan waxuuna kulamadii ugu danbeeyey la qaatay M/weynaha Comoros, Mud Azali Assoumani, waxa ay isla soo qaadeen iskaashiga iyo wax wada-qabsiga labada dhinac iyo sidii leyskaka kaashan lahaa arimo ay ka mid yahiin isbeddelka cimilada.
Dhanka kale isla weli waxaanu ku guda jirnaa wararkii RW Soomaaliya waxuu kulan la qaatay Mud Hamza Abdi Barre Wasiirka Arrimaha Dibedda ee Dowladda Isutagga Imaaraadka Carabta ( UAE) Mud Shiikh Cabdullaahi Bin Zayen Al Nahyan, oo ay ka wada hadleen xoojinta iskashiga iyo xiriirka soo jireenka ah ee ka dhaxeya labada dal ee walaalaha ah ee Soomaliya iyo Imaaraadka Carabta iyadoona uu RW Soomaaliya sii wadi doonbo mudada uu joogo halkaas la kulanka madax kala duwan iyo weliba jaaliyada Soomaaliyeed ee waqooyiga America.la soco wararkeena danbe..
News In Somalia-Thursday, September 21,2023- Madaxweynaha Soomaaliya oo xarunta uuk ahago dagalka looga soo horjeedo Khawariijta Somaliya ee Dhuusamareeb ayaa kulan kula qaatay wati balaaran oo ay hogaaminayen gudonka labada Aqal ee baarlamanka Soomaaliya iyo xildhibaanada labada aqal.
Gudoonka labada Aqal oo bogaadiyeen dadaalada uu hormuudka u yahay madaxweynaha Soomaaliya ee dagaalka Khawariijta oo ka socda meelo badan oo dalka ka mid ah dagalkaas oo ay hormud u yahiin shacabka Soomaliyed kuwi damiirka lahaa oo dowladoda iyo dalkooda ku garab istaagay dagalkan.inagoo ku nasaneyno heestii Allow dalka oo barwaqaa Somaliya oo daganoo isJecel iyo Alfanaan Cabdi Diini
Dhanka kale siyasiyiin iyo wafti kale oo uu hogaminayey madaxweynaha Hiiraan State halgamaa Cali Jeyte ayaa gaaray halkaas isagoona halkaas kulan kula qaadan doona madaxda qaranka ee halkaasi ku sugan oo uu ugu horeeyo madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud, xilli ay siyaasiyiinta furumaha dagaalka ku dhiragelinayo ciidamda xooga dalka amaba dagaalka tooska u galayo ay soo badnayaan hada oo dagaalkaan lagu kala haray.
saameyn xoogan oo mustaqbalkooda siyaasadeed ahne ay galaafatay shaqsiyaad bulshada marin habaabin jiray oo kaliya afka uun ka ahaa siyaasi.la soco wararkeena kale iyo safarka uu RW Soomaaliya mudane Xamsa Cabdi Bare iyo wafti uu hogaaminayo ku joogo shirweynaha 78aad ee Qaramada Midoobay.
News in Somalia-New York, Thursday,Sebtember 21, 2023: – RW Soomaaliya Mudane Xamsa Cabdi Barre iyo wafti balaaran oo uu hogaaminayo kana qeybgalayo shirweynaha 78-aad ee golaha loo dhan yahay ee qaramada Midoobay oo tan iyo markii uu halkaasi gaaray kulamo kala duwan la lahaa madax iyo masuuliyyin ka kala socotay caalamka qaarkod ayaa kulan kula yeeshay xarunta Qaramada Midoobay ee New York, Wasiirka Arrimaha Dibedda ee Boqortooyada Sacuudiga, mudane Amiir Faysal Bin Farxaan, oo ay ka wada hadleen xoojinta xiriirka iyo iskaashiga soo jireenka ah ee ka dhaxeeya labada waddan iyo labada shacab ee walaalaha ah ee Soomaaliya iyo Sacuudiga Carabiya.la soco wararkeena danbe.
News In Somalia- Thursday,September 21,2023-Wafti uu hogaaminayo gud kuxigeenka 1aad ee Aqalka sare ayna qeyb ka yhiin Guddiga Joogtada Aqalka Sare ee Baarlamaanka Soomaali oo boqasho rasmi ah ku jooga waddanka Kenya ayaa oo kulan la qaatay Guddonka Golaha Senate-ka ee dalka Kenya.
Mud Cali Shacbaan Ibraahim iyo Afhayeenka Golaha Senate-ka kenya Mud Amason Jeffah Kingi, ayaa ka wada hadlay xoojinta xiriirka wadashaqayn ee ka dhaxeeya labada Gole iyo iskaashiga dhinacyada qibrad wadaagga, sharci dejinta, habka ilaalinta matalaadda, iyadoo la isku fahmay dhamman qodobada looga wada hadlay. kulankaan aya qeyb ka haaa xoojinta hayaddaha kala duan ee wadamada Kenya iyo Somaliya,waxaana goobjoog kaahaa xubnaha Guddiga joogtada Aqalka Sare xoghayaha Guud ee Aqalka Sare iyo mas’uuliyiin ka tirsan Golaha Senate-ka dalka Kenya.la soco wararkeena danbe.
News In Somalia-Wednesday,September 20,2023- Wararka kuwooda ugu xiisaha badan maanta iyo dagaalka khawaariijta wararkii ugu danbeyey guud ahaan dalka.Macawisleyda iyo ciidanka dowlada ee dhinaca Hiiraan ka baxay ee dagaalka ka wada meel aan sidaas uga fogeyn degmada Mahadaay ayaa Khawaariijta cashar la yaab leh u dhigay,kedib markii ay ku guuleysteen 3 arimood oo dagaalka muhiim u ahaa.
1- Maalintii koowaad ee ay halkaas tageen waxey horta madaxa ka wada jareen oo ay dileen kuwa khawaariijta jaajuusinta u ah,halka kuwona ay carareen.2- Waxey meesha ay ka dagaalamayaan ka mabnuuceen in ciidamada muuqaalo laga qaado ilaa ay dagaalka ka soo afjarayaan.3- waxey ku guleysteen in ay Khawaariijta go'doon geliyaan kuna khasben in ay ka dhigaan wax godad qotay iyo kuwo maalinba ay koox isku soo dhiibto kedibna hubka ka dhigan.
Warar 90% leysku haleyn karo ayaa sheegayo in ilaa 7 ka mid ah khawaariijta ajaanibtaa ay kamid yahiin kuwa godadka qoteen ee halkaas ku godoonsan, waxaana ciidamadii Hiiraan ka baxay oo aad u hubeysan ka go'an hadii ay ciidamada ka dagaalamayo dhinaca Sh/dhexe shaqadooda qabsan waayaan oo ay dhinacooda adkeyn waayaan dowladuna ay sii joogteyso duqeymaha in ay kala jari doonaan Buuntada Mahadaay iyo degaanka Ceynte amaba Burane maadaama ay hada u xiran tahay ciidamada dhinacaan Hiiraan dagaalka ka qaaday deganka inta u dhxeysa meel lagu shegay beerta Cali Ganey ,Biyo Baxada ilaa Kiliga shiinaha oo u dhinacaas dhanka cadceedu u dhacdo ay u xiran tahay ciidamada ka dagaalamayo degaanka Celi Fool dheere iyo nawaaxigiisa waa ciidamo aad u habeysan weliba is maqla badankodna ay walidiintoda horey ugu dileen Hiiraan khawariijta oo iyaga iyo khawariij waxaa ka dhaxeya aragtida,weyna ka go'an tahay iney godkasta oo ay galaan ugu galaan.
Arinta kale ee xiisaha leh waa in dadka shacabkaa ee Sh/dhexe badankood oo ay khawariijtu u geysatay dhibaatooyin kala duwan ay doonayaan inuu dhulkooda xor u noqdo ciidamadana ay si dhaw ula shaqeynayaan.madaxweyne Xasan Sheikh iyo reer Hiiraan halmar ayey kulan ku yeesheen Maxaas waxii markaasi ka danbeeyeyna shaqadooda wey qabsadeen, warar hada na soo gaarayna waxey sheegayan in ay khawaariijta ku sugan deegaanada aanu kor ku soo sheegnay qaarkood ay doonayaan kuwooda Soomaalidaa iney isa soo dhiibaan.
Madaxweyne Xasan oo dagaalkaan hormuud u ah waxaan leenahay yaan marnaba dagalkan lagaa mashquulin geberaa garoonka Mogdishu kala soo dagtay Eey iyo qabiilo ayaa meel hebel isku dagaalay iyo beenta ay mediyaha ku hayaan siyaasiyin, shaqsiyaad iyo xisbiyo siyaasada ku fashimay oo ay weliba ku jiraan rag dalka madax ka soo noqday oo markii la arkey iney Khawaariijta buun buuninayaan looga kala tagay ururadii ay madaxda ka ahaayeen dalkaan Khawaariij iyo kuwii taageerayey waa laga guuleystay.
Tusaale-waxaa kugu filan meesha ay maanta ciidamada deganka ee kaabayo kuwa dowlada ee ka baxay Hiiraan ka dagaalamayaan waa meeshii ay mustaqbalka ka soo geli lahayeen amaba laga soo dooran lahaa kuwo badan oo hada siyaasada ku jira kana soo jeedaan degaankaas,dagaalka hada socdana marka laga hadlayo shacabka Sh/dhexe waxuu daacad ka yahay shacabka dhan ee ay soo dhibeen Khawaariij, laakinse marka la sii kala qaado qabiilka aad ka dhalatay waxaa ugu daacadsan qolada ay ka soo jeedaan Muuse Suudi, xildhibaan Kabaale iyo Gudoomiyaha gobolka Banaadir Madaale waa xaalada meesha ay hada saacadan aanu wax qoreyno ay joogto nimankaas sida shacabka reer Hiiraan waa kuwo u muuqda iney doonayaan hanaan dowladnimo abaabul loo qaateen ah ayeyna wadaan.
Bal isweydii shaqsiyaad isku qaldayo dal la yiraahdo Soomaaliya iyo dowlad Soomaaliyeed oo shaqeysa bulshadana gaarsiisa adeega ay u baahan yahiin hadey ka doorteen Khawaariij yaa waaye cida Soomaaliweyn 2026 iyagoo leh waxaanu dooneynaa cod oo dalka ayaan hogaamineynaa cida cod sidaas ku siinayo oo Soomaaligaa?.Taas waxaa la mid ah kooxdii xukunka looga guuleystay waa labo kooxood tiro aan badneyn waa daacad waana jecel yahin dalka laakin badankood waxa social mediyaha ciidamada xooga dalka iyo Khawaariijta markii uu dagaal dhax maro si toos ah khawaariijta u buun buuniya waa iyaga marka aanu leenahay siyaasadii dalka waa lagu kala haray dad badan ayaa moodaan in aanu iska leenahay, weliba kooxaha Khawaariijta buun buuniyaan meelkasta oo ay dalka Soomaaliya shacabka joogaan ayey wacaan meelaha qaarkood dadka waxey ku dhahaan ayaanu shacabka la wadaagi karnaa inagoo la sugeyna waqti munaasib ah oo aysan wax badan beeneyn karin.
Yacni dagalkaan khawaariijta looga soo horjedo wax badan ayuu banaanka keenay, waxanse bogadineynaa malaayiin Somali ah weliba kuwodii damiirka lahaa iney dagalkaan si toos ah iyo si dadban ugu jiraan ayna dowladooda garab taagan yahiin weliba Soomaalida marka la sii kala qaado waxaan bogaadineynaa sida u dagaalkaan Soomaali badan oo ay reer Hiiraan ugu horeeyaan dhab uga yahay.
Mar kale madaxweynaha Soomaaliya waxaan leenahay inagu markii aanu dalkeena wax ka qoreyno muhiim inooma ahan wax badan, laakinse markii aanu aragno dad Soomaaliya oo khawaariij iska xoreynayo oo ay dhab ka tahay marnaba ma xaqirno Mudug dagaalka waa ka soo dhaman rabaa dhinacan CeelBuur iyo Ceeldheer iyadoo duqeynta lagu wado Khawaariijta ay ajaaniibta ku jiraan degaanka u dhaw Mahaday ee Cali Fool Dhere wajiga xiga yaan waqti badan la lumin Ceelbuur iyo Galhareeri waa cidlo Khawaariij mar hore ayey ka baxeen dadka degaankaas ka soo jeedo waa u muhiim in ay maanta dhulkooda iney xoreystaan hormuudna u noqdaan oo ay u midoobaan dagaalkaan waa hadey dadkooda iyo degaankooda u naxayaan amaba qiimo ugu fadhiyo.
Waan bogaadineynaa shacabka iyo ciidamada qeybahooda kala duwan ee sida muga iyo miisaanka leh u garab istaagay dadaalka uu hormuudka u yahay madaxweynaha Soomaaliya iyo sida ay dowladooda u garab istaageen inta garaneysa faraqa u dhaxeeya fowdo iyo hanaan dowladeed oo shaqeeya. waxaan leenahay mar sedaxaad madaxweyne dagaalkaan aad hada wado waxuu weji kale u yeelay siyaasadii guud ee dalka weliba dhawaan waxaad ku heleysaa taageero heer caalami ah waxaa adiga iyo xukumada RW Xamsa idiinku waajib ah in aad dadka ay dagaladaan dhab ka tahay siiba degaanada la xoreeyey sanad iyo bar ka hor iyo kuwa hada la xoreeyey amaba la xoreyn doono in loo helo qorshe cad oo la fahmi karo shacabkuna ku kala garan karaan dowladnimo iyo maafiyada aragagixisada ah ee meelaha ay maamuli jireen faraqa u dhaxeeya shacabkana la kasbado.
Waxaa kale oo aanu talo yar oo kooban siineynaa dhalinyarada Soomaaliyeed ee ku biiri doona siyaasada amaba hada daneynaya iney ka fogaadaan siyaasiyiinta iyo ururada buun buuniyaan hadafka ay dalkeena ku qaribaan khawaariijta maanta waxaad heystaaan fursad inta uu dagaalkaan socdo aad ku kala qimeyn kartaan siyaasiyiinta Soomaalida kuwooda daneystayasha ah amaba ka macasha fowdada iyo kuwa ay dhab ka tahay iney la yimaadaan isbedel la taaban karo. inagu dowladan iyo madaxwyenaheeda labo bilood ka hor waxaanu ku dhaliileynay halkaan hadase waxaan sax iyo qaladba ku taageereynaa dagaalka ay kula jirto khawaariijta uuna hormuud u yahay madaxweyne Xasan hadey wadadaas shacabka looga qaadayo dhibaatada ka weecdaane waanu ka soo horjeesaneynaa,laakinse qofku markii uu dadaalayo waxaa jira wax la siyaasadeeyo iyo wax aan la siyaasadeyn, waxaa la aqiimeyaa mushkilada ay khawariij dalka iyo dadka ku heyso.War helaa talo hela.
United Nations,2023-Magaalada New Yor oo ay ku taalo xarunta Qaramada Midoobay waxaa si rasmi ah uga furmay Kalfadhifga 78aad ee Golaha Loo Dhan Yahay ee Q/Midoobay.Shirkan oo ay ka soo qeyb galeen in ka badan 140 hogaamiye ka socda caalamka ayaa waxaa dalka iyo dadka Soomaaliyeed uga qeyb galaya RW Soomaaliya mudane Xamsa Cabdi Bare iyo wafti uu hogaaminayo oo halkaas qudbad ka jeedin doona.
Furitaanka shirka ayaa waxaa ka hadlay xoghayaha guud ee QM António Guterres ,madaxweynaah MAreykanka Joe Biden iyomadax kale oo ka socotay dunida dacaladeeda
Shirkan ayaa inta uu socdo waxey madaxdu ku soo bandhigi doonan arimo abdan oo muhiim u ah dunida iyo xaaladaha ka jira meelaha qaarkod waxana sanadkan dalka Somaliya dunida uga warbixinyo xaalada dalkeena RW Soomaaliya mudane Xamsa oo mudada uu halkaasi joogo kulamo kala duwan la qaadan doona madaxda kala duwan iyo jaaliyada Soomaalida waqooyiga America, xili madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud uu furinta dagaalka looga soo horjeedo khawaariijta uu hormud u yahay iaydona ay geesiyaasha ciidamada qalabka sida iyo kuwa deeganka oo kaalmo dhianca hawad aka helayo saaxiibada caalamka ay guulo muuqdo ka gaareen dagaalkan oo wax badan ka duwan kuwi hore.la soco wararkeena danbe.
News in Somalia,Tuesday, September 19,2023- Sawirka Maanta waxaan ku soo qadaneynaa madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud oo ah hogaamiye uu dagalkan uu hormuudka u yahay ee looga soo horjeedo khawaariijta uu dhab yahay isaga iyoshacabka Soomaaliyeed kuwooda damiirkii Soomaalinimo weli ku danbeeyo kuwaasi oo dagaalka si dhab ah ugu jiraan.
Madaxweyne shacabkii Soomaaliyeed dagaalkii aad iclaamisay kuwoodii damiirka lahaa si toos ah ayey u galeen Khawaariijna wey ka guuleysteen inta badan waxaad kaliya xooga saartaa halka ay hada joogto xaalada in degaanada ay dadkoodu aad u abaabaulan yahiin kaliya aad xooga saarto in aad kala shaqeyso kuwa uu iyaga dhaxdooda ka jiro tafaraaruqa iyagoo hal qabiil ah waqti haku lumin.
Saraakiishii aad magacaawday iyo kuwa aad magacaabi doonto yeysan sugin intey xil la wareegaan hadey horey u ahaayeen rag ciidamada yaqano horey haka bilaabano shaqadoda yaan marnaba khawaariij la siinin fursad kuwoodii ugu sareeyey caruurtii ay qaldeen ayey been u sheegayaan iyagu waxey doonayaan iney isa soo dhiibaan dowladana wada hadal la furaan qaarne kaliya waxey hada kaka soo hartay iney telefoon wax ku handadaan weyna u socon weysay oo shacabkii ay horey u dhibeen ayaa u jixin jixin waayey.
Waxaan bogaadineynaa ciidamada Khawaariij ku godoomiyey dhinacaas inta u dhaxeyso Jalalaqsi iyo Mahadaay kuwaasi oo meelkasta laga godoomiyey. waxaa kale oo aanu bogaadinynaa maamulka iyo shacabka gobolka Banadir ee uu hormudka u yahay gudoomye Madaale iyo dumarka oo iyaguna ciidamda la daba jooga raashinka qalalalan oo ay maalintii shaleyto aheyd u direen furumaha dagaalka.
Ugu danbeyn waxaan leenahay mudane madaxweyne dagaalkaan Soomaali waa kala saaray iska daa Soomaali xitaa waxuu kala saaray dowladaha dalka Soomaaliya caawiya, waxaan ku leenahay adiga iyo RW Xamza dhamaan dowladan ka sifeeya shaqsiyaadka uusan dhab ka aheyn dagaalkaan looga soo horjeedo khawaariijta kuna bedela dad damiir leh.
Kuwoda la sheego in ay khawariijta wada shaqeystan yeysan kugu qadan in aad ka nadiifisan hanaanka dowligaa.aan u soo laabano halka ay maanta joogyo xaalada dagaalka Khawariijta Khawaariij iyag dhaxdoda aya been isku sheegayo maanta ayaa ugu dnabeysay ilaa 50 dhaliyaro ah ayaa dhinacaas iyo Galhareri ilaa Ceelbuur iskaka baxeen dagaalka kedib markii khawariijta qeyb ka mid ah ay gadaal xabad kala istaageen oo ay dhaheen qofkii dagaalka ka soo baxo waanu dileynaa sidaasina isku qabteen ayna ciidamo badan oo khawaariij ah furumahii dagaalka uga baxeen.Ceelbuur ilaa Galhareeri inta u dhaxeyso waa haawaneysaa maanta.waxaan ku faraxsanahay in uu dagaalkaan looga soo horjeedo khawaariijta Somalida si fiican iskugu barteen uuna kala saaray kuwoda qiyaali ku noolka ahaa iyo kuwoda daacada ah, guul shacabka Soomaaliyeed oo dowladooda ku garab istagay dagaalkaan.
Fiiro Gaar ah- Warakeenii safarka RW Xamsa oo kulan la qatay xildhibaanad Ilhaan Cumar inta uu halkaasi joogana la kulmi doona madax kala duwan iyo jaaliyada Somaaliyeed wey inoo soo socdaan. la soco wararkeena danbe
News in Somalia-On Monday, September 18, 2023-RW Soomaaliya oo dalka iyo dadka Soomaaliyeed uga qeyb galayo shirweynaha 78-aad ee Qaramada Midoobay oo khudbad dhiancyo badan taabaneysay ka jeediyay kulan looga hadlayay Hiigsiga Yoolasha Horumarka Waara ee Hayadda Qaramada Midoobay.RW Soomaaliya, mudane Xamsa Cabdi Barre ayaa khudbad uu ka jeediyey kaka hadlay arimo ka mid yahiin isbeddelada amni, dhaqaale iyo siyaasadeed ee dalku ku tillaabsanayo.
RW Xamsa ayaa ku dheeraaday dadaallada lagu hiigsanayo Yoolasha Horumarka Waara ee Soomaaliya ka socda iyo sida ay dowladda Soomaaliya uga go’an tahay in dalka lagu soo dabbaalo amni, xasillooni iyo baraare loo aayo, isagoo sii hadlayana waxuu si gaar ah u xusay in laga soo billaabo 2017-kii dadaalo badan oo la sameeyey in hoos loo dhigo heerka saboolnimada 15%, sidoo kalena la yareeyey umul-raacashada haweenka 43%, halka heerka wax akhristaka haweenka da’doodu u dhexeyso 15-24 sare loo qaaday 12.4%.
Dhanka kale waxuu si qoto dheer ugu nuux nuuxsada tillaabooyin u qorsheysan dowladda, si loo gaaro Yoolasha Horumarka Waara, wuxuu daaha ka rogey qorsheyaal lagu kobcinayo karaanka dadweynaha, sida maalgashi lagu sameeyo tayada waxbarashada, baahinta fursadaha waxbarashada dalka, hoos u dhigista wax qoris iyo akhiris la’aanta iyo abuurista dugsiyo farsamada gacanta ah oo bulshada wax tar u leh. Isku soo duuboo qudbada RW Xmaza oo aheyd mid hdinacyo muhiim ah taabaneysay ayaa dhank akale inta uu ku sugan yahay magaalada New York waxuu RW la kulmi doonaa masuuliyiin kala duwan. la soco wararkeena danbe.
Fiiro Gaar ah- Wararkeenii kal eee Khawaariijta iyo madaxweynaha Soomaaliya oo isbedel ku sameeyey talyaasha ciidanka xooga dalka iyo warar kale oo badan KAhwaariijta oo dhul balaran iskaka baxeen la soco wararkeena danbe.
News in Somalia-Monday, September 18, 2023- Wararka ugu waaweyn Soomaaliya iyo maanta madaxda qaranka oo dhamaantood qatay kaarka aqoonsiga dadweynaha oo markii ugu horeysay laga hirgalinayo dalka Soomaaliya.
Iyo Dalka Soomaaliya oo ku biirayo dhawaan dalalka bariga Africa ee ku bahoobay amaba loo yaqaano The East African Community (EAC) kaasi oo ay dalka Soomaaliya ka noqon doonto mustaqbalka dhaw xubin fir fircoon maadaama ay dunidu ku kala faa'ido dhanka ganacsiga.
Dhanka kale inta aanan gudagelin muhiimada qormadeena oo ah dagaalka Khawaariijta jaaliyada waqooyiga America oo siweyn iskugu diyarinayo soo dhaweynta RW Somaaliya iyo waftigiisa kuwasi oo inta uu joogo dalka Mareykanka oo uu kaka qeybgalayo shirweynaha 78aad ee Qaramada Midoobay uu halkaasi kula kulmi doono jaaliyada Soomaalida.
Hayeeshee aan ku hormarno wararkii ugu danbeeyey iyo dgaalka Khawaariijta looga soo horjeedo iyo degaanada ay lumiyeen saacadahii ugu danbeeyey inagoo ku hormareyna Macawisleydii gudaha u gashay Sh/dhexe oo qasaaro xoogan oo weliba siweyn loo dareemi karo ku gaarsiiyey Khawaariijta degaan u dhaxeeya Mahadaay iyo Jalalaqsi oo ku deedsan wabiga Sh/shabeele,Jabka ugu xoogan ayaa Khawaariijta ka soo gaaray kedib markii ay xeerad cajiib ah adeegsadeen Macawisleyda iyo ciidamada dowlada iyagoona intii aysan dagalka qaadin Khawaariijta ka xireen dhinaca cadeedu u dhacdo ee wabiga iyadoo halkaas la dhigay amaba ay ku sugan yahiin ciidamo aad u hubeysan waxeyna arinkaan Khawaariijta ku qasabatay iney u kala jabaan labo garab oo ay koxna dooneyso iney is dhiibaan kooxna ay galeen godad ay qoteen oo badankood laga saaray saacadahii ugu danbeeyey.
Dhinacaa iyo Mudug Khawaariij gacantooda wey ka baxday magalaada Camaara oo haawaneysay dhawrkii maalmood ee ina dhaaftay iyo deganada ku xeeran oo dhan waxeyna tani ka dhigan tahay in Mudug oo dhan Khawaariij tiro yar oo inta u dhaxeyso Magaalada Bacaadweyn ilaa Xarardheere ku dhuumaaleysano maahane in laga sifeeyey dhulka Mudug oo ay xitaa dagaalka Mudug ku jiraan xildhibaano iyagoo dhaawac ah diideen iney dadkooda ka tagaan ilaa ay wada xoreeyaan tasi oo ka dhigan in Khawaariij uu ku socdo kacdoon shacab aan horey loo arag waayadan.
Dhinacaas gobolka Bakool Ciidamada dowlada Ethiopia iyo kuwa dowlada Soomaaliya waxey qasaaro xoogan u geysteen Khawaariijtii degaankaas ku sugneyd waxaana arinkaan inoo xaqiijiyey shacabka degaanka uu ka dhacay dagaalka oo qiray in badan halkaasi lagu laayey oo ay xitaa maalmahii la soo dhaafay arkin kuwii( kahwaariijtii), degaanka wax ka iibsan jiray oo sida la sheegay badankood lagu laayey dagaal rogaal celis ahaa oo lagu qaaday.
Laakinse arinta ugu xiisaha badan maanta waa Khawaariijtii ku sugenyd Galgaduud amaba dhinacaas iyo Degaanada Ceelbuur,Galhareeri ilaa dhulka ku xeeran waxey u kala jabeen labo garab badankoodna waxey go'aansadeen maadaama ay lumiyeen degaano badan oo muhiim ah iney isdhiibayaan halka weliba tirada ugu badan ay yahiin kuwa go'aansaday iney is dhiibayaan.
Arintaan ayaa timid kedib markii meelaha qaarkood ay shacabku bilaabeen iney khawaariijta ka qatan hubka taasi oo ka dhigan in ay shacabku hada siweyn ula shaqeynayan dowladoda, ciidamada qalabka sida iyo weliba kuwa degaanka ee sooma jeestayaasha loogu yeero Macawisleyda oo iyagu ah kuwo aan qoslin.malaayiin Soomaali ah ayaa aad u soo dhaweeyey dagaalkaan uu hormuudka u yahay madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud iyadoona ay dowlada hatan jirta isku dhinac wado xoreynta dalka iyo diplomaasiyada well done madaxda qaranka ee maanta jirta.War helaa talo hela.
Fiiro Gaar ah- Taliyaha ciidamada qaranka ugu sareeya marna ah madaxweynaha Soomaaliya waxaan ku boorineynaa isaga iyo hadba wadamada ka taageera dalka Soomaaliya dhinaca hawada marnaba yaan laga joojin Khawaariijta duqeynta dhinaca cirka badankood dowlada ayey doonayaan iney la heshiiyaan waa biyo kama dhibcaan hadalkaan dagaalkaane Somaali waa mid u kala saaray Khawaarij in la dagaasho oo dowladooda ka bar bar dagaalameyso iyo kuwo dhinackasta ka fashilan oo mediyaha kaliya ka qeyl qeliyaan yaan kuwaas loo jixin jixin waxaa waxkasta ka muhiimsan dumark aiyo caruurta ay kahwaariij ku guemeysaneyay mudo ka badan 10 sano oo helaya nolol k aqurux badan midii ay kula joogeen deganaada ay khawariijtu k amaamuli jirtay dalka............weli leysma gaarin.
News In Somalia- Sunday, September 17,2023-Maanta iyo mar kale wararkeena kuwoda ugu xiisaha badan-Xili uu madaxweynaha Soomaaliya dagaalka looga soo horjeedo khaaariijta ee u hormuudka u yahay ay siweyn u teereen malaayiin shacabka Soomaaliyeed ah,halka ay geesiyaasha xooga dalka iyo wadaniyiinta deegaanka ee Macawisleyda labo jibaareen howlgaladii dalka looga cirib tirayey khawaariijta ayaa dhanka kale RW Soomaaliya mudane Xamza Cabdi Bare iyo wafti uu hogaaminyo waxey dalka iyo dadka Soomaaliyeed uga qeybgalayaan shirweynaha 78aad loo dhan yahay ee golaha qaramada midoobay.
Hayeeshee hadaanu waxoogaa dib u yara jaleecno guulahii is xig xigay ee ay ciidamada geesiyaasha qeybahooda kala duwan ka gaareen dagaalka Khawaariijta iyo deganadii ugu danbeeyey ee laga saaro waxaa iyaduna xusid mudan ilaa 4 magaalo oo waaweyn in khawaariijta lagu hareeyesan yahay inagoo aana dooneynin aanu ka hordhacno.
Dhanka kale bulshoweynta Hiiraan oo siweyn u garab istaagay dadaalada uu hormuudka u yahay madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud ayaa iyaguna saacadahii ugu dnabeeyey ciidamo degaanka ah ee Macawisleyda ku biiriyeen kuwa xooga dalka ee ku sugan degaankaas good job.
Fiiro Gaar ah-Sidaan shacabka Soomaaliyeed kuwooda ay ku weyn tahay dowlanimada horey uga balan qadnay marnaba kama hordhacyeno inta magaalo ee hada oo aanu wax qoreyno lagu hareereysan yahay. waxaan kaliya leenahay madaxweynaha Soomaaliya dagaalkaan waa lagu kala haray marnaba duqeymaha hada ku socda kooxda yaan laga joojin. la soco horjoogayaasha la dilay ilaa hada. War helaa talo hela.
Barnaamijka Aqoonsi Qaran ee uu daah furay RW Xamze uuna dadkii qaatay ID karka ka mid ahaa madaxwweynaha Soomaaliya waa barnaamij ku soo aaday watigii uu dalku u baahnaa.
War Deg deg ah- Caawa iyo dagaalkii u dhaxeeyey argagixisada caalamigaa amaba hadaanu si kale u dhigno Khawaariijta iyo ciidamada xaq u dirirka Soomaaliya ee iskugu jira xooga dalka iyo kuwa deeganka, hadii aad tahay muwaadin Soomaliyeed kana soo jeedo deganada Camaara iyo Bacaadweyn iyo dhul aad u weyn oo deganaadaas ku hareereysan sanado badan kedib Khawaariij waa is deeyeen Mudug sida muuqata,kedib jabkii degaanka Ceel la helay oo ka tirsan Galgadud, dhinacaan kale dhankaan iyo Mudug,Qodod oo ay ciidamadu dhaafeen Bacaadweyne iyo Camaara oo ahaa labo deegaan oo muhiim u ahaa Khawaariijta wey haawanayaan caawa.shacabka degankas si wanaagsan ayey ciidamada u la shaqeyeen.
Meelaha qaarkood ciidamada waxaa cuntada qalalan gaarsiinaya dumarka Soomaaliyeed ee degaankaas oo dagaalka si weliba mug leh ugu jiraan. dowlada iyo saaxiibada caalamka waa in aysan duqeymaha marnaba joojin duleedka Bacaadweyne waxaa ku sugan koox sidaan horey qoraalkeenii hore ugu sheegnay tiro yar ah oo halkaas looga dhuuntay iyo kuwo diideen iney dagaalaman kedib markii ay ogadeen in ay ciidamadu kaabiga ku hayaan magaalada. la soco warakeena danbe khawaariijta jabkii gaaray waxaa kaliya ka sheekeyn karo qofkii xog ogaal u ah dagaalkaa.dagaalka hada socda waa lagu kala haray fulay boos uguma banaana.
NEWS IN SOMALIA-SATURDAY,SEPTEMBER 16,2023-Wararkii ugu danbeeyey inta aanan gudagelin sida ay howlgalada dalka looga cirib tirayo khawaariijta u socdaan una kala horeeyaan amaba aanan gudagelin dhinacaas iyo Maxaas oo ay howshu ku socoto sidii la qorsheeyey inagoo aanan dooneyn in aanu ka hordhacno arimaha saraakiisha iyo ciidanka, hadane bal aanu aadno dhinacaas iyo Galgaduud degaanka Ceel lahelay iyo jabkii Khawaariij ku gaaray halkaas sida uu ku yimid iyagoo waran meelkasta amaba meydkooda daadsan yahay halkaas.
Khawaariijta degaankaas waxaa ka soo gaaray labo jab oo xoogan midkii koowaad waxuu ka soo gaaray iyagoo waayadii hore u bartay in markii ay weerar soo qaadaan ay ciidamadu uga baxi jireen degaanka laakinse taasi ma dhicin ciidamada iyo shacabka ku nool Ceel la helay ilaa Ceel Garas waxaan dhihi karnaa waa geesiyaal dhab ah kedib markii ay goosteen in aysan degaankooda mar danbe uga bixin khawaariij oo ay difaacdaan iyadoona ay aheyd halka ay ciidamadu ka heleen dhiirananta ugu badan sidaan horey shacabka ula wadagnayna Khawariijta dagalkii shaleyto ayaa si xoogan loogu jabiyey.
Qodobka labaad kuwii ka baxsaday dagaalkii shaleyto waxaa iyagana lagu laayey duqeyn xoogan.Hadii aad tahay muwaadin Soomaaliyeed oo aad dhulka kala garaneyso la xiriir degaanka Ceel la helay waxa khawaariij ku dhacay iyo jabka gaaray,maxaa yeelay waxey horey ugu barteen in halkii ay soo weeraraan looga baxo hayeshe bedelkii hada iyagaa la raadsadaa oo dadkii ayaa tuulokasta go'aansaday iney ka difaacdaan.
Qoraalkan kii ka horeeyey waxaan shacabka la wadaagnay in ay haawaneyso inta u dhaxeyso Galcad ilaa Ceeldheer oo aysan Khawaariijtu joogin maxaa yeelay waxey yirahdeen kuwoodii halkaas ku sugnaa inaga waxaa si gaar ah inoogu ciil qaba ciidamada xooga dalka oo aanu ku leynay deganka Cowsweyne oo halkaan ma si joogi karno sidaas ayeyna uga carareen ,
deganka waxaana hada ku sugan koox yar oo ka soo jeedan degaanka amaba khawariijtii deganka ka soo jeedeen oo iney is dhiibaan doonayo xili ay iyagaas xitaa dhaxdooda isku hayaan ugaarsi ka bilaawday nin ay ku sheegeen horjooge oo ay dhawaan iska dileen kedib markii uu diiday guri halkaas ku yiilay in la qarxiyo sidaasina lagu dilo, kii la dilay koox taageersan iyo kuwii dilay horjooge kale oo ay sameysten ayaa isku ugaarsanayo halkaas Khawariijtii kale oo dhan wey ka carareen halkaas kedib markii ay ogaadeen ciidamada ku soo wajahan.
Dhinacaas Mudug Camaara iyo Bacaadweyn ciidamada waqtikasta wey geli karaan oo Khawaariij waxaa halkaas ka jooga koox yar oo dagaalka looga dhuuntay.Dhinacaas Wabxo, Ceelbuur ilaa Galhareeri sida ay howshu u socoto kama hordhaceyno waxeysa Soomaali maqli doonaan aqbaar weyn saacadkasta.
Fiiro Gaar ah-Marnaba kama hordhaceyno sida ay howlgalada u kala horeeyaan iyo arimaha ciidanka hayeshe Khawaariij si fiican ayey u jabtay,sedaxdii kooxod ee aanu qoraalkan midkii ka horeeyey ku soo sheegnay ee khawaariijta qaabka beentaa ku buun buuniyey iyaga iyo siyaasad heerkey doonto ha ahaatee waa is daayeen dowlada haatan jirtane waxey dani ugu jirtaa in ay koxahaas aanu ka hadleyno buun buuniyaan khawaariijta maxaa yeelay markasta oo ay buun buuniyaan khawaariij waa guusha dalka iyo dadka Soomaaliyeed oo ahlmar ayey iyaga iyo khawaariij isla fashilmeen oo hadaba durba waxaa bilaawday in leyskaka baxo xisbiyada siyaasada qaarkood kediba markii lagu shaambadeyey in ay khawaariijta iyo iyagu waxbo is dhaamin.war helaa talo hela.
Wararkii ugu danbeeyey iyo dagaalka Khawaariijta iyo caawa- Waxaan aad ugu qosolnay 3 kooxood oo Khawaariijta jabtay buun buuniyaan iyo xaqiiqada jabka Khawaariij gaaray sida ay u kala fog tahay.
1- Kooxda koowaad waa maamulo ay ku soo wajahan tahay doorashooyin oo shacabka ay hogamiyan iyo shaqsiyaad iyagaas u qaabilsan mediyaha ay been u sheegayaan shacabkoda oo sidii kuwo dal kale oo aan Soomaaliya aheyn iney ku nool yahiin oo kale uga hadlayo arimaha khawaariijta,waxaase kuwaas ka faa'ideystay kuwa kuraasta kula tartami doona dhawaan oo dagaalka khawaariijta looga soo horjeedo dowlada kula jira waa good news u soo hoyatay Soomaali oo dhan.
2- Siyaasiyin hore ugu soo fashilmay siyaasada dalka kuwaasi oo arimaha Khawaariijta dhaqaalo iyo guryo ay ku nool yahiin dalka dibadiisa ku helaan warbixino been ah iyo buun buuninta Khawaariijta oo ay siiyaan hadba dalalka ay ku nool yahin,( In fact, they are real lossers in Somali policy) oo dowladahaas dhawan waxey si toos ah ula mcaamili doonaan dowlada Soomaaliya qeybtaan meel gooyni ah Soomaali ha ku qorato.
3- Websideyo inta lagu dhax darsaday dhaliyaro Khawaariijta u shaqeeyaan shacabka iskaka dhigayo iney bulshada u soo gudbinayaan news iyagoo soo qaadanayo sawiro hore oo sanado kahor khawaariijta laga qaaday.Laakinse xaqiiqada dagaalka Khawaariijta iyo jabka gaaray waa kan.
Khawariij waa jabtay yaan la eegin tirada yar ee ajaaniibtaa ee lagu hagayo drone ee loo raadinayo sidii lagu bad baadin lahaa oo marba meel la geeyo,waxaanse ka hadleynaa xaqiiqada ka jirta dalka Khawaariij waa jabtay weliba iyaga dhaxdooda ayaa is qayaanayo siweliba weyn hada oo aanu wax qoreyno Khawaariij inta u dhaxeyso Galcad ilaa Ceeldheer inta u dhaxeyso waa haawaneysaa Khawaariij majoogto, waa qeyb telefoonadii densaday iyo koox looga kala dhuuntay furimaha dagaalka.
Dowlada maxaa la gudboon marnaba in aysan ka joogin khawaariijta qaabka uu hada u socdo dagaalka oo aan la kala joojin waana bogaadineynaa geesinimada ka muqata ciidamada qalabka sida iyo kuwa degaanka.waxaan ku faraxsanahay sida uu dagaalkaan u kal saaray Soomaalida min shacab ilaa siyaasi.
kuwa khawaariijta buun buuniya oo dhan waxaanu ka qabanay clipyo lagu maxkamadeyn karo mustaqbalka.Good job ciidamada qalabka sida iyo kuwa deegaanka.Khawaariij xitaa kuwoda dowlada dhawaan la furayo wada hadalo ayaan shacabka la wadaagi karnaa magacyadooda waxeysa kuwaas doonayaan horta inta aysan arinkaas ku dhaqaaqin iney kaka taqalusaan kuwo kale oo khawaariij ah waana sababta ay khawaariij hada iyaga dhaxdooda isku ugaarsadaan.weli ma jiraa mediya Soomaali ah oo sidan shacabka wax ugu sheegi kara xaqiiqada waxa dalka ka socda?.
Dowlada Soomaaliya ee uu hogaamiyo m/weyne Xasan Sheikh waxaan leenahay Khawariij
waa in dhawaan heshiis qadan doonta iyo kuwo dagaalada hada socda laga dhigo koox la qabto iyo kuwo la dilo, iyo qeyb ku jiraan ganacsi oo hanti iska dilanayo. waxaa kaliya arimaha hada socda ku ceeboobi doona inta khawaariijta buun buuniyaan iyo hadba siyaasiyiinta amaba xisbiyada ay taageeraan guul dowlada Soomaaliya guul shacabka Soomaaliyeed.
Weliba kama hordhaceyno sida ay howlgalada u kala horeeyaan yaan beenta khawaariijta iyo kal kaaliyaashooda marnaba lagu gadsoomin dalkaan Soomaaliya ayaa la dhahaa waxaane iska leh Soomaali dabadhilif gabalkiisa waa dhacay shacabweynaha qaarada Africa iyo dunida inteeda kalena nabad ayaa deeqda.war helaa talo hela.
WAR DEG DEG AH- Kharaxii Khawaariijta laga fashiliyey degaano ka tirsan gobolka Mudug maanta kedib oo ay degaano badan oo ka tirasan Mudug iyo Galgaduud iskaka carareen. ciidamada qeybahooda kala duwan ee degaankaas ku sugan oo aad u hubeysan awadooda iyo iyagoo dhul balaaran lumiyeen ayna u dheertahay dagaalo iyaga dhaxdooda ah oo ay isku ugaarsanayaan khawaariijta waxey ka carareen dhul aad u baxadweyn oo ay meelo kala duwan ka jogen.qaraxa cid wax ku noqotay majirin masuuliyinta halkaasi joogta waxaa fashiliyey ciidamada oo si fiican u foojignaa dhawr askari ayaa wax ku noqotay.
Hadaba la soco wararkeena dnabe degaanada ay saacadahii ugu danbeeyey ka carareen Khawariijtu ee dhaca Galgadud iyo Mudug Camaara waa ka carareen, Bacaadweyne iyo labo meel oo kale oo ka tirsan Galgadudna saacado ka hor ayey ka baxeen oo waxaa loogu
sheekeeyey in kharaxa maanta la fashiliyey uu ka hakin doono dagaalka is xig xiga ee ku socda Khawaariijta laakinse bedelkii ciidamadii ayaa dhul badan la wareegay.hadaba magacyada dhulka laga saaray iyo kuwa ay ka carareen Khawaariijta oo dhan.madaxweyne Qor Qor iyo masuuliyiinta kale iyo ciidamadu waxey si habsami leh u wataan howlahoodii shaqo ciidamaduna waxey u dhaqaaqeen furumaha kale iyagoo ku socda saf balaaran.
( Halkan ka daawo- Click Here).la soco wararkena danbe.
NEWS IN SOMALIA-FRIDAY, SEPTEMBER 15,2023-Wararkii ugu danbeeyey iyo Soomaaliya dagaal Khawariijta dhexdooda ku dhax maray ilaa 3 meelood oo sababay ineybaneeyaan dhul badan oo ay horey u joogeen xili ay isk adileen 24 tii saac ee ina dhaaftay ilaa 7 qof oo ay ku jiraan horjogeyaal.halka gudomiyaha golaha shacabka mudane Sheikh Adan Maxamud Nuur uu beesha caalamka ku booriyey in ay garab istaagaan dadalada uu m/wyenaha Soomaaliya ku joogo furumaha dagaalka ee dalka loog acirib tirayo Kahwaariijta kedib markii ay qeybaha ay ka kooban yahin ciidamada iyo shacabka Soomaaliyeed ay siweyn u soo dhaweeyeen dadaalada madaxweynaha uu wado.
Wafiga dowlada fedelka ee booqday xarunta SSC Khatumo State ee Laascaanood halkaasi oo wafiga si diiran loogu soo dhaweeyey mudo ka badan 30 sano kedib oo ay halkaasi gaaraan wafti ka socda dowlada Soomaaliya iyadoona dhamaan wadooyinka iyo magaalooyinka waaweyn ee SSC Khatumo siweyn loo luxayey calanka baluugaa ah ee Soomaaliya,very good job.dhiancaan dhulweynaha Hiiraan State tan iyo markii uu dhawaan soo idlaaday kulankii uu madaxweynaha Soomaaliya la yeeshay qeybaha kala duwan ee bulshada waxaa si buuxda loo taageeray go'aanka wax ku oolka ah iyo dadalada uu wado madaxweyne Xasan.
Mudo sanad iyo bar ka hor markii uu bilaawday dagaalkii wajigiisa koowaad ee Khawaariijta waxaan shacabka Soomaaliyeed la wadaagnay in ay shacabweynaha Hiiraan mucaarad iyo muxaafid isku xiran yahiin iskana war qabaan dal iyo dibad ayana siyaasadoodaan cusub ay ku dhax lumi doonaan dad badan oo moodaan in ay wax badan sidii hore yahiin.
Weliba shacabka SSC Khatumo iyo kuwa Hiiraan State waa labada deegaan ee hada hormuudka u ah taageerada dowlada uu madaxweynaha ka yahay mudane Xasan Sheikh Maxamud, uuna RW ka yahay mudane Xamze Cabdi Bare, ayna gudoomiyaasha golaha shacabka iyo Aqalka Sare ka kala yahiin Mudane Sheikh Adan Madoobe iyo Mudane Cabdi xaashi.
Dhinaca kale waxaa magaalada Mogdishu lagu qabtay xaflad si heer sare ah loo soo agaasimay muhiimadeeduna aheyd dib u yagleelida qarankii Soomaaliyeed ee 2000 kii lagu yagleelay magaalada Carta ee dalka Jabouti taasi oo ay ka soo qeyb galeen masuuliyiin iyo qeybaha ay bulshadu ka kooban tahay.
Ugu danbeyn weli waxaanu ku jirnaa wararkii Soomaaliya iyo dagaalka argagixisada waxaa magaalada London lagu qabtay xaflad lagu soo dhaweynayey xildhibaan Cabdi Maalik laguna taageerayey dagaalka uu hormuudka u yahay madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan sheikh maxamud,xafladaasi oo siweyn ay uga soo qeyb galeen jaaliyada reer Hiiraan iyo kuwa Soomaaliyeed ee UK. Xildhibaan Cabdi Maalik waa xildhibaanada reer Hiiraan ee dagaalkii bulshada Hiiraan iyo Khawariijta ku dhaxmaray sanad iyo bar ka hor ilaa maanta kaalin muuqato iyo matalaad sax ah ku lahaa.War helaa talo helo.
Fiiro Gaar ah- deganada ay isku laayeen Khawariijta oo dhan had awaa cidlo oo wey ku kala carareen,hayeeshee tan iyomarkii uu m/weynaha Somaliya horuumka u noqdya dagaalkaan wajigiisa labaad wxaa siweyn u taageeray malaayiin Somaali ah iyo dalal badan oo caalamka ah waxuuna dagaalkaan ceebtooda banaanka keenay siyaasiyiin badan taasi oo shacabka Soomaaliyeed ku kaliftay iney dowlada haatan u dhisan siweyn u taageeraan..........
WAR DEG DEG AH-Khamiis, September 14,2023-Wararkii ugu danbeyey dagalka Khawariijta ee u dhaxeeya ciidamada xooga dalka iyo kuwa deegaanka oo taageero xoogan ka helay shacabka Somaliyed iyo saaxiibada caalamka iyo isbedelada waaweyn ee dhacay saacadahii ugu danbeeyey waxii ka danbeeyey salaadii cishaha xiliga geeska Africa amaba saacada Soomaaliya.
Wararkeeni ugu badnaa malmahii tagay waxan ku soo qadanay dagaladii ka socday dhinacas iyo CeelGaras ilaa XInlibi iyo dhinacaas oo Khawaariijta si fiican loo kululeeyey, sidoo kale qoraalkaan midkii ka horeeyey waxaan ku soo qaadanay sida loo xadiday in wax badan laga ogaado dhinacaas iyo Wabxo, Ceelbuur, Dac, Diri ilaa Galhareeri ilaa Hiiraan laga soo gaaro oo ay ciidamadu halkaas la tageen kaarto ay aad ugu adkaatay Khawariijta in ay ku nagaadan magalooyinka maxaa yeelay waxaa aad loo xadiday amaba xitaa aad u adag in la ogaado hadba howlgalka ay ciidamadu qadayan,waana meesha uu jabka ugu weyn ka soo gaaray
Khawaariijta deegaanadaas.
Waxaa xooga la saaray dhulkii ay ka soo dagaal tagayeen waxaana dhamaanba la kala jaray isku socodkii Khawaariijta ee magaalooyinkaas, aan ku celino meeshaas mar kale ma jirto Khawaariij meel ku sugan oo kuwa kale u gurman kara.
meelaha qaarkood,halka tiro aan badneyn ay aadeen dhinacaas Ceeldher iyo meel la yiraahdo Mareeg oo aanu qiyaaseyno in ay tahay xeebta, inagu dhulka kalama naqaano laakinse kaliya waxaan la wadaageyno waa dadka Somaliyeed ee garanayo iyo shacabka ay deganadaas ku dhibeen sanadahii badnaa ee ay maamulayeen halkaas..........inta kale adiga lee dhameystiro Khawaariij waa jabtay weliba jab xoogan oo la dareemi karo.
Dhinacaan iyo Hiiraan amaba dhinacaas iyo Jalalaqsi ilaa 4 jiho ayey ciidamadu iyo macawisleydu isku balaariyeen ka hor inta aan la qaadin dagaalka dhinacaan iyo ........ mana dooneyno in aanu ka hordhacno waxeyna ku socdaan bartilmaameed degaano ay shacabku ku soo wargeliyeen oo ay isku aruursanayeen Khawariij firxad ah Macawisley badanaa lama maqlo duulaankoda maxaa yeelay iyagu magaalo ma galaan talisyada ay kusugan yahiin ayey ka dhaqaaqaan sidaas ayey afarta dhinac uga yimaadaan hadba meeshii ay weerarayaan iyagu dagaalo qorsheysan waaye dagaalkoodu mana qoslaan sideedaba.
Halgamaa Cali Jeyte ayaa sida aanu warar sugan ku heleyno dhamaan dhaqdhaqaaqa abaabulka hada socdo inta uu isagu u wakiishay madaxweyanaha waxa lagu guuleystay in la xadido aqbaaraha sida sahlan dibada ugu bixi jiray waxuuna wax badan ka bedelay qaabka dagaalka marka loo eego wajigii koowaad xeeladahii uu isticmaali jiray waana waxa keenay in ay Khawaariij ku jahwareran hadba jihada amaba degaanka uu ku wajahan yahay dagaalka
xili dhinacaan iyo Hiraan aad looga dareemayo abaabulka wajiga labaad ee dagaalka.
Dhinacaan iyo Sh/dhexe dadka degan degaanka Nuur Dugle iyo nawaaxigeeda ayaa aad u abaabulan marka loo eego gobolka intiisa kale walow ay dadaal muuqdo ay wadaan qeybaha kala duwan ee ciidanka iyo shacabku kuwoda ay dhibatada ka soo gaartay sanadahii badnaa ee ay Khawaariijtu ku sugnaayeen degaanadaas.
Dhanka kale saaxiibada caalamka dhinaca hawada siweyn ayey dowlada uga saacidayaan dhamaan howlgalada hada socda oo kaalin muuqato ayey ku leeyahiin hayeeshee la soco wararkeena danbe ilaa 6 meelood oo khawaariijta lagu hareereysan yahay saacadkastana ay dhici karto in gudaha loo galo iyo tirada sarakiil muhiim u ahaa ee ilaa hada laga dilay khawaariijta iyo kuwa doonayo iney is dhiibaan, xili kuwoodii ugu qamarjisanaa calashaa (Gangsters)-ka kooxda dadka qaarkoodna ugu yeeraan horjooge amaba Amiiro uu xaalku ku..........War helaa talo hela.
Madaxweynaha Soomaaliya oo kulan la qaatay Saraakiisha guutooyinka Gorgor ee Ciidanka Xooga Dalka Somaliyeed, kana dhageystay warbixinno ku saabsan dagaalka lagu ciribtirayo Khawaarijta xili ay dalka u halgamayaan ciidamada xooga dalka oo garab ka helaya dadka deegaanka.
WAR DEG DEG AH-Khawaariijta oo dhul balaaran lumiyeen saacadahii ugu danbeeyey iyo saraakiil ay ku lumiyeen duqeymo kala duwan.degaanada gacantooda ka baxay iyo kuwa lagu hareereysan yahay ciidanka xooga dalka iyo kuwa deegaanka waxey qabteen shaqo aad u weyn saacadahii la soo dhaafay iyagoona laba jibaaray howlgalka hada socda waxeyna gaareen dhul masaafo ahaan aad u fog oo dhinackasta leh.si degan ula soco wararkeena danbe saacadaha inagu soo aadan.
ciidamadii ka ruqaansaday dhinacaas iyo Maxaas ee inta u dhaxeysa Wabxo, Ceelbuur ilaa Galhareeri waxey adegsaden xeerad cajiib ah waana meesha tirada ugu badan ee Khawariijta lagu soo bandhigi doono,maxaa yeelay Khawariijta sidey u sugayen in magaalo la qabsado dhulkii miyiga ahaa ayaa loogu galay weliba ciidamo siweyn u qalabeysan oo saf balaaran ku socda aadna loo xadiday in la maqlo howlgaladooda kuwaasi oo kala jaray isku socodkii Khawaarijta.
Fiiro Gaar ah- Wararkeeni kale ee dalka wuu inoo soo socdaa hayeeshee qeybtaan waxaanu xogeda kaka hadleynaa tirada Khawaariijta ee sacadahii ugu danbeyey dhul badan lumiyeen.
madaxweynaha Soomaaliya oo dhianciisa kulamo kala duwan la leh qeybaha ay ka kooban yahiin ciidamada xcoga dalka ayaa kulan la qaatay saraakiisha Gor gor.
News in Somalia-Wednesday, September 13,2023-Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya Mudane Xamza Cabdi Barre oo daah-furay Barnamijka Sanduuqa Nabadda iyo Xasillonida Soomaliya ee uu ka daah furay caasimada Somaaliya ee Mogdishu.Sanduuqan ayaa waxaa hirgelintiisa dowladda Soomaaliya ka taageerayo dowladda Talyaaniga.
RW Xamza oo madasha lagu daah furay qudbad ka jeediyey ayaa sheegay in hirgelinta Sanduuqa TPSS uu marag u yahay ahmiyadda ay xukuummada Dan-Qaran siineyso soo-celinta addeegyada dowladnimo ee muddada dheer ka maqnaa dalka, si loo gaaro nabad iyo xasillooni waarta oo ka hanaqaadda Soomaaliya.ayuu yiri RW Xamza.
Sidoo kale RW Hamza oo hadalkiisa sii wata waxa uu Sanduuqa TPSS ku tilmaamay hindise togan oo looga golleeyahay in uu qaabeeyo mustaqbalka dalka amaba hadaanusi kal eu dhigno Qaranka, isaga oo uga mahad-celiyey Dowladda Talyaaniga kaalinta ay ka geysatey taabbagelinta Sanduuqa TPSS.Danjire Vecchi ayaa sidoo kale ballan-qaaday in Talyaanigu sii wadi doono taabba-gelinta Sanduuqa TPSS, si loo xaqiijiyo in dowladdu adeeg dhinacyo badan leh u fidiso dadweynaha Soomaaliyeed.
Munaasibadda daah-furka Sanduuqa TPSS oo lagu qabtay Muqdisho ayaa waxaa goobjoog ka ahaa mas’uliyiin kala duwan oo ka kala socdey dowladaha Somaliya wasiiro iyo masuliyin kale duwan,Talyaaniga, diblomaasiyiin, qaar kamid ah hay’adaha Qaramada Midoobey iyo ururrada ka shaqeeya dhanka horumarinta.Ugu dsanbeyna RW Xamza ayaa waxa kale oo uu beesha caalamka ku booriyey in ay si weyn uga soo kaalintooda sidii hindisahani u noqon lahaa mid miro-dhala.
Dhankiisa danjiraha Talyaniga u jooga Soomaaliya, Amb Alberto Vecchi oo isna munaasibadda hadal ka jeediyey ayaa ku dheeraday amaba ku nuux nuuxsaday sida ay dowlada Talyaaniga uga go’an tahay tageridda nabadda iyo xasillonda Somaliya, taasi oo uu sheegay in ay fure u tahay horumar iyo barwaqo dalku gaaro.Barnamijkan ayaa looga golleeyahay in lagu dhiirrigeliyo nabadda iyo xasillonida dalka, islamarkaana lagu xoojiyo adeegyada ay bixiyaan hay’adaha dowladda Soomaaliya.
NEWS IN SOMALIA-Latest news in Somalia,Tuesday September 12, 2023-Maanta iyo mar kale dagaalka Khawaariijta ee uu hormuudka u yahay madaxweynaha qaranka mudane Xasan Sheikh Maxamud ayna siweyn uga qeyb qaadanayaan ciidamada qalabka sida kuwa deegaanka shacabka Soomaaliyeed iyo saaxibada Soomaaliya oo ka taageerayo dhinaca hawada.
Sida aanu markasta shacabka Somaliyeed ka balan qaadno inta badan dagalada Khawariijta looga soo horjeedo inta ay howlgalada socdaan iyo halka ay wax marayaan kama hordhacno
waxaanse qeybtaan ku soo qaadaneynaa halkii ay inoo joogtay iyo halka haatan la marayo aan ku hormarno bal marka hore sida 1-M/weynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud iyo Reysul wasaaraha dalka mudane Xamse Cabdi Bare iyo sida uu dagaalkaan dhab uga yahay marka loo eego sida ay howsha u kala qeybsadeen.
2- Muraalka ciidamada xooga dalka oo tan iyo markii dhawaan lagu shirqoolay si weliba ka baxsan anshaxa dowladnimada, anshaxa bini'aadaminimada, anshaxa wadanimada iyo u
hiilinta dal iyo dad weligood jiray hada kedibna inta ay dunidu jirto jiri doona,halkaasina ay ka dhacday qiyaano qaran tii ugu weyneed oo lagula kacay ciidamada iyadoo dhiigooda laga sameyey lacag degaanka Cowsweyne ahaa kuwo aad u niyad jabsan, ayaa hada tan iyo markii uu furumaha dagaalka ku booqday madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud badankoodna kula hadlay degaano kala duwan waxii markaasi ka danbeeyeyne dagaalo badan oo ay galena guulo ka soo hooyen ilaa qaar badan oo dagaalo kala duwan ka keenay guulo la dalacsiiyo kedib markii ay Khawaariijta ku jabiyeen goobo badan oo dagaal oo ilaa hada la qarinayo laakinse ay Khawariijtu aad ugu jabeen, aad ayuuna u wanaagsan yahay haatan oo aanu wax qoreyno muraalka ciidamada qalabka sida ee xooga dalka.
3-Ciidamada degaanka ee Macasileyda oo iyaga qudhooda taageero xoogan iyo niyad wanaag ka helayaan shacabka degaanka ayaa dagaalka u siiyeelay nuxurka oo Khawaariijta kacdoon shacab oo uu wehliyo ciidankii qaranka marnaba wey ku adag tahay iney u babac dhigaan, meelaha qaarkood Khawaariijta iyagaa dhexdooda siweyn isku dila hada oo u kala baxay qabiil qabiil halka qaar kale oo badan ay isku dilaan dhaqaalahii shacabka Soomaliyed laga qaadi jiray oo yaalaan amaba loogu keydiyey qaar ka mid ah shirkadaha sida dhaw iyaga ula shaqeeyn jireen, si ay dhaqaalahaas ugu haraan tiro kooban oo Khawaariij ah kuwa kale oo dhan waxaa ku socda dilal aad u badan,maxaa yeelay Khawaarijta dhaxdooda waxey u kala qeybsamaan labo qeybood qeyb ay waxaani u aheyd mashruuc iyo qeyb arinta ka aheyd shaqaale oo kaliya lagu keenay magac diin oo daacad iska ahaa dadkoodana lagu xasuqay oo kuwii daacada ahaa dushooda ayaa lagu ciyaarayaa kubad oo dhibtiina waxey ku dhacday oo meelkasta lagu dilayo waa iyaga kuwii ay arinkan u aheyd mashrucana waxey ka fikirayan kaliya sidii hantida u taalo Khawaariijta shirkadaha iyo Bankiyada qaarkood u noqtaan kuwa u hara ee qaata.
4-Safarkii uu madaxweynaha Soomaaliya ku tagay degmada Maxaas oo weji kale u yeelay dagaalka maxaa yeelay dagaal sidiisaba waxuu u baahan yahay in daacad laga noqdo marka degaan,dal iyo dad lagu difaacayona kuma si jirto,waana go'aan midka ugu wanaagsan ee ay dhawaan la qaateen bulshada Hiiraan m/weynaha Soomaaliya markii ay ku wada kulmeen magaaladii caanka ku aheyd Geed Baarka ee Maxaas.
Dagaalka haatan socdana marka laga soo tago sida ay reer Hiiraan ugu midoobeen uguna garab istaageen madaxda qaranka wajigiisa labaad, deegaano badan oo dalka ka mid ah waxuu iyaga qudhooda kala saaray durba xitaa in lagu ogaado shaqsiyad qaar badan oo magac ahan loogu yeero siyaasi,(Mid hore iyo mid haatan jooga),ganacsato iyo wadaado amaba culimo badan laakinse aanu inaga saarnay??.
Sidoo kale qabiilkasta oo Soomaali ah marka iyaga la sii kala qaado ama ha ku noolaadano deegaano ay Khawaariijta ka dagaalamaan amaba haku noolaadaano degaano aysanba Khawaariij joogin sida ay Khawaariijta ugu kala badan yahiin amaba ula shaqeysan jireen ayuu maanta u heystaa jahwarerka ugu badan bulsho ahaan,degaan ahaan iyo dad
ahanba,laakinse isla qabiiladaas hada sida ay u kala aqli badan yahiin kuwoodii la soo shaqeystay Khawariijta ayna dad badan oo Soomaali ahna isla soo dileen amaba isla soo shirqooleen ayey xili hore uga sii foganaayaan argagixisada.
Aan u soo laabano dagaaladii ugu danbeeyey.Khawaariijta horta waxaa gacantooda ka baxay dhul badan kuwaasi oo iskugu jira dhul ay ka baxeen intii aan la soo gaarin iyo dhul xoog looga saaray iyo dhul ay iyagu soo weerareen oo ay kedibna ku jabeen.hayeeshee sidaan horey shacabka uga balan qaadnay marnaba kama hor dhaceyno sida ay u kala horeeyaan howlgalada siiba kuwii ugu danbeeyey marka laga soo tago kuwa saacadaha inagu soo aadan jidka ku soo jira dhegta kor haloo haayo, weliba min Qeyb ka mid ah Mudug,Galgadud, Hiiraan ilaa Sh/dhexe waa mid isku xiran oo muhiim u ah bulshoweynta ku nool deganadas.
Waxaan bogaadineynaa madaxweyne Xasan go'aanka geesinnimada leh ee uu qaatay sidoo kale waxaan la dafari karin sida ay shacabka degaanada uu haatan ka socdo howlgalada badankood uga dhab yahay sidii uu degaankoda u noqon lahaa mid nabdoon oo Khawaariij ka caagan kuwaasi oo siweyn u garab taagan ciidmada xooga dalka iyo kuwa deganka ee Macawisleyda.war helaa talo hela.
Fiiro Gaar ah-Khawariijtii ku sugneyd magalo la yiraahdo Camara oo ka mid ah magaloyinka
gobolka Mudug waxaa soo kala dhax galay qilaaf xoogan oo salka ku haya aan magaalada iskaka baxno iyo aan ku dagaalano gudaheeda. tirada halkaasi joogta ma badna laakinse waxey shacabka iskaka dhigayaan iney wadaan abaabul hayeeshee dhinacaas iyo Wabxo,
Ceelbuur ilaa Galhareeri waxaa la dhihi karaa weli tan iyo marki uu bilaawday dagalka looga soo horjeedo Khawaariijta abaabul kaas oo kale ah waayadan maanan arag si saf balaran ah ayey ciidamadu ku socdan weliba magaloyinkas gebigod inta ay Khawariij ka joogto badankod waxaa ka dhax qarxay qilaaf xoogan oo wejiyo badan leh amaba kooxda uga imaanayo dhankasta.
Ceelgaras kedib waxey lumiyeen degaano badan oo ay ku jirto magaalada xinlibi iyadoo ay shacabku siweyn u camireen markii khawaariij laga saaray.dhinacaas Galcad ilaa Ceeldheer inta u dhaxeysa ma dooneyno in aanu ka hordhacno howlgalada loo qorsheeyey iyo sida ay u socdaan. la soco wararkeena danbe.
Maanta iyo Soomaaliya- Siyaasiyiinta Koofur Galbeed oo shir u socday maalmahii tagay ugu danbeyn soo saaray warmurtiyeed ka koobaan labo bog kuwaasi oo ay kaka hadlen arimo badan oo ay ka mid aheyd dib u xoreynta deegaanada Koofur Galbeed, doorashooyinka iyo welib aiyago bigaadiyey howlgalada haatan socda.madaxwyene Cabdicasiis Lafta gareen iyo maamulkiisa ay siyaasiyiintu u direen warmuriteedkaan aanu soo gelinay qeybta kore daawasho wacan.la soco wararkeena danbe.
War Deg Deg ah-Maanta iyo mar kale dagaalka Khawariijta-Argagixisada amaba khawarijta
Soomaaliya oo dhul aad u balaaran laga saaray, Khasaarahii Khawariij ka soo gaaray dagalkii Awdheegle oo siweyn isku soo tarayo dhinacaan iyo Hiiraan qeybo ka mid ah Galgaduud inta u dhaxeysa Maxaas, Ceelbuur, Ceelgaras iyo Maxaas Galcad ilaa Ceeldheer waxaa aad loo xadiday in la maqlo iska daaye in xitaa laga hordhaco howlgalada ka socda waa meesha sarakiisha ugu badan ee Khawaarijta lagu soo qaban doono amaba lagu dili doono ( Ceelgaras Khawaariij waa laga saaray).
waxaadna moodaa in uu dagaalku hada ku socdo qaab ka duwan qaabkii hore oo waxaa aad loo xadiday deganada aanu soo shegnay sida ay howshu uga socoto weliba waa saf balaran marka loo eego dhamaan degaanada xaduuda la leh Hiiraan xili madaxweyne Jeyte soo gabo gabeeyey kulamadii u la lahaa qeybaha kala duwan ee bulshada, waana halka uu Khawariijta kuwii tagaeeri jiray ka heysto jahwareerka ugu badan oo howlgalada qaabka loo qaadayo dhinacaas iyo Maxaas waa kuwa aad u abaabulan.
Dhinaca kale wararkeena danbe tirada khawariijtaa ee dhinacaas iyo dhulka miyigaa ee Hiiraan iyo tirada mediyaha ka soo muuqan doona sacadaha inagu soo aadan amaba maalmaha inagu soo aadan ee loo diiday iney bulshada ku si dhax jiraan ilaa ay is cadeeyaan iyo meelaha ay ku kala sugan yahiin dhulka miyiga ah iskana soo dhiibayaan qaarkoodna si isdaba joog ah ula soo xariirayey waxgaradka, kediba markii laga xiray wadooyinkii ay u mari jirtay sahayda badankood loona sheeay in hadeysan mediyaha ka hadleyn aan marnaba warkooda la dhageysan doonin kuwaasi oo ugu danbeyn aqbalay waqti munaasib ahne hadli doona.
Dhinaca kale shir saacado badan qaatay oo gaar u ahaa qurbajoogta Hiiraan ayaa leysla qaatay in dhamaanba shacabka qurbajoogta Hiiraan kuwooda daneeya arimaha siyaasada iskaka soo baxaan ururada siyaasada ay hogamiyaan shaqsiyaadka Khawaariijta taageera amaba ururada ay ku jiraan shaqsiyadka buun buuniyan Khawaariijta magacyada ururadaas oo ay hogaamiyaan qaarkood dad dalka madax ka soo noqday iyo shaqsiyaad siyaasada dalka qalad ka fahmay oo aad moodo iney siyaasda ku waasheen weliba ay aad u kala fog yahiin waxa ay is moodaan iyagu iyo waxa ay shacabku u arkaan sida ay u kala tahay kaaf iyo kala dheeri,very good point.war helaa talo hela.
Hiiraan State of Somalia President HE Ali Jeyte Osman's Humble Leadership Really Works,because when you’re a leader — no matter how long you’ve been in your role or how hard the journey was to get there, but President Jeytes humble leadership make him people love.this is lastest news in Hiiraan and Somalia.
LATEST NEWS IN SOMALIA-SUNDAY SEPTEMBER 10,2023-Wararkii ugu danbeeyey Hiiraan iyo Soomaaliya-Inta aan guda gelin muhiimada qormadeena iyo kulamada heer bulsho ee uu madaxweyne Jeyte la leeyahay qeybaha ay ka kooban tahay bulshada iyo tirada Khawaariij ah ee gudaha Hiiraan iska soo dhiibeysa amaba qorsheyneysa,bal aanu waxooga jabkii maanta magaalada Awdhegle ku gaaray Khawaariijta ku hormarno.Khawaariijta maanta waxaa gaaray jab xoogan kedibna caro ayey kala dul dhaceen quryo uu shacab leeyahay, adiga sidaad doonto u fasiro hadalka nuxurkiisa kooxda jab aad xun ayaa gaaray.
Aan u soo laabano muhiimada qoraalkeena iyo madaxweyne Jeyte iyo shacabweynaha Hiiraan maadaama degaankasta oo uu tago ay shacabku aad u daneynayaan halgamaa Cali Jeyte la kulankiisa iyo ku garab istaagidiisa dagaalka looga soo horjeedo Khawaariijta oo siweyn looga dareemayo dhulka Hiiraan State.
Waxaan marka hore bogadineynaa qeybaha ay ka kooban tahay bulshadu hadey noqon laheyd siyaasiyiin, waxgarad, culimo, dhaliyarado ( Rag iyo Dumarba leh), yar iyo weyn,Qurbajoog iyo qeybaha ay ka kooban yahiin ciidamada kuwa SNA iyo kuwa deegaanka ee Macawileyda iyadoona si fiican loo garab istaagay m/weyne Jeyte oo ay Somalidu u garan ogtahay halgamaa Cali Jeyte.
Caruur, waayeel iyo dhaliyaro meelkasta oo uu tago waxaa lagu salaanaa waji farxad leh meeshii uu tagona waxaa la yiraahdaa inta aad halganka ku jiro na weydii ihadba intii aad ciidan u baahan tahay.waa hogaamiye iska dagan,kaftan badan aad u fahamsan sida bulshada loola macaamilo dhulka Hiiraan State waxaa looga yaqaana magacyo fara badan oo aad u wanaagsan oo ay shacabku ugu yeeraan, tan iyo bartamahii sanadkii tagay amaba hadaanu si kale u dhigno bishi iJune sanadkii 2022 oo uu halkankiisu amaba dagaalka uu kula jiro Khawaariijta ka soo bilaabay ilaa maanta oo uu wado wajigii labaad ee dagaalka looga soo horjeedo Khawaariijta waxaa marba marka danbeysa sii kordha taageerada shacabkiisa .
Madaxweyne Jeyte marka laga soo tago kulamada joogtada ah ee uu la leeyahay qeybaha ay ka kooban tahay bulshada ee ku nool gudaha Hiiraan waxaa ka badan kuwa uu ku hago sarakiisha ciidanka qeybahooda kala duwan oo waxey shaqadiisu u badan tahay dhinaca ciidanka laakinse wey adag tahay sida loo maqlo howlgaladiisa qaabka ay u socdan, warar aad loogu kalsoonaan karo ayaa sheegayo in ay waxgarad reer Hiiraan ah doonayaan in lagala shaqeeyo sidii wiilashooda inta uusan
bilaaban wajiga labaad ee dagaalka Hiiraan iyo deeganada loo xil saaray Mr Jeyte sidii ay carurtoda oo isa soo dhiibi laheyd loo cafiyo madaxweyne Jeytana waxuu wacad ku maray qofkii aan sidii sargaalkii maalin hore isa soo dhiibay aan mediyaha hortiisa imaan oo aan bulshada si toos ah ula hadlin inuu fikirkiisii ka tanasulay inta qorshe looga sameynayo in uusan bulshadii uu dhibi jiray si sahlan ugu dhax noolaan doonin waxaana maanta Gudaha Hiiraan iskaka tagay ku dhawaad 20 Khawaariij ah oo aadeen hadba deeganadii ay markii hore ka yimaadeen kuwaasi oo ku noolaa degaan u dhaxeeya Jiciboow iyo Tiyeegloow oo ah xaduuda ay wadaagaan Hiiraan iyo Bakool.
Fiiro Gaar ah- Ma dooneyno in aanu ka hordhacno arimaha ciidanka iyo hadba sida ay u kala horeeyaan howlgaladooda waxaanse aad u bogadineynaa sida ay shacabweynaha Hiiraan dal iyo dibadba hada lee ula qabsadeen beentii siyaasadeed ee dalka ka jiri jirtayna ay meel iskaka dhigeen uguna midoobeen dagaalka looga soo horjeedo Khawaariijta madaxweyne Jeytane dal iyo dibad loo taageeray.madaxweynaha Soomaaliya waxuu howl muhiim ah u dhiibtay hogaamiye Jeyte amaba shaqsi Daacad ( honest) u ah naftiisa,dadkiisa, degaankiisa iyo weliba dalkiisa, doonayo amaba aaminsan deriskiisa oo nabdoon, bariga Africa oo nabad ah, Africa oo nabad ah caalamka oo nabad ah si ay nolosha iyo nabadu u gaarto dunida oo dhan.yacni nidaam iyo kala danbeyn.Guusha ugu weyn ee ay Soomaali badan gaareen waa in ay hada kedib kala garanayaan qofka xilkaskaa ee la taageero iyo qofka aan xilkaska aheyn,maxaa yeelay siyasada Soomaaliya dad badan ayaa ku waashay oo kaliya magaca oo qura ka sita waxii la dhihi jiray siyaasi.la soco warakeena danbe.
Latest news in Somalia-Saturday September 9,2023-Wararkii ugu danbeeyey iyo dagaal wajigiisa labaad ee looga soo horjeedo Khawaariijta,xili ay madaxweynaha Soomaaliya iyo dowlada haatan jirta shacabweynaha Hiiraan State ka heleen taageeradii ugu balaarneed ee waayadan loo fidiyo dowlad Soomaaliyeed amaba madax qaran. War helaa talo
Sidaan shacabka Soomaaliyeed uga balan qaadnay in aanu wararkeena kuwooda ugu badan u weecineyno dagaalka wajigiisa labaad ee uu hormuudka u yahay madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud waxaan kaliya qeybtaan ku soo qaadaneynaa wararkii ugu danbeeyey inagoona aan marnaba ka hordhaceyn arimaha ciidanka iyo abaabulka, hayeeshee kaliya bulshada la wadaageyna sida muga iyo miisaanka leh ee go'aankii madaxweynaha Soomaaliya looga ayiday Hiiraan iyo sida durbaba loo dareemayo baaxadeeda.
hayeeshee iyadoo la fulinayo amarkii madaxweynaha Soomaaliya kulamo maanta ka kala dhacay ilaa 6 meelood oo dhulka Hiiraan State ka mid ah min magaalo,tuulo, ceel biyood intaba waxaa si weyn loo taageeray madaxweynaha Hiiraan State Halgamaa Cali Jeyte oo 100% leysku raacay in la garab istaago loogana danbeeyo hosha hada socota ee wajiga labaad iyadoo dhamaanba meel leyska dhigay hadalada kuwooda aan bulshada wax qiimo ah ugu fadhiyin.
Waxaa macquul ah in ay dadku kaliya arkayaan abaabulka degmada Maxaaas hayeeshee ciidamada xoogooda waxey jiraan furumaha waxeyna sugayaan sida aanu ku helayno warar sugan amar ilaa heer madaxwyene ah.warar aad leyskugu haleyn karo ayaa sheegaya in saacadaha soo socoda ay shacabka degaanada ay dowlada Soomaaliya u wakiilatay Halgamaa Jeyte soo gudbinayaan horjoogayaasha Khawaariijta ee ku sugan magacyadooda, ma hubno inuu amarkaan ka soo baxay
madaxweyne Jeyte, waxaanse hubnaa wajigii koowaad ee dagaalka inta uusan qaadin bal horta loo keeni jiray xogta raga hogaamiya hadba meeshii uu ku duulayo,maxaa yeelay ciidamada uu hada hogaaminayo waxey amar ku qabaan ineysan u keenin horjooge nool oo waqti iyo qarash lagu luminayo maxkamadeyntiisa iyo inuu dunidan cunta ka sii cuno isla goobtana lagu dilo.waana waxa aanu Soomaali badan dhawr mar ugu sheegnay in dagaalada looga soo horjeedo Khawaariijta ee ka dhaca Hiiraan ay ka duwan yahiin kuwa ka dhaca dalka intiisa kale.
Arinta kale ee aad u xiisaha badan waa in ciidamadan hada la diyaariyey ee iskuku jira kuwa xooga dalka Soomaaliya iyo kuwa deegaanka aysan wax wal wal ah ka qabin hadey tahay dhinaca Wabxo iyo Ceel Buur amaba dhinacaan kale ee Galad iyo Ceeldheer in la dhabar jabiyo oo ciidamadu waxey ku socdaan saf balaaran,waxaana dagaalka xiiso u yeelay shacabkii Soomaaliyeed ee degaanadaas ku noolaa oo markii ay maqleen inuu hogaaminayo Mr Jeyte iyagu hada safka hore ku jira dagaalka,maxaa yeelay dagaalkaan wajiga labaad magaalo amaba tuulo inta la qabto laga soo baxo iska daaye waxuu noqon doonaa midka lagu dilo amaba lagu soo qabto tiradii ugu badneyd ee Khawaariij ah.
Waxaa kale oo dagaalkaan xiiso usii yeelay ciidamada degaanka oo siweyn u aaminsan madaxweyne Jeyte oo isagu halka uu hadba ku sugan yahay meel ka fog ciidamada dagaal ka giliya ciidanka been uma sheego waxuu kaliya ula hadlaa sida dhabta ah waxuuna hadalka ugu bilaabaa ( War dhulkaan idinka ma leetahiin), Haa markii ay dhahaan waxuu ugu jawaabaa shaqadiina qabsada anigana i weydiiya labada Calool waa baaq ay isku fahmaan m/weyne Jeyte iyo ciidanka deegaanka.
Hadaanse ka soo tagno Maxaas iyo go'aankii lagu taageeray halgamaa Cali jeyte laguna garab istaagayey aanu waxoogaa bal yara aadno saldhigyada kale ee uu ka socdo abaabulka ee ciidamada degaanka inkasta oo aanan dhamaantood wada gaarin hadane meelaha qaarkood lagu hareereysan yahay Khawaariijta ee dhulka Hiiraan ma dooneyno in aanu waqti ku lumino ka hadalkeeda maxaa yeelay waxaa aad u adag xogta laga helayo oo badanaa Hiiraan arimaha dagaalka lagama hordhaco xitaa arinkaas shacabku waa la qabsadeen oo iyagoo waxkasta og ma sii sheegaan.
Dhamaan ciidamadii wajigii koowaad ka qeyb qaatay waxey ku sugan yahiin furmaha ciidamada ay badnaa dadku sawiradooda arkaan ee Hiiraan laga soo qaado badankood waa kuwa kaliya fuliyaan dagalada qorsheysan halmar ayaa la kulmiyaa kedibna iyagaa shaqdooda qabsada oo ciidankasta waxaa lagu ogyahay dhul iyo degaan gooyni ah waxaana guushooda ugu weyn sabab u ah shacabkii oo ka bar bar dagaalama.
Waxaa dagaalkaan marka laga reebo in looga danbeeyo Halgamaa Cali Jeyte hadane kaalin muhiim ah ka qaadanaya qeybaha ay ka kooban tahay bulshada oo mar kale abaabulkooda siweyn looga daremayo dhamaan magaalooyinka waaweyn.inta badan shirarka ugu muhiimsan waxey ka dhacaan dhulka miyiga ah maxaa yelay saraakiisha ciidanka degaanka Macawisleyda badanaa ma soo dhaafaan furumaha tan iyo markii uu dagaalkan wajigiisa koowaad ka qarxay Hiiraan sanad iyo bar ka hor.
Waxaa Hiiraan maalmaha inagu soo aadan ku wahan siyaasiyiin iyo ganacsato badan oo reer Hiiraan ah si ay mar kale garab u siiyaan madaxweyne Jeyte iyo ciidanka qeybahiisa kala duwan iyadoona ay dagaalkaan wajigiisa labaad mar kale ku soo biireen qurbajoogta Hiiraan oo kaalin muuqata ku lahaa abaabulka bulshada halka ay qaarkodna dagaalka toos ugu jireen.
Marka dib loo eego sawirkaan hoose waa mid ka mid ah godadkii Khawaariijta laga saaray xili uu socday dagaalkii kharaaraa ee ka dhacay Hiiraan sanad ka hor oo ay ciidamada xooga dalka iyo kuwa deegaanka ay ugu galeen halkii ay ku jireen, dagaalkaan oo aad uga dhib badnaa dagaalka hada socda ee wajiga labaaad,maxaa yeelay xiligaas waxaa kaliya horta la dili jiray horjoogayaasha ciidanka hogaaminayo ilaa loogu galo godadkii ay ku jireen.
Laakisne marka laga soo tago sawirada kale oo dhan cidamadan sawirka ugu danbeeya ay dad badan muqaalkooda arkaan
waa kuwii Khawaariijta Hiiraan afka ciida u daray qeyb ka mid ah oo meesha ay joogaane in ay howl gal lagu ogyahay qaadaan maahane waa kuwo is maqla dhulkooda iyo dadkoodana daacad u ah waana waxa Khawaariij u diiday iney dhulkii laga xoreeyey ku dhiiran waayaan iney dib danbe u haweystan.
Waxaani aanu ka hadleyno waa kaliya ciidankii deegaanka,marka laga soo tago ciidanka deegaanka Hiiraan waa meesha ay ugu jecelyahiin ciidanka xooga dalka Somaliya qeybahoda kala duwan oo shacabka ayaa aad u jecel ciidanka waxeyna dareemayaan ciidanka (NSA) markii ay joogaan Hiiraan kalsooni weyn maxaa yeelay shacabkii ayaa isku xil qaamay iney ciidamada qeybahooda kala duwan la shaqeeyaan.la soco warakeena danbe.
Fiiro Gaar ah- Madaxweynaha Soomaaliya iyo RW Xamze iyo xukumadiisa waxaan leenahay halka ay hada wax marayaan waxaa loo kala baxay Khawaariij in la dagaasho oo hadalkii madaxda dalkeena ka dhabeysa iyo in horey ula shaqeysan jirtay oo hada quus joogaan keidb markii ay Khawariijtu u kala jabeen labo garab meelah aqaarkoodna ay 24di isaac ee inadhaftay iyaga dhaxdooda siweyn isku dilayeen waxeyna u badan tahay in ay shacabku soo sheegaan maalmaha inagu soo aadan halka ay ku sugan yahiin,waxaadse heysataan oo aan la dafari karin taageero shacab oo aad u baaxadweyn dalna waxuu dal ku yahay tageerada shacabkiina...........
NEWS IN SOMALIA-FRIDAY SEPTEMBER 8,2023-Madaxweynaha Hiiraan State Halgamaa Cali Jeyte oo mar kale taageero xoogan ka halay shacabka Hiiraan dagaalka wajigiisa labaad kana hadlay kulankii madaxweynaha Soomaaliya iyo qeybaha kala duwan ee bulshada ay ku yeesheen degmada Maxaas uu ku soo dhamaaday is afgarad, iyadoona looga hadlay kaliya labo qodob oo muhiim u ahaa shacabweynaha Hiiraan iyo guud ahaa dalka iyo dadka Soomaaliyeed.
Labadaasi qodob oo kala ah 1- Dagaalka Khawaariijta.2-Waxii siyaasad ah dib loo dhigo very good. waana laba qodob oo dhaxal gal ah sidaasina guud ahaan shacabka Hiiraan ugu taageereen madaxweynaha Soomaaliya.hayeeshee tagida uu madaxwyenaha Soomaaliya tagay degmada Maxaas halkaasina kula kulmo qeybaha ay ka kooban tahay bulshada oo uu ugu horeeyo madaxweyne Jeyte iyo qodobada leysku af gartay marka laga soo tago sideedaba maxuu kacdoonka looga soo horjeedo Khawaariijta uga duwan yahay midka Hiiraan marka la bar bar dhigo dalka intiisa kale meelaha ay Khawaariijtu kaka sugan tahay inagoo soo koobeyna?.
1- Qofka howsha wado oo bulshada daacad u ah sidaasina ku helay kalsoonida dadkiisa iyo degaankiisa.2- Meelaha Hiiraan ka baxsan waxey shacabkooda dhageystaan newska midkiisa beenta ah sida in ciidamada xooga dalka iyo kuwa degaanka inta la soo waco la yiraahdo Khawaariijaa halkaan soo socota kedibna halkii laga weerari lahaa la qal qalo. halka Hiiraan meeshii Khawaariijta lagu sheego iyaga loogu tago bedelkiina shacabka la yiraahdo meeshii aad ku aragtaan soo sheega.3-Shacabka Hiraan oo qibrad ka qaatay dagaalkii wajigiisa koowaad oo gebi ahaanba block saaray mediyaha ay maamulaan dadka buun buuniya Khawaariijta sidaasi daraadeed bedelkii waxey sameeyeen isku tashi bulsho iyo shacabka laga soo dhiso maskaxda waana mida maanta keentay in tuulo kasta oo Hiiraan ku taalo dhulkii laga xoreeyey Khawaariijta ay iskaba daay ragee dumarku wataan hubka noocyadiisa kala duwan oo ay ugu yar tahay Tooreey, bilaabe,Mindi amaba Golxob hadba sidaad u taqaano iyagoo dhulkooda ku difaacanayo waana meesha ay ka keeneen kalsoonida badan keeneen.
Wajigaan labaad wax badan waa ka duwan yahay kii hore oo kii hore waxaa dagaalka lagu galay iyadoo xili kun lagu jiro in dagaalkii lagu hagar daameeyo reer Hiiraan waxeyna dagaalkii wejigiisa koowad galeen iyadoo uu hayo 3 cadow . Khawaariij dumar iyo caruur dileen .2-Xiliga oo ahaa xili jiilaal ah ( Abaar).3-Ceelashii oo shacabka laga sumeweyey.4- Af lagado joogta oo ay mediyaha la taagnaayeen qaar ka mid ah qabiilada ay Khawariijtu shirkada ku ahayeen dhibateynta reer Hiiraan.
5- Halganka uu hormuudka u ahaa m/weynaha Hiiraan State halgamaa Cali jeyte oo ahaa mid laga soo bilaabay sakxada amaba meel eber ah.6- Dagaalka oo loo midoobay dal iyo dibadba si deg deg ahne loo iibsado hub hadba intii la heli karona la iibsado, duligaan Diinta ka been sheegayo ee la baxay Khawariijtana inta leys kugu yimid shir dal iyo dibadba bal horta leys weydiiyey waxa ay galabsadeen dumarkii iyo caruurtii ay ku jirtay gebedhii umusha aheyd ee iyada geligeed 6dii dagaal ee hore oo dhan loogu aarayey dagaaladaas waxaa ku jiray qof dumar reer Hiiraan ah oo uu weliba qabay horjooge Khawaarijta kamid ah xiligii ay socdeen dagaalada qaraar oo kaligeed Khawaariij ka xoreysay dhul masaafo ahaan gaarayo ilaa 15KM kedib markii gebedhaas amaba qoftaasi dumarka ah xili maqrib ah uu soo gaaray in ay Khawaariijtu xasuuqeen shacab dumar iyo caruur ah,waxeyna cunaha ka gelisay Tooreey isagoo jiifa,kedibna Khawaariijtii joogtay degaankii ay ku nooleyd gebedhaasi markii ay maqleen ama ay soo gaartay in la dilay horjoogahoodii dhamaanba iyagoo ciidan ahaan gaarayo ilaa 15 wey iskaka tageen degaanka.
Sida ay dumarka Soomaaliyeed mar hadey kacaan meel uga soo bixi karaan bulshada waana macquul iney dad badan iswey diiyaan sidee qof dumar kaliyeed uga xoreysay dhul intaas la ek?.dadku sikasta oo ay u kala afkaar duwan yahiin sikasta oo loogu sheego been ilaa xadkaasne sharafkoda lagu tunto xaqiiqadeeda in aysan Khawaariij Diin ku heyn halkaas ayey ka ogaadeen reer Hiiraan.yacni sheekada ayaa qoraalka naga gashay maahane Khawariij iyo waxii iyaga iyo reer Hiiraan kala qabsaday bilawgii dagaalka ilaa maanta wax la soo koobi karo maahan, waana waxa keenay in meelkasta oo lagu arko lagu dilo. Soomaalidu iyagu been hadey doonaan waa isku sheegi karaan laakinse Hiiraan carada loo qabo Khawaariij waxaa ka sheegeyn karo qofkii xog ogaal u ah sida ay shacabku isku hubeeyeen iyo carada halkaas taalo iyo sidey dal iyo dibad iskugu xirmeen.Soomaalida kuwooda weli Khawaariijta buun buuniyaan ee la wada garanayo waxii aad doontaan sheega reer Hiiraan diyaar uma ahan dagaal Khawaariij oo la siyaasadeeyo waxayna 100% dowlada Sooomaaliya ee uu m/weynaha ka yahay Mudane Xasan Sheikh Maxamud iyo xukumada uu RW ka yahay Mudane Xamze Cabdi Bare ku taageerayaan sikasta oo Khawaawiij dalka looga sifeynayo reer Hiiraana ay dhulkooda inta hada ka hartay ee lagu hareereysan yahay ugu xoreysan lahaayeen, ee Soomaaliyey hadii aadan noqon karina kuwo uu warkooda cad yahay sida reer Hiiraan arimaha socda iskaka aamusa hadaadan ka wada aamusi karina reer Hiiraan ha isku nacina dagaalka Khawaariijta oo arimahooda faraha kala baxa dadkaan magac koox diineed ayaa lagu soo xasuuqay hadii aadan sida dowlada Soomaaliya dagaalka Khawaariijta aadan kala qeyb qaadan karin afkiina ka qabsada wax badan dhinaca Hiiraan sidii hore maahan aan meeshaas idiinku celino wax badan dhinaca Hiiraan sidii hore maahan.
Dalkaan waxaa la yiraahdaa Soomaaliya waxaana madaxweyne ka ah mudane Xasan Sheikh Maxamud waxaana iska leh dad la yiraahdo Soomaali kacdoon xoogan ayaana hada socda oo lagu taageerayo dadaalada uu amdaxweynaha Soomaliya wado,Khawaariij boos ugama banaana qofkasta oo Soomali ahne waa ku waajib si looga hortago mushkilada Khawaariijta iney dalka Soomaaliya u dhaafto wadamo kale oo maanta nabad ah oo ku yaalo bariga Africa, guud ahaan qaradada Africa iyo caalamkaba waa in sida shacabka reer Hiiraan ay Soomaali badan warkooda u cadeeyaan lana qiyaanin madaxda maanta joogta.la soco wararkeena danbe.
Fiiro gaar ah - Hadii aad dooneyso in aad ogaato Khawaariij iyo reer Hiiraan halka ay kala marayaan si degan u dhageyso horjoogaha ka soo tagay kooxda Khawaariijta maanta ee lagu magacaabo Xasan Cilmi Siyaad ee isku soo dhiibay ciidamada xooga dalka ee uu fadhigoodu yahay magaalada Baladweyne kedib markii ay Khawaariijta mudo sanad ah uga jawaabi wayeen waxa qabiilka uu ka dhashay Xawaadle magaca Khawaariijta loogu beegsaday amaba loogu bartilmaameedsado?. Xasan Cilmi Siyaad waxuu yiri "Al-shabaab qolofkeyga lee la joogay ee qalbigeyga lama joogin sanadkii u dambey, markii ay dhibateyeen dadkeyga, waxaa aniga iyo tiro kale kala hadalnay Shabaab in dadkeena ay dileen ay nagu qanciyaan sababta ay u dileen, intaas waxan sugaayay masuul wal oo inagu qanciya wixii kooxda Hiiraan ka geysatay markaan waayay cid igu qancisana, waan isaga soo tagay oo dadkeyga ayaan isku soo dhiibay" ayuu yiri Xasan Cilmi Siyaad.weliba intaan waa inta kaliya ku haboon mediyaha markow sidan u hadlayo saaxiibadiis oo dhan oo hada lagu hareereysan yahay ilaa 5 meelood oo Hiiraan ku taalo...... intaas uma dhaafeyno.
NEWS IN SOMALIA-FRIDAY SEPTEMBER 8,2023-Wararkii ugu danbeeyey iyo dagaalka Khawaariijta. waxaan horey uga soo hadalnay siiba 24dii saac ee ina dhaafatay in 3 ka mid ah Khawaariijta kuwooda ugu sareeya ay siweyn isku qiyaaneen wax badan oo ay adkaan laheyd in la maqlona waqti dhaw banaanka la keenay xogaha iyo sirta ay kooxda dhaxdooda oo siweyn u kala jabeena saacad saacad ay banaanka u imaneyso.Sidoo kale waxaan sheegnay in khawarijta u kala jabeen labo garab inagoona wararkeenii ugu danbeeyey uga soo hadalnay xaalada ka taagan degaano aanu ka xusi karno Ceel Garas iyo Ceelbuur iyo dhulka ku teedsan heerka ay Khawarijtu kala marayan iyagoo ku murmaya dhawacyadeena aanu dhameystirno iyo yaan la dhameystirin ee halkii ay ku dhaawcamaan halooga tago iwm.
Yacni xogahan oo kale waa ku adag tahay iney Somali badan maqlaan,hayeeshee wararkii ugu danbeeyey oo aanu ka helney halkaas ayaa muujinaya in uu kooxda dhaxdeeda ka dhax bilaawday ugaarsi kedib markii ay qarab ka mid ah argagixisada ay wax badan siiba kooxaha ay wada shaqeystaan noocyada ay ka kooban yahiin siyaasiyiin hore, kuwa hada jooga, ganacsato, shirkado iyo dad Soomaalida iskaka dhiga wadaado ula shaqeynayeen ay banaanka keeneen.
Sida wararka horudhaca ah tilmaamayaan qoraaladeenii waxaanu ku soo sheegnay ilaa 71 qof oo aanu qoraladeenii hore kaka soo hadalnay noocyada ay ka kooban yahiin amaba iskugu jiraan iyo xogo intaas dhaafsiisan oo weliba aad muhiim u ahaa ayey garab ka mid ah kooxda banaanka soo dhigeen .Arinta kale ee aad muhiimka u ah waa in ay kooxdu siweyn isku ugaarsanayeen saacadahii ugu danbeeyey waxaana ugu wacan iyagoo labo garab u kala jabay iyo iyagoo siweyn isku qiyaanaya iney furumaha si teel teel ah uga baxaan.la soco wararkeena danbe iyo meelaha amaba deeganada ay sida weyn iskuku ugaarsanayaan,ilaa 6 ayey wax ka yar 12 saacadood iskaka dileen iyaga dhaxdooda degaano ku yaalo bariga Galgaduud iyo qeybo ka mid ah Sh/dhexe,xili dadaalo xoogan dhinaca ciidamada deegaanka iyo ciidanka qeybahiisa kala duwan oo garab ka helaya shacabka ay wadaan abaabul dhinacyo badan leh.Waxaa taas bar bar socda 3 sargaal oo Khawaariijta looga dilay Galgaduud iyo shacabka Degaanka Nuur Dugle ee Sh/dhexe oo iyaguna Khawaariijta si fiican ula dagaalay iyadona shacabka deegaankaas ay wadaan abaabul ilaa Mogdishu isku xiran.
ugu danbeyn guud ahaan dalka Soomaaliya waxaa waxaasi oo dhan ka sii daran in la hayo magacyada siyaasiyiin iyo saraakiisha shirqoolay ciidamada qaranka inta gudaha dalka kunool iyo inta dalka dibadiisa ku nool ee telefoonada ka soo dira, wax badan ayaa jidka ku soo jira sida laga halayo garab Khawariijta ka mid ah oo kuwo kale oo ay is hayaan uga hormayo bixinta xogahaan muhiimka ah.la soco wararkeena danbe.
NEWS IN SOMALIA-THURSDAY SEPTEMBER 7,2023- Magaalada Muqdisho waxaa maanta soo gaaray ra’iisul wasaare ku xigeenka waddanka Itoobiya, Mudane Dekeme Mekonnen Hassan iyo wafdi oo uu hoggaaminayo,Mr Dekeme Mekonnen iyo wafdigiisa oo ay safarka ku wehliyeen wasiiro,ayaa waxaa garoonka diyaaraha Aadan Cadde ku soo dhaweeyay dhiggiisa Soomaaliya, Mudane Saalax Axmed Jaamac iyo masuuliyiin kale.
Soo dhaweyn diiran kedib ujeedka wafdiga ka socda dalka Itoobiya ayaa ah wada-hadallo ku dhisan danaha labada dal iyo sidii loo sii xoojin lahaa iskaashi dhinacyada kala duwan ee u dhaxeeya dowladaha Somaliya iyo Itoobiya.waxaana madasha ka hadlay RW kuxigeenka Somaliya mudane Saalax Axmed Jaamac,ahna ku simaha ra’iisul wasaaraha Soomaaliya ayaa
xusay muhiimadda iskaashiga labada dal ee dhinacyada ganacsiga, kaabayaasha dhaqaalaha,waxbarashada iyo amniga.
Dhankiisa Ra’iisul wasaare ku xigeenka dalka Itoobiya, Mudane Dekeme Mekonnen Hassan ayaa ka mahadceliyey soo dhaweynta.Sidoo kale kulan doceedyo oayaa waxaa isku arkey wakiilka gaar ah ee madaxweynaha Mudane Waare, wasiirka Maaliyada Ethiopia, safiirka Dowlada Etoobiya u fadhiya Soomaaliya mudaen Mukhtar Maxamed Ware iyo sidoo kale mudane Fissaha Shawel, oo arimaha Africa MFA u qaabilsan dowlada Ethiopia.Hayeeshee dalalka Soomaaliya iyo Ethiopia oo ah labo wadan oo jaar ah ayaa waxaa ka dhaxeeya labada dowladood iyo labada shacab iskaashi iyo wada wada qabsi hada la doonayo in la sii xoojiyo si ay labada wadan u kala faaideystaan. la soco wararkeena danbe.
Maanta iyo mar kale Jigjiga iyo Baladweyne- Sidii caadada inoo aheyd in aanu dhawrkii biloodba madaxweyne MUstafe iyo masuuliyiinta kale ee mamaulka iyo shacabweynaha DDS amaba Somali State u siin jirnay hadba halka uu marayo dagaalka
Khawaariijta maadaama ay iyaga iyo bulshada Hiiraan State ay leeyahiin hal cadow dagaal ba'ana la galeen Khawaariijta,
hadane marka loo eego dagaalka wajigiisa labaad iyo kaalinta muuqata ee uu mar kale ku leeyahay halgamaa Cali Jeyte
hadane waa mid aad muhiim ugu ah shacabka Soomaaliyeed iyo hadba inta deriska la ah ee ay DDS ugu horeyso,maxaa yeelay dagaalka Khawaariijta waxuu u baahan yahay qof daacad ah wuuna asiibay madaxweynaha Soomaaliya.Sidii caadada aheyd dhinaca Hiiraan kaliya si dhaw oo weliba dhaw joogto ula shaqeeya Mr Jeyte waad ogtahiin oo ma tihidiin kuwo looga sheekeynayo Khawaariijta isha ku haaya waxkasta.
Hayeeshee waxaa meelo badan oo dalka ka mid ah ka socda abaabul ay dumarka geesiyaasha Soomaaliyeed oo ku kala sugan degaano kala duwan oo ay caasimada ugu horeyso dadaal ciidamada furumaha ku jira loogu geynayo cuntada qalalan, waxaana si weyn loo dareemayaa kacdoonka lagu taageerayo dadaalada uu wado madaxweynaha Soomaaliya oo saacadba saacada ka danbeysa sii xoogeysanayo.la soco wararkeena danbe.
MAANTA IYO SOOMAALIYA-Madaxweynaha Soomaaliya saraakiisha ciidanka oo kulan ku yeelay furumaha ciidanka xili ay shacabka Soomaaliyeed ay siweyn u garab istaagan yahiin ciidanka xooga dalka iyadoo ay saraakiishu iyo madaxweynaha warbixin ku kala qaadeen halkaas. sidoo kale waxaa arintaas bar bar socda abaabul xoogan oo ay wadaan qeybaha kala
duwan ee shacabka Soomaaliyeed kuwooda ka soo hor jeeda Khawaariijta ee dagaalka kula jira.sidaan horey ugu sheegnay shacabka Soomaaliyeed marnaba kama hor dhici doono arimaha ciidanka amaba howlgalada xili ciidamada degaanka ku oo garab ka helaya kuwa xooga dalka ay ku wajahan yahiin .......kama hordhaceyno laakinse Khawaariij waa jabtay ama hala rumeysto ama yaan la rumeysan.la soco wararkeena danbe.
War Deg Deg ah-Maxaad kala socotaa saacadahii ugu danbeeyey sida ay 3daan nin isku qiyaaneen waa dhacdadii ugu weyneyd ee mudo 15 sano kedib iyaga dhaxdooda isku sameeyaan Khawaariijta kuwooda sheegta iney ugu sareeyaan weliba midkood waxuu doonayaa inuu isa soo dhiibo hadaanba ka hor la dilin. waxaa waxaasi oo dhan ka daran 71 qof oo iskugu jiraan ganacsato,siyasiyiin heer federal iyo heer dowlad goboleed,saraakiil ciidan oo Khawariijta la shaqeysan jiray ilaa maantana la shaqeysta magacyadoda oo qaarkood hada iska xarakoodaan maxaa dhawan heysta iyaga iyo ganacsigooda iyo weliba mustaqbalkooda siyaasadeed.qiyaanada ay ragaan dhexdooda ( Khawaariijta) isku sameeyeen saacadahii ugu danbeeyey waxey dhashay in Khawaariij furumaha iskaka baxaan weliba qaab qabiil. Imisa dowladood ayaa wajiga labaad ee dagaalka Khawariijta ku ceeboobi doona dalka Soomaaliyana laga ceyrin doonaa amaba xiriirka loo jari doonaa.....?.weliba 3daan nin midkood waxuu doonayaa inuu hubkiisa iyo kuwii dolwada laheyd ee inta meel loo dhigay qaado la yiri inuu ku wareejiyo qabiilkiisa.
Arinta ugu xiisaha badan waa in qeyb ka mid ah Khawaariijta markii ay is qilaafeen xog la yaab leh siiyeen dowlada Somaliya iyadoo xitaa lagu fashilmay wax abdan oo lala damacsanaa madaxweynaha Soomaaliya intii uu joogay Dhuusamareeb, 71 ka qof ee aanu kor ku soo sheegnay 19 ilaa 23 ka mid ah waa kuwa ugu sii daran.waxaa ku jira siyaasiyiin hore oo ka mid ahaa dowladii midaan ka horeysay iyo shaqsiyaad looga guuleystay doorashadii dhacday May 15 sanadkii tagay ee 2022. iyo qaar ka soo mid noqday dowladahii dalka soo maray waxii ka danbeeyey 2000 kii shaqsiyaadkaas ka tirsanaa dowladii midaan ka horeysay iyo kuwa doorashada looga guuleystay qaarkood waxey Khawaariijta u qaabil sanaayeen iney ciidanka dowlada fashiliyaan oo ay telefono u diraan, qeybna waa kuwa maamulada Gobolada qaarkood oo ay la xariiri jireen isla siyaasiyintaas aanu ka hadleyno una sii mari jireen iney ku fushadaan hadba danta ay ka leeyahiin burburka dowladnimada Soomaaliya.
Qeybta 3aad iyadoo qofna loo sheegin waa kuwa hada ku jiraan dowlada ahaan jirta kuwaas waa sahgalan tahay iyagu uma baahno in xil laga qaado iyo in xitaa hada la sii sheego magacyadooda weliba intaan xilka laga qaadin shaqsiyaadkaas 71 qof ka kooban kuwooda dowlada ku jiraan ee iskugu jira ganacsatada, siyaasiyinta iyo weliba qaar maamulaan mediyaha taageera Khawaariijta iyaga iyo hantidooda.........?.waxaa taasi bar bar socda ciidamadii furumaha ku jiray ee xooga dalka siiba degaanka cows weyne oo xog la yaab leh bixiyeen sida ciidamada lacagaha loogu qeybiyo iney dagaalka ka soo baxaan lacagtaas halka ay ka timid cida iyaga ugu keenta furumaha dagaalka ee dhahda soo baxa iwm. ( Waa qiyaano qaran tii ugu weyneyd eebed),oo marqaati loo hayo.
Bil xaqiiqo xogta siyaasiga Waare bixiyey waa i qarso marka loo eego Khawaariijta oo iyaga dhexdooda kala jabay mida ay bixinayaan weliba Khawaariijta qaarkood waxey si toos ah u magacabaayaan magacyada shaqsiyaad ka tirsanaa dowladii midaan ka horeysay sida ay telefoonada ugu soo diraan.waxaa ka daran xogta Khawaariijta dhaxdooda iyagoo qaarkood is leh si weliba u muuqaal ek yaan dowlada lagaaga hormarin ay bixiyeen 3daan nin midkood oo weliba dowlado waaweyn oo la moodo iney Soomaaliya caawiyaan ceebtooda banaanka keeni doonta.
Dalka Soomaaliya hada meeshey xaalada joogto waxaa loo kala baxay Qaa'inul wadan aan mardanbe lagu aanimi doonin wax masuuliyad siyaasadeed ah heer federal iyo heer State iyo shacab madaxweynahooda garab istaagay maadaama ay madaxweynaha Soomaaliya dhab ka tahay dagaalka Khawaariijta.
Sidaan horey idiinku sheegnay ma dooneyno in aanu ka hordhacno arimaha ciidanka waxaanse hubnaa Khawaariijta dooneysa iney buuntada Mahadaay ka talaabaan iyagoo u socda Koofur Galbeed iney Macawileyda Hiiraan oo aad u hubeysan oo ka baxay...........meelkasta ka xireen Dagaalka Nuur Dugle ee maanta dhacay waxaa lagu qarinayey sir badan oo ay qeyb Khawaariijta ka mid ah bixiyeen oo weliba rag waaweyn lagu maxkamadeyn doono dhawaan shirkado badana galaafan doonta. weliba shaqsiyaadka qaarkiis la shaeysanjiray kuwooda liiska 71 ku qoran kuwooda dalk ajooga qaarkood waxey isku diyaarinayaan iney dalka ka baxaan xili hore kkkk.War helaa talo Hela.
Fiiro Gaar ah-Waa guulweyn in maanta Khawariij waxey shaqsiyaad, sheegta iney yahiin siyaasiyiin, shirkado iyo rag shegtan
maamulo la shaqeysaneysay ay iyagii oo kala jabay xogta mideeda ugu muhiimsan bixiyaan, Soomaaliyey Khawaariij waxaa laga faa'idi doonaa ugu danbeyn iney sheegi doonaan dowladahii caawin jiray ee ay dalka Soomaaliya iyo wadamo badan oo ku yaalo qaarada Africa isla qaribeen.Guusha ugu weyn waa in ay hada madaxa iskula jiraan Khawariijta.
la soco wararkeena danbe tirada isa soo dhiibeysa iyo deganaada ay iska soo dhiibayaan iyo xogta ay bixin doonaan.ogow
madaxweynaha Soomaaliya markii horeba waxuu madaxweyne u ahaa shacabka Soomaaliyeed iyagiina wey taageereen weliba hada waa la kala baxay go'aanada geesinimada leh ee uu qaatay madaxweynaha Somaliya iyo dagaalka Khawaariijta ee ay hormuudka u ahayeen mudo ka badan sanad iyo bar bulshada Hiiraan waxuu banaanka keenay wax badan weliba waxuu saxada siyaasada ka saaray amaba ka saari doonaa kuwo badan oo aanu u bixinay siyaasi beenaad amaba hadanau si kal eu dhigno maagcii siyaasi ayey kufsadeen.
War Deg Deg ah- Shir Qurbajoogta reer Hiiraan u socday mudo ka badan 5 saac oo xariir ah laguna taageerayey go'aanadii ka soo baxay shirkii Maxaas oo wacad lagu maray iney dagaalka wajigiisa labaad si ka baaxadweyn wajigii koowaad uga qeyb qaadan doonaan ayna garab istaag buuxa oo dalka Soomaaliya laga dareemi doono la garab istaagi doonaan madax
weynaha Soomaaliya iyo ciidamada qeybahooda kala duwan hadey noqon laheyd kuwa xooga dalka iyo kuwa deegaanka, ee uu hormuudka u yahay Halgamaa Cali Jeyte.
Shirkaan oo isku xirnaa dal iyo dibad ayaa u muuqday mid aad uga baaxadweynaa qaban qaabadiisa iyo ka soo qeybgalkiisa shirarkii la qaban jiray markii uu Hiiraan ka curtay Kacdoonkii Khawaariijta looga soo horjeeday. Horta Khawariijtaan dadka loo buun buuninaa iyaga iyo siyaasiyiintii ay wada shaqeysan jireen waa la gadoontay weliba waa la gadoontay maahane si aan caadi aheyn ayey ula gadoontay. waxaana muuqanayo in uu madaxweynaha Soomaaliya taageero shacab oo aan horey loo arag ka helayo meelo badan oo gudaha dalka iyo dibadiisa ka mid ah.
Fiiro gaar ah- Soomaali badan waxaan halkaan sanad ka hor ugu soo qornay in ay reer Hiiraan mucaarid iyo muxaafid iska warqabaan dal iyo dibad. hayeeshee sidii ay Soomaali badankeed inooga barteen wararkeena 90% waxaan u weecin doonaa dagaalka uu iclaamiyey m/weynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamuud iyo geesiyasha ciidanka qalabka sida ee xooga dalka iyo kuwa degaanka ee Macawisleyda, walow abaabul xoogan oo dhinaca shacabka ah siweyn loo dareemayo
waxaa kale oo leysku raacay in wax badan aan dheg jalaq loo siin kaliyana m/weynaha Soomaaliya oo hadii u fashilmo dalka Soomaaliya uu faraha dadkii u dhashay ka baxayo naf iyo maalba la duldhigo xiriirkana loo jaro deganada Khawariiijta laga taageero amaba laga buun buuniyo hadey noqon laheyd ganacsiga iyo in xitaa la dhageysto warkooda.marka waxasi oo dhan laga soo tago awalba markii hore waxaa la kala ahaa in Khawariijta la dagaashan oo magaceeda lagu xasuuqi jiray iyo in ay wada shaqeystaan.la soco wararkeena danbe.
NEWS IN SOMALIA-WEDNESDAY, SEPTEMBER 6, 2023-Madaxweynaha Soomaaliya mudane Xasan Sheikh Maxamud oo tan iyo markii uu gaaray degmada Maxaas ee dhulweynaha Hiiraan State halkaasi kulamo kula yeelanayey qeybaha kala duwan ee bulshada maadaama aanu inta badan shacabka Soomaaliyeed iyo dunidaba siino wararka kuwooda ugu danbeya ee ka jira gayiga Soomaaliya ayaa waxaa kulamo muhiim u ah dalka iyo dadka Soomaaliyeed ka wada halkaas Madaxweyne Xasan isagoona la kulmay masuuliyiin uu ugu horeeyo m/weynaha Hiraan State Halgamaa Cali Jeyte, siyasiyiin, ganacsato iyo weliba waxgarad ayaa waxey kulamadii dhacay badankood ay ku soo dhamaadeen wax bulshoweynta Hiiraan iyo kuwa Soomaaliya anfacayo.
Markii uu kulankii koowaad ee madaxweyanaha Soomaaliya soo idlaaday ayaa waxaa dhacay kulan kale oo ay iskugu yimaadeen waxgaradka, aqoonyahanada, siyasiyiinta, qurba joogta hormuudka u ah dagaalka iyo abaabulka xoogan ee ka socda inta u dhaxeysa Wabxo, Dac, Deri Galhareeri ilaa Ceelbur oo shacabka degaankaas iyo waxgaradkooda markii aanu dhinackasta ka eegnay ah bulsho aad u abaabulan iskuna xiran mucaarad iyo muxaafidna ay ka go'an tahay sida bulshada Hiiraan iney dhulkooda xoreystaan iyagoo sameeyeen dadaalo badan oo ka muhiimsan xabada la ridayo ilaa ay shacabkoda ku nool dhulka ay degaanka ka joogaan Khawaariijta ay joogto u soo wacayaan waxgaradka iyo ciidamada qeybahooda kala duwaniaygoo leh inoo kaalaya sdia Kahwaariijta loo nacay.
Kulamada dhacayey waxaa qeyb ka ahaa wasiirada Batroolka mudane Cabdirizaaq Cumar iyo Wasiirka cadaalada Mudane Xasan Macalin sidoo kale abaabulka socda waxaa qeyb ka ah xildhibaano baarlamaanka heerka federal ka tirsan oo ay degaan dorashadoodu tahay dhulka aanu kor ku soo xusnay oo ay Degmada Ceelbuur ugu horeyso kuwaasi oo saraakiisha kula jira furinta dagaalka amaba hadaanu si kale u dhigno safka hore ee dagaalka iyagoo iskugu jira rag iyo dumarba.
Hayeeshee marka waxaasi oo dhan laga soo tago madaxweynaha Soomaaliya iyo madaxweynaha Hiiraan State ayaa noqonaya masuuliyiintii ay caruurtooda dagaalkan ay qeyb ka yahiin oo waxaanu xasuusanaa halgamaa Cali Jeyte wajigii koowaad ee dagaalka waxaa qeyb ka ahaa caruurtiisa siiba wiilasha oo ka bar bar dagaalamayey,sidoo kale madaxweyne Xasan ayaa la arkey markii ugu horeysay oo qaar caruurtiisa ka mid ah ay furumaha ka soo muuqdeen.Dagaalka markii uu Hiiraan gaaray mar kale waxaa siweyn loo dareemayaa abaabulkiisa waxaana ugu wacan markii aan dhinackasta ka eegnay dadkii degaanka oo ay dhab ka tahay madaxweynahii Soomaaliyana ku garab istaageen.
Fiiro Gaar ah- Sidii aanu shacabka Soomaaliyeed horey uga balan qaadnay marnaba ma doneyno in aanu ka hordhacno arimaha howlgalada iyo sidey u kala horeeyaan.Marka loo eego Hiiraan Khawaariij godkooda ayuu biyo ugu soo galay dhinaca DDSna ama dowlad degaanka Soomaalidana uma carari karaan oo sidii Hiiraan loola dagaalayo ka daran ayaa halkaas loogu laayey kedib markii warar horudha ah oo muujinay in Khawaariijta kuwii horey ugu tirsanaa kooxda ee aan is cadeyn welina bulshada ku jira kuwooda reer Hiiraanka ah , kuwa hada ku jira oo sahayda u geeya Khawariijta duurka ku jira iyo kuwa dagaalka tooskaa lagu arko isku si loola dhaqmayo xitaa lama siinayo fursad lagu leeyahay sidaas iyo sidaas ayaan yeeleynaa waana mida keentay in aanu qoraaladii kuwan ka horeeyey qaarkood shacabka kula wadaagnay in dhamaan Khawaarijta ku sugan gudaha Hiraan amaba ku dhuumaleysta godoon ku jiraan, waana waxa ku qasbayo iney isku soo dhiibaan ciidamada uu hormuudka u yahay Halgamaa Cali Jeyte isaga iyo iyaga waxaa ka dhaxeeya aragi waana waxa ay reer Hiiraan kumaanaanka wiil ee ciidanka dib u xoreynta loogu aaminay Halgamaa Cali Jeyte.
Arinta kale ee ay Khawaariijtu ku naceen Mr Jeyte waa in markii uu dagaal qaadayo horta sahankiisu joogaa dhul masaafo dhan 50 ilaa 75 KM yacni meesha ay markaasi joogaan isaga iyo ciidanku maba kula dagaalo ciidan aysan war iyo wacaal u heyn ayuu u diraa waana nin ku wanaagsan sida loo bedelo kaartada dagaalka waa sidii aanu ku naqinay dagaalkii wajigiisa koowaad ee ay shacabka Hiiraan kala soo bilaabeen far jano ilaa la tagay dhulka maanta markii lagu safrayo aan la qiyaasi karin markii horena meel la maro iska daaye Khawaariijtu waxey xabada ka ridayeen gudaha DDS amaba dowlad degaanka Soomaalida oo Hiiraan deris lah oo Hiiraan waa dhaafeen,oo weliba dagaalkaas wiilashii ku naafoobay ay masuuliyiinta dowlad degaanku maalmo dhaweyd u sameynayeen shaqo abuur maadaama ay dagaalka ku cuuriyaameen ,maxaad u maleyneysaan qaabkii ay reer Hiiraan oo uusan xiligaas u dhisneyn State xaquuqdooda u soo dhiciya ahaana bulsho aan xitaa waxbo ku laheyn mashaariicda ay dalka Soomaaliya ka fuliyaan (Banka Aduunka iyo Hayada lacagta Aduunka) ku galeen wajigii koowaad ee dagaalka waxa ka sheegeyn karo kaliya qofkii goob joog u ahaa waxii la soo maray maba rag iyo dumar geesiyaal ah dhulka ka hoos maray qaarne ku cuuriyaameen hayeeshee waxaasi oo dhan waxaa reer Hiiraan iyo Soomaali oo dhan iyo weliba inta neceb Khawaariijta uga muhiimsan geesinimada lagula dagaalayo Khawaariijta wajiyada badan ee loo sameystay shacab badan oo ay reer Hiiraan ugu horeeyaan.la soco wararkeena danbe.
NEWS IN SOMALIA-WEDNESDAY, SEPTEMBER 6, 2023-R/wasaraha Soomaaliya mudane Xaze Cabdi Bare iyo wafti uu hogaaminayo oo ku sugan wadanka Qatar ayaa halkaasi kula kulmay masuuliyiin kala duwan oo uu ku jiro dhigiisa Qatar.
RW Xamze Cabdi Bare ayaa dhigiisaMr. Hamsa Abdi Barre dhigiisa dalka Qatar Mohamed Bin Abdirahman Al-Thaani kula yesheen isag aiyo waftigiisa magaalada Doha.
RW Xamze ayaa waxaa kulanka ku wehliyey Wasiirka Arimaha dibada mudane Abshir Omar Jaamac Huruse,Wasiirka Maaliyada Mudane Biixi Iimaan Cige, Wasiirka Wasaarada waxbarada Hidaha iyo Tacliinta Sare mudane Farah Sheikh
Abddulqadir, Wasiirka Amniga gudaha Mudane Mohamed Ahmed Sheikh Doodishe iyo masuuliyiin kale oo waftiga dowlada Soomaaliya ka mid ahaa.
RW Soomaaliya Mudane Xamze Cabdi Bare ayaa sidoo kale kulan muhiim ah ay la qaatay madaxda xarunta ganacsiga iyo warshadaha dalka Qatar iyagoo ka wada hadlay arimo badan o oquseeya labada dalka.la soco wararkeena danbe
NEWS IN SOMALIA-WEDNESDAY,SEPTEMBER 6,2023- Wararka kuwooda ugu waaweynta maanta- AUN fanaankii weynaa ee Axmed Naaji Sacad oo ku geeriyooday magaalada London waxaan marka hore marxuumka uga tacsiyeyneynaa guud ahaan shacabka Soomaaliyeed gaar ahaan bahda fanka iyo suugaanta Soomaaliyeed iyo weliba Qaraabadii uu ka geeriyooday marxuumka inagoona barnaamij gaar ah ka soo diyaarin doona taariikhdiisa faneed dabeecadiisa iyo weliba jaceylkii uu u qabay dalkiisa iyo dadkiisa inagoo ku sii nasaneyna hees Nabi amaan uu horey u qaaday taabo halka ay ku qoran tahay Watch Video.Fiiro Gaar ah- Wararkeenii kale guud ahaan Soomaaliya waa inoo soo socdaan marxumka Haloo duceeyo.
Madaxweynaha Jamhuuriyada Federalka Soomaaliya oo qudbad taariikh ah ciidamada xooga dalka Soomaaliya (SNA) ugu jeediyey Degmada Maxaas taasi oo farxad gelisay ciidanka, xili ay ciidanka iyo saraakiisha hogaamineysa ay helayaan taageero shacab oo xoogan si weyna loo dareemi karo.Daawasho Wacan.
NEWS IN SOMALIA-WEDNESDAY, SEPTEMBER 6,2023-War Deg deg ah-Maxaas iyo maanta wararkii ugu danbeeyey-Kedib kulamo aan loo kala kicin qaarkoodna saacado badan qaatay cadadkooduna ay dhamaayeen ilaa 8 kulan oo 7dii kulan ee ugu horeeyeylagu kala kacay runtana leys taabsiiyey kii ugu danbeeyey ee maanta dhacay oo dhaxmaray madaxweynaha Soomaaliya iyo bulshada qeybahooda kala duwan ee Hiiraan State ayaa ugu danbeyn qodob dhaxal gal ah oo weliba
qodobadii ay wateen reer Hiiraan waxey natiijada horudhaca ah ku soo dhamaatay dagaalka Khawaarijta wajigiisa labaad siduu hormuud siduu ugu ahaa kii koowaad oo kal e ugu noqdo madaxweynaha Hiiraan State halgamaa Cali jeyte oo ilaa 20 saldhig ciidamadii degaanka oo kumanaan kor u dhaafayona wato, dagaalka isagaa hormuud u ah midka Hiiraan ciidamda qalabka sidana siweyn ayey markaan isku diyaariyeen.Halkan ka Daawo sidii Khawaariijta Wilisaqada loogu ciyaaray ( Taabo halkaan- Click Here),labadan sawir waa wajigii koowaad ee dagaalkii Khawaarijta ee ka dhacay Hiiraan.
sawirka labaadne waa markii Khawaariijta sidii arigii oo kale loo kala iibsanayey inta madaxda laga soo jaro.wararka xaqiiqada ah ee aanu shacabka Soomaaliyeed u heysno kuwooda Khaweaariijta la shaqeysto hadey wiilal idiinka jiraan hada kala soo baxa madaxweynaha Soomaaliya iyo reer Hiiraan waxa kaliya ay ku midoobeen waa dagaalka argagixisada waana guul dalka iyo dadka Soomaaliyeed, wadamada deriska iyo caalamka u soo hoyatay.war hada na soo gaaryana waxuu sheegayaa in ay Khawaariijtii Hiiraan ku dhuumaaleysaneyey isku diyaariyaan iney isku soo dhiibaan madaxweynaha Hiiraan State oo ay qaarkood xiriir la soo sameeyeen waxgaradka deegaanka.dhinaca kalena shacabka Ceelbuur iyo Waxbo inta u dhaxeeyso caadi maahan sidey u diyaar garoobeen uguna midoobeen dagaalka. la soco wararkerena dannbe.
Fiiro gaar ah- Shacabka Koofur galbeed midbaan leenahay Baydhabo ayaan mashaariic ka jareyna xariga iyo 10 KM meel u jirta Baydhabo ayaan diyaarad ku tagayaa aqli maahan wajigaan labaad magaalada Tiyeegloow oo Hiiraan xaduud la leh ciidamo dhiga marnaba haku gadsooomina mediyaha Khawariijta laga buun buuniyo oo ay weliba qaar badan oo Koofur Galbeed ka soo jeedaan oo u shaqeeyaan dad aan reer koofur Galbeed aheyn aadna u maleysaan iney maamulka idiin dhisan iyo jiritaanka degaankiina wax wanaagsan ka sheegaan waxaa lacag lagu siiyaa iney dadkiina ka dhigaan fulayiin dagaalkaan madaxweynaha Soomaaliya uu iclaamiyey wajigiisa labaad haduu kii koowaad idin seegay hada la jaan qada oo hasugan inta Khawaariij la soo ceyriyey dhulkiina soo buux dhaafin lahayeen.Hiiraan hada oon wax qoreyno waxaa loo diyaariyey kii la qabto Saliid kar kareyso in lagu dhax rido oo aan xitaa xabad lagu dhufan. maxaa yeelay 2009 Kharaxii ugu horeeyey waxaa ee Soomaaliya ka dhaca waxaa lagu dilay AUN Cumar Xaashi Aden iyo Amb Laqanyo ilaa dumar iyo caruur reer Hiiraan ah ay khawaarij gubaan arinkiina ku soo gabo gabeeyeen cadawada aysan Soomaali kale la qabin oo ay reer Hiiraan ku hayeen hada waa la fahmay waxa ay u socdaan waa dhul markii ay Hiiraan soo gaaraane sida aad aragteen ayaa loogu dul ciyaaraa.Labo sano ku dhawaad ayey Khawaariij reer Hiiraan ka baryayaan in loo baneeyo si ay u aadaan deegaano ka fog fog oo ay calamadeysteen sidaasi daraadeed Khawaariij iyo reer Hiiraan waxaa ka dhaxeeya aragti ama ha laga naxo ama ha lagu farxo.
Sidoo kale inagoo fursadan ka faideysaneyna waxaan leenahay shaqsiyad badan oo siyaasiyiin isku sheega oo mediyaha soo fadhiisiyaan dad Khawaariijta taegeera waxkasta oo xuna ka sheegaan ciidamada qalabka sida adinga jawaabta leydiin hayo hadii aad sidan ku sii socotaan Khawaariij dalkaan waa uga dhamaatay oo ma sii joogi doonaan siyaasiyoow waxaa leyska rabaa mustaqbalka halkii aad cod ka heli laheydeen adinga iyo hadba inta aad mediyaha soo fadhiisisaan......
MADAXWEYNE JEYTE OO BEENTII SIYAASADEED EE DALKA SOOMAALIYA TIILAY 30 KII SANO EE INA DHAAFTAY BULSHADA HIIRAAN STATENA LAGU QALDI JIRAY ALBAABKEEDII SOO LAABAYO SAACADAHA INAGU SOO AADAN HIIRAAN ISKA DABAWAREEG IYO IKUSAWIR IYO MAGACA SOOMAALIYAAN WAX KU CUNAYAA EE ADIGA NOQO MA LIIBAANAHA LAGU LIIBAANO WAA KA SOCON WEYSAY.
Maxaas iyo Maanta iyo wararkii ugu danbeeyey- Soo dhaweyntii madaxweyne Jeyte iyo kulamadii ugu danbeeyey ee uu la qaato qeybaha kala duwan ee bulshada-Sidaan qoraalkeenii hore ku soo qaadanay iyo safarka madaxweynaha Soomaliya
mudane Xasan Sheikh Maxamud waxaanu wararkenii hore ku soo qaadanay kaliya soo dhaweyntii m/weyaha Soomaaliya.
Sidoo kale waxaan shacabka la wadagnay in aanan doneyn amaba aanu ka hordhacno shirarka is dabajoga ah ee socda.
Hayeeshee marka soo dhaweyntii madaxweynaha laga soo tago madaxweyne Xasan Hiiraantii uu yaqiinay mid ka duwan ayuu u yimid walee sanadkaan shacabka Hiiraan State iyo kuwa SSC Khatumo gacan ayaan u taagnay.Hadii dalka Somaliya sida reer Hiiraan qiyaaliga siyasaded meel leyska dhigi lahaa wax badan ayaa dalkaan u hagaagi lahaa, Good job M/weyne Jeyte, waxgaradka, siyaasiyiinta iyo qurbajogta halkaas ka haaya.Dalkaan waxaa horey loo waayey cid isla xisabtanta waase leysla joogaa hada kedib.Daawasho Wacan soo dhaweyntii madaxweynaha Hiiraan State iyo Maxaas iyo xaflad weyn oo lagu wado in loo sameeyo dhawaan.(Taabo Halkaan- Click Here)
Fiiro Gaar ah- Madaxweyne Jeyte maalintii uu Khawaariij la dagaalayey waxuu jeediyey qudbad taariikhda gashay waxaana hadaladiisii ka mid ahaa waxuu yiri " war nimankaan Khawaariijta Xarfaafiin ma aheyn Hiiraan oo dhan iyagoo heysta oo nimco ku dhax jira ayey dadkii dhag dhag dhag xabad uga dhigeen, Khawariij xagey iyaga iyo reer Hiiraan kala joogaan maanta" Hada madaxweyne Xasan waxuusan ogeyn Cali Jeyte ma war badna halmar ayuu ku hor fadhiisanaa telefoono qolal lala galo iyo iska dabawareeg ma yaqaano waxuu doonayo hadey tahay dagaalka Khawariita iyo hadey tahay xaquuqda dadkiisa ka maqan iyo rabitaankooda halmar ayuu kaala hadlayaa kedibna haduu wax yar dareemo munaafaqeyn 24 saac gudahood ayuu go'aan qaataa meel ku qorta.Dowladan maxaa fashiliyey iyadoo sanad jirta wa qiyaaliga siyaasadeed oo ay u dhaqaaqi la tahay waa qiyaaliga siyaasadeed.war helaa talo hela.
Sawirka Maanta iyo Maxaas- Halgamaa Fadumo Dahabi geesiyada reer Hiiraan Geedka Baarta ah ee ay caanka ku tahay Degmada Magaalada sawirka maanta iyo Maxaas.
NEWS IN SOMALIA-SUNDAY,SEPTEMBER 3,2023-SOO DHAWEYNTA MADAXWEYNAHA HIIRAAN STATE MUDANE CALI JEYTE CISMAAN-Waxaan Bogaadineynaa marka hore sidii sharafta iyo karaamada laheyd ee ay shacabka magaalada Baladweyne uga amba bixiyeen madaxweynaha Hiiraan State Halgamaa Cali Jeyte xiligii uu ku sii jeeday degmada Maxaas oo uu gaaray maalintii shaleyto aheyd ilaa ay markii ay madaxweyne Jeyte uu ka baxayey magaalada Baladweyne ay qeybaha ay ka kooban tahay bulshadu oo ay ugu horeeyaan waxgardku uga soo hareen iyagoo sagootinaya ku dhawaad 15 KM halgamaa Cali Jeyte iyo waftigii amaba masuuliyiintii safarka ku wehliyey iyagoo boqolaal shacab kor u dhaafayo.
waxaan sidoo kale amaan iyo bogaadin mudan shacabkii inta u dhaxeysa Baladweyne ilaa Degmada Maxaas oo ah dhul masaafo ahaan gaaraya 175KM wadooyinka safnaa ee madaxweyne Jeyte sida muga iyo miisaanka leh ugu soo dhaweeyey oo aanu weli ku guda jirno in aanu barnaamij gaar ah ka soo diyaarino safarkaas.la soco wararkeena danbe.
NEWS IN SOMALIA-SATURDAY SEPTEMBER 2,2023-Maanta iyo wararka kuwoda ugu waaweyn Somaliya soo dhaweyntii iyo wacdarahii madaxweynaha Hiiraan State iyo waftihii balaarnaa ee safarka ku wehliyey iyo degmada MAxaas.
waxaa saacad ka hor gaaray degmada Maxaas wafti xoogan oo ay horkacayen wasiirka Batroolka mudane Cabdirizaaq Cumar, xidlhibano iyo madaxweynaha Hiiraan State halgamaa Cali jeyte Cismaan oo markii ay halkaasi gaareen ay halmar magaalada isla ruxantay shacabkiina ay u soo dhaweeyeen si aan horey loo arag iyadoona halkaas lagu soo dhaweeyey ciyaaraha hidaha iyo dhaqanka xili shacabku ay calanka Hiiraan State ruxayeen waxaana xusid mudneyd in marka laga soo tago shacabka cadigaa ay halkaas wacdaro ka dhigeen ciidamada dib xoreynta deegaanka ee Macasileyda Hiiraan waa soo dhaweyntii ugu weyneyd ee waayadan loo sameeyo halgamaa Cali Jeyte oo siweyn looga jecel yahay dhulka Hiiraan waana shaqsi Soomaalida kuwooda damiirka leh ay ku jeclaadeen qaabkiisa hogaamineed iyo daacadnimadiisa oo shacab ma qiyaano, waxgarad ma qiyaano, dowlad ma qiyaamo dalkiisa ma qiyaano, wadamo dalkeena deris la ah ma qiyaano, caalamka ma qiyaano waana waxa ay ku aamineen malaayiin Soomaali ah oo ay reer Hiiraan ugu horeeyaan.
Madaxweyne Jeyte,madaxweyne kuxigeenka ,wasiirka Batroolka Mr Cabdirizaaq,xildhibaanada gudoomiyaasha gobolada Hiiraan iyo Shabelaha Sare iyo gawaariidii galbineysay ayaa socod dheer ku maray bartamaha magaalada halkaasi oo ay weli ka socoto ciyaaraha hidaha iyo dhaqanka. wafiga maanta gaaray degmada Maxaas ayaa sidoo kale lagu soo dhaweyey heeso wadani ah. madaxweyne Jeyte iyo masuuliyiinta State ka ayaa shacabka degmada Maxaas oo siweyn iskugu soo baxay halkaas kula hadleen goob fagaaro ah iyagoona kaka mahadceliyey soo dhaweynta.madaxweyne Jeyte ayaa qudbad dheer u jeediyey shacabka mahad celin kedib ku dheeraaday wax badan amaba hadaanu si kale u dhigno ka hadlay arimo kala duwan oo siweyn u quseeya bulshada Hiiraan State iyo kuwa degmada Maxaas oo uu ak abalan qaaday halgankii dheeraa oo ay isla soo gaeen inuusan dayaci doonin.
Madaxweynaha Soomaaliya waxaa soo dhaweyntiisa u diyaar garoobay inta uu ku sugan yahay dhulka Hiiraan ee uu u joogo howlaha qaran amaba wajiga labaad ee dagaalka Khawaarijta iyo abaabulka shacabweynaha Hiiraan dal iyo dibad heerka uu marayo waxaan kaka soo hadalnay si weliba kooban oo horudhac ah qeybta kore ee qormadaan.Wasiir Cabdirizaaq, m/weyne Jayte iyo weliba xildhibaanada heerka qaran iyo masuuliyiinta kale ayaa loo galbiyey goobtii loogu talo galay, waxaana horey magaalada ugu sii sugnaa wasiiro heer federal oo uu ka mid yahay wasiirka Cadaalada, saraakiisha iyo ciidamada xooga dalka iyo tiradii ugu badneyd ee shacab ah oo gaaray halkaas.la soco wararkeena danbe weliba joogto ula soco.
NEWS IN SOMALIA-FRIDAY, SEPTEMBER 1,2023-Wasiirka Batroolka dowlada Federalka Soomaaliya mudane Cabdirizaaq Cumar Maxamed iyo wafti xoogan oo ku wehliyey safarka kuwaasi oo iskugu jiray xildhibaano , siyaasiyiin hore, qurbajoog
iyo ganacsato oo soo gaaray magaalada Baladweyne.waftigan ayaa siweyn loogu soo dhaweeyey garoonka diyaarada Ugaas Khaliif halkaasi oo soo dhaweyn kedib ay kulan kooban iyo is xogwareysi la qaateen qeybaha kala duwan ee bulshada oo ay ugu horeeyeen waxgaradka iyo Ugaas Yusuf.
safarkaan ayaa qeyb ka ah dadaalo xoogan oo laguna soo dhaweynayo amaba hadaanu si kale u dhigno lagu taageerayo qorshaha madaxweynaha Soomaaliya ee dagaalka Khawaariijta iyadoo sida muuqata lala qaadayo madaxweyne Xasan dar dar gelinta arinkaan lagana dareemayo guud ahaan magaalooyinka waaweyn iyo weliba dhulka miyiga ah sidii Khawaarijta loo cirib tiri lahaa hadba inta markaasi reer Hiiraan State ka quseysa,yacni abaabul xoogan oo loo qaateen ah.
m/weyne Xasan ayaa u muuqda mid taageero loo qaateen ah ka helayo bulshada Hiiraan marka ay arintu noqoto dagaalka Khawaariijta.waxeyna qeybaha kala duwan ee bulshada inoo xaqiijiyeen iney m/weynaha siweyn ugu garab taagan yahiin wajiga labaad sidii ay iyagu u noqdeen kuwii bilaabay amaba ayida wajigii 1aad markii uu ku dhawaqay oo kale.
Dhinaca kale waftiga maanta soo gaaray magaalada Baladweyne ayaa sidoo kale u yimid shirar maalmahii ina dhaafay u socday waxgaradka kaasi oo ugu danbeyn dhawaan lagu dhawaaqayo xiliga amaba waqtiga rasmigaa ee uu furmayo. Hadaba la soco wararkeena danbe.
NEWS IN SOMALIA-FRIDAY, SEPTEMBER 1,2023-Madaxda iyo shacabka Khatumo oo isbuuc kedib bilaabay iney magaalada ka saaraan hubka faraha badan iyadoo ay maamulka degmada Laascaanood dadaal xoogan ku bixinayaan sidii shacabku hada waxii ka danbeeya ugu shaqeyn lahayeen soo celinta bilicda magaalada. dhanka kale madaxweynaha Khatumo State oo loo garan ogyahay Firdhiye oo isaguna qudbad ka jeediyey salaadii jimcaha ayaa shacabka ku booriyey iney magaalada ka saaraan hubka ayna geeyaan goobaha dagaalka si dib looga howlgalo sidii shacabka loogu fulin lahaa adeega bulshada. isagoo arinkaas ka hadlayana waxaa hadaladiisii ka mid ahaa (Halkaan taabo- Click Here).
Fiiro Gaar ah- Jabhadii Buurta Gacan Libaax ee Garxejisna waxey balaariyeen diidmadii ay diidanaayeen nidaamka Muuse Biixi iyagoo ku goodiyey haduu Muuse Biixi is casili waayo ay ka saari doonaan xarunta uu ka degan yahay magaalada Hargeysa. waxii ku soo kordha la soco wararkeena danbe.
NEWS IN SOMALIA-FRIDAY,SEPTEMBER 1,2023-Degmada Maxaas oo aanu horey uga sameynay dhawr qoraal xiligii uu madaxweynaha Hiiraan State Halgamaa Mudane Cali Jeyte Cismaan uu dagalka ba'an ee lagula jiray Khawaariijta hormudka u ahaa inagoona xiligaas shacabka Soomaaliyeed iyo kuwa Hiiraan State u soo koobnay taaariikhda degmada Maxaas ayaa waxaa magaalada maalintii shaleyto aheyd gaaray wafti horudhac u ahaa madaxweynaha Hiiraan State mudane Jeyte.
waftigaan oo intii aysan gaarin degmada Maxaas si diiran loogu soo dhaweeyey tuulokasta oo ay sii marayeen iyadoona uu waftigan hogaaminayey gudoomiyaha gobolka Hiiraan Mudane Jaabiri oo isagu madax ka ah mid ka mid ah gobolada Hiiraaan State oo ka kala kooban Hiiraan iyo Sh/Sare.
Shacabka degmada Maxaas oo ah shacab ku haboon soo dhaweynta amaba shacabweynaha Hiiraan State kala mid ah soo dhaweynta kuwaasi oo aanu aad u baranay xiligii uu socday dagaalkii wajiga koowaad ee looga soo horjeeday Khawaariijta oo ay halkaasi xiligaas abaabul xoogan ka wadeen shacabka Hiiraan State iyo kuwa ka soo jeeda degaanada xaduuda la leh Hiiraan sida Wabxo, Dac, Ceelbuur, Galhareeri iyo meelo badan oo ka mid ah deeganadaas oo ay bulshada Maxaas si wanaagsan u soo dhaweeyeen deriskooda oo ay markaasi marinka kaliya ee ay heli kareen kana xoreysan kareen khawarijta degankoda ay aheyd degmada Maxaas iyo nawaaxigeeda oo ay dagaalka wajigiisa koowaad ka galeen,iyadoona xiligaas lagu taageerey waxkasta oo la heli karay sida niyad wanaag, hadba intii ay markaasi ciidan u baahnaayeen iyo weliba gabayo guubaabo ah.
Hayeeshee hadaanu u soo laabano muhiimada qoraalkeena qoraalkaan midkii ka horeeyey ee aanu uga hadalno dowlad goboleedka Hiiraan State waxuu ahaa markii dhawaan ciidamada deganka daraawiishta Hiiraan State ee Macawisleyda ay masuuliyiinta maamulka iyo waxgarad ugu geeyeen halkaas agab ay markaasi u baahnaayeen oo ay soo direen qurbajoogta Hiiraan State kuwaasi oo siweyn ula shaqeynayo una aaminsan madaxweynaha Hiiraan State Halgamaa Cali Jeyte oo astaan u ah dagaalka Khawariijta wajigiisii koowaad iyo midka labaad ee hada socda.Madaxweynaha ayaa sidoo kale isagu ah mid aad ugu xiran waxgaradka,qeybaha kala duwan ee bulshada iyo hogaanka dhaqanka waana shaqsi daacad ah oo
aysan wax qiimo ah ugu fadhiyin waxyaabo badan oo dalka Soomaaliya waayadan ka noqday iku sawir waana waxii keenay xiligii uu ku jiray halgankii looga soo horjeeday Khawaariijta iyadoo lagu wado hagar daamo uusan hal maalin dheg jalaq u siinin ilaa uu ka miro dhaliyo iyadoo ay xiligaas shaqsiyaad Khawaardiijta u shaqeynayey ay degmada Maxaas dhagax dhigayeen iyagoo leh waxan dhagax dhignay garoon diyaaraded isagoo xiligaas ku qosli jiray hadba ruwaayada ay shacabka u jilayeen ilaa Khawaariij looga dilo Hiiraan tiradii ugu badneyd ee dadka dhibi jirtay.
Hayeeshee markii dagaalka Khawaariijta ee xabada uga guuleystay ayey dhaheen Khawaariijtii uu dagaalka la galay waxaan ka qaadnay xilkii kedibna ay shacabkiisa u doorteen madaxweynaha Hiiraan State, dhawaana uu soo dhameystirayo maamulka intiisii kale ayaa waxaa lagu wadaa inuu dhawaan meelo badan ka mid ah xarumaha ciidanka iyo magalooyin badan oo ay ku jirto degmada Maxaas inuu booqasho ku tago xili waftigii horudhaca u ahaa looga hortagay duleedka kore ee magaaalada laguna soo dhaweeyey ciyaaraha hidaha iyo dhaqanka ay Soomaalidu caanka ku yahiin amaba hadaan si kale u dhigno ciyaraha ay bulshoweynta Hiiraan caanka ku yahiin.
Sidoo kale waxaa siweyn u camiran goobaha ganacsiga degmada oo dhawaan ka soo kabsatay qaraxo waaweyn oo horey uga dhacay halkaas waxaana sidoo kale gaaraya magalada xildhibaano heer federal,waxgarad iyo siyaasiyiinta Hiiraan .
Maxaas waa magaalo aad u qurux badan waana magaalo uu siweyn ugu nasto markii uu gaaro halkaas madaxweynaha Hiiraan State Halagmaa Cali Jeyte oo dhawaan lagu wado inuu soo baxo buug ka sheekeynayo tariikh nololeedkiisa iyo qeyb ka hadleyso dagaalkii Khawaariijta ee ka curtay dhulka Hiiraan State.
Fiiro Gaar ah-Waxaan leenahay shacabweynaha Hiiraan State hala soo dhaweyeeyo madaxweynaha iyo R/Wasaaraha hadba midkii idiin soo booqdo mana dooneyno in aanu hada ka hordhacno wada hadalada dhaxmaraya madaxweyne Jeyte,waxgaradka iyo Ugaas Yusuf ee uu codsaday madaxweyne Xasan.Sidoo kale waxaan leenahay madaxda haantan joogta waa waajib in aad booqataan dhulka SSC Khatumo amaba State ka Khatumo oo ay ku nool yahiin dad Soomaaliyeed oo sida reer Hiiraan nidaam iyo kala danbeynta iyo hanaanka dowlad wanaaga jecel.good job bulshoweynta Hiiraan State iyo barnaamijkooda hadal yar iyo howl badan oo ilaa hada ku socda sidii loogu talo galay dal iyo dibadba.la soco wararkeena danbe.
NEWS IN SOMALIA-WEDNESDAY,AUGUST 30,2023-Kacdoonkasta oo meel dunida ka mid ah ka dhaca waxuu leeyahay geesiyaal iyo bulshada qeyb ka mid ah oo aan marnaba quusan kuwaasi oo loogu yeero (Hero) hadey shahiidaan iyo hadey sii noolaadaan, kedibna waxaa gadaal ka soo raaca intii ay markaasi ka luntay kalsoonida ee hadba is dhaha waxaani ma dhici karaan iyo wax la mid ah. Inagoo tusaale u soo qaadaneyna labadan muwaadin AUN Abwaan Jamac Kediye iyo Nabadoon Cilmi Hagar Guure oo ka soo kala jeedaan ( Khatumo State iyo Hiiraan State),oo ah labadii degaan ee ay ka dhaceen kacdoon shacab kii ugu weynaa inta la xasuusto waayadan taariikhda Soomaaaliya.
Maadaama qoraalkaan midkii ka horeeyey aanu uga soo hadalnay dhulka SSC Khatumo, dagaalkii Goojacade talooyin badana ku siinay madaxda Stateka Khatumo hadaba wixii la soo maroba halkey hada wax marayaan maanta.
Horta waxey arinka noo joogtay Goojacade oo lagu kala baxay iyo Muuse Biixi oo ay ku dhacday waxii ay abwaaniinta Soomaaliyeeed dhihi jireen ( Ciiloow Ba'eey Ceebteyda arag Casaanyada sideedii miyaan ceyn walba u cararay),shacabka intii la doono waa lagu ciciyaari karaa laakinse inagu waxaan xalka ka abaarnaa halka uu markaasi joogo,hayeeshee marka waxaasi oo dhan laga soo tago bal waxoogaa yar qeybtaan hoose aqri.
Tan iyo markii lagu kala baxay dagaalkii dhulka SSC Khatumo ayna soo xirteen xaduudii lagu yaqiinay amaba intii ay deganaayeen halkaasina ku ekaadeen ciidamada Khatumo State magaalada Laascaanood oo ah xarunta State Khatumana ay marti gelineysay wafuud kala duwan kuwaasi oo iskugu jiray qeyb uu hogaaminayey madaxweyne kuxigeenka Puntland Axmed Garaash,maantana ay magaalada Laascaanood gaareen waftiyo kale iyadoo ay magaalada siweyn u soo camireen shacabkii mudada 9ka bilood ah ka maqnaa hadane arinta ugu xiisaha badan waa in ay magaalada Hargeysa iskaka soo tagayaan gudoomiyaha Golaha wakiilada Faratoon iyo dhamaan tiradii yareyd ee halkaasi ka joogtay ee ka soo jeeday SSC Khatumo siyaasi iyo shacab intaba. aan meshaas mar kale idiinku celino (waxaa magaalada Hargeysa iskaka soo tagayaan gudoomiyaha Golaha wakiilada Faratoon iyo dhamaan tiradii yareyd ee halkaasi ka joogtay ee ka soo jeeday SSC Khatumo siyaasi iyo shacab intaba.Sow horey looma dhihin dulmikasta waxuu leeyahay waqti uu iska soo af jarmo.
Fiiro Gaar ah-Maadaama shacabka siyaasada dalka Soomaaliya lagu dulmiyey ay ugu horeeyaan bulshoweynta Hiiraan State iyo kuwa Khatumo State hada waxey wararkeenu u badan yahiin Khatumo State inagoo halka ay hada joogto ka abaareyna amaba kaliya xooga saareyna kuwa aan is leenahay waxaa la joogaa waqtigoodii.
1- Madaxweynaha Khatumo State iyo madaxda kale waxaan leenahay Muuse Biixi afka kaliya ee aad hada kedib kula hadli kartaan waa inuu noqdaa in aad maalmo kooban kedib gawaarida soo galayo dhulka SSC Khatumo ee ku sii jeeda Hargeysa amaba ka soo baxayo aad dhamaan xaduudahiina ku canshuurtaan intaad meelkasta oo laga soo galo dhigtaan waxa afka qalaad lagu yiraahdo (Khatumo State Customs and State Border Protection), dhawr bilood kedib hadaad arki weysaan afka hada looga hadlayo Hargeysa mid ka bedelan oo leydiin kula hadlayo meeshaan mar danbe warar ha u soo doonanina.
Siyaasada hada Hargeysa taalo hadaan idiin soo koobno waxey la mid tahay iyadoo ay shirkada Dahabshil dhahdo oo kale waxaan ka maaranaa ganacsiga aan ku leenahay dalka Soomaaaliya intiisa kale oo waxaan ku soo koobeynaa kaliya inta ay beesha Isaaq degaan oo kale sow macaash badan ma lumineyso shirkada?.waa sidaas oo kale odoyaasha iyo kuwa Muuse Biixi beenta ugu sheego Hargeysa ee iyagoo laga hayo boqolaal ciidan garan waayeen af ka duwan midka ay hada ku hadlayaan iney la yimaadaan iyadoo uu xalkoodu ku jiro kaliya iney dhahaan Muuse Biixi is casil ee na dhaaf waxey bedelkii ku ciyaarayaan mustaqbalka shacabkooda oo mudo 30 sano ah been aan sal iyo raad laheyn lagu soo waday amaba lagu soo maamulayey. Allow yaa maanta runta xili hore u sheega shacabka degan gobolada Sanaag iyo Togdheer ee ka soo jeedaan Hargeysa amaba hadaan si kale u dhigno shacabka xaduuda la leh SSC Khatumo State wax garadkooda iyo dadkooda aqlig au saaxiibkaa. La soco wararkeena danbe
GOVERNMENT OF KHATUMO STATE OF SOMALIA,CITY OF LAS-ANOD,2023-DOWLADA KHATUMO EE SOOMAALIYA, MAGALADA LAASCAANOOD,2023.WAR HELAA TALO HELA.
News In Somalia- Monday, August 28,2023-Laga soo bilaabo maanta oo kale 28kii bishii koowaad ee sanadka 2023 oo ka mid aheyd maalmahii ay Garaadada iyo wax garadka SSC Khatumo iskugu yimaadeen magaalada Laascaanood xiligaasi oo uu ka curtay halkaas kacdoonkii barakeysnaa ee Jamaahiirta amaba hadaan si kale u dhigno dhalintii ka dhiidhisay dulmigii aan loo meel dayan ee kibirka iyo islaweynida aan wax aqli ah daba socon ee uu Muuse Biixi la joogay Hargeysa laguna dhibaateynayey shacabka degaankaas mudo ka badan 15 sano.hadaba kibirkii halka uu ku danbeeyey halkaan ka daawo waxii ka dhacay Laascaanood iyo hubkii Muuse Biixi lagala wareegay qeyb yar oo ka mid ah, Beebeeyo, Taankiyo, Gawarida jiida Taangiyada, saanad militeri, iwm. ( Halkaan Ka Daawo-Click Here),qoraalkaan midkii ka horeeyey waxaan qormadeena ka mid ahaa hubka laga qabsaday Muuse Biixi waxuu kor u dhaafayaa 10 Milyan. waxa aanu hada idiin tuseyno waa kaliya qeyb yar oo ka mid ah hubka ay la wareegtay dowlada Khatumo.kedibna markii aad dhameysato sii aqri qoraalka intiisa kale oo ka koobnaan doona labo qeybood qeybta koowaad oo aanu dulmari doono soona koobi doono waxii la soo maray iyo qeybta labaad oo aanu talo ku siineyno shacabka Soomaaliyeed ee sharafta badan ee ku nool dhulka dowlada Khatumo ee gobolada SSC.
1- Waxey aheyd sanadkii 2007 xili aroor ah markii shacabka SSC Khatumo uu u bilaawday waa cusub iyo gumeysi nooc cusub ah xiligaasi oo hooyadii Soomaaliyeed ee degaankaas ku nooleyd ee Uurka laheyd cunugii ay dhashay uu waayaha iyo waqtiga ku simo in badan oo ka mid ah iney maanta ka mid yahiin Jamaahiirta Alle Subxaanahu watacaalaane uu suuro geliyo in caruurtaas xiligaas dhalatay ugu badnaan sanadkii 2000 kii iyo waxii ka danbeeyey ay nolosha ku soo qabtaan Taliyahii ugu sareeyey maamulkii 30 sano ayaan dowlad nahay lahaa ee uu dulmigu jabiyey iyo dhamaan saraakiiishii ka hooseysay ciidana warkiisa daaya.
Dhacdada ka dhacday gobolada waqooyi mid ka fool xun oo qaab looga sheekeeyo aan la garan doonin waxey ka soo bidhaameysaa Koofurta Soomaaliya siiba Beelaha ay Khawaariijtu wada shaqeystaan ee magaca Khawaariijta dadka ku dulmin jiray beenta iyo qiyaaliga siyaasadeedna halkaas la joogaan dunidana beentaas lacag kaka cunaan,weliba qabiiladas bur bur kaliya kuma dhici doonee luuqii ay galaanba waa lagu dili doonaa kooda ugu weyn ilaa kooda ugu yar meel ku qorta Soomaaliyey qoraalkaan waqti gaaban ayey beentii siyaasadeed ee ay dalka Soomaaliya ku joogeen kusii noolaan karaan weliba qaarkood in mediyaha looga jawaabo mar hore ayaa Soomaali badan ugu danbeysay.
2-Aan u soo laabano SSC Khatumo waxaan shacabkaas siineynaa kaliya talo kooban halka ay haatan joogto inagoo u kala qaadeyna A,B iyo C.
A-Markii uu dagaalka Jamaahiirta curtay waxaa talooyinkeenii ugu horeeyey ee aanu halkaan ku soo qorno ka mid ahaa (dunidan aanu ku nool nahay ma jirto qof labo jeer hada ka hor dhintay hada kedibna dhiman doona), sidaasi daraadeed dad qeyrkiina iney ku fikiraan amaba xitaa ku riyoodaan iney shacabkiina duleystaan oo ay dhulkiina haweystaan waxaa u sabab ahaa shaqsiyaad isla idinka ah oo heerkaan bulshada soo gaarsiiyey walow ay kala aqli iyo aqoon badnaayeen kalana damiir fiicnaayeen oo ay qaarkood maanta intey dadkooda ku dareen noqdeen ayba maamulkii wax ka dhisayaan,halka kuwona dhagartii leydiin maleegay sidii loogu soo dhiibay iyo ka xun idiinla dhaqmeen hadane waa u muhiim bulshada halka ay maanta joogto xaaladu in laga amba qaado oo qodobadan oo bulshada muhiim u ah deganka laga hirgeliyo sida.
-In dhamaan hubka dhulka SSC yaalo la mideeyo laguna wareejiyo madaxda iyo mamulka State-ka Khatumo idinka dhaxdiina waxii aad doontaan iyo sidii aad doontaan u kala lahaada hubka laakinse waa muhiim si ay bulshadu u hesho nidaam iyo kala danbeyn iyo mamul ka turjuma rabitaankooda mushkiladii ragaadisay degaankana kaka baxaan nidaam iyo kala danbeyn waa u muhiim bulshada xiligii horgalka iyo xiliga ay maamulka heleen shacabku waa in la kala garan karo.
-Waa in ay ciidamada Stateka ku ekaadaan degaanadooda oo aysan arinku idiinka noqon sida Muuse Biixi maxaa yeelay Muuse Biixi aqli iyo maskax bulsho lagu maamulo kuma harin hadii aad ku dayataane isagoo kale ayey arinkiina ku danbeyneysaa, waxkasta waqti ayey leeyahiin xilikii aad isku tashan laheeydeen ayaa la joogaa.
- Maadama mudo 15 sano ah shacabkiina la soo duleystay dulinimadas oo ay sabab u ahaayeen qeyb idinka mid ah hadane caruurtii xiligaas dhalatay ilaa maanta waxaa ka lumay kalsoonidii maskaxiyana waxey ku bar baareen iyadoo uu reer kale dhulkooda ku dilayo, waxey heysteen ka qaadanayo, bahdilan, marka waa in aad dhalinyada si ay mustaqbalka u noqdaan kuwo hami leh oo intii ay dad qeyrkood ah berito idiin soo adeegsan lahaayeen Soomaali oo dhan ayaa dad jaahiliin ah iyo kuwo bilaa damiir ah qabaan waase la kala daran yahay oo burburkii kedib wax badan ayaa nolosha Soomalida ku soo biiray qof qof kale u shaqeynayo oo inta degaankiisa loo soo diro dadkiisa ku dhibaa oo aan xitaa is laheyn war horta kan ku soo diray maxuu adiga ku dhaamaa hadane dadka noocaas ayaa ugu danebyn ugu bah dilan bulshada sidaasi daraadeed waa u muhiim bulshada kuwooda damiirka leh iney dhalinyarada degaanka maskaxda ka soo dhisaan.
- Bulshada ka qariya aragooda kuwii madaafiicda ku garaacayey shacabka ee xarumaha caafimaadka iyo goobahi muhiim ka ahaa ee bulshada bur buriyey oo hadey xabsiyo iyo xarumo Boolis idiiin dhisan yahiin mudankooda waa halkaase geliya ilmo abtiyaan nahay iyo hebel geber ayuu naga qabaa filankaas ha noqdo aragti ku kooban shaqsiyad kaliya laakinse hada maamul ayaa shacabka u dhismay hab dhaqankii Kooofurta Soomaaliya ee Qabiilada qaarkood kooda askarigaa iyo kooda Khawaariijtaa ay subaxiina Khaadka isla cunayeen galabtiina iney is dagalayaan idaacada ka sheegayeen oo kale yuusan idiinka noqon.
- Waa in aad kala barataan siyaasada Soomaaliya ee badankeed aan dhaafsiisneyn telefon hadalo mac macaan lagu sheego
bedelkiina awooda rasmigaa waa isku tashi bulsho madaxda aad doorateen waan ognahay maskaxiyan si weyn ayaa badan kiin leydiin duleystay in ka badan 15 sano oo in ay qaarkiin maamul ay iyagu leeyahiin dhisteen ilaa ay arkan iyadoo iskuladii, xarumahii caafimaadka iyo adeegii bulshada shacabka loo qabanayo ma aamini doonaan la shaqeeya m/weynahiina, ku xigeenkiisa, barlamaankiina waxaad dalka Soomaaliya ka degan tahiin dhul barwaaqo ah oo adinga idiinka badan,weliba mashruucii daraadiis loo gumaadi jiray shacabkiina ee Hol Hol waxaan idiinka heynaa warar xiiso leh tan iyo makrii aad gebi ahaanba xaduudahiina soo xirateen dibna u hanateen dhulkiina sida ay waxkasta isku bedeleen, weliba dad aan weligood idiin soo waci jirin ayaa bilaha inagu soo aadan idiinku soo bilaabi doona wacitaan marnaba ha u maleeynina iney idiin soo wacayaan jaceyl ay idiin qabaan,isbedel weyn ayaa dhacay.
- Waa u muhiim maamulka cusub ee State ka Khatumo isagoo la tashanayo Gararada,cuqaasha dhalinyarada ilaa qurbajogta iney qaabeeyaan sida ay howshooda u kala horeyso sidaasina lagula shaqeeyo. si uusan qoraalku inoo la dheeraan Muuse Biixi hadal iyo waqti idiin kuma harin State ayaad dhisateen la yiraahdo SSC Khatumo State, hadalka kaliya ee idiin furan waa in aad ku dhahdaan fartii aad qori karto qor ciidankiinuna uusan dhaafin xaduudiina waa siyaasada ugu wanaagsan markii aad dhulkaada xoreysato waxaa lagu ekaadaa inta aad adigu degan tahay waana ku amaaneynaa in maamulka iyo waxgarad ku markii ay siiyeen saraakiisha uu dhaqan galay oo ay halkoodii ku ek yahiin.
Fiiro Gaar ah- Wararkeenii kale waa inoo soo socdaan shacabka reer Ceelbuur, wabxo, Dac, Deri iyo Galhareeri iyo dadka deegaanka sida aad isku abaabusheen oo aad hadalee u fahamteen waxa dalka Soomaaliya ka socda waan idiinku bogaadineynaa degaankiina markii aad qabsataan xajista cidkasta oo deris idiin la ah oo aad siyaasada iyo danahiina gaarka ah isku fahmeysaan una kaashan kartaan u kaashada weliba shacabka ku nool inta u dhaxeya Wabxo, Dac,ilaa Ceelbuur waxaad sameyseen wax badan oo dadaal ah oo Soomali badan ka qarsoon weliba mudo gaaban gadahood dadkuna markii ay yahiin dad tayo iyo quality leh waa waxa lagu garto waqtigaan adag oo kale good job. degaankiina markii hore waxaa ka maqnaa abaabul dadka degaanka ah hadase sidaad arinka ku wadaan waa sida ugu wanaagsan dhulka la qabto adinga waaye cida ku noolaaneyso oo iney difaacdaan la doonayo siyaasadaha hada socda ee u badan qiyaaligana ma sii jiri doonaan dhulka sida ad hada ku wadaan howsha ku wada tuulokasta sida aad iskaka abaabusheen sidaas ku wada yaan bun looga dhiman.
Latest News in Soomaalia-Wararka Kuwooda ugu waweyn oo aanu weli ku guda jirno-Hubkii iyo Saanadii Militeri ee ay
Khatumo State ku qabsaden Gooja Cade,Maraaga ilaa Gumeys oo lagu qiyaasay in ka badan 10 Malyan oo dolar, hubkaan
aanu ka hadleyno kuma jiraan hubka u gacan galay shacabka ku nool dhulka miyiga ah markii ay ciidanku kala firxadeen oo ay koox kasta u carareen halkii ugu dhaweyd iyagoo hubka ku warejinaya shacabka.Goojacade waxaa ka dhacay dagaal kooban oo aan ka badneyn 25 daqiiqo,waxuse dagal xoogan kaliya ka dhacay mudadii lagu guda jiray xoreynta dhulka SSC
Khatumo deegaanka lagu magacaabo Maraaga.
Ciidamada SSC Khatumo oo si xoogan u hubeysan waxaa lagu amray in aysan dhaafin degaanka Guumeys ilaa amar danbe waxeyna saraakiisha iyo ciidanku u hogaansameen amarka la siiyey oo waxey kaliya soo xirteen xaduudooda.maamulka iyo shacabka SSC Khatumo oo kaashanayo qurba joogta ka soo jeedaan degaanka ayaa dhinaca kale wadaan qorshe loogu gurmanayo shacabkii magaalada Laascaanood horey uga qaxay ku dhawaadka 9ka biloood kuwaasi oo qaar ka mid ah ay dib ugu soo laabteen magaalada iyagoo aad u faraxsan, kedib hanashadii dhulkooda iyo degaankooda. waa newskii ugu weynaa ee aanu dalka Soomaliya ka qorno xili ay dadka reer miyiga ah ee ku nool dhulka SSC Khatumo ay saacadahii ina dhaafay keenayeen hub fara bad oo ay ka reebteen ciidamadii dagaalka ku jabay.
NEWS IN SOMALIA-SATURDAY, AUGUST 26, 2023-Madaxweynaha Khatumo State oo shacabka kula hadlay magaalada Yagoori kedib xoreyntii Gooje Cade iyo Maraaga guulahii ay ciidamadu ku qabsadeen ku dhawaad 200 oo gawaarida dagaalka ah,waxaana qudbadiisii ka mid ahaa hoos ka daawo.Isbitaalka Yagoori waa isbitaal lagu dhisay isku tashiga shacabka.maamulka Isbitaalka ayaa halkaas kula wareegay agab caafimaad oo ay Garaadadu iyo maamulku halkaas ugu deeqeen.
Madaxweynaha Khatumo iyo masuuliyiintii ugu sareysay Stateka Khatumo ayaa sidoo kale booqasho ku tagay magaalooyin dhawr ah oo ka mid ahaa dhulkii aad ka u weynaa ee la xoreeyey.shacabka SSC Khatumo oo mudo gaaban gudahood isku
abaabulay dhawaan ayaa yeeshay madaxdii State ee bulshada hogaamin laheyd iyo baarlamaankii ayaa waxaa durbaba laga dareemayaa degaanka hanaanka maamul ee ay shacabku dhisteen.la soco wararkeena danbe.
2- Si deg deg ah gurmad ula gaartaan shacabka ileen Khawaariij iyo iyagu waa kala dhamadeen wax iskugu haray ma jirtee shacabkaas Soomaaliyeed haloo gurmado weliba qurbajoogta degaankaas iyo cidkasta oo kaalin ka geysan karto waa u muhiim in aysan arinkaas dheyelsan,lana dhiirageliyo ciidamada qeybahooda kala duwan, ogaada waxaa jiraan shaqsiyaad aan degaanka u dhalan oo halkaas u jooga iney Khawaariijta qaarkood oo ay wada shaqeysan jireen halkaas ka furdamiyan, waana wax aanu u leenahay Khawaarijta waa shirkad ganacsi oo kale.
Bal aanu ku sii nasano Heestii caanka aheyd ee ceelbuur ( Taabo Halkaan- Click Here).markii aad daawato heestaan kedib waxaan shacabkaas u rajeyneynaa iney mudo gaaban gudahood degaanka isbedel xoogan oo dhinackasta leh gelin doonaan maxaa yeelay waa magaalo taariikhi ah oo caan ku aheyd wax badan hadase waanu weynay hal sawir oo bulshada loo soo bandhigi karo oo aanu shacabka la wadaagno bil xaqiiqo waa heerka cadaawad ugu xun ee bulsho loo geysto marka dhinac kasta lagala diriro oo hadane hantidooda iyo xoolahood ala dhaco kedibna nolosha lagu cariiriyo..la soco warakreena danbe.
NEWS IN SOMALIA-FRIDAY,AUGUST 25,2023-Inagoo weli ku guda jirna wararkeena ugu waaweyn ee dowlad goboleedka amaba State-ka ku yaalo dhulka taariikhiga ah ee SSC Khatumo State. waxaan marka hore leenahay inta aanan wararkeena kuwooda ugu xiiisaha badan u gudagelin bal horta in aanu ku sii nasano dhawr sawir oo aanu intii uu socday halgankii taariikhda galay ee 8 bilood ka hor ka curtay magaaladii caanka aheyd ee Laascaanood oo aanu ka diyaarinay in ka badan ilaa 120 sawir ka turjumayey hadba marxaladii xiligaas lagu sugnaa sida maalintii iyadoo ay madaafiicda socoto go'aanadii
taariikhda galay laga soo saaray waxaan ka sameynay sawirka ka ay ka muuqdaan Garaadada iyo waxgarad deegaanka.
Sawirkaan kale waa markii uu socday kacdoonka Garaarduna ku soo qurqulayeen magaalada Jamaahiirtuna ay wadeen dagaal aan noociisa horey loo arag ayna ku dagaalamayeen waxkasta oo ay heli kareen. waxaasi oo dhan marka laga soo tago waxaa arimahaas oo dhan ka sii xiiso badan oo ay muhiim ugu tahay shacabka dowlad Goboleedka Khaatumo ee Soomaaliya marka loo eego halka ay hada wax marayaan.
1- Bulsho waxaa la qiimeeyaa markii ay iyadu horta is qiimeyso oo ay degaankeda iyo dadkeeda u tashato horta waa marka koowaade waxaa idiinku waajib ah dal iyo dibadba in aad Alle ku shukrisaan kuna xamdisaan nasriga uu Allaah idiin siiyey ee ku yimid dadaalkiina ,xornimadii iyo gobanimadii aad u dagaaleyseen mudada aadka u fog dhiiga badana loo daadiyey.
2-Marnaba haku mashquulina qiyaaliga siyaasadeed ee meelo badan oo dalka Soomaaliya ka mid ah yaalo howhsa hada idiin taalo waa labo shaqo oo aanu u kala qaadeyno A iyo B.
A- Xaduudina idinkoon ku xad gudbeyn dad kale oo Soomaaliyeed soo xirta hadalkiinuna ha yaraado marka laga hadlayo arimaha idinka idiin gaarka ah.
B- Dal iyo dibad shacabkii mudada sanadka ku dhawaadka ahaa nabad galyada ku waayey iney ugu nooladan magaaloyinka amaba dhulkooda qiimokasta oo ku kacayo idinkoon cidna weydiisan kaalmo dib u dejin u sameeya soona celiya, idinkoo wax kasta oo hiil iyo hooba ah la garab istaaga madaxda maamulka State ka Khatumo.
3-Ogaada halgan shacab iyo in gobanimo loo raadiyo bulsho ku nool dhul iyo degan baaxadweyn sida dhulka SSC Khatumo oo kale waxaa ugu wanaagsan midka ay dadku iyagu noloshooda maareeyaan oo ay isku tashadaan. waana in ay idiin kala cad yahiin Soomaalida sacabka beentaa idiin garaaceysa iyo kuwa jiritaankiina Soomaalinimo ku farxayo.
Tusaale- Guul waxaa ugu wanaagsan mida markii la gaaro lagu bedesho horumar iyo nolol aad u qurux badan oo ay hesho bulshadii soo dhibanaa mudada.waana muhiim in aad howsha u kala qeybsataan sida loo kala leeyahay. waxaan horey idiiinka balan qaadnay markii uu soo dhameystirmo dhismaha dowlada Khatumo dhulkiinana xoreysataan in aanu idiin la wadaagi doono wax badan oo diinka qarsoonaa oo aanu weliba ku soo aadin doono waqti munaasib ah. horey waxaan idiinku sheegnay in aad soo ceshateen aqoonsigii (ID) dhulkiina iyo midii dadkiina mar kale waan idiinku celineynaa soo xirta xaduudahiina dhamaana baraha laga soo galo dhulka SSC Khatumo ka taaga calanka Stateka iyo kan Soomaaliya.
Ogaada wax aadan adiga iska dhigin cid kaa dhigi karta ma jirto kaliya waxaad xooga saartaan in aad adinga dal iyo dibad isku mashquushaan sidii aad horumar ku gaari laheeydeen oo aadan dad kale wax ay yiraahdeen ku mashquulina. Ugu danbeyn waxii la soo maray caruurtiina ugu sheegeeya oo ka qora buugaag taariikhda ubadkiina dhaxal u noqda una jeexa shacabka nidaam iyo system leyska dhaxlo taasi oo ku imaan karta in si dhab ah loola shaqeeyo madaxda dowlada Khatumo ee ku yimid rabitaanka shacabka iyo cuqaasha degaanka.Dal iyo dibad ku qabta shirar isku tashi bulsho ah laguna jaan qooynayo horumarka degaanka iyo qaabeynta nolosha aas asiga ah ee bulshada.waxaan mar kale bogaadineynaa adgeysiga iyo dulqaadka ay muujiyeen shacabka SSC Khatumo mudadii uu halganku socday.la soco wararkeena danbe.
NEWS IN SOMALIA-THURSDAY,AUGUST 24,2023-Mar kale iyo maanta iyo dowlad dhiska dowlada Hiiraan State iyo bulsho weynta Hiiraan,waxaanse ku hormareynaa barnaamijkii isku tashiga ee ay qurbajoogta Hiiran ku gaarsiinayen ciidamda xaq u dirirka deegaanka ee Daraawiishta Hiiraan State ( Macawisleyda) oo ay masuliyiin ka socotay dowlad goboleedka Hiiraan ee Soomaaliya iyo waxgaradka ku booqdeen xarumaha halkaasi oo loogu geeyey qeyb ka mid ah gurmadyada kala duwan ee ay wadan qurbajoogta Hiiraan.
Madaxweynaha Hiiraan State Mudane Jayte ayaa kaka mahadceliyey qurbajoogta iyo qeybaha kala duwan ee bulshada Hiiraan garab istaga joogtada ah ee ay soo wadeen ku dhawaad mudo labo sano ah kuwaasi oo aan halmaalin ka caajisin barnaamijka hadal yar iyo howl badan ee ilaa hada halkaan lagu soo gaaray kaasi oo la qaatay tan iyo maalintii uu howlgalkii ugu horeyey ka bilaabay dhulka Hiiraan State madaxweyne Jeyte iyo qeybahii kale ee ciidanka.
Saraakiisha ciidanka Deegaanka ee daraaawiishta Hiiraan State ee ( Macawisleyda) ayaa iyagu ka mahadceliyey gurmadka ay soo gaarsiiyeen masuuliyiinta iyo waxgaradka dowlad goboleedka Hiiraan State. waftigan ayaa sidoo kale booqasho ku tagay dhismayaasha amaba taalooyinka looga dhisay degaano badan oo ka mid ah dhulweynaha Hiiraan State Halgamaa Nabadoon Cilmi Hagar Guure iyo Geesigii taariikhda galay AUN Xasan Tuure kuwaasi oo sawiradooda lagu hardhay Taaloyinka halkaas laga hirgeliyey halka ay kuwo kale oo badan ay ku socoto dhismooyin lagu xusayo geesiyaashii rag iyo dumarba lahaa ee dagaalkii Khawariijta ku shahiiday.
Bulshada Hiiraan oo siweyn u xoshmeeyaan madaxweynaha Hiiraan State iyo inta dagaalka uu hormuudka u yahay ee Khawaariijta ku wehlisa ayaa waxey bulshda Hiiraan siweyn dal iyo dibadba kala shaqeynayaan barnaamijkiisa siyaasadeed ee ah isku tashi bulsho looguna magac daray ( Hadal Yar iyo Howl badan).
Taasi oo keentay in ay wadamada ay ku badan yahiin qurbajoogta reer Hiiraan amaba jaaliyadaha dibada ee Hiiraan iney ka socdaan amaba lagu qabtay xaflado waaweyn oo leyskaka yimid meelo badan oo dunida dacaladeda ah,iyadoona dhismaha maamulka intiisa kale ay mareyso meel aad u wanaagsan.mar kale waxaan bogaadineynaa sida ay qeybaha kala duwan ee bulshada Hiiraan State ula jaan qaaden hadey noqon laheyd waxgarad, siyaasiyiin,sarakiisha,aqonyahano, culimo ganacsato, dhaliyaro amaba hadaanu si kale u dhigno qeybaha ay bulshadu ka kooban tahay sida ay dhismaha maamul iyo dib u dhiska magaloyinka waaweyn iyo kuwa yar yarba ugu istaagayaan, waxaa iyaduna xusid mudan kaalinta muhiimkaa ee salaadiinta Nabadoonada iyo waxgaradka Hiiraan xili aymanata mar kale gaaren magaalda Baladweyne wafiyo kala duwan oo halkaasi u tagay shirweynaha uu dhawaan iclaamiyey Ugaaska Reer Hiiraan.Good Job.
Fiiro Gaar ah- Waxaan halkaan talo koban ku siineynaa shacabka dhulka ay kasocto xoreynta siiba kuwa Ceel Buur iyo Nawaaxigeeda ka soo jeeda hadaad horey Khawaariij u aheyd iyo hadii aad ku noolaan jirtay qiyaali siyaasadeed oo aad dhulkiina hada ka hor dayacdeen intaba hada kedib shacabkiinu ma xamili karaan ee sida aad hada degaankiina xoreyntiisa hormuudka ugu tahiin dal iyo dibad shacabkiinu qeyrkood waa ka hareen weliba 20 sano ayey ka hareen dhulkiina intaad xoreysataan weliba tuulokasta isla markii la qabto u sameeya maamul dadka degaanka ah si shacabku u helaan kalsoonidii ka luntay ee ay ku soo jireen mudada aadka u fog. qurbajoogta deegaankana waxaan leenahay inta hada lagu jiro xoreynta u sii diyaariyey shacabka gurmadka ay u baahan yahiin oo ku tusaale qaata wax badan oo la soo maray waa hadii ay weli dad damiir leh oo dadkiina iyo degaaankiina u naxayo ifka joogaan.
Waxaa kale oo inagoo ka faa'ideysaneyna fursadan bogaadineynaa sida uu maalinba maalinta ka danbeysa u gaarayo dhulka SSC Khaatumo nidaamka iyo kala danbeynta kedib markii uu mira dhalay kacdoonkii shacabka ee ka curtay halkaas ee ay hormuudka u ahaayeen Jamaahiirta, qurbajoogta ,Garadaduna hogaanka u qabteen ugu danbeyna lagu dhisay dowlad Goboleedka Khatumo State oo si buuxda loo dhisya qeybahii kala duwana meelmul halka lagu wado inuu maamulku yeesho gole wasiiro oo kooban.la soco wararkeena danbe.
NEWS IN SOMALIA-MONDAY,AUGUST 21, 2023-CITY OF BALADWEYNE,HIIRAAN STATE OF SOMALIA-Inagoo wararkeena Soomaaliya weli ku guda jirna ayaa hadane waxaanu qeybtaan ku soo qaadaneynaa maanta wafuuda kala duwan ee ku qul quleysa caasimada Hiiraan State ee Baladweyne.tan iyo markii uu halkaas gaaray dhawaan Ugaaska Reer Hiiraan Ugaas Yusuf kuna dhawaaqay shirweyne waxaa malinba maalinta ka danebysa halkaas gaarayey qeybaha kala duwan ee qurbajoogta Hiiraan, Siyaasiyiin, Aqoonyahano, ganacsato, dhalinyaro iyo marti sharf kala duwan.
soo dhaweyntii uu heerkeedu sareeyey ee Ugaas Yusuf markii uu dhawaan gaaray halkaas kedib waxaa iyaguna magaalada gaaray wajigii labaad ee qurbajoogta siyaasiyiin, ganacsato, aqoonyahano iyo weliba waxgarad ka kala yimid dal iyo dibad.
Qurbajoogta kuwii ugu horeyey ee halkaasi gaaray ayaa iyagu maalmahii tagay ku mashquul sanaa casuumaad iyo iney u caano doontaan dhulka miyiga ah,halka qaarkoodna iyagoo la socda Xildhibaanada Hiiraan ay booqdeen maanta magalada aadka u fiday amaba balaaratay ee Bacaad halkaasi oo laga hirgeliyey Isbitaal amaba xarun Caafimaad iyagoo u guur galayey baahiyaha dhabta ah ee ka jira iyo waxa ka dhiman dadaalka isku tashiga shacabku amaba dadka degaanku ka sameeyeen halkaas maadaama ay shacabku wadaan barnaamij isku tashi dadweyne loogu magac daray hadal yar iyo howl badan .
Halka dhinaca kale waftiyo kale leysku diyaarinayo soo dhawyentooda.halka nabadoonada iyo waxgaradka Hiiraan o uu Ugaasku ugu horeeyo ay ku mashquulsan yahiin la kulanka amaba qaabilaada aqoonyahanada,ganacsatada, siyaasiyinta, qurbajoogta iyo weliba dhaliyaro rag iyo dumarba leh oo ay mudo hore ugu danbeysay dalka gaar ahaan dhulka Hiiraan State,halka qaarkoodna ay daneynayaan siyaasada mustaqbalka dhaw iyo tan fogba sidi ay bulshada wax ugu soo kordhin lahaayeen.Guud ahaan shirweynaha uu iclaamiyey Ugaas Yusuf oo dal iyo dibad laga tagaeeray ayey qaban qaabadiisa iyo habsami u socodkiisa iyo waftiyada halkaas gaarayo ay dhamaan mareysaa sidii loo qorsheeyey.la soco wararkena danbe.
NEWS IN SOMALIA-SUNDAY,AUGUST 20,2023-THE TRUE TEST OF 'GOOD' GOVERNANCE IS THE DEGREE TO WHICH IT DELIVERS THE WILL OF THE PEOPLE, WHAT A GREAT PEOPLE THEY ARE THE PEOPLE OF HIIRAAN STATE OF SOMALIA?.VERY GOOD JOB THE PRESIDENT, VICE PRESIDENT AND THE REST OF HIIRAAN ADMINISTRATION LEADERS.
1. Hiiraan State: A State Chosen by its People The establishment of Hiiraan State is a testament to the collective will and aspirations of the Hiiraan people, who have actively chosen their leaders to champion their cause and uphold their values.
2. Becoming an Independent Regional Government-Hiiraan State seeks to establish an independent regional government, empowering the local population and fostering greater self-governance.
3. Diaspora Support for the New Administration-The Hiiraan State administration receives overwhelming backing from the diaspora community, pledging regular financial support, including subsidizing the army's salaries during the initial six months to strengthen the state's security apparatus.
4. Inclusivity for the Future of Hiiraan State-ensuring that no one is left behind in the future growth and development of Hiiraan State. Native citizens are encouraged to actively participate and contribute to its progress.
5. Acknowledging Local Efforts Against Al-Shabaab-Hiiraan State's formation pays tribute to the bravery of local people who fought and defeated the terrorist group Al-Shabaab, laying the foundation for a safer and more prosperous future for the region.While also discussed the strategic transfer of Macawiseley to the army of the Hiiraan State Government, further enhancing the state's military capabilities. This is what we called The true test of 'good' governance. Well Done people of Hiiraan State of Somalia.
FIIRO GAAR AH-Waxaan mar kale bogaadineynaa sida uu barnaamijkii hadal yar iyo howl badan uga shaqeeyey dhulweynaha Hiiraan State.waxaa kale oo aanu bogaadineynaa sida howsha mucaarad iyo mucaafid loo kala qeybsaday loona fashiliyey wax badan oo qiyaali siyaasadeed ahaa.Waxaan sidoo kale bogaadineynaa sida ay siyaasiyiinta mustaqbalka ka leh siyaasada Hiiraan State iyo mida mustaqbalka dalka Soomaaliya ula jaan qaadeen rabitaanka shacabweynaha Hiiraan good job.
Waxaa iyaduna xusid mudan siyaasiyiin badan oo siyasada u galay danahooda shaqsiga ahaa sida ay isku bedeleen kedib markii uu xaalku ku xumaaday oo ay xitaa caruurtooda ka waayeen taageero waalidnimo intaanba la gaarin mid reer Hiiraan.Waxaan bogaadineynaa qurbajoogta Hiiraan oo aalad warbaahin casri ah amaba telefishin caalami ah dhawaan soo gelinaya hawada TV-gaan oo ay kaliya ka shaqeyn doonaan wariyaal iyo shaqaalo xirfad sare leh oo reer Hiiraan ah kuwooda qadiyada leh.
Ugu danbeyn waxaan bogadineynaa sida shacabka Hiiraan newska midkiisa borobagandada ah iyo xaqiiqada siyaasadeed ee Hiiraan iyo dalka Soomaaliya taalo u kala saareen,waxasi oo dhan marka laga soo tago arinta ugu xiisaha badan waa sida loo fashiliyey Qawaariij iyo xulufadoodii doonayey in ay beelo reer Hiiraan ah u sameeyan Nabdoono Aragagixisada u shaqeeya bedelkiina kuwii ay doonayeen iney arinkaa u wakiishaan kala tageen xogtii oo dhana la wadaageen waxgaradka Hiiraan kkkkkk.waxaan bogaadineynaa barnaamijka dowlad dhiska iyo isku tashiga bulshada Hiiraan.Inagu waxaan markasta shacabweynaha Somaliyed u kala saarnaa newska maalmo kooban la doonayo in lagu kala qaato dhaqaalo kooban iyo mustaqbal umadeed.la soco warakeena danbe.
NEWS IN SOMALIA-SSC KHATUMO ,2023-THURSDAY,AUGUST 17,2023-Wararkeena maanta iyo mar kale qodobada ugu muhiimsan weliba newska qeybtiisa ugu hooseysa si fiican oo la fahmi karo ayaan ugu soo koobeynaa wax badan si degan shacabka Soomaaliyeed qaasatan kuwa SSC waa u muhiim.Dhawr mar oo horena halkaan waanu ugu soo qornay waxaan leenahay shacabka SSC-Khatumo marka halgan dheer la galo muhiimada waxaa laga abaaraa hadba guusha la gaaro halgankii ma mira dhalay?. 3 qodob oo waaweyn oo aysan malaayin Somali ah waayadan
qiyaaseyn shacabka SSC-na malaha kuwoooda wax garanayo ay fahamsan yahin in waxaa hada dalka Somaliya ka socdaa ay yahiin in sida ay siyaasada caalamka isku bedeleyso tii Somaliyana isku bedeshay.1- Shacabka SSC Khatumo waxaan leenahay 100% waad guuleysateen oo waxaad hada tahiin shacab sidey u dhan yahin soo ceshtay aqoonsigoodii dadnimo iyo midii degaanimo oo waxaad aheydeen waxii ka horeeyey kacdoonkii mira dhalay dad la xaday aqoosigoodii lana donayey jiritaankoda dadnimo iyo midooda degaanimo in lagala wareego taas waad ka bad baadeen oo xaalkiina waxuu kacdoonkii ka curtay magaalada Laas-Caanood ka hor ahaa iyadoo laguugu yiraahdo oo kale (Maxaad sameyn laheyd hadii lagaa xado aqoosigaada amaba waxa afka qalaad lagu yiraahdo,What to do If your Identity is Stolen) oo kale oo aad garan weyso meel aad wax ka bilawdo amaba markii aad damacdo in aad aqonsigas kaalumay aad raadsato aad ka raadiso meel uusan kaa jirin.
2-Guul ka weyn oo ay umad gaari laheyd in ay dhulkeeda xoreysato kedibna isku doortaan oo dhistaan maamul ka turjumayo rabitaanka dadkooda oo aad gaari laheydeen ma jirto waa in aad meelkasta oo aad dunida ka joogtaan guushaas u dabaal degtaan dhulkiina maanta waa idiin xor inta yar ee dhimana waxaad ku dhameysaan ( Hadal yar iyo howl badan).
3-Hadaan aadno dhinaca siyaasada waad guuleysateen 90% siyaasadiina mida ugu muhiimsan oo ay aayi doonaan shacabka SSC kuwa maanta nool iyo kuwa hada kedib dhalan doono haku jaan gonaato barnaamij isku tashi bulsho ah, Muuse Biixi waad ka guuleysateen in aad ka guuleysateen hadaad dooneysaan in aad xaqiiqsataan kuwooda aan la socon sida ay siyaasadii guud ee Soomaaliya isku bedeshay shaqsiyaadka fara ku tiriskaa ee idiinka dhashay ee weli Hargeysa jooga weydiiya beenta siyaasadeed ee halkaas lagu hayo iyo fashilka jira baaxadiisa.
Fiiro Gaar ah- Dad badan ayaa waxey na soo weydiiyeen bal in aanu wax ka dhahno waxa ka socda gudaha Buurta Gacan LIbaax, waan ognahay Soomaalida waa dad badankood qiyaali ku nool ah oo maalinkasta markii la doonayo in dhinaca ay siyaasada joogto looga weeciyo meel kale oo aysan jirin,sida dagaal ayaa ka qarxay Buurta Gacan Libaax, Caruur aan waxbo galabsan ayaa lagu dilay Galgaduud iyo Abwaan ayaa lagu dilay Laascaanood iwm waxaasi oo dhan waa arimo hadba markaas ay dhacayaan laga leeyahay dano siyaasadeed iyo marin habaabin bulsho si shacabka Soomaaliyeed fashil markaasi taagan looga weeciyo ugu yaraan maalin ilaa labo maalin si dhacdadaas looga hadlo,Abwaanka iyo caruurtaasne waxey ku baxeen gacan ka xaq daran.waxaas oo dhan waxaa ka muhiimsan in shacabweynaha Soomaaliyeed xalka looga abaaro sida uu yahay si aanan uga weecan muhiimada qormadeena.
1-Isla markii aanu maqalnay in ay jabhad ka soo horjeeda nidaamka Muuse Biixi ay ka curatay Buurta Gacan Libaax ayna hogaminayan dad waxa socda ka dhiidhiyey kana soo jeedaan beesha Garxejis waxaanu u guur galnay bal horta waxii horey loo soo maray bur burkii dowladii dhexe kedib amaba ka dhacay degaankaas qaasatan siyasada beesha Garxejis iyo waxii ay shacabkoodu horey u soo mareen bal horta inta aanan ka hadlin halka ay maanta joogto.
Horta Garxejis in ay siyaasada goboladii waqooyi kedib bur burkii dowladii dhexe ka soo muuqan waayaan waxiika danbeeyey AUN Cabdiraxmaan Tuur oo ay xitaa shacabka Soomaaliland hogaamin waayaan waxaa asal u ah inagoo soo kobeyna una kala qaadeyna A,B iyo C.
A- Horta hadaad aragtaan dad fara badan oo hadane siyaasada lagu qaldayo waxaa ku badan kuwooda daacada ah waxeysa arinkooda markii aanu dhinackasta ka qiimeyney ka soo xumaatay kedib markii ay hada ka hor kacdoon gilgilay dhamaan dhulkaas ay sameeyeen kedibna iyadoo waxkasta loo ogol yahay halkii ay iyagu noqon lahaayeen kuwa wax hogaamiya waxey dhaheen 5 sano oo kale hana hogaamiyo Maxamed Ibraahim Cigaal,waxii markaasi ka danbeeyeyna waxaa u heshiiyey labo qolo oo ka mid ah qabiilka Isaaqa kedibna sidaasi ku noqdeen kuwa kaliya ee xukunka isku bed bedela,halka beesha Garxejis loo jeexay siyaasad qeybi oo xukun ah taasi oo ka dhigtay in ay siyaasadooda dhafi weyso af uun amaba ah mid bilaa ficil ah calashaa waxaa ku dhacay waxii la dhihi jiray ( ilka Goronyo sahansan).
B- Maxaa ka run ah dagalka Garxejis ee Burta Gacan Libaax?, waxii ka bad badin ah waa meesheeda laakinse Garxejis xitaa 2% weli lama dagaalin Muuse Biixi maxaa yeelay waa reer balaaran hadey run sheegayaan hal maalin ayey Hargeysa iyo Ber Bera kala xiri karaan, weliba Muuse Biixi doorasho inuu qabto qorshaha uguma jirto oo iyadoo been loo sheegayo la yiri 2026 ayaa Soomaaliya madaxweyne ka noqonee....lol.
Yacni marka la doonayo in been siyaasadeed shacabka iyo dunida laga iibiyo waa noocaas,marka aanu leenahay dalka Soomaaliya waxaa ka jiro Khawaariij iyo beelo ay wada shaqeystaan iyo siyaasado ku dhisan qiyaali bad ayaa moodaan in aanu iska leenahay.
C- Jabhada Garxejis dagaalkoodu maka dhabaa?, su'aashaan waxaanu kala qaadeynaa labo, waa mida koowaade dhalinyarada hada ku jirto buurta Gacan Libaax waa dhalinyaro damiir leh waana ka dhab mudana in la dhiirageliyo maxaa yeelay waxey ka soo jeedaan dad la dulmiyey,laakinse dagaalkaas ma gaarsisna heer loogu yeero Garxejis ayaa dagaal kula jirta Muuse Biixi iyo wax u dhaw.Intaas qofkasta oo Soomaali ah ugu filan xaqiiqo.
Ogaada markii aanu degaan ay dalka Soomaaliya ka curtaan kacdoon aanu warbixin ka soo diyaarineyno waxaan marka hore sugnaa ilaa isbuuc sidii aanu sameynay kacdoonkii looga soo horjeeday Khawaarijta iyo beelahii ay wada shaqeysanayeen ee ka curtay dhulka Hiiraan State, waxaa kale oo inoogu soo xigay Kacdoonkii ka curtay magaalada Laascaanood ee looga soo horjeeday Muuse Biixi, waxaa kale oo aanu wax badan ka qornay degaanada Koofur Galbeed oo markii uu socday wajigii Koowaad ee dagaalka Khawaariijta ee ka curtay dhulka Hiiraan State waxaan u sheegnay shacabkaas iyo madaxdooda amaba aanu halkaan ugu soo qornay in hadey dhulkooda xoreyntiisa u istaagi waayaan inta uu socdo dagaalka wajigiisa koowaad ay dhulkooda iney xoreyaan kaka bixi doonto dhaqaalo iyo naf ka badan 3 jeer midkii uu xiligaas kaka bixi lahaa.
Maxaa yeelay waxa ay qoraaladeena ugu badnaayeen degaano ay ka mid yahiin dhulka Hiiraan State, SSC Khaatumo State iyo Koofur Galbeed State iyagu waxey shacabka kale ee Soomaliyeed kaka duwanaayeen dhulkooda ayaa la doonayey in lagu qaato magacyo .........sidaasina loogu barakiciyo waxeysa waxkasta isbedeleen kedib markii ay bulshadii ka dhiidhiyeen,ilaa maanta weli waxaan leenahay shacabka Koofur Galbeed dhulkiina ka xoreysta Khawarijta iyo xulufadoda wax badan oo Soomaaliya ka socda waa ganacsi siyaasad iyo wax u dhaw laguma tilmaami karo dadkuse hada sidii hore maahan wey soo jeedaan ama Koofurta Soomaaliya haku noolaadaano amaba gobolada waqooyi iyagaa wadaan isku tashi bulsho iyo mid maamul.
Waana waxa maanta Hiiraan State loogu doortay madaxweyne Halgamaa Cali Jeyte Cismaan oo weliba guusha ugu weyn ee uu gaaray isbuucii la soo dhaafay kasbaday Duubabkii dhaqanka iyo waxgaradkii kedib markii ay arkeen sida uu uga daacadsan yahay shaqsiyaad badan oo Khawaariijta la shaqeysan jiray iyo kuwo siyaasada been ka sheega weliba rumeysta ama ah rumeysanina Hiiraan hada kedib shaqsi aan halganka socda wax ku darsan kama soo muuqan doono siyaasada guud ee dalka iyo mida Hiiraan waxii iska been ah waa meesheeda,waana waxa keenay in dal iyo dibada laga jecel yahay madaxweynaha Hiiraan State Mudane Jeyte waxa lagu jeclaadayna waa nin xaqiiqada dadkiisa iyo mida deegaankiisa iyo tan guud ee Soomaaliyaba og.go'aankaas waa iney isimada iyo madaxda SSCna qaataan iyaguna maxaa yeelay hada waa la kala miirmay meelo badan oo dalka
Soomaaliya ka mid ah.
La soco wararkena danbe iyo xaflado waaweyn oo lagu taageerayo Hiiraan State oo ay qaban qaabadeeda ka socoto dunida dacaladeeda, shacabka Soomaaliyeed kuwooda barnaamijka isku tashiga wado waxaan leenahay halkaas ka wada.well done.
NEWS IN SOMALIA BALADWEYNE AND LAS-ANOD -Inta aanan guda gelin muhiimada qormadan xiisaha leh weliba aad u anfaceysa shacabka Soomaaliyeed kuwoda samaha jecel iyo weliba si qaas ah shacabka ka soo jeedo laabdan deegaan,hadane waxaan marka hore bogaadineynaa amaba aanu dooneynaa in aanu halkaan uga hambalyeyno shacabweynaha Hiiraan State sidey u dhan yahin wax garad, siyaasiyin, nabadoono, saraakiil, aqoonyahanka, culimada,ciidamada qeybahoda kala duwan siiba kuwa daraawiishta Hiiraan State ( Macawisley) dhalinayarada iyo weliba qurbajogta Hiiraan dal iyo dibadba sida ay dhaman u fashiliyeen wax badan oo shacabkaan ku wajahnaa maalmahii tagay.
Waxaan dhawr mar oo hore halkaan ku soo qornay in ay shacabka Hiiraan State darajakasta oo ay hayaan inta aan kor ku soo xusnay ay isku xiran yahiin iskana war qabaan halgankoodana ku sookoobeen ( hadal yar iyo howl badan),laga soo bilaabo June 16 ,2022 ilaa maanta.waana bogaadineynaa dhamaan shaqsiyaaadkii meelo Hiiraan ka baxsan laga soo diray sida ay wax walba ula wadaageen waxgaradka iyo madaxda Hiiraan State.weliba siyaasiyinta reer Hiiraan well done.
Waxaan bogaadineynaa shaqsiyaad horey bulshada iyo degaanka u soo lugooyey sida ay u garteen iney is daba qabtaan iaygoo qaarkood inoo xaqiijiyey in ay arinka Hiiraan hada sidii hore ka duwan tahay oo ay rajo ka qabaan iney mustaqbalka iyagoo si wanaagsan wax ku raadsanayo isku soo sharaxaan xilka ugu sareeya Hiraan State markii uu dhamaado mudo xileedka Halgamaa Cali Jeyte iyo tiimkiisa.waxgaradka iyo qurbajoog badan oo qaar badan oo ka mid ah ay u aheyd markii ugu horeysay halka kuwo kalena ay mudo ka maqnaayeen dalka ayaa qiray sida ay bulshadu ugu kalsoon tahay halgamaa Cali Jeyte oo ah shaqsi isagoo aan weli soo dhisin golahiisii wasiirada dal iyo dibad siweyn looga taageeray.
Mid ka mid ah siyaasiyiinta ayaa laga soo xigtay isagoo leh dad dano guran leh ayaa i yiri shirka Hiiraan ka furmayo haka qeyb gelin maamulka Hiiraan Statena ha taageerin waxaanse weydiiyey buu yiri kuwa sidaas i lahaa amaba ay iika jawaabi waayeen su'aal kooban oo aan weydiiyey oo aheyd (hadaan dadkeyga iyo degaankeyga xaqiro halka aan siyaasada ka soo geli doono amaba hadaan degaankeyga shacabkiisa duleeyo halka aan wadanka kaka noolaan doono mustaqabalka,ileen wax badan oo hada qiyaali siyaasadeed ah waa laga baxayaayey),kkkkkkk, Koofurta Soomaaliya iyo waqooyi waa la kala tagay orodse maahan.sow horey looma dhihin Dawaco meeshii ay macmacaan ku baratay ayey Macaluul ugu dhimataa,
yacni shaqsiyaa dinta siyasada Somaliya lagu bahdilo kedibna dadkisa loo adeegsan jiray in lagu sii bahdilo kkkkk. mar
kale good job shacabweynaha Hiiraan State qeybahoda kala duwan dal iyo dibadba joogtana ula socda xaflada iyo dabaal degyada ka socda dunida dacaladeeda ee lagu taagerayo dhismaha State-ka cusub ee Hiiraan State iyo amdaxd adhawaan la doortay, waad ogtahiin Khawariij 3da nin ee ugu sareysa labo ka mid ah waxey ku sugan yahiin Mogdishu kaliya shacabka ay degaanadooda weli Khawaariij ku sugan yahiin iney dadkooda si fiican isku abaabulaan oo ay is xoreeyaan ha lagu dhirageliyo, wadankaan Soomaaliya la yiraahdo ugu danbeyn xitaa labada dowladood oo isku fara saari doono aduunyaduna iyagaas la kala safan doonto oo Soomaalida dushooda ku dagaali doono dhawaan waan idiin sheegi karnaa waxaanse la sugeynaa horta inta ay ka dhacayaan fashil badan oo siyaasadeed oo jidka ku soo jira iyo xog aruurin heer caalami ah oo socota good job shacabka Hiiraan halka aad dagaalka lagula jiro Khawaariij ka istaagteen iyo sida ay shacabku u soo dhaweeyeen barnaamijka isku tashiga dadweyne iyo halku dhiga ( Hadal Yar iyo Howl Badan).
Aan u soo laabano shacabka Khatumo State dinka qudhiina qoraalka qeybtiisa kore wuu idiin anfacayaa sida ay reer Hiiraanka kwuoodii ugu damiirka xumaa ee horey loo adeegsan jiray ugu ayraan hada sidii dad uu ka baxay sixir amaba hada ka hor suuxsanaa ugu ayraan hada u muuqaal ek kuwo xisaabtama keidb markii ay arkeen rabitaanka shacabkooda.
Sidoo kale waxaan bogaadineynaa madaxda Kahaatumo oo iyagu si uu golaha cusub ee wasiirada Stateka Khatumo ku soo koobayo wax ka yar 10 wasiir. very good waa wasiiro kooban oo weliba u qalma baaxada degaanka iyo shacabka SSC Khatumo. waxaa kale oo aanu bogaadineynaa shacbaka labada State ee Hiiraan iyoKAHtumo ee ku nool Khurbaha sida ay dareenak dadkooda iyodegankooda uga turjumayaan,waxaan shacabka labadan maamul talo kooban ku siineynaa.
1- Horta mid haku riyoonina dalka Soomaaliya siyaasadiisa waxii ka danbeeyey burburkii ma jirin nidaam amaba State lagu dhisay baryo iyo walaalow xiniinyahina fuula oo barnaamijka isku tashiga dadweyne ee Hiiraan maamulka qofka ugu sareeya iyo midka ugu hooseeya mushaarkooda ay bixinayaan ganacsato iyo qurbajoog sidaasi si la mid ah in aad dhismaha Stateka u dejiseen ayaan fileynaa hadii uusan hada ka hor qorshaha idiinku jirina ku dhaqaaqa oo qofkast oo idiinka mid ah ha sameeyo inta uu sameeyey Ganacsade Maxamed Jaboutawi oo dhawaan 15 gaari iyo 400 ciidan mushaarkood ka balan qaday xafladii lagu dhaarinayey madaxweynaha dowlad Goboleedka Khatumo ee Soomaaliya.
2- Dal iyo dibad sidaad u dhan tahiin isku daya in aad reer Hiiraan la yeelataan xiriir ganacsi, mid siyaasadeed, mid dhaqaalo iyo mid iskaashi dhicakasta leh maadaama aad dalka Soomaaliya ka degan tahiin labadiinuba dhulka ugu barwaaqada badan Soomalaida kale ee saaxiibadina ah ee qadiyadiina jecelna soo dhaweeya ,kuwa hada dulman ee mustaqbalka dhaw sidaan iskugu tashan doona ee Soomaaliyeedna wadanka halkii ay doonana haka deganaadaano u soo dhaweya hadba sidaad isku fahmeysaan oo kaliya maxaa yeelay waxaad reer Hiiraan iskaka ek tahiin dhawr calaamadod oo aanu mar kale qodobeyn doono ,ogaadana Hiiraan State waxuu ku yaalaa halbowlaha dalka oo wax aan soo marin koofur iyo waqooyi ma tagaan oo reer Hiiraan waxey suuro gelin karaan in ay degaanadiina noqdaan kuwa laga helo qudaarta ugu qiimaha jaban dalka Soomaaliya oo dhan maxaa yeelay dadkaas reer Hiiraankaa ma yaqaanan munaafaqeyn hadey ku nacaane waa ku naceen hadey wanaag kaa arkaane kaas ayey dadka kula nolaadaan, hayeeshee wax badan oo iska ahaan jiray ruwaayad siyaasaded oo dalka Soomaaliya horey uga jiray hada kedib cidii loo sheegayo reer Hiiraan maahan taas anagaa idiinka hubno.Soomaali oo dhaba hanoolaato kuwooda daacada ah kuwooda dhagarta badana iyagana waa is lugooyeen dalka iyo dadkana waa lugoyeen haloo raadiyo wadan kale oo aan Soomaaliya aheyn ama si dhab ah iyaga iyo argagixisadooda xukunka dalka ha laga ilaaliyo waba sida uu xaalka dalka Soomaaliya ku socdo hadee,maxaa yeelay hadiiba la waayo wiil iyo geber Soomaaliya oo degaankeeda iyo dadkeeda loo adeegsado kuwii dhagarta badnaa halkaas ayeyba ku fashilan yahiin,kedibna waxaa dalka loo heli doonaa dhalinyaro Soomaaliyeed oo damiirkoodu sareeyo kuna nool meelkasta oo dhulka SOomalaiya ka mid ah,laakisne hada keidb reer Hiiraan iyo reer Khatumo iyo Soomalida kale ee aanu ognahay iney jidka ku soo jiraan wey diideen dulmigii iyo fowdadii iyo magacii dowladnimo iyo midkii Somaaliya oo lagu dulmin jiray dad kale oo Soomaaliyeed.Maanta intaan ha oo joogto.
WACDARAHII XAFLADII LAGU TAAGEERAYEY DOWLAD GOBOLEEDKA HIIRAAN STATE EE SOOMALIYA IYO JAALIYADA HIIRAAN STATE EE MAREYKANKA IYO MARTI SHARAFTII XAFLADA KA SOO QEYB GASHAY.DAAWASHO WACAN QEYBTA KOOWAAD EE XAFLADA.
NEWS IN SOMALIA-SUNDAY,AUGUST 13, 2023- Wacdarahii xaflad lagu taagerayey dowlad goboledka Hiiraan ee Somaliya oo ka dhacday magaalada Minneapolis oo ah magaalada ay ku nool yahiin Soomaalida ugu badan ee waqooyiga Amerika.xaflada oo ay ka soo qeyb galeen waxgarad, fanaaniinta waqoyiga Amerika iyo qeybaha kale ee bulshada ayaa waxaa
siweyn halkaas loogu soo bandhigay taageerada ay bulshoweynta reer Hiiraan u hayaan dhismaha dowlad Goboleedka Hiiraan State oo dhawaan hogaanka xilkaas loo doortay madaxweyne mudane Cali Jeyte iyo madaxweyne kuxigeen mudane Axmed Inji.
Xafladan oo aheyd mid si qurux badan loo soo agaasimay shacabkuna iskaka kala yimaadeen meelo badan oo state-yada Mareykanka iyo dalka Kanada oo ay jaaliyada Hiiraan State aad ugu xoogan yahiin ayaa waxaa dhinaca kale xusid mudan in ay qaban qaabada xaflado kale oo kuwan la mid ah ka socdaan dunida dacaladeeda siiba wadamada ay ku nool yahiin
jaaliadaha reer Hiiraan ee qurbaha.iyadoo ay weli inoo soo socdaan warar badan oo xafladaas ku sabsan halkaasi oo ay wacdarahii ka dhacay si live ah jaaliyadaha dibada ugala socdeen mudadii ay xafladu socotay iyadoona ay halkaas ku soo bandhigeen fanaankiitu heeso cusub oo Hiiraan State loo qaaday iyo weliba heeso la alifay mudadii uu socday halgankii Hiiraan.Hadaba la soco warakeena xaflada Hiiraan State iyo warakeenii kale ee Soomaaliya, Africa iyo caalamka.
News In East Africa-Saturday,August 12, 2023-Wararkena maanta iyo bariga Africa.Dowlada
Etoobiya ee uu garwadeenka ka yahay R/Wasaare Abiy oo mar kale soo af jartay dagaalkii Jabhada dhulka Amhaarada ka dagaalameysay. Dowlada Ethiopia oo ka mid ah wadamada ugu waaweyn qaarada Africa ayaa hadane mudadii ay jirtay dowlada uu garwadeenka ka yahay R/Wasaare Abiy amaba hadaanu si kale u dhigno xukumada haatan jirta waxey dalka ka soo bad baadisay dhagar fara badan oo markasta la doonayey in lagu curiyaamiyo dhaqaalaha dalkaas iyadoo dhawr jeer oo hore la geliyey dagaalo wajiyo badnaa oo laga huriyey gudaha dalkaas.
Qoraaladii ugu badnaa ee aanu ka qornay dalka Ethiopia waxey ahaayeen xiligii ay socdeen dagaalkii ka curtay waqoyiga dalkaas oo ugu danbeyn ku dhamaday heshiis nabadeed sidoo kale waxaan siweyn wax uga qornay dagalkii ay sidaasi si la mid ah galeen dowlad Deganka Somalida (DDS ) amaba dhulka Somali State ee u hogaamiyaha ka yahay mudane Mustafe Muxumed Cumar oo ay mamulkiisu dagaal qaraar la galeen Khawarij laga soo abaabulay gudaha dalka Soomaaliya kuwaasi oo uu ujeedkodu ahaa sidii amniga dalalka geeska Africa oo ay ugu horeeyaan Kenya iyo Ethiopia lagu carqaladeyo, walow ay wax badan ka socon waayeen isku duubnidii mamulka DDS iyo shacabkoda oo taarikh iyo cashar lama ilooban ah u dhigay jab xoogana gaarsiiyey iyadoo ay dagaalkaas shacab iyo maamulba loo maareeyey sidii ugu wanaagsaneyd ee dagaal deg deg ah looga qeyb qaadan lahaa maadaama ay argagixisadu xiligaas ku socdeen xawaaro, taasi oo keentay in ay shacab ilaa mamul dhegta dhiiga u daraan argagixisadii Soomaaliya ee ujedoyinka kala duwan loogu isticmaalo gudaha dalka Somaliya oo iyagu marna ah qabiilo,marna ah argagixiso caalami ah marna ah kuwa hadba meeshii la donayo in lagu bur buriyo inta laga qaado meel kale inta la geeyo la yirahdo degaankaas ka dagalama iyadoona dhawaan ciidamadii iyo shacabkii dagaalkaas ka qeyb qaatay ee DDSloogu mahadceliyey xaflad si heer sare ah loo soo agaasimay laguna dhiiragelinayey.
oo uu ka qeyb galay m/weyne Mustafe halkaasi oo ay abwaaniinta iyo dhalinta ugu caansan fanka iyo suugaanta gayiga Soomaalidu degaan ee geeska Africa kuwooda ku nool dowlad
degaanka ka qaadeen heesahii iyo murtidii ay uga qeyb qaateen dagaalkii aanu joogtada ugu soo gudbin jirnay shacabka degankaas iyo kuwa ay deriska yahiin ee xaduda la leh siiba deganadii la donayey in laga weraro dalka Ethiopia oo ay ugu horeysay dhulka Hiiraan State, kedib, markii ay shacabka degankaas oo uu hormuud u ahaa m/weynaha hatan jooga ee Hiran State Halgamaa Cali Jeyte kaasi oo siweyn xiligaas u ababulay shacabka deegaanka
kedibna shacabkiisa ugu abaal gudeen iney u doortaan m/weynaha Hiran State.
kedib markii uu dacadnimo ugu hogamiyey bulshada deganka amaba kuwa Hiran diidayna in mushkilada Somaaliya ka jirta inta dhulka Hiiraan lala dhax maro lagu wax yeeleyo shacabka ay deriska yahiin ee DDS amaba dowlada Ethiopia oo deris la ah Hiiraan iyo Somaliya waxana xusid mudan sida ay inoo xaqiijiyeen shacab badan oo Soomaaliyeed oo aad u garanaya halgama Cali jeyte in hadii ay reer Hiiraan xaduud la lahaan lahaayeen dowladaha Jabouti iyo Kenyana sidaas ayuu u diidi lahaa in Hiiraan la dhax maro oo wadamo deris la ah Soomaaliya halkaas laga carqaladeyo amnigoda arinkaas oo siweyn ugu amaaneen Mr Jeyte shacabka Soomaliyeed iyo inta nabada jecel ee ku nool bariga Afica, shacabweynaha qarada Africa iyo caalamka intiisa kale.
waana mida keentay in dagaalkii Hiiraan State ee Khawariijta oo ay marka shacabka Hiiraan laga soo tago ay siyaabo kala duwan uga qeyb qaateen Soomaali oo dhan intiiba amaba kuwoodii damiir laheyd markii ay arkeen iney dagaalkaas daacad ka yahiin shacabka Hiiraan oo isku xirmay dal iyo dibad, iyadoo uu xiligii u dagaalkaas ka socday Hiiraan shacabku dal iyo dibad isku xirnaayeen una dagaalameen sidii wax aysan jiri doonin maalinta berito ah oo kale amaba waxa afka qalaad lagu yiraahdo ( Like there is no tomorrow) halka uu qofkasta meeshii uu joogay dagaalka ka galay oo ay qurbajoogta Hiiraan dagaalka ugu jireen ilaa 950 amaba ku dhawaad kun dhalinyaro rag iyo dumar lahaa oo dalka dibadiisa markii dumarkii iyo caruurtii la xasuuqay ka soo jartay tikitkooda halka kuwa aan fursad u helin dagaalka habeen iyo maalin dhaqaalaha aysan kala joojin, xiligaas oo gawaarida sahayda u qaadayo ciidanka ay iyagoo xawaare dheereeya ku socda soo daabulayeen dhaawacyada iyo geerida geesiyaashii ku dhintay dagalkaas iyagoo ku socda xawaare amaba waxa afka khalaad lagu yiraahdo (high speed) aanan garaneyn sida aanu shacabka ugu sharaxi laheyn hada oo xiligii aanu dagaalka wax ka qornay ayey shacabkii bogaan ku xirnaa ogaayeen, kedibna khawariijtii Hiiraan 31 dagaal oo ay 21 ka mid ah aheyd mid toos ah oo uu ku baxay nabadoonkii reer Hiiraan ee hal ku dhigi taariikhda galay ee ( Dhereg dulinimo leh waxaan ka dooranay gaajo gobanimo leh uu ku baxay-Nabdoon Cilmi Hagar Guure),waxaa lala jaray Khawaariij dhulka oo dagaalka AUN Nabadoon Elmi Hagar Guure ku geeriyooday ee degaanka Ceel Qoorle waxaa la dhigay in ka badan 275 Khawaariij ah waa inta meydkoodii lagu dul ciyaaray wilisaqada laakinse warar boqolkiiba/% leysku haleyn karo ayaa shegayo in maalinkaas laga dilay ilaa 300 Khawariij oo ay qaateen meydad badan.sidaasi si la mid ah DDS amaba dowlad deegaanka Khawaariij marki ay gudaha u galeen waxaa kugaarya jab xoogan waxaan alaga dhigay mid la dilo iyomid la qabtay iyo mid carar uga soo baxa deegaankaas.
Hadane marka arimahaas oo dhan laga soo tago ay dhinaca kalena aad u kordhaan kalsoonida shacabka DDS iyo kuwa Hiiraan State oo iyagu dagaal muuqda la galay Khawaariij haatana isku aragti ka ah dagaalka looga soo horjeedo argagixisada.
Waxaan bogaadineynaa maamulka dowlad degaanka ee uu garwadeenka ka yahay m/weyne mustafe sida ciidanka iyo shacabkii dagaalkii kharaara la galay khawaariijta loogu mahad celiyey loona dhirageliyey.well done.
Fiiro gaar ah- Marka laga soo tago qormadan aanu kaka hadleynay xaalada dalka Ethiopia iyo wararkii ugu danbeeyey.Hada dagaalkii Khawaariijta oo wajigiisii koowaad marqaati laga ahaa siduu u ahaa mid ay dunida si xooli ah ula socotay xaguu marayaa maanta Hiiraan iyo DDS kedib ileen shacabka waxkasta news loogama dhigi karee.........?.( Time Will Tell), Somali oo dhan in ka badan 10 jeer ayaan waxaan halkaan ugu soo qornay in dalka Soomaaliya 3 ka mid ah beelaha Soomaaliyeed oo ay khawaariij wada shaqeysan jireen in ay siyaasadii dalka, midii dhaqalaha iyo tii sumcadaba la gadoontay beelahaasina shacab badan oo daacad ahaa oo maalintii argagixiso dalka Soomaaliya ka curatay ilaa maanta mustaqbalkoda ku ciyaren
sidey maalinkasta uga shaqeynayeen dhagarta.
Waxa aanu ka hadleyno waxaa fahmi karo qofkii amaba mediyahii xog ogaal u ah waxa dalka Somaliya ka socda hada.....inta kale dhameystiro hadii aad tahay muwadin Somaliyed,amaba
shaqsi kunol geeska Africa amaba dunida dacaladeda kana soo jeedin kuwa ay argagixisada
wada shaqeystaan.la soco wararkeena danbe.
News In Somalia,Friday,August 11,2023- Wafuud iskugu jirta Agonyahano, sarakiil, siyasiyiin culimo, ganacsato iyo qurbajoogtii ugu badneyd oo reer Hiiraan ah oo gaaray magaalada Baladweyne ee xarunta Dowlad Goboleedka Hiiraan ee Soomaaliya. waftigaan oo isku xig
xigay ayaa waxaa qeybtii ugu danbeysay oo ka koobnaa siyaasyiin iyo qurbajoog waxaa hogaaminayey xildhibaan Ciid,waxana ka mid ahaa aqoonyahano magac iyo maamuus ku leh bulshada Hiraan State iyo Soomaaliweyn.
Wafuuda gaaray halkas ayaa siweyn loogu soo dhaweeyey,waxaana meeshaas isku arkay qurbajoog ku kala noolaa wadamo kala duwan.Hiiraan State iyo shacabkeeda oo tan iyo
markii uu halgankii uu hormuudka u ahaa halgamaa Cali jeyte madaxweynaha Hiiraan State ka curtay Hiiraan ilaa maanta howshooda ku soo koobay hadal yar iyo howl badan. la soco wararkeena danbe.
News In Somalia-Thursday , August 10,2023- Xaflad si heer sare ah loo soo agaasimay uuna xilka kula waregayey laguna dhaariyey madaxweynaha Stateka Khatumo ee Soomaaliya mudane Cabdulqadir Axmed Aw-CAli oo loo garan ogyahay Firdhiye oo lagu qabtay caasimada State-ka ee Lascaanood.
Xaflada oo ay madashii ay ka dhacday qudbado taariikhii ah ka jeediyeen Garaad Jaamac Garad Cali iyo Garaad Jaamac Garaad Ismacill iyo garaado,Isimo iyo waxgarad badan oo aanu halkaan kusoo koobi karin ayaa siweyn loola dar daarmay madaxda maamulka cusub ee Khatumo State.
Sidoo kale waxaa halkaas maamulka cusub loogu balan qaaday in lagu wareejinayo ilaa 15 gaari, iyo mushaarka 400 oo ciidanka booliska maamulka oo u bixinayo mid ka mid ah ganacsatada degaanka oo lagu magacaabo Maxamed Jaboutawi xili ganacsatada kale iyo qurbajogta degaankuna wadaan dadaalo wax ku ool ah,maadaama meelo badan oo dalka Soomaaliya ka mid ah dadku wadaan isku tashi dadweyne iyo dhib u dhiska deganadooda.
Madaxweynaha Stateka Khatumo mudane Firdhiye iyo masuuliyinta kale oo siweyn loola dar daarmay ayaa siweyn ugu muuqdeen kuwo ku shaqeynayo rabitaanka shacabka iyo halganka taariikhda galay ee ay dadka degaanku dal iyo dibad iskugu tashanayaan.Dhanka kale waxaa madaxweynaha cusub gaari 4*4 ah ku wareejiyey siyaasiga caanka ah ee reer SSC Khatumo mudane Cabdirizaaq Khaliif oo aanu isaga horey uga soo hadalnay kaalinta muhiimkaa ee uu dadaalada hada socda iyo kuwii la somray ku lahaa isaga iyo siyaasiyiin badan gudah adalka iyo dibadiisa ku sugan.
Inkasta oo aanan halkaan ku soo koobi karin sida ay Garaarada, siyaasiyinta, jamaahiirta, qurbajoogta iyo qofkasta oo damir lahaa ee degaankaan u dhashay ugu istaageen dib u dhiska dhulweynaha Khatumo State.waxaa iyaduna xusid mudan dadaalka muuqda ee ay wadaan Mayorka Lascaanood iyo dhgalinta kale ee maamulka ee howsha wado oo iyagu magalada ka dhigay mid u muuqaal ek magaalo ay ka jirto maamul iyo hanaan dowladeed iyagoona siweyn ugu shaqeynayo rabitaanka shacabka oo hada ah lama taabtaan oo micnahu yahay isku tashi dadweyne dal iyo dibad.
Xafladan oo siweyn looga soo shaqeeyey ayuu ugu danbeyn qudbad aad u soo jiitatay shacabka SSC Khatumo uu ka jeediyey madasha uu xilka kula wareegay laguna dhaariyey ayaa aad ugu mahadceliyey dhamaan dadkii halgankaan ka soo qeybqaatay isagoona mid mid u dul istaagay waxii la soo maray iyo halka hada la joogo.
Dadaal dheer kedib gacdoonkii Dhalinyarada Jamaahiirta, gudigii 33da ee ugu danbeyn masuuliyadii ku wareejiyey golaha dhexe ee 45ta ah ee soo doortay madaxdii stateka dadaaladii Garaarada, Isimada, culimada,siyaasiyinta, aqoonyahanka iyo qurbajoogta dal iyo dibadba. Hayeeshee Khatumo State oo leh nidaam iyo dastuur waxeyna madaxda, cuqaasha iyo shacabka SSC Khatumo cod dheer ku sheegeen in ay cidkasta oo nidaamkooda tagersan la shaqeynayaan kii aan iyaga dooneyna aysan iyaguna dooneyn wa go;aan geesinimo iyo dadnimo leh.la soco waraekena danbe.
News In Somalia-Wednesday,August 9,2023- News of The Week- Waxaan marka hore bogaadineynaa barnaamijka isku tashiga shacabka iyo dowlada Hiiraan State ee uu gar wadeenka ka yahay madaxweyne Jeyte. waxaa kale oo aanu bogaadineynaa taagerada xoogan ee ay wadaan jaaliyadaha.Well done.
News In Somalia -Khatumo State Sunday,August 6,2023-Inago weli ku guda jirna wararkenii
dhismaha stateka Khatumo oo hogaankii bulshada hormuudka u noqon lahaa la doortay sidaan shacabka Soomaaliyeed oo ay ugu horeeyaan bulshada Khaatumo Statena warbixin xaqiiqada ka turjumeysa oo weliba mujineysa sida dadkaan loo soo dulmiyey dhiigoodana looga macaashi jiray ka hor intii aysan nidaamkaan sameysan kedib kacdoon uu dhiig badan ku daatay.
Hadane maadaama ay shacabka SSC Khaatumo weli ku jiraan dabaal dega dhismaha state-
ka,qoraalo xiso lehna ay inoo soo socdaan qeybtaan waxaan kaliya kaka hadleynaa 3 qodob
1- Maxaa la gudboon masuuliyiinta cusub.2- Maxaa la gudboon shacabka State sidey u dhan yahiin cuqaal, siyaasi, aqoonyahan, waxgarad iyo dhaliyaro rag iyo dumarba.3- Sidee ayey degaankooda ku noqon karaa mid ay umadisu helaan adeega aas aasiga ah ee ay u baahan yahiin.
1- Qodobka ugu horeeya waxaan leenahay masuuliyiinta cusub ee la doortay horta waa mida kowade waxii la dhihi jiray xarako iyo labis meel iska dhiga wax aan dagaal aad degankina ku
xoreyneysan ka aheyn waqti marnaba yaan lagu lumin bulshada u horseeda inuu halgankodu
noqdo mid mira dhala.
2- Shacabka Khatumo State ee ku nool dal iyo dibad waxa idiinku waajib ah fkirkii aad dontan aaminsanaada garab istaaga maamulkiina cusub oo hadii shaleyto qaarkiin dadkoda loo adeegsaday hada kedib marnaba ha ogolanina in ay si micno daro ah 250 kun oo shacab ah xornimo ugu noolaan waayaan magaaladii caanka aheyd ee Las Canood dibadan aku noolaadaan degaankiinana magacyadii xumaa ee loogu yeeri jiray ka dhaqa oo soo xirta xaduudahiina qiimokasta oo ku kacayso Somaalina waxaad kala macaamishaan midka
kaliya jiritaankiina iyo in aad kala faa'ideysantaan ogol oo kaliya,kii intaas aan diyaar u aheyn wax macaamil ah hala yeelan ilaa uu ka qirayo inaad tahay mid jira oo ay micnaheedu tahay ( Kii sareyntaada diidaa tiisana ha meel marin-yeelin), weliba kuwiina wax aqriyaan amaba qoraan ka diktoonada newska dalka Soomaaliya ka jira ee leysku qaldo kuwa aan adinga danaha shacabkiina iyo midka deegaankiina ka turjumeyn dheg jalaq ha u siinina.
3-Qodobka 3aad oo ah sidey adeega aas asiga ah u heli karaan bulshadiina.ogaada goboladii leysku dhihi jira waqooyi ee maanta ay qeyb ka mid ah tahay Khaatumo State qeybta aad ka degtaan dalka Soomaaliya waa midka ugu barwaaqada badan qofkasta oo adinka idiinka mid ah waxuu wax badan ku baraarugi doonaa kaliya dhaqalaha lagu qaadan jiray degankina dunidana looga cuni jiray adinkana aan ku laheydeen kaliya qeybta dabar gooynta dadkiina.
Halka dhinaca kale adinka nin doorkina iyo qofkasta oo wax gal ah leydiinka dili jiray, ilaa mapkii farta Gadudan amaba casankaa lagu qoray ee loogu yeeri jiray degaan lagu muransan yahay dhulkiina qeybtii aad dalka Soomaaliya ka degeneydeen loo bixiyey waxii keenay ma aheyn in uu qof Soomali ah qof kale oo Soomali ah ka xog badan yahay waxaase sabab u ahaa wiil degankina ka soo jeeday oo leeydiin adegsaday sidasina shacabkiina iyo degankina ku duleyey hada waxii ka horeeyey. adiga bal waxaad isweydiisaa aqoontii uu doono ha lahaado, siyaasikasta ha ahaado, diintuu doono ha lahaado, dhaqaalahuu doono ha heysto, mediyahuu doono ha mamulo, maxuu yahay damiirka aad ka sugeysaan qof inta meel degankiisa ka baxsan laga hago la yiri dhulkaada soo bur buri shacabkaadana inoo soo dulee sidaas wax uga qor?.Ogaada dagaalka leysku barakiciyo ma ahan xabad oo kaliya waxaa jira mid mediyaha ah oo deegaano badan oo dalka Soomaaliya ka mid ah dad mediyaha ku jira aad moodo iney mamulaan dad cirka ka yimid oo aan dalka degaan ku laheyn oo kaliya sidey jeclaayeen kuwii dalka qaribayey intey waxoogaa dhaqaalo siiyaan waxey doonaan iska qorayo dadka noocaas ah waxaa u badan kuwa ka soo jeeda degaanada ay ka mid yahiin..............maanta intaan ha inoo joogto.Fiiro Gaar ah- Warakeenii kale ee Soomaaliya iyo caalamka la soco wararkeena danbe
NEWS IN SOMALIA-SATURDAY,AUGUST 5,2023-Khatumo State of Somalia,Congratulations The Newly Elected Khatumo State of Somalia president and Vice president in the City of Las Anod on Saturday August 5,2023-Halbalyo madaxweynaha iyo madaxweyne kuxigeenka Stateka Khaaatumo oo lagu doortay magaalada Laascaanood maanta oo sabti ah 5ta bisha Agoosto ee sanadka 2023.
Dorashadii sida weyn lo sugeyey ee madaxweynaha iyomadaxweyne ku xigeenka ee dowlada SSC Khatumo ee Soomaaliya oo lagu dhawaaqay. bal aanu waxoogaa ku sii sugno muuqalka kore taabo meesha ay ku qoran tahay ( Click Here) waa qeyb ka mid ah marxaladahii la soo maray iyo sida ay shacabku iskugu so baxeen markii ay kacdonka gobanimo u dirirka lagu jiray,kedibna qudbada madaxweynaha Markii aad daawato kedib.
halkaan ka daawo (Halkaan Taabo-Click Here),qudbadii madaxweyne ku xigeenka Stateka Khaatumo.kedib ayaan isku soo laabaneynaa inagoo siweyn ugu hambalyeyneyno shacabka SSC Khaatumo,sidaan horey uga balan qaadnay qoraladeenii hore weliba waqti munaasib ah waxaan la wadaagi doonaa dhaqaalaha isku cel celis degaankooda lagu qaadan jiray iyo sida waxii hada ka horeyey iyaga dhan loo aasay jiritaankooda dadnimo, deegaanimo iyo mustaqbalka caruurtooda.War Helaa Talo Hela.
Baladweyne,Hiiraan State- Khamiis Agoosto 3,2023- Kulan balaaran oo ay casimada Hiiraan State ee Béweyne iskugu yimadeen Ugaaska Hiiraan Ugaas Yusuf Ugaas Xasan, Nabadono, waxgarad, aqoonyahano, siyaasiyiin iyo dhalinyarada qeybahooda kala duwan oo lagu qabtay magalada Baladweyne oo lagu iclaamiyey shirweyne guud oo ka dhacayo Hiiraan
11ka bisha 8aad ( Agosto 11,2023), kaasi oo loogu baaqay iney ka soo qeybgalaan qurba joogta iyo waxgaradka gudaha dalka iyo geeska Africa ku sugan.shirkaan ayaa daba socda shirweynahii dhawr bilood ka hor lagu qabtay dalka Kenya dhawaana uu madaxweynaha Hiiraan State halgamaa Cali Jeyte oo shir jaraaèid ku qabtay isla magalaada Baladweyne ku sheegay in uu qorshahu ahaa in dadka reer Hiiraan leyskugu yeero kulankan oo kale.
kaasi oo qodobadii laga soo saaray ay qeyb ka aheyd kulankaan ,hayeeshee qurbajoogta oo badankood horey ugu sugnaa meelo badan oo qaarada Africa ka mid ah halka ay qarkoodna durbaba gaareen Hiiraan ayaa shirweynahan qeyb weyn ku leh iyo siyaasiyiin hada jooga iyo kuwo jidka ku soo jira. hadaba la soco wararkena danbe.
Maanta iyo mar kale SSC Khaatumo-Khamiis,Agoosto 3,2023-Kedib 15 sano oo jahwareer siyaasadeed ugu danbeyn afka la galay kacdoon shacab loogu magac daray Jamaahiirta iyo geerida in ka badan 120 ugu danbeyn doorasho taariikhi ah oo ka dhcday magaaladii caanka aheyd Laascaanood oo lagu doortay gudoomiyahii iyo kuxigeenkii baarlamaanka Khaatumo State oo ka kooban 45 xubnood doorashadaasi oo aheyd mid aad u soo jiitatay shacabka Soomaaliyeed gaar ahaan kuwa SSC Khaatumo
ee loo dhisay maamulkan cusub.hadane waxaa amaan iyo bogaadin mudan kartida, ad adeyga, isku tashiga iyo weliba dadaalka aan la dheyelsan karin ee ay guud ahaan shacabka SSC Khaatumo ay muujiyeen dal iyo dibadba.Sidaan shacabka horey uga balan qaadnay marka laga soo tago hambalyada gudoonka cusub ee la doortay waxaan halkeedii inooga sii socon doona doorashada madaxweynaha State Khaatumo ee sida weyn loo sugayo.
Fiiro Gaar ah- Waxaan shacabkaan Soomaaliyeed oo ah dad aanu aad u jecel nahay in badana dulmi aan geed loogu soo gaban ku soo jireen leenahay halka ay hada joogto waxii awood ah iskugu geeya sidii aad u heli laheydeen garoon diyaradeed aad adinka maamushaan kana dhoofaan kana soo dagaan Garadada, Qurbajoogta, Siyaasiyiintiina waana hubnaa in aad leetahiin dadnimaeda, weliba waxaan shacabka SSC Khaatumo dhawaan la wadaagi doonaa sababtii ka danbeysay in dhulkiina loogu yeero ka hor intii aadan sameysanina maamulkaan SSC Khaatumo ee dhiiga iyo maalka badan loo huray bad baadana u noqday jiritaankiina kaliya waxaan xili weliba munaasib ah shacabka Soomaliyeed gaar haan bulshada SSC Khaatumo la wadaagi doonaa micnaha laga lahaa in dhul dhan oo ay ku nool yahiin dad Soomaaliyeed oo weliba Soomaali oo idil ku lahaa taariikh facweyn loogu yeero Disputed Area amaba Disputed Territory iyo dhaqaalaha lagu qaadan jiray degaankiina.
Si aad u ilaashataan sharafta dhulkiina dhalintii naftooda u hurtay in ay shacabka SSC Khaatumo soo gaaraan meesha ay maanta jogaan iyo kuwa haatan u taagan difaaca dhulkooda u noqoto mid taariikhda gasha oo iskuulada SSC Khaatumo lagu qaato/dhigo
mustaqbalka dhaw waa muhiim in aad gobanimadiina iyo xaquuqdiina aas aasigaa iyo jiritaankiina u daba fadhiisanina qoys amaba reer kale oo Soomaali ah oo qeyrkiin ah qofkii daacad ah ee wanaagiina jecel markasta wuu idiin tagerayaa kii munaafiq ahne waad kala hareysaan si ay dowladnimadiina u noqoto mid dhinackasta ka hormartay Garoon diyaaraded oo aad adinka maamushaan dhulkiina ka sameysta markii la galayo halgan dheer waxaa ka miro dhaliya inta markaasi uu ku danbeeyo damiirka waana bogaadineynaa heerka ay hada howsha mareyso.inta aad ku jirtaan isku tashiga waxaa jiri doona dad idiinku dhega hadli doona kuwaas meelna ha u fadhiyina bulshada u keena kaliya hogaamiye amaba madaxweyne SSC Khaatumo iyo shacabkeeda aaminsan iney yahiin dad dhul ahaan iyo dad ahaanba isku filan mudada loo doorto masuuliyadana gaarsiiya maamulka heer doorasho dadweyne laga qaban karo degaanka oo dhan. waxaan mar kale hablyo leenahay dhalinyarada Soomaaliyeed ee reer Khaatumo ee loo doortay gudoonka baarlamanka SSC Khaatumo waxaan leenahay bulshada u keena qof garan kara halkii laga yimid iyo halka la hiigsanayo amaba madaxweyne loo qaateen ah.
Qofkasta oo reer SSC ah oo damiir leh inagu kama hadleyno damiir laawayaasha reero badan oo Soomaali ah laga helo ee meelo degankoda ka baxsan laga hago ee hadane qof dhulkiisii hagaajistay inta u shaqeeya dhulkiisa iyo dadiisa deb ku qabta,waxaanse la hadleynaa bulshada kuwooda damiirka leh sida Garaadada amaba saladiinta, culimada, aqoonyahanka, siyaasiyiinta, dhaliyarada iyo qurbajogta SSC Khaatumo dhawaan markii aad madaxweynaha cusub ee Stateka doorataan waxaan idiinla wadaagi doonaa dhaqaalaha degaankiina lagu qaadan jiray cadadkiisa iyo hadane sida dadkiina loo dabargooyn jiray iney yahiin wax isku dhigmay ka hor intii aadan sameysanina State ka Khaatumo bal halkii aad joogteen waa nolo iyo geeri cidna ha uga heybeysanina in aad noqotaan dad jiray, hada kedibna jiri doona kii adiga dhaqaalah kugu qaadan jiray ee magaca aanu kor ku soo xusnay degaankada in loogu yeero ka shaqeeyey ha sugin inuu jiritaankaada ku farxayo.
Soomaali badankeed hada waad aragteen shaqsiyaadkii dadkooda u duleeyey dad kale oo qeyrkood ah oo laga hagi jiray meel degaankood ka abaxsan maanta magacyada loogu yeero oo aan weliba ka hareyn ilaa ay la yimaadaan wax lala yaabo oo ay ceebtaas iskaka dhaqi karaan. mar danbe dumsrkiina iney qurbaha ku ooyaan ha ogolaanina wado sax ah oo wleiba lku soo aaday waqtigii loo baahnaa ayaad ku taagan tahiin howsha inta dhiman kaliya dhameystira.War Helaa talo hela.
Ugu danebyn inagoo fursadan ka faaèideysaneyna gabadhii Soomaaliyeed ee tartanka ciyaaraha kaka qeyb gashay dalka Shiinaha ee ay Soomaalidu maalmahan xag xaganayeen waxaan leenahay Walaal, Abaayo,huuno, Imbaay hadba sidey dadka Soomaaliyeed u garan ogyahiin Walaal Nasra horey u soco hada waadba oroday ee xitaa tartanka midkaan ku xiga hadaad doonto Garguuro waanu ku taageersanahay. Soomaali badana midbaan leenahay hadey idiinka aheyd dhaleecenta in aad ku heshaan views waad ku saxsaneydeen,hadiise ay arinkaan idiinka aheyd dhaleeceyn dhab ah waxaan idiin leenahay waxaad tahiin dad aan garaneyn dhaqankeenii wanaagsanaa iyo qiimahii ay bulshadeena ku lahaayeen Gabdhaheena Soomaliyeed amaba hooyada Soomaaliyeed, waxaanse aaminsanahay dal dhianckasta ka burburay in ay wax badan daaqada ka baxayaan. geberdhaan mar waa dhalinyaro waxey ka mi d tahay malaayiin dhalinyaro Soomaaliyeed oo mustaqbalkii dalkooda looga ciyaaray, hadane iyadoo sidaasi tahay ku fikirtay dalkaada intii uu ka maqnaan lahaa meel ay dunidu iskugu imaanyeso bal calankeenii munada lahaa ee Soomaaliya gey, waxey aheyd in arinkeeda si kale loo dhigo.
Anagoo ku kalsoon ninka dhalinyarada ah ee wasaarada ciyaaraha ka ah wasiirka oo ah sidan qiyaasayo nin dhaliyaro ah oo fir fircoon walaal gebedha arinkeeda si ka duwan sida hada loo mareeyey bal haloo eego, waan ognahay dalka Soomaaliya wadaniyadii ayaa dhamaatay waxaa laga yaabaa kaliya in jagooyinka ay ku fadhiyaan dadkii gebedhaan diray kaliya la doonayo in laga qaato waan ognahay waxa gudaha dalka Soomaaliya ka socda.
Sidoo kale waxaa laga yaabaa in ay gebedhani mustaqbalka madax ka noqoto wasaarada dhalinyarada iyo ciyaaraha si hadii berito qof Soomaali ah dhacdadan oo kale ku dhacdo
iyaduna u hesho aqli ay wax badan ku xeerin karto waa muhiim in si wanaagsan loola dhaqmo dhalinyarada dagaladii kedib dhasheen ee aan weliba halmaalin la barin waxa ay tahay wadaniyada oo kuwii wadaniyada iyo dowladnimada ku soo barbaaray ayba maanta dalkii qeybo badan oo ka mid ah xaraashayaan, hadane dhaliyarada maanta qaarkood wax uun dalkeena anfacayo isku dayayo hala dhiirageliyo.inagu kama hadleyno qof mucaarad ah oo arimahan oo kale uga faaèdeysanayo wax aan meeshaba oolin,waxaan ka hadleyaan sharafta dumarkeena in la ilaaliyo oo aan la dhaawacin qalbiyadooda marba hadey yahiin hormuudka bulshadeena amaba laf dhabarta umadeena oo la garanayo taarikhda ay haweenka Soomaaliyeed ku lahayeen amab aku leeyahiin horumarka dalkeena .marka xaalada dhinaca kale laga eego waxaan dhacayo oo dhan waxey ka turjumeysaa nooca siyaasadeed ee dalka Soomaaliya maanta taalo.War helaa talo hela.
WAR HELAA TALO HELO- Qaabka Khabyaaladeysan ee ay Khawaariij iyo xulufadooda iskula shaqeystan looguna balamiyo sarakisha hadba beelaha la doonayo in la qaarajiyo. sedaxdan Sargaal Kan koowaad waxaa la dhihi jiray Cabdiwaaxid waxaana lagu shirqoolay Gobolka Shabelaha dhexe oo ay ku nool yahiin dad aan dowladnimo rabin.
2- Taliye Xasan Tuure waxaa dilkiisa iska kaashaday Kooxda Vilada qeyb ka mid ah iyo Khawaariijta waxaana lagu dilay Galcad dilkiisana waxaa si qaas ah uga qeyb qaatay ilaa 5 nin oo masuuliyad dowladeed ku magacaawnaa iyo mid ka mid ah dowladaha shisheeye oo aanu xili munaasib ah shacabka la wadaagi doono.
3- Taliye Maxamed Saneey Degmada Buulo Burde ayaa looga yeeray kedibna Mogdishu xaafada Hodan ayey ku dileen shaqsiyaad ka soo jeeda qabiilka.......waxaana loo qaarajiyey amaba Mogdishu lagu keenay isla sida dhawaan dhaliyaradii laga keenay gobolka Sh/hoose ee lagu xasuuqay xerada Jaalle Siyaad oo iyaga oo tababar qaba oo weliba qibrad leh Mogishu lagu keenay tababar ayaad qaadaneysaan,kedibna aan midna laga reebin. sidaasi si la mid ah taliye Maxamed Sameey waxaa Mogdishu lagu keenya kaaliy hub ayaad ciidamada u qaadeysaa oo been ah,yacni dalka Soomaaliya waxaa ka jira labo kooxood oo uu midkasta sheeganayo magac dowladeed laakinse ah maafiyo hadane ay qeyb iyagaas ka mid ah Khawaariijta wada shaqeystaan.
Hadaba waxgaradka Hiiran amaba kuwa Koofur Galbed oo ah kuwa kaliya ee dalka Somaliya
dhaliyaradooda ku jira ciidanka xooga dalka si qaldan loo adeegsado mala heli doonaa waqti ay xisaabtamaan oo ay wiilashooda intii qabiilo aan dalkaan dowladnimo u dooneyn magac dowladedna dadka ku gumadayo oo iyagoo ganacsi ku jira doonayo in deganadoda Khawariij ugu balamiyaan wiilal ka soo jeedo degaano kale oo aysan abaal uga heynin?. Maxaa la gudbon beelaha caruurtooda inta la xaabiyo kedibna Khawaariijta loo balamiyo.kaliya waxaa ku fuilan in ay wadamadii soo tababaray la xariiraan caruurtodana ku soo celiyaan deganadii laga qaaday.
Dib ugu laabo qoraal aanu isbuuc ka hor ka qormay xaalada Soomaaliya waxaan shacabka la wadaagnay in Khawariijta ragooda ugu sareeya labo ka mid ah ku sugan yahiin Mogdishu.
weliba dilkii Xasan Tuure waxa qeyb ka ahaa dowlad shisheeye,maanta waxaan leenahay M/weynaha Hiiraan State Cali Jeyte iyo waxgaradka Hiiraan Dhaliyaradii Macwisleyda Hiiraan ee markii ay Hiiraan xoreeyeen laga abaal dhacay,hadey talo idiin la gudboon tahay Hiiraan meel ka baxsan qabiil aan wiil u dagaalamo laheyn dalka Soomaaliya ma jiree been ayaa leysku sheegayaa oo dowladnimada dhan waxaa loo yaqaanaa in magaca Soomaaliya aduunyada wax looga cuno kedibna dhaqaalahii laga helo lagu bartilmaameedsado beelo iyo deegaano gaar ah.
Fiiro Gaar ah- Dalka Soomaaliya halka ay xaaladiisu maanta joogto,haduuba maanta jiro reer Soomaali ah oo ku nool Koofurta Soomaaliya oo lunsan waa qowmiyada Digil iyo Mirifle oo marne leh reer hebelaa nagu soo duulay marna isla kuwii ay lahaayeen waa nagu soo duulen kala qaad qaadayo. inagu shacabkaas Somaaliyeed kama quusan doono waxaanse leenahay hadadan maanta dhulkina xoreysanina oo aadan riyada iyo qiyaaliga ka bixina maanta maalin aan aheyn oo ay weliba badankiin ka qoomameyn doonaan ayaad wax badan oo hada socda dareemi doontaan.
Dadku markii aysan dantoda aqon oo ay u dhaqman sidii dad sida Soomaali badan dhulkoda
uu nabad u yahay amaba markii meelo badan oo dalka ka mid ah ka socdaan dagaalo looga soo horjeedo Khawaariijta iyagu safaro Mogdishu ah isku mada daaliyaan amaba sida nolosha ciidamada aysan dad badan qiimo ula laheyn oo loo shirqoolayo boqol boqol waa dad lunsan bilaaw ilaa dhamaad.
Bal qofkasta oo Soomaali ah ha is weydiiyo su'aalahaan?.
1- Hadii dalka Soomaaliya loo soo tababaray ciidamo maa dhalinyaro kasta oo ka mid ah ciidanka xooga dalka la geeyo deegaanka ay ka soo jeedaan marka ay difaacayaan amaba loo rarayo meelo ay degan yahiin qabiilo iyo Khawariij wada shaqeystaan,inta ay dadka Soomaaliyeed is aaminayaan oo ay xaaladu iska bedeleyso sida ay hada tahay?.
2-Hadii Beelahii ay Khawaariijta wada shaqeysanayeen dunidii ka aamin baxday iney u qortaan ciidamo Soomaaliyeed oo ay leeyahiin inagu beelahaas ma aamineyno maxaa xilalka ugu sareya ciidanka iyo hubka lagula dagaalo Khawariijta looga ilaalinayaa dadka Khawariijta la dagaalayo?.
3- Mudo haatan laga joogo 7 bilood ayaa la doonayey in magaalada Ceelbuur laga xoreeyo dhinacaas iyo Hiiran oo ilaa Wabxo ciidamadii Hiiran iyo kuwii dowlada ee Hiiraan ku sugnaa qabteen dadkii deegaankana ay siweyn isku abaabuleen,kedibna waxaa la yiri ka soo baxa
...............yacni dhul aan la dooneyn in la xoreeyo amaba Khawaariij la doonayo in fursad la siiyo miyaa xoreysmayo,bal isweydii imisa dhalinyaro oo xiligaae amab waqtigaas noolaa ayaa lagu shirqoolay Sh/dhexe iyo Bariga gobolka Galgaduud?.
Qabiilada Khawaariijta ay wada shaqeystaan maalinkasta dhaliyaradooda ayaa magaloyinka iska joogaan halka kuwo ka soo jeeda beelaha kale ee Soomaaliya inta la geeyo degaan aysan garaneyn loo balamiyo Khawaariijta iyo kuwa u balaminayo oo isku reer ah.
Hogaankii ciidamada waa iyaga, hogaankii saadka waa isla iyaga,laakinse dhalinyarada debka la sarayo waa beelo kale oo Soomaaliyeed.dhaliyaradaas miyeysan laheyn waxgarad iyo siyaasiyiin ka hor taga dabargooynta lagu wado jiilka soo korayo?.sow looma baahna si mustaqbalka loo maxkamadeeyo in magacyada shaqsiyadka dhaliyarada qabiilkoodaa ee ciidamada loo qoro ka soo aruuriya magaalooyinka iyo tuulooyinka siiba qabiilada inta la sooco Khawaariijta loo balamiyo in dadkii arinkaas ka shaqeeyey si loo kula xisaabtamo magacyadooda la soo bandhigo?.
Dowlada wasiirka aanu aragnay u joogo Gaashaandhiga yaa waaye cida ay dooneyso iney been u sheegto ma qof Soomaali ah oo aan weli dhalan mise caalamka magaca Soomaaliya looga helo dhaqaalaha aysan u sineyn Soomaali oo dhan?.so funny- weli leysma gaarin.
News In Somalia,Saturday,July 29,2023-Hiiraan State Community or another word HIiraan State
diaspora overwhelmingly supporting, after The Interim President of the Hiiraan State administration, HE Ali Jeyte Osman, has made several appointments since formed Hiiraan State administration.
Jaaliyadaha dibada ee ka soo jeeda dowlad goboleedka Hiiraan ee Soomaaliya ee ku nool dunida dacaladeda oo siweyn u taageray dhisnaha Hiiraan State kuwaasi oo iskugu soo baxay wadamo
badan oo ku yaalo caalamka,kedib markii dhawaan loo doortay Stateka madaxweyne iyo
madaxweyne kuxigeen,halka uu madxweynahu soo magacabay xubno dhawr ah.xili qeybahii kale
kale ee maamulka dhismahiisa ay marayan meel wanaagsan.la soco wararkeena danbe iyo guud haaan dalka Soomaaliya.
Picture of The Day-Sabti,July 29,2023- Sawirka Maanta waxaan ku soo qaadaneynaa-Dhawr bilood ka hor waxaanu shacabka la wadaagnay sawirkaan oo ahaa shirweynahii taariikhda galay ee lagu go'aamiyey mustaqbalka shacabka SSC Khaatumo,kedibna go'aanadii dhaxal galka ahaa kedib waxaa ku xigtay dhismahii golahii 33da xubnood ,waxaana golahaas bedelay baarlamaankii Stateka Khaatumo, waxaan dhawaan hadii Alle idmo isku diyaarinynaa soo gudbinta doorashada gudoomiyaha baarlamanka SSC Khaatumo oo ah mid aad u xiiso badan kedib mudo 33 sano oo ka soo wareegatay burburkii dalka Soomaaliya oo ay shacabka Deegankaas is dooranayaan.
Arinta kale ee xiisaha leh golaha 45 xubnood ka kooban waa kuwii ugu mudnaa ee bulshada deegaanka laga soo xuli lahaa maxaa yeelay waa dad dhamaantood aaminsan,kana dheregsan waxii ay dadkoodu soo mareen mana ahan dad meelo ka baxsan dhulka SSC Khaatumo amaba talo ka baxsan Garaarada iyo bushada SSC Khaatumo iyo rabitaanka shacabka hareer marayo waxaana ku tilmaami karnaa iney yahin gole loo qaaten ah oo meteli kara bulsho in ka badan 33 sano so dhibanaa kana turjumi karo dareenka shacabkooda. Waxaanu leenahay shacabkaas Soomaaliyeed ee isku tashaday xiligii loo baahnaa guul iyo gobanimo.
LONDON,UK,2023-Jaaliyada Soomaaliyeed ee ka soo jeeda Hiraan State ee wadanka Ingiriiska oo wacdaro dhigeen kuwaasi oo iskugu yimid kulan lagu tageerayey dowlad goboleedka Hiiraan ee Soomaaliya ( Hiiraan State of Somalia),
kaasi oo lagu qabtay caasimada dalkaas ee London,halkan ka daawo waxgaradkii, aqoonyahankii, culimadii amaba hadaanu si kale u dhigno cuqaashii Soomaaliyeed ee halkaas iskugu timid, goobta ay xafladu ka dhaceysay oo siweyn loogu hardhay sawirada madaxda Hiiraan State ayaa dhinaca kale waxaa halkaas qudbado soo jitay dadweynahii xaflada ka soo qeyb galay ka jeediyey waxgarad Soomaaliyeed oo ku dheeraaday taariikhda dhulka Hiiraan State.
Hiiraan State President HE Ali Jeyte Osman as well traditional elders Welcomes Ugaas Yusuf Ugaas Hasan the chief of Hawadle (The prominent chief of Hiiraan),City of Baladweyne,The capital of Hiran State of Somalia On,July 26,2023.
Wararka Arimaha Soomaaliya ee maanta kuwoooda ugu waaweyn-Arbaco,July 26,2023- Madaxweynaha Hiiraan State, waxgarad, aqoonyahano, qurbajoog, dhalinyaro ,siyaasiyiin iyo qeybaha kala duwan ee bulshada Hiiraan State oo Ugaas Yusuf Ugaas Xasan siweyn ugu soo dhaweeyey magaalada Baladweyne ee xarunta dowlada Hiiraan State.
Sidoo kale wararkeena kale waxaa ka mid ah dhaliyaradii Soomaaliyeed ee dhawaan lagu xasuuqay Mogdishu inta laga soo qaaday gobolka Sh/hoose, Shacabka SSC Khaatumo oo markii ugu horeysay mudo 33 sano kedib yeeshay maamul amaba gole ka kooban 45 kuwaasi oo bedelay gudigii 33da ahaa ee mudo ka badan 7 bilood soo waday arinta.
Sidoo kale waxaan wararkeena ka mid ah dagaalka ay shacabka Koofur Galbeed kula jiraan Khawaariijta iyo xulufadooda xili ay wax badan aad u fashilmeen,Puntland oo dhawr iyo labaatan sano kedib dastuurkii la furay iyo qodobo kale. hayeeshee waxaan ku hormareynaa soo dhaweyntii ay bulshada Hiiraan State ay iskugu soo baxeen garoonka diyaaradaha magaalada Baladweyne halkaasi oo ay gaareen Ugaas Yusuf Ugaas Xasan iyo wafi uu hogaaminayey.
Ugaas Yusuf ayaa markii ay soo cagadhigatay diyaradii siday waxaa halkasi ku soodhaweyey
bulsho aad u tira badankuwaasi oo iskugu jiray madaxda Hiiraan State oo u horkacayey
madaxweynaha State-ka mudne Cali Jeyte, ayna ka mid ahaayeen masuuliyiinta qeybahoda kala duwan sida gudomiyasha gobolada Hiiraan iyo Shabelaha Sare,sarakiisha darawiishta
Hiiraan State,siyasiyiin heer federal,waxgarad, qurbajoog, haween, dhalinyaro iyo weliba ciidamada qeybahooda kala duwan.
soo dhaweyn keidb Ugaas Yusuf, Waxgaradka, madaxweynaha Hiiraan Sttae, xilhdibanada heer federal ayaa shacbaka si wada jir ah kula jadlay qolka nasiinada ee garonka diyaaradaha
Ugaas Khalif ee magaalada Baladweyne ee xarunta Hiiraan State.
Dadweynaha iskugu soo baxay soo dhaweynta Ugaaska ayaa siweyn u lulayey calanka dowlad goboleedka Hiiraan ee Soomaaliya.magaalada ayaa waxaa gaaray wafuud aad u badan kuwaasi oo ay qeyb ka yahiin qurbajoog.
Fiiro gaar ah- Si uusan qoraalku inoola dheeraan hadaan ku hormarno qodobadeena kale horta dhaliyaradii lagu xasuuqay Mogdishu ee laga keenay Gobolka Sh/hoose waan u tacsiyeyneynaa dhamantood inta dhimatay iyo kuwa dhaawaca ah ee weliba sida qaabka qabiilkaa loo soo xulay waxaa laayey qabiil kale oo u dowladeeyey meesha lagu xasuuqay iska daa inuu qof soo galee xitaa kuwa in ay galaan loo ogol yahay ayey ku adag tahay mararka qaarkood iney galaan filmkaan oo kale horey ayaan qeybo badan oo dalka ka mid ah ugu soo daawanay meelo kale oo ahda jidka ku soo jirona yaan la sugi waayin maalmaha inagu soo aadan,waxaanse leenahay reerkii dhalinyaradan laga xasuuqay kaliya naftiina intaad been u sheegtaan waxaan jirin ha isku sheegina ee halka ay arinka idiinka jirto waad garaneysaane ka abaara,weliba markii ay dhacadadaan dhacday waxaan sugnay ilaa 24 saac bal horta si aan u ogaano sida shacabka loo marin habaabiyo markii ay dhacdoyinkaan oo kale dhacaan.
Hadaan u soo laabano SSC Khaatumo oo ugu danbeyn maanta noqday maamul rasmi ah oo ay yeesheen shacabka SSC iyadoona lagu dhawaqay maanta golahii 45ta xubneed ee bedelay gudigii 33da ahaa,waxaana halka lagu dhaariyey qudbado ka jeediyey Garaadada degaanka iyo weliba isla xubnahii la dhaariyey qaarkood iyagoona iska dhax dooran doona waxaan leenahay good job.
Hadaan isa sii raacsano dhinacaas iyo Dowlada Puntland oo mudo aad u fog kedib dastuurkii la furay taasi oo guul u ah inta markasta ku riyoon jirtay in ay shacabku wax doortaan waana tilaabo horey loo qaaday tii ugu macquulsaneyd ee waayadan la qaado muiim maahan cida kusoo baxeysa doorashada mucaarid iyo muxaafid waxaase muhiim ah horta ugu ayraan dhawr iyo 20 sano kedib waxoogaa isbedel ah shacabka ma loo jiheeyey.
Ugu danbeyn hadaan qormadeena ku soo qatimno Dhulka Koofur Galbeed oo dagaal wajiyo badan lagu qaaday isbuucyadii ina dhaafay waxaa gebi ahaanba 99% fashil ku dhamaaday qorshooyin is daba yiilay ee dadka degaankaas loogu talo galay indhulkooda lagu qaato 90%na u badnaa cabsi gelin, borobagaando, Khawaariij la adeegsado, wxaasi oo dhan waxaa beentaa yiri shacbaka Koofur Galbeed oo gaashanaya maamulkooda,.War helaa talo hela.
Picture of the Day- Sawirka Maanta Axad, July 23,2023-waxaan ku soo qaadaneynaa labadii masul ee u istaagay xiligii ay dadkooda iyo degaankooda u baahnaayeen ayna kujireen waqtigii ugu adkaa midu wa Halgama Cali Jeyte oo ay shacabkiisu ku abaal mariyeen inuu noqdo m/weynaha Hiiraan State iyadoona lagu wado in ay wasiirada iyo xildhibanada Hiiraan State noqon doonaan kuwa ugu mushaarka badan laguna soo xuli doono dhawaan kartidooda,dadnimadooda iyo aqoontooda,waxana arinkaas loo sameynayo lama donayo in mar danbe Hiiraan taariikhdiisa ku ciyaaraan qof jaahil ah oo inta siyaasada gala uu Nabadoonkii beeshiisiina isagaas ka sii jaahilsan yahay iyo in ay bulshada ugu adeegaan sida ugu haboon iyagoo ka fogaanaya musuq maasuq iyo dib u dhac danbe sidaasi la adligeed dhulka Hiiraan State oo ah midka ugu barwaaqada badan dalka Soomaaliya waxuu biili karaa amaba quudin karaa in ka badan ilaa 4 gobol oo dalka Soomaaliya ka mid ah iskaba daa inta Gobolada Hiiraan iyo Sh/sare ee Hiiraan State ku noole.waana waxa keenay in dagaalkii Khawaariijta ee socday in ka badan sanad uu madaxweynaha Hiiraan State ku sheegay wareysigiisa in kaliya ay ka soo gaartay maamulkii ay mooryaanta hogaamineysay ee Hirshabele kaliya 10 kun intaas qofkasta oo Soomaali ah ha ugu filnaato in Hiiraan lagu difaacay isku tashi dadweyne sida Khawaariij loola shaqeysto iyo waxa ka socda dalka Soomaaliyana xaqiiqo ugu filan malaayiin Soomaali ah Wareysiga Halgamaa CalI Jeyte (Halkaan ka daawo-Click Here Hiiraan State president full interview).
Soomaalidu waxey ku maah maahdaa nin tiisa daryeela ayaa mid kale ku daro ninkii tuulada uu degan yahay soo quruxsada ayaa reer Hiiraan oo uu go'aankodu yahay hadal yar iyo howl badan iyo isku tashi dadweyne dhulkooda iyo nidaamkooda u dhisanayo la hadli kara.
Intii aanu u guurgaleynay siyaasiyiinta Soomaalida oo qudbad jedinayo waxaa noogu xiiso badnaa qudbadii uu jeediyey Siyaasiga ka soo jeeda SSC Khaatumo ee Cabdirizaaq Kahliif markii uu ku daren noqonayey dadkiisa iyo midii uu jeediyey Halgamaa CalI jeyte m/weynaha Hiiraan State markii uu dagaalka la galayey Khawaariijta bartamahii sanadkii tagay.
Hadaanse u soo laabano Cabdirizaaq Kahliif ma ahan inuu ku dareen noqday dadkisa waxaa waxkasta ka muhiimsaneyd xiliga uu ku dareen noqday oo aheyd xiligii ay ugu baahida badnaayeen shacabka SSC Khaatumo.
Mudane Cabdirizaaq inagoo ku kalsoon in ay arinka uu sameeyey aheyd Laashukran calaa waajib,hadane xiliga ay dadka iyo degaanka ku jiraan waqti adag oo waliba bahdilkii lagu hayey loogu daray dilal waxaa kaliya u damiirkiisu shaqeeyaa qof leh iimaan, damiir dadnimo iyo aqli uu ku xisaabin karo naftiisa.waxaan rajeyneynaa in ay shacabka SSC sida kuwa Hiiraan u sharfeen una garab istaageen dal iyo dibad halgamaa Cali Jeyte oo hadalkii Khawaariij ka soo baxay ee ay ku lahayeen xilkii ayaanu ka qaadnay u beeneyeen isagona ku yimid rabitaan shacab Mr Jeyte.
In ay dadkii xiliga loo baahnaa dadkooda ku dareen noqday shacabka SSC oo uu ugu horeeyo siyaasigan aanu ka hadleyno iyo rag kale oo badan si ka duwan sida kuwa damiir laawayasha ah u qadarin doonaan mustaqbalka dhaw,weliba maamulka loo dhisi doono Khaatumo si kumeel gaar ah ugu dhiibta isaga mudane Cabdirizaaq Khaliif hadii aad qof ka mudan heysaane waa meesheeda oo waxa laga yaabaa in aanan garaneyn dad badan oo isaga ka mudan waxanse isagu baranay sidii xilkasnimada laheyd ee aan ka suuroobin dad badan amaba hadaanu si kale u dhigno nacas, doqon iyo jahilna warkiisaba daa ee uu damiirkiisa iyo dadnimadisa ugu biiriyey dadkiisa iyo degankiisa.
Waxaa kale oo aanu bogaadineynaa sida ay Garaadada iyo gudigii 33 da ahaa howsha u soo gaarsiiyen meeshii ugu wanaagsaneyd, inagoona gudiga bedeli doona ee golaha 45ta ah ay shacabka halka ay xaalada hada joogto meel ka qurux badan u jiheyn doonaan umada degaanka ee mudada aadka u fog soo dhibanaa.inagu waxaan mediya badan oo Soomaalida ka mid ah uga duwan nahay wararka ku dhisan qiyaaliga bulshada uma soo gudbino.War Helaa talo Hela.
Fiiro Gaar ah- Waxaan ku bogaadineyna madaxweynaha Hiiraan State in uu Isu-duwaha Wasaaradda Caafimaadka Dowladda Hiiraan State u magcabay qabiir dhinaca caafimaafka ah Dr Axmed Maxamed Khaliif oo faray Hay'adaha Cafimaadka in ay la shaqeyaan dowladda Hiiraan State isgaoona xog badan ka bixiyey xaaladahii la soo maray ka daawo Hiiraan State House si aad u ogaato dalka aad ku nooshahay nooca ay yahin dadka aad kula nooshay.
Madaxweyne Jeyte maxuu yiri ninbaa xero digaag ku jiro isku masawirayo tuulada uu dalka Somaliya ay dadkoodu degaane aan abaabuli karin o doonayo in loo xoreeyo kkkk.hadalkas
sow xaqiiqo maahan oo dalkaan meelo badan oo ka mid ah laguma joogo qiyaali?,weli leysma gaarin.
News in Somalia-Wednesday,July 19,2023-President Ali Jeyte's extraordinary leadership in the battle against Al Shabaab terrorist group in Somalia,East Africa and beyond, while people of Hiran State of Somalia elected interim president on June 25th,2023 has earned him the deep respect and admiration of people from all regions of Somalia, as well as the diaspora communities and international allies fighting terrorism.what a great leader he is.
Warka Somalia- Arbaco,July 19,2023-Madaxweynaha Hiiraan State mudane Jeyte waxaan leenahay markii aad si fiican u eegto sawirka dushada sare ka muuqda iyo dhibaatadii loogeystay shacabka Hiiraan ee maatada ahaa iyo weliba halgankii Hiiraan ee loo hibeeyey wiilashii iyo gabadhahii Geesiyaasha ahaa ee dhulka u geeriyooday kuwa maanta noolna ay ugu nooladan si sharaf leh bulshada u soo dhis gole wasiiro loo qaateen ah oo dareemi karo halkii laga yimid iyo halka loo socdo waan bogaadineynaa sida guud ahaan dalka Soomaaliya loogu kala baxay Khawaariij iyo xulufadoda iyo weliba heerka la marayo fashil siyaasadeed.
Ogow hadii Khawaariij lala dagaalayo adigaa dagaalka khawaariijta laguugu garab istaagi lahaa halkii ay kooxda Villada Khawaariijta la safteen amaba uu dhab yahay maanta dalka waxaa ka jiri laheyd dowlad la garanayo qabka ay khawaariij ula dagaasho inuu yahay mid cad not mid hubka ka iibineysa Khawaariijta weliba waxaan halkaan soo gelin karnaa dhacdooyinkii dhamaa ee dalka ka dhacay iyo sida ay beelaha hubka magaca Soomaaliya lagu bixiyo loogu gacan gelinayey Khawaariijta halkii sano ee uu Hiiraan ka socday dagaalka iyo halganka aad hormudka u aheyd,yacni kama hadleyno wax leyska yiri facts on the ground iyo waxii dhacay ayaan ka hadleynaa weliba rumeyso ama ha rumeysan sirdoonka Somaliya qeybta militeriga waxaa dhawan loo dhiibi doonaa Shaqsi ka soo jeeda Khawariijta markas
ayaad si waadax ah u ogaan doontaa halka dalkaan loo wado.
Adiga waxaa kugu waajib ah in aad dhismaha State-ka siiba golaha wasiirada in aad soo dhisto iyo baarlamaankii soo xulidiisana la gudagalo markaas ayaad isla jaan qaadi doontan hadba cidii sida shacabka Hiiraan ula dagaalsan Khawaariijta diyaarna u ah hanaan maamul, dowlad wanaag, deris wanaag iyo weliba dagaal khawaariij dhab ah. shacabka Hiiraana hada ka hor waxey ahaayeen kuwo markii la doonaba si sahlan lagu geysan jiray seylada siyasada sidii xoolahii oo kale maanta ayey heystan maamul ay dhiig u daadin karaan oo wata magaca gobolkoodii taariikhda facaweyn lahaa ee Hiiraan, dalkaan shaqsiyaadkii meelo badan oo dalka ka mid ah inta mediyaha la soo istaajiyo orod dadkaada iyo degaankaada cey la dhihi jiray,dunidana beenta ku jahwareerin jiray waa uga dhamaatay siyaasada oo iyagii ayaa hada is ugaarsanayo inta ay been isku sii sheegi karaan waa waqti yar oo hada kuwii adeegsan jiray iyo iyagii ayaa midba mid ka kale doonayo maadama ay siro badan oo dad badan oo Soomaali ah lagu dilay iska hayaan isna ugaarsanayo.
Fiiro Gaar ah- Waxaan qeybtaan mar kale talo yar ku siineynaa shacabka SSC Khaaatumo iyo kuwa Koofur Galbeed.1- Shacabka SSC waxan lenahay khiimo kasta oo ku kacayo soo afjara dagalka Lascanod sow ma aragtaan in markii la doonayo koofurta Soomaaliya in Khawariijta hub la siiyo loo dhigayo meel leysku ogyahay oo shacabka Soomaaliyeed loo mada dalinayo, halka markii la doonana madaafic lagu garaacayo magaalada Lascanod aqligu ha shaqeeyo.
2-Shacabka Koofur Galbeed waxaan leenahay 12 bilood ka hor ayaan idiin sheegnay in aysan wadooyinka magaalooyinka Digil iyo Mirifle u xirneyn Khawaariij ee ay u xiran tahay beelo ay Khawariitu wada shaqeystan,mar kale waxaan 100% idiin xaqiijineynaa magalada Baydhabo cida godoonka gelisay ineysan aheyn Khawaariij waxaani waa magac ee intaad caruurtina beenta ka deysaan dalkan waxa leysku dhigayo waa ruwayad weliba waxan idiin xaqiijineyna in ay dhawan shacabka caadigaa ka mid noqon doonaan shaqsiyaad aad modaan iney hada xilal muhiim ah hayan arintas dhawr bilood ka hor ayaan shacabka la wadagnay,war dhulkiina xoreysta amaba shacabka yaan la cadibin ee runta u sheega in dhulkooda la qaatay ama u xoreeya waan bogaadineynaa in aad ugu yaraan iska wareysaneysan arinkaas hadii markaan leydiinka mashquuliyo.............intaas uma dhaafeyno.
Dalka Soomaaliya ama rumeysta ama ha rumeysanina wax badan sida ay hada yahiin ma sii ahaan doonaan oo waxaa durbaba loo kala baxay Khawarij iyo xulufadooda iyo kuwa iyagaas ka soo horjeeda.Ogaada maalinkasta waxaa la sameeyaa wax badan oo shacabka iyo dunida looga dhigayo siyaasad laakinse aysan aheyn siyaasad iyo wax u dhaw.War helaa talo hela.
Wararka ugu waaweyn Soomaaliya,Talaado,July 18,2023- Waxaan qormadeenii midaan ka horeysay shacabka Soomaaliyeed ugu soo koobnay halka ay siyaasada Soomaaliya mareyso maanta oo aanu dhinacyo kala duwan uga taabanay waxaana weli jidka inooguy soo jira qeybteenii labaad oo aanu shacabka wax badan ugu bidhaamineyno,hayeshee qormadan kooban waxaanu uga hadleynaa kulamada Madaxda Hiiraan State iyo gudoomiyaasha gobolada Hiiraan iyo Shabelaha sare ay la leeyahiin qeybaha ay ka kooban tahay bulshadu
Kulamdan oo ay hormuud u yahiin madaxweynaha iyo kuxigeenkiisa mudane Cali Jeyte iyo Mudane Axmed Inji sidoo kalena ay ku wehliyaan gudoomiyaasha gobolada Hiiraan mudane Jaaburi iyo Shabelaha Sare mudane Cabdaladiif ee dowlad goboledka Hiiran ee Soomaaliya.
kulanka koowaad ayey madaxda Hiiraan State la yeesheen wax garadka Hiiraan kuwaasi oo kala hadlay muhiimada ay bulshada u leetahay dhismaha Stateka iyadoona talooyin wax kuool ah ay waxgaradku halkaas ku soo bandhigeen iyagona siweyna u taageeraya dhismaha Stateka ayna bogaadiyeen isku tashiga bulshoweynta Hiiraan ee uu hormuudka u yahay halgamaa Cali Jeyte Cismaan iyo madaxweyne kuxigeenka Mudane Axmed Cismaan (Axemd Inji).
Kulanka ayaa waxaa sidoo kale qudbado soo jiitay bulshada ka jeediyey mudayaasha baarlamaanka federalka sida mudane Xil Maxamed Cabdulqadir Maxamed iyo Mudane Xil Maxamed Cabdulaahi Buraale Raaxeeye oo iyagu ah xildhibanada tan iyo markii uu bilaawday wajigii koowaad ee dagaalka looga soo horjeedo Khawaariijta ilaa maanta
shacabkooda garab taagan iyagoo ka turjumaya rabitaankooda kuna garab isteegeen maadaama ay yahiin dhaliyaro aad uga dheregsan wacyiga siyaasadeed ee dalka Soomaaliya maanta yaalo iyo beenta lagu kala iibsado 24 saac kasta gudaha Soomaaliya.
Intaasi kedib madaxa Hiiraan State oo taageero shacab oo aad u weyn ka helay dal iyo dibad tan iyo markii ay m/weynaha Stateka u doorteen halgamaa CalI jeyte Cismaan kedib kulan balaaran oo si heer sare ah loo soo agaasimay oo ka dhacay xarunta Stateka ee Baladweyne 25 kii bishii ina dhaaftay ee June ,2023 oo bulshada Hiiraan u aheyd maalin aad u weyn mar hadey si kumeel gaar ah ugu doorteen masuuliyada ugu sareysada Hiiraan State.
halgama Cali Jeyte isaguna uu howsha u wado sidii ay shacabku ka filayen iyo ka wanagsan, ayaa kulan gooyni ah la qaatay ciidamo aan wax mushaar ah qaadan mudo dhawr bilood ah kuwaasi oo mushaar ka badan midkii ay horey u waayeen loo bilaabayo dhawaan,maadaama
madaxda Hiiraan State ku yimaadeen rabitaan shacab wey u sahlan tahay in ay cidkasta ciidan, siyaasi,waxgarad iyo weliba dhaliyarada la fadhiistaan iyagoo ula hadlaya si xilkasnimo leh maadaama uu maamulka Hiiraan State yahay mid aysan dhismahiisa wax gacan ah ku laheyn Khawaariij iyo xulufadooda.waana mida keentay in maamulka oo jira wax ka yar labo isbuuc uu sameeyo dadaalo waaweyn sida dhismooyinka xarumaha Stateka, dib u xoreynta, yagleelida hanaanka dowlad wanaaga iyo weliba isku tashiga bulsho.
Fiiro Gaar ah-Waxaan bogaadineynaa mar kale siyasiyiinta, waxgaradka, qurbajoogta iyo weiba ganacsatada Hiiraan oo barnaamijka hadal yar iyo howl badan la qaatay madaxda Hiiraan State.
Bur bur Siyaasadeed kii ugu weynaa ebed oo dalka Soomaaliya ka jira maanta-Axad,July 16,2023-Walee dowladnimadii Soomaaliya hadiiba fashil laga hadlayo waa fashil, Muwadinka Soomaaliyeedoow bal si degan u aqri qormadan kedibna isweydii dalka aanu ugu yeerno maanta Soomaaliya ma yahay wadan leh golayaal sharci dejin dalka iyo dadka bad baadin kara Allaah ayaa wax bad baadiyee?.waxaase isweydiin leh dalkaan aaway golayaashiisii sharci dejinta?.
1-Waxaan xasuusanaa dhawr isbuuc ka hor markii ay Garaadada SSC looga yeeray Mogdishu waxaan talo kusiinay iney degaankooda joogaan kuna tusaale qaataan Baladweyne oo Mogdishu u jirta 345KM sida shacabkooda inta dagaal Khawaariijtaa loo geliyey hadane dhinaca kale Khawariijta loola shaqeysanayo. Mogdishuna aysan ka jirin wax algu tilmaami karo dowlad Soomalaiyeed.
2-Sidoo kale waxaan xasuusanaa markii aanu cod dheer ku laheyn siyaasiyiinta Koofur Galbeed war maanta dagaalka looga soo horjeedo Khawaariijta ee Hiiraan ka socda wajigiisa koowaad ee kacdoonka dadweyne ku bilaawday ka faa'ideysta waxad tahiin dadka dhulkoda la donayo in la qaato, weliba waxaan u sheegnay sida Lafta Gareen markasta oo uu arinkaas
ku dhaqaaqo looga mashquuliyo inta Mogdishu looga yeero iyadoo lagu mashqulinayo Digil iyo Miriflaha xilal loogu talo galay waqti gaaban in inta lagu mashquuliyo markii dantii laga lahaa laga gaaro laga qaadayo.
3-Waxaa kale oo aanu shacabka Soomaaliyeed la wadaagnay in amniga wadamada Kenya iyo Ethiopia la doonayo in laga carqaladeeyo dhulka Hiiran State, Kofur Galbeed iyo weliba Gedo oo jubaland ah lana doonayo in Khawaariijta loo gacan geliyo dalka Soomaaliya oo dhan meelahii laga xoreeyey iyo goobaha ay hada ku sugan yahiin oo hubka ciidamada loogu geeyo meelo cayiman.
4- Waxaan Soomaali oo dhan la wadaagnay in shirarka dhawrkii bilodba Mogdishu leyskugu yimaado ee aan quseynin baarlamanka Soomaaliya ujeedkooda dhan yahay in awooda golayaasha sharci dejinta meesha laga saaro.
5- Waxaan shacabka Soomaaliyeed si aanu dhinackasta wax uga fahansiino in dalkaan mushkiladiisa ay bilaaw iyo dhamaad sabab u ahaayeen 3 beelood oo ay Khawaariij wada shaqeysan jireen ayna siyaasadii dalka, midii dhaqaalaha iyo tii sumcadaba la gadoontay,ayna ku jiraan jahwarer siyaasadeed weliba siweyn loo dareemi karo midkii ugu xumaa ebed.
6- Waxaan shacabka u sheegnay in ay quruxda dalka iyo siyaasadiisu ku wanaagsan tahay doorasho qof iyo cod ah sida tii ka dhacday Puntland ujeedadii la doonaba ha laga lahadee.
Hada halkeen mareynaa maanta dhawr bilood kedib oo aanu waxaas oo dhan ka soo hadalnay.
A- In Garaad Jaamac uu si toos ah u sheegay in Villa Soomaaliya dalka kala goyneyso taasi oo ah qiyaano qaran oo hadii uu dalku lahaan lahaa baarlaman ay ku jiraan dad wadaniyiin ah wax ka yar 24 saac xilkooda ku weyn lahayeen kuwa lagu dhaleeceeyey hadey ahaan laheyd min madaxweyne ilaa kuwa ka hooseeya.
B- Reer Hiiraan oo inta dagaalkii Khawaariijta la geliyey heer la gaaray in Khawaariijtii laga buun buuniyo mediyahii qabiiladii ay wada shaqeysaneyeen isakaba daa in dagaalka lagu caawiyee waxaa loogu daray in odoyaal Khawaariijta u shaqeeya iyagoo af qabiil ku hadlaya ay Mogdishu ka caaytamaan weliba inta hotelada Mogdishu ugu wanaagsan loogu qabto shirarka lacagtana ay ka bixiyaan dad masuuliyad sheeganayo,waxaan u maleynyenaa in uu qofkasta fahmi karo waxa ka jira dalka.
C-Waxaan mareynaa in maanta dalkii ay dowladnimadiisa jirto kaliya hal sano shacabkii lagu mada daalinayo shirar aysan jirin wax xigmad ah oo ka danbeysa marka laga reebo in lagu ilhaaneynayo golayaasha labada aqal Khawaariijtana lagu siinayo Fursado.
D-Waxaan mareynaa maanta in 3da qof ee ugu sareysa Khawaariijta labo ka mid ah ay ku sugan yahiin Hotelo iyo guryo ku yaalo Mogdishu yaa waaye cida la doonayo in been loo sheego ma Soomaalidii horey loo soo qaldi jiray, ma wadamada caawiyaan dalka Soomaaliya ma dowlado doonayo in u dalka Soomaaliya iyo deriskiisa weligood aysan nabad noqon?.
Hadaba waxaan talo kooban siineynaa kaliya 1- Gudoonka baarlamanka.2- Shacabka ku nool Hiiraan State, Koofur Galbeed iyo kuwa Gedo amaba Jubaland.
1-Gudoonka baarlamaanka siiba golaha shacabka waxaan leenahay Sheikh Adan Madoobe dalkaan hadii aad dooneyso in aad jirintaankiisa dowladnimo bad baadiso inuusan Allah dunida kugu ciqaabin intaanba aaqiro la gaarin maalinkasta waxa lagu dulmayo amaba dhimanayo waa shacab Soomaaliyeed oo ay ugu horeyaan kuwii aad adiga ku heshay xilka madaxooda baarlamaankaan u rar Baydhabo intii xildhibaano ah ee adiga ku taageersana halkaas gey si ay Mogdishu ugu haraan kaliya Xildhibanada ka soo jeeda beelaha ay wada shaqeystaan Khawaariijta dalkaane u keen hogaan cusub oo loo qaateen ah not qabiilo isku dhinac cararayo oo uu midkasta xilal been ah sheeganayo hadane si hoose iskaka war qabaan dalkaane 30kii sano ee ina dhaaftay soo qaribayey, hadaad tahay qof ahalu diin ah oo diinta islamka wax ka garanayo Sheikh Adanow dalkaan sida uu hada yahay si ka duwan u jihee waa cuqubo waxa dalka ka socda siyaasad iyo wax u dhaw laguma tilmaami karee yaan bulshada la nacsiin dowladnimada.
War hadii kuwii dagaalka la galay Khawaariijta looga baxay, kuwii is xoreyn lahaa sida Koofur Galbedna lugaha la hayo oo ay melkasta madax ka yahiin kuwii Khawariijta la shaqeysanayeyay masuuliyadii dalka meelahii ugu muhiimsanaa ay iyagu ku fadhiyaan oo dalkii tuulo, magaalo, gobol ilaa meesha ugu danbeysa colaado laga hurinayo oo bulshadii leyska horkeenay maxey tahay dowladnimada lagala hadlayo shacabka ee dalka Soomaaliya ka jirto?.War dalka iyo dadka in loo shaqeeyo iskaba daaye caawa waxaan mareynaa in kursiga RW Xamse iyo midkaada lagu kor kortamo aaway shaqadii baarlamanka amaba golayaashii sharci dejinta, miyaan dalkaan iyo dadkiisa wax dan ah laga laheyn?.
Waxaasi oo dhan marka laga soo tago waxaan si gooyni ah ula hadleynaa shacabka ku nool SSC, Hiiraan State, Koofur Galbeed iyo kuwa Gedo ee Jubaland.
Shacabka SSC Khaaatumo waxaan leenahay ku dhawaaqa State ka Khaatumo sida uu Halgamaa Cali Jeyte markii uu arkay halka uu dalku u socdo ee ay Khawaariij u dhaheen waxaanu ka qadnay xilkii iyo sida Khawaariij loola shaqeysanayo ugu dhawaaqay Hiiraan State, Cali Jeyte iyo shacabka Hiiraane waxaan leenahay soo dhisa Golo wasiiro iyo baarlamaan dadka ka mid noqonayo aysan aheyn kuwo meel Hiiraan ka baxsan laga maamulo oo garanaya taariikhda Hiiraan dhul ahaan iyo dad ahaanba.
Waxaan leenahay madaxda Soomaali State (DDS),Puntland, Jubaland iyo kuwa Koofur Galbeed la shaqeeya maamulada SSC Khaatumo hadba inta loo doorto mustaqbalka dhaw, sidoo kale la shaqeeya weliba si dhaw madaxweynaha Hiiraan State Cali Jeyte waa nin wax badan oo aadan ogeyna og oo intii uu dagaalka kula jiray Khawariijta hadii uu qaadan lahaa talooyin badan oo loo soo jeediyey maanta wax badan oo gacantiina ku jira aysan ku sii jireen hadaad ogaan laheydeen wajigii koowaad ee dagaalka Khawaariijta halka uu ku wajahnaa iyo baaxadiisa inta uu la ekaa iyo inta wiil iyo geber geesiyaal ah loo hibeeyey iyadoo weliba hagar daamo aan horey loo arag lagu sameyey shacabka Hiiraan ee dagaalka kula jiray Khawaariijta,weliba waxii hore waxey noqon doonaan i qarso amrka loo eego cadeynta lagu hayo shaqsiyaad badan oo khawaariijta la shaqeysta iyo codad ay ka tuubteen kuwii ay Hiiraan u soo direen marka aanu idin leenahay Hiiraan waxaa laga ogyahay wax aysan Soomaali badan ogeyn waana meesha aduunyada ugu danbeyn lgau soo bandhigi dono Khawariij laga hadlisiinayo oo dhihi doonaan waxaan hubka ka heli jirnay wadan hebel iyo masuul hebel oo xilka noocaas ah hayey ayaa nala shaqeysan jiray,waxuuna wakiil inooga ahaa dowlad hebel iyo wax la mid ah.
Weliba waxaan ognahay in isku dayo badan oo lala damacsanaa Garaad jaamac, Cali Jeyte, Saciid Deni iyo Lafta Gareen in lagu fashilmay waqtiyo kala duwan.
Waxaan caawa malaayin Soomaali ah u xaqiijineynaa in aysan dalka iyo dadkiisuba weli helin madax u diyaarin karta doorasho qof iyo cod ah,marka laga reebo in xukunka dalka la kala maroogsado 4tii sanoba mar, waxeysa su'aal ka taagan tahay hada kedib wax badan sidii hore ma noqon doonaan oo dadku degaankasta iyagaa doorasho qof iyo cod ah ka qabasan doona heer tuulo, degmo ilaa, gobol ilaa State yaa warkooda dhageysan doona kuwa ay hada fowdada isla wadaan Khawaariijta?.Ogaada shirkasta oo xili dagaal lagula jiro Khawaariijta lagu iclaamiyo Mogdishu waa mid kaliya laga leeyahay dano kooban oo soconaya maalmo,waxeysa wax badan kala cadaan doonaan markii dhawaan beelaha dagaalka kula jiro Khawaariijta ay ciidamada ka soo jeeda beelahooda kala baxaan ayaa la arki doonaa cida ay u talin doonaan amaba masuuliyada ay sii sheegandoonaan beelahii ay Khawaariijta wada shaqeysanayeen.
Weliba waxaan shacabka la wadaagi karnaa sida loo doonayo in khawaariij loogu gacan geliyo dalka iyo cida Khawaariijta kala shaqeyneysa marka laga soo tago qaar ka mid ah madaxda Soomaalida.war helaa talo hela.
Fiiro Gaar ah- Dalkaan qabiiladii dunida kaka qaadan jiray magaca Soomaaliya dhaqaalaha ee uu ka degi wayey Khawariijtana la shaqeystan waxa maanta heysta wax aan lagu tilmaami karin fashil siyasadeed mid dhaqaale iyo mid umadeed.Beenkasta oo siyaasadeed waxey leetahay waqti iyo waayo lagu xasuusto mida maanta taagan waxey isku burineysaa saacad saacad isaba daa maalin barkeede...... Inta hada Mogdishu ku kulansan qaarne waa maqaar saar oo waa lagu camirtay miiska laakinse waxa arinta horboodayo kuwo aan hal maalin ku riyoon in uu dalka Soomaaliya ka gudbo marxaladan ee loo dareero doorasho qof iyo cod ah,weliba iyagaas tiro ahaan aad u yar ayaa sii kala shiraan oo qeyb waxey miiska soo fadhiistaan iyagoo iska warqaba kuwona waxaa ugu war danbeysay intii lagu wada hadlay markii miiska la fadhiyey sow ma arag in shaqsiyaadna la buun buuninayo maxaa yeelay waxa laga hadlayo ayaan aheyn arimo dal iyo umad quseeya.
Shirkaan shirkii ka horeeyey ujeedkii loo qabtay ee keenay iney ka soo baxaan qodobada la leeyahay waa laga doodayaa hada iyo midkaan waxa kaliya oo ay ku kala duwan yahin waa in caalamka la tusiyo inuusan dalku laheyn goleyaal sharci dejin, waayo arimo dastuur iyo jiheyn doorasho waa howl u taalo golayaasha shari dejinta,yacni waxaanu ka hadleynaa sida uu u shaqeeyo hanaan dowladeed.
Ugu danbeyn waxaan leenahay RW Xamse shirkaan sida aad furitaankiisii uga maqneyd xiritaankiisana uga maqnaaw, Gudonka baarlamaanka waxaan leenahay sidii aad furitankiisii ugu maqneyd xiritaankiisana uga maqnaaw waa hadii aad garaneysaan waxa ay tahay masuuliyada aad ku magacaaban tahiin aadna Soomaali kale intaanba la gaarin naftiina aad karaameyneysaan, waxaan hubnaa waxa badan oo hada dalka ka socda ineysan sida ay hada yahiin sii ahaan doonin.lana soco wararkeena danbe isbedelka ku dhacay shaqsiyaadkii ay Khawaariijtu iyo xulufadooda amaba beelahii ay wada shaqeysanayaeen u dirsadeen degaano badan oo dalka ka mid ah laguna yiri orda soo guba degaankiina dadkiinana soo dhibaateeya iyo sidey u kala jabeen iyaga dhaxdooda inagoona ka bilaabeyna...................Inta aanan gudagelin qormadeena qeybteeda labaad waxaan Qoraalkaan ugu talogalnay bal in horta waxa badan ay fahmaan shacabka Soomaaliyeed maxaa yeelay qofku markuu doonayo inuu xaqiiqada ogaado waxuu horta qiimeyn ku sameeyaa waxii aanu horey uga soo qornay dalka siyaasad ahaan, aragagixisada qaabka loola shaqeysto loona hubeeyo, arimaha aan dhaafsiisneyn dano shaqsi iyo weliba qatarta siyaasadeed iyo mida dowladnimo.
Maanta iyo wararka ugu muhiimsan- Talaado,July 11,2023-Jabkii Khawaariijta iyo dagaalkii dhawaan ku qabsaday Hiiraan State gaar ahaan Beerayabaal iyo Jicibow oo uu qasaarahiisu aad u batay kedib markii meydad hor leh oo khawaariijtaa ay shacabku ka heleen duurka. in ka badan 11 mar amaba 11 jeer oo hore ayaan shacabka Soomaaliyeed u sheegnay in dalka Soomaaliya siyasad ahan, dhaqaalo ahaan, sumacad ahaaba ay beelahii ay Khawaariijtu wada shaqeysan
jireen ay soo wajahaday siyaasadii dalkana la gadoontay.
Waxaan shacabka sidoo kale u sheegnay in ay shaqsiyaad badan oo amaba horey xilal u soo qabtay amaba hada haya ay noqon doonaan shacab caadi ah oo ay bulshadu warkoda intey
dhageystaan ka sii socon doonaan oo aan xitaa reeraha qaarkood iyo siyaasiyiintooda hadey waxkasta sheegaan aan mediyaha looga jawaabi doonin yacni heerka ay fashil ka gaareen.
Waxaa kale oo aan shacabka Soomaaliyeed si weliba la wada fahmi karo u sheegnay in ay bulshada Hiiraan mucaarid iyo muxaafid iska war qabaan ayna lunsan yahiin Khawariijta iyo beeahii ay wada shaqeysan jireen.Hadaba Khawaariij hadalkoodii ugu danbeeyey markii ay ku jabeen dagaalkii Beerayabaal iyo Jicibow waxey yiraahdeen qodobadan.
1-Hiiraan waanu ku jabnay waxaana ugu wacan in aysan dadka Hiiraan jooga ee dagaalka nagula jira aysan aheyn kuwa laga mushqulin karo oo waxey moodayeen in mediyaha looga jawaabayo amaba waqti lagu luminayo hadba shaqsiyaadka dowlada ku jira kuwa gobolada dalka u jooga iyo odoyaasha ay maalinkasta iskugu keenaan meelo badan oo ka mid ah koofurta Soomaaliya.
2- Waxey yiraahdeen Halgama Cali Jeyte iyo ciidamada deegaanka daraawiishta HIiraan State waxey naga hor istaageen wax badan oo ujeedkoodu Hiiraan dagaal lagu soo qaado wuu ka weynaa oo dowlado kale Soomaaliya ka baxsan ayey u adeegayeen.
3- Waxey yiraahdeen shaqadii dowlada Soomaaliya laga rabay oo dhan waa dad iyagii qabtay oo ay ula jeedaan in ay dhinacna ka dagaalamayaan dhinaca kalena ay maamul u dhisteen degaankooda (Hiraan State).yacni hadalkooda dhan waa beentii dalka lagu joogay ee dhaqaalo malaayiin dolar ah looga heli jiray degaano badan oo ay Hiiraan ugu horysay iyadoo la gashan yahay 3 shaati oo kala nooc ah in ay meesha ka baxday kkkkkkkkkkkk.
Khawaariij waxey ka qeyliyeen intaanba dagaalka weyn leysla gaarin ciidamo dhar cad ah oo uu guud ahaan dhulka Hiiraan State ku daadiyey m/weyne Jeyte aadna u garanaya shaqadoda, sidoo kale waxey yiraahden TV-ga qaranka iyo hadba beelahii ay ku shaqeysan jireen ineysan wax badan ka faa'idin maxaa yeelay Tv-ga qaranka Soomaali badankeed hada maba daawadaan qabiil iyo qurun ayaa looga tagay oo waxey ku naceen nin hada ka hor afhayenkii maxaakimta ahaa oo ay hada Khawaarijta sheegeen inuu u qabisan yahay dhinaca maaliyada.walee wax badan Hiiraan waa ka socon waayeen.
Fiiro Gaar ah- Waxaan bogaadineynaa sida aysan shacabka Hiiraan State wax badan oo been ah ugu mashquulin iyo arimaha aan dhaafsiisneyn kaliya iku sawirta. Waxaa kale oo aan bogaadineynaa sida aan looga hordhicin howlgalka ciidamada ee uu hormuudka u yahay madaxweynaha Hiiraan State Halgamaa Cali Jeyte,maxaa yeelay dalka Soomaaliya beentii lagu wada noolaa waa iska soo afjarantay.waxaa kale oo aanu bogaadineynaa sida ay bulshoweynta Hiran u kala saareen dagaalka Khawariijta iyo beelaha ay wada shaqeystan iyo xaqiiqada siyaasadeed ee dalka ka jirta maanta.
Picture of the day- Isiin July,10,2033-Sidaan shacabka Hiiraan State iyo kuwa Soomaaliya horey uga balan qadnay in aanan ka hordhicin arimaha howlgalka uu hormuudka u yahay
m/wyenaha Hiiraan State, hadane sawirka maanta waxaan ku soo qaadaneynaa halgamaa
Faduma Dahabi iyo calanka dowlada Hiiraan ee Soomaaliya Hiiraan State, madaxda iyo
masuuliyiinta State-ka maadaama ay warar xiiso leh inoo soo socdaan iyo jabkii Khawaariijta Muqaalkaan kooban bal aanu kusii nasano,maadama hal ku dhiga shacabweynaha Hiiraan
State uu yahay "( Hadal Yar iyo howl badan).Dib u xoreyn iyo daacadnimo, Dib u dhiska
xarumaha Stateka Hiiraan ee Soomaaliya oo ay ugu horeyso madaxtooyada State-ka oomeel
wanaagsan mareysa dhismaheda,Dib u dhiska magaalooyinka iyo tuulooyinka, wadooyinka,
horumarinta beeraha iyo wacyigelinta bulshada
State-ka oo si habsami leh uga socota guud ahaan dhulka Hiiraan State . waana waxa loo qaatay halku dhiga isku tashiga dadweynaha ee (Hadal Yar iyo Howl Badan).
News In Somalia-especially Hiiraan State of Somalia Saturday,, July 8,2023- Madaxweynaha Hiiraan State Mudane Cali Jeyte Cismaan, Gudomiyaha Gobolka Shabelaha Sare ee ay caasimadiisu tahay degmada Buulo Burde mudane Cabdiladhiif Faarax Cabdi ,
Saraakiisha iyo Ciidanka Xooga dalka, Ciidamada Daraawiishta Hiiraan State iyo dadka deegaanka oo jab aad u xoogan gaarsiiyeen Khawaariijta kedib markii ay ciidamada
Darawiishta Hiiraan State ee Macawisleyda ee ku sugan aaga degmada Buulo Burde dagaal ku qaadeen khawaariij ka soo talaabay Wabiga oo ay maalmahii tagay ku ilaashanayeen halkaas. Meydadka iyo qoryahii iyo hubkii laga furtay Khawaariijta iyo goobahii oo dhan oo ay hada ku sugan yahiin ciidamada Qeybahooda kala duwan marka laga soo tago.
Sidaan qoraalkeenii hore ku sheegnay in aanan ka hordhaceyn dhamaan arimaha ciidanka iyo howlgaladooda iyo halka ay ku wajahan yahiin,hadane ciidamo aad u hubeysan oo uu horkacayey madaxweynaha dowlada Hiiraan State iyo saraakiisha ciidanka qalabka sida ee xooga dalkakuwa daraaiishta Hiiraan State iyo weliba Xildhibaano ka tiran baarlamaanka Soomaaliya oo tan iyo markii uu bilaawday wajigii koowaad ciidamada iyo shacabka kula jiray dagaalka ilaa -
maanta ayaa siweyn u gaaray masaafo aad u balaaran oo wabiga ku teedsan iyagoona ciidamadii ku sugnaa degaanka Beerayaabaal dhinaca wabiga ay halkas ku dileen khawaariij badan kana furteen waxii ah hub iyo agab wateen, halka ay iyagu ku waayeen kaliya labo dhalinyaro oo ciidanka ka tirsanaa maadaama ay iyagu dagaal qorsheysan qaadeen waxaa aad u yaraa qasaarahii soo gaaray ciidamada daraawiisha Hiiraan State ee Macawisleyda ee ku sugan halkaas.
Howlgaladan oo ah kuwo saf balaaran ah ayey madaxweyne Jeyte iyo saraakisha ciidanka iyo xildhibaanaduba ka hadleen warbixintii iyo muuqaaladii oo dhameystiran ( Click Here-Halkaan Taabo)..
Maanta iyo Dowlad Deegaanka Soomalida, Sabti, July 8,2023- Waxaan marka hore inta aanan gudagelin wararkeena kale ee dowlad degaanka Soomaalida halkaan uga tacsiyeyneynaa dhamaan madaxweynaha Dowlad Degaanka Soomaalida Mudane Mustafe Muxumed Cumar, Maamulka qeybahiisa kala duwan iyo dhamaan shcabweynaha dowlad degaanka Soomaalida kedib dabkii ka kacay suuqa weyn ee magaalada Jigjiga.
Dadaalo badan iyo gurmadyo is dabajoog ahaa kedib waxaa lagu guuleystay in debkii la xakameeyo isagoo ku faafilahaa dhul ka baaxadweyn midka uu hada qasaarahu soo gaaray ,waxaana goobtii uu debku ka kacay booqday shacabkana dareenkooda la qeybsaday madaxweynaha dowlsad Degaanka iyo masuuliyiinta qeybahooda kala duwan.inkasta oo aanu warbixin dhameystiran ka soo diyaarineyno magaalada Jigjiga shacabkana aanu la wadaagi doono inta howlahaan lagu mashquulsan yahay. hadane madaxweynaha dowlad degaanka mudane Mustafe oo ay isag aiyo mamaulka uu hogaamiyo ay hada ka hor wax badan oo degaanka ka dhacay u maareeyeen sidii ugu habooneyd amaba ugu wanaagsaneyd inagoiona qoraalo badan horey uga qornay mamaulka iyo shacabka DDS,Hadane marka laga reebo debkaan qabsaday suuqa weyn marka dhinaca kale laga eego xaalada guud ee dowlad degaanka waa mid marba marka ka danebeysa ku talaabsaneyso horumaro kala duwan. la soco wararkeena danbe.
News In Somalia-especially Hiiraan State of Somalia Friday, July 7,2023- Kedib markii talada dib loogu celiyey bulshada Hiiraan State madaxweynaha Hiiraan State Halgamaa Cali Jeytane uu dhawaan ku dhawaaqay barnaamijka isku tashiga bulshada ee dib loogu dhisayo magaalooyinka iyo tuulooyinka, wadooyinka iyo buundooyinka dhulweynaha Hiiraan State,
maadaama dhismaha xarunta madaxtooyada State-ka uu dhismo ku socdo oo aan xitaa loo joojin maalmaha ay shacabku fasaxa yahiin Khamiista iyo Jimcaha ayna howshu ku socoto sidii horey loo qorsheeyey shacabkuna ay dal iyo dibad siweyn uga qeyb qaadanayaan iyagoo u tartamayo inuu midkasta kaalin muuqato ku yeesho barnaamijkaan oo siweyn ugu faafayo guud ahaan magaalooyinka kale ee State-ka bulshadana aanu la wadaagi doono isbuuciiba mar hadba halka ay wax maryaaan. hadaba waxaanu maanta ku soo qaadaneynaa labo ka mid ah magaalooyinka ugu waaweyn gobolada Hiiraan iyo Shabeelada Sare oo ay caasimad u kala tahay magaalooyinka Baladweyne iyo Buulo Burde.
hayeeshe aanu ku hormaro magalada Buulo Burde oo ay shacabka magalada oo ay hormuud u yahin waxgaradka, dhaliyarada, culimada iyo qurbajoogta Hiiraan State kuwooda ka soo jeeda degmada Buulo Burde ay dib ugu dhiseen una dayac tireen Buuntadadii Buulo Burde oo ay Khawaariijtu bartamahii sanadkii tagay amaba bishii Oktoobar qarax u geysteen, waxaana hada Buuntada ku socda waxa afka qalaad lagu yiraahdo (Final steps or finishing touches). amaba waxii ay Soomaalidu dhihi jireen laboore fiine (Howsha meeshii ugu danbeysay).
Weli waxaanu ku guda jirnaa isla degmada Buulo Burde ee dowlad goboleedka Hiiraan ee Soomaaliya waxaa iyadana si aad uga qurux badan sidii hore loo dayac tiray amaba dib loo dhisay masjidkii weynaa ee degmada oo isaguna ku bur buray qarax kale ,waxaana dhismaha Masjidka lagu dhisay si la mid ah sida Buuntada barnaamijka isku tashiga bulshada oo waxaa dhismaha masjidka u istaagay dad ahalu qeyr ah waxaana si muqata uga qeyb qaatay
isla dadka deegaanka iyo qurbajoogta ka soo jeeda Hiiraan iyo hadba intii Soomaalida kale ee saaxiibka la aheyd.
Aan u soo laabano degmada Jalalaqsi oo iyadu qormadan muhiim u ah wax badana kaka duwan degmooyinka kale ee Hiiraan.degmadaani sida ka muuqata sawirada kore waa magaalo sida ay sheegeen injineerada ku taqasusay qabeeynta magaalooyinka ay ku
tilmaameen iney tahay magaalo wadooyinkeeda iyo qaabka ay u dhisan yahiin xaafadaha ay ka kooban tahay magaalada in ay tahay mid ku wanaagsan hirgelinta waxa afka qalaad lagu yiraahdo (City planning and development) oo bilaha iyo sanadaha inagu soo aadan dhamaan magaalooyinka waaweyn ee Hiiraan State lagu sameyn doono iyadu waxey leetahay qaab dhismedka wadooyinka waa kuwo kaliya u baahan wadooyinka oo laga dhigo Laami amaba
(Asphalt or Paved roads) oo ay magaladu u baahan tahay sida goobaha gawarida la dhigto
(parking lots),xarumaha waxbarashada,garonada kubada cagta iyo weliba wadooyinka
magaalada ku xira magaalooyinka kale ee Hiiraan State iyo dalka intiisa kale.
Hadaba si uusan qoraalku inoola dheeraan ciyaartaan wilisaqada ah aanu ku sii nasano. ciyaartaan weliba qeybtaan waa mid aad u qosol iyo xiiso badan waa qeyb ka mid ah daraawiishta Hiiraan State (Macawisley), markii aad daawato kedib qoraalka intiisa kale sii aqri.
Ciyaarta qeybteeda koowaad badanaa waxaa masraxa geli jiray dhawr qof inta kalena waa u camiri jirtay hada ninkasta meeshii uu joogay ayuu ka galay,waxaana taas ka sii qosol badan sida ay halmar u joojinayaan kkkkkkk. Sidoo kale qeybta labaad ninka macawista Jaalaha wato maka hesheen.
Marka waxaasi oo dhan laga soo tago halka ay ku ciyaarayaan ciidamada daraawiishta Hiiraan State amaba Macawisleyda waa mid ka mid ah meelahii ay Khawaariijtu markii dumarka umulayo la doonayo in la geeyo xarumaha caafimadka u fadhiisan jireen oo ay ku celin jireen ilaa ay ka umul raacato amaba u dhimato sabab la'aan.
Yacni Khawaariijtii Hiiraan joogtay wey ka duwanaayeen kuwa dalka intiisa kale joogay oo waxey u abaabulnaayeen qaab qabiil, waana mida keentay in dagaalkasta oo ay Hiiraan ku galeen Khawaariij in ay ku waayaan ciidankii ugu badnaa ebed,maxaa yeelay min magaalo weyn ilaa tuulo waxaa taagan wiil amaba geber geesiyad ah oo garaneysa waxa ay u dhimaneyso hada kedib.
Weliba kama hadleyno inta qoys ee Khawariij la shaqeysan jiray oo dhawrkii malmood ee ugu danbeyey halkaas iskaka guraya kedib markii ay ogaden amaba daremen in liiska shaqsiyadka reer Hiiraan ee siyaasada ku jira ee Khawaariijta ah amaba la shaqeysta in hada gacanta lagu hayo ayna ku jiraan rag badan oo hada markii ay qaarkood kuwoodii ay Hiiraan u joogeen qoysaskoda ogaadeen in la hayo magacyadoda si deg deg ah xaasaskodii iyo caruurtoodii uga rarteen Hiiraan xili weliba habeen ah, halka qaarkoodna......
Fiiro Gaar ah- Marka laga reebo in aanan ka hordhaceyn arimaha ciidanka iyo tirada Khawariijta ee isa soo............waxaan bogaadineynaa sida ay dal iyo dibad u qaateen shacabka Hiiraan barnaamijka isku tashiga ee (Iskaa wax u qabso), ee ay dhawaan ku dhawaaqeen madaxweynaha Hiiraan State iyo madaxda kale, xili uu si xowli ah ku socdo dhismahii xarunta madaxtooyada State-ka. War helaa talo hela.
News In Somalia News In Somalia-especially Hiiraan State of Somalia Wednesday, July 5,2023- Sida ay dad badan qoraaladeenii hore ku soo arkeen waxaa siweyn oo weliba mug leh oo ay dadku dal iyo dibad ka qeyb qaadanayaan uga socda xarunta dowlad Goboleedka Hiiraan ee Soomaaliya ee Baladweyne barnaamijkii xarumaha burbursan iyo wadooyinka magaalooyinka, degmooyinka amaba tuulooyinka Hiiraan State lagu dhisayey kuwaasi oo ay madaxda Hiiraan State ku dhawaaqeen in lagu dhisayo isku tashi dadweyne ( Iskaa wax u qabso),
Waxaana hada dhinackasta ka socda dhismaha xarunta madaxtooyada Stateka halkaasi oo ay qeybaha kala duwan ee shacabku si weyn uga qeyb qaadanayaan oo uu kii lahaa qalabka wax lagu dhiso geeyey, kii lahaa baqaar lagu iibiyo qalabka dhismaha, kii qurbaha ku noolaa ,kii siyaasiga ahaa dhamaan howshaani waxuu ka yahay qeyb.
Marka laga soo tago howlaha ku socda sidii loogu talo galay xili uu madaxweynaha Hiiraan State uu maanta wadooyinkii magaalada oo burbursan bulshada ku booriyey iney kaalintoda iyo dadaalka ay hada wadaan balaariyaan iyadona isla maanta la bilaabay in laga howlgalo dib u dayac tirkooda.hayeehsee waxaanu aadeynaa magaaladii caanka aheyd ee Matabaan iyo dad badana ay u garan ogyahiin Matabaan Garoore oo ka mid ah magaalooyinka amaba degmooyinka ugu caansan Gobolka Hiiraan ee Dowlad Goboleedka Hiiraan State. halkaasi oo ay iskugu yimaadeen qeybaha ay ka kooban tahay bulshadu oo ay hormud u ahaayeen waxgaradka deegaanka.
Degmada Matabaan waxaa kale oo ay caan ku tahay baliga,warta amaba hadaanu si kale u dhigno Galka ay biyahu fadhiistaan kaasi oo ah mid aad u qurux badan xiliga roobka.
hayeeshee degmada Matabaan waxey safka hore kaka jirtaa magaaloyinka waaweyn ee lagu dhisayo barnaamijka Iskaa wax u qabso taasi oo mudo gaaban gudaheed wax badan ka bedeli doonta nolosha bulshada ku nool halkaas iyo Bilicda magaalada, waa ajandaha miiska u saaran madaxda State Hiiraan.
Qoraalkaan midkii ka horeeyey ayaanu ku soo qaadanay magaalada ay mataanka yahiin ee Beer Gadiid oo siweyn ay shacabku iskugu soo baxeen una soo dhaweeyeen dhismaha iyo madaxda State Hiiraan.Qorshaha isku tashiga dadka iyo degaanka waa mid ka bilabmaya hoos laguna geynayo halka ugu sareeysa,waana barnaamij wax badan u sahlaya shacab weynaha Hiiraan State in ay xaquuqdooda aas aasiga ah uu qofkasta ku helo magalada,
Tuulada amaba hadba halka uu ku nool yahay,waana waxa loogu yeero dhismaha dowlad wanaaga.la soco wararkeena danbe.
News In Somalia News In Somalia-especially SSC Khatumo Wednesday,July 5,2023-Wararka maanta ugu weyn deeganada SSC Khaatumo,kedib wareysi dheer oo uu bixiyey Garaad Jaamac Garaad Cali uuna uga hadlay arimo dhawr ah ayaa waxaa markii ugu horeysay loo dhisay deegaanada SSC Khaatumo Gole cusub,halka bilahii ina dhaafay la soo dhisay ciidamada Booliska iyo Daraawiishta.dadka SSC oo weyn iskugu tashaday ayaa mudo dheer kedib ku guuleystay in ay shacabku helaan Gole.(Click Here-Taabo Halkaan),intaan isku soo laabaneyno.
News In Somalia-especially Hiiraan State of Somalia-Tuesday, July 4,2023- Xili ay meel wanaagsan maryaaan howlaha loo ikmaday madaxda Dowlad Goboleedka Hiiraan ee Soomaaliya iyo gudoomiyaashii golabada Hiiraan iyo Sh/Sare si wanaagsana loo dar dargeliyey howlahii masuuliyiintaan loo igmaday maadaama ay ku yimaadeen rabitaanka shacbaka,ayaa dhinaca kale
Gudoomiyaha gobolka Hiiraan ee maamul goboleedka Hiiraan State mudane Cabdicasiis Axmed Caddow Jaaburi ayaa galabta u kuur galay xaaladda shacabka caasimada Hiiraan State ee Beledweyne isagoo booqday goobaha ganacsiga, isagoona dhinaca kale
dhaliyarada oo u horey uga tirsanaa aadna uga warqabo baahiyahoda ayuu hadane kulankani uu Hadafkiisu ahaa gudoomiye Jaabiri inuu la casiriyeeyo bulshada uu masuulka u yahay kana xog wareysto amaba hadaanu si kale u dhigno kala sheekeysto baahiyaha jiro iyo waxa ay u baahan tahay magalada B/weyne ka dhalinyaro ahaane iyagu waxa gaarka ah ay baahidoodu tahay.
Dhaliyarada iyo goobahii ganacsiga ee uu booqday Guddoomiyaha gobolka Hiiraan ee
mamulka Hiiraan State Mudane Jaaburi ayey shacabkii uu halkaasi kula hdlay aad u bogaadiyeen booqashadiisa iyo sida uu uga wareystay arimo badan iyadoo uu mamulku jiro dhawr maalmood oo kaliya.
Dhaliyarada oo ah kuwa ugu badan shacabka Soomaaliyeed gaar ahaan kuwa Hiiraan State
ku nool ayaa durbaba dareemayo in ay hada heleen maamul ku yimid rabitaanka shacabka iyagoona sheegay in ay ku faraxsan yahiin magacaabida gudoomiye Jaburi ayna si dhaw ula shaqeyn doonaan,xili ay dhaliyaradu kaalin muuqata ku leeyahiin howlaha hada socda ee dib u dhiska xarumaha bur bursan iyo kuwa cusub oo mustaqbalka dhaw jidka ku soo jira in bulshada loo dhiso.
Marka laga soo tago booqashada uu qeybaha kala duwan ee shacabka magaalada Baladweyne la lahaa Gudoomiyaha Gobolka Hiiraan ee mamaulka Hiiraan State, dhinaca kale magaaladan quruxda badan waa degmada Beer Gadiid oo ka mid ah magalooyinka waaweyn ee Dowlad Goboledka Hiiraan State taasi oo ay shacabku siweyn u soo dhaweyen dhismaha
Maamulka,Waxgaradka, dhaliyarada, haweenka, culimada iyo weliba qeybaha ay ka kooban yahiin bulshada oo sida magaalooyinka waaweyn ee Hiiraan State maalmahii tagay ku lahaa kulamo lagu tageerayo madaxda Hiiraan State.
Shacabka Beer Gadiid ayaa dhinaca kale qorsheynaya isku soo baxyo waaweyn oo lagu taageerayo dhismaha State ka cusub ee dhawaan loo doortay inuu hogaamiyo Halgamaa marna ah Madaxweynaha kumeel gaarka ah ee State ka Mudane Cali Jeyte iyo kuxigeenkiisa Mudane Axmed Inji.
IsKu soo duuboo waxaa siweyn looga dareemayaa guud ahan dhulka Hiiraan State ababulka iyo soo dhaweynta madaxda State-ka iyadoona ay durbaba madaxdu bilaabeen howlahii horyaalay ee loo ikmaday oo si habsami leh uga socda magaalooyinka waaweyn ee State.
Hadaba si uusan qoraalku inoo la dheeraan la soco wararkeena danbe iyo ahdba halka ay marayaan howsha baaxada leh ee ku socota dhismaha xarumaha State ka ee bur bursanaa..
News In Somalia-especially Hiiraan State of Somalia-Tuesday, July 4,2023-War bixinadeena iyo wararka ugu xiisaha badan ee dowlad goboleedka Hiiraan ee Somaliya iyo barnaamijka isku tashiga dadweynaha sida ay u kala horeeyaan mashaariicda uu dhawaan State-ka Hiiraan State ka hirgelinayo halka ay si habsami leh oo weliba mug leh u socdaan kuwii ugu horeeyey oo ay ugu horeyso xarunta madaxtooyada Hiiraan State oo dayac tir iyo dib u dhis xoogan lagu wado.
Waxaan bogaadineynaa kaalinta muuqata ee qurbajoogta Hiiraan,siyaasiyiinta qeybahooda kala duwan, waxgaradka,aqoonyahanada,dumarka, dhalinyarada amaba hadaanu si kale u dhigno qeybaha ay ka kooban yahiin bulshada Hiiraan kaalintooda wax ku oolka ah.waxaa
kale oo aanu bogaadineynaa in aanan waqti ku lumin warar fara badan oo maalmahii ina dhaafay siyabo kala duwan naloogu soo direyey si nalooga weeciyo wararka iyo isku tashiga bulshoweynta Hiiraan State tan iyo markii ay shacabku u caleema saareen madaxweynaha kumeel gaarka ah ee Hiiraan State Halgamaa Cali jeyte iyo kuxigeenkiisa Axmed Inji
kedbna xubnaha kale ee cusubna lagu dhawaaqay,halka ay kuwo kale oo badan jidka ku soo jiraan dhawaan kuwaasi oo iskugu jira rag iyo dumar karti uleh howlaah loo ikman doono.
Waxaa kale oo aanu bogaadineynaa sida hada loogu tartamayo barnaamijka isku tashiga bulshada Hiiraan ay dib ugu dhisanayaan dhulkooda iyo degaankooda dal iyo dibadna u abaabulan yahiin.
Xili ay dhinaca kalena madaxweynaha State-ka iyo masuuliyiinta kalena ay kulamo kala duwan la leeyahiin qeybaha ay ka kooban yahiin bulshada iyadoo ay shacabku dhegaha ka fureysteen hadalada waqti lumiska ah ee iyagoo naftooda iyo mida caruurtooda been u sheegayaan Khawaariij iyo beelahii ay wada shaqeysan jireen oo aanu mudo 8 bilood ka hor shacabweynaha Soomaaliyeed u sheegnay in ay la gadoontay siyaasadii dalka, wax badan oo ceeb ahne ay jidka ku soo jiraan. waxaan bogaadineynaa sida dhegaha looga fureystay kaliyana howsha reer Hiiraan u kala qeybsadeen dal iyo dibad.
Sida looga qeyb qaadanayo barnamijka iskutashiga,dib u dhiska iyo dib u yagleelida hananka dowligaa ee State-ka mar kale ayaan qoraal xiiso leh ka soo diyaarin doonaa maadaama ay hada bulshadu dal iyo diba qofkasta uu si is xilqaan ah uga qeyb qaadanayaan si guud iyo si kali kali ah,inagoona markii uu mashruuca koowaad oo hada dhismahiisa meel fiican maraya intii ka qeyb qaatatay aanu markasta halkaan ku xusi doono,maxaa yeelay marka laga reebo arimaha ciidanka iyo dagalka Khawaariij iyo beelahii ay wada shaqeynayen iyo sida loogu diyaar garobay faalo uma baahno, weliba wax la taaban karo ayaan...Hayeshe Hiiraan waxaa
yaalo maanta hadal yar iyo howl badan.War helaa talo hela.
Wararka ugu Waaweyn dalka Soomaaliya,Isniin,July 3, 2023-1-Madaxda Hiiraan State oo kulamo kala duwan la leh qeybaha bulshada oo ay ugu danbeeyeen waxgaradka Hiiraan.2- Dhismaha xarumaha Stateka oo si habsami leh u socda.3- Dhismaha maamulka qeybahiisa kala duwan oo meel fiican maraya si bulshada loo gaarsiiyo hanaanka dowlad wanaaga iyo dib u dhiska kaabayaasha horey u bur buray sida xarumaha muhiimka u ah bulshada.
4-La dagaalanka argagixisada oo howsha koowaad u ah masuuliyiinta dowlad goboleedka Hiiraan ee Soomaaliya iyo bulshoweynta Stateka Hiiraan.5- Siyasiyiintii ugu badnaa oo
siweyn u soo dhaweyey madaxweyne Jeyte oo isagu ah shaqsiga ugu mashqulka badan isaga iyo masuliyinta qeybahooda kale kuna mashquulsan la kulanka iyo talo ka dhageysiga
bulshada qeybaheda kala duwan.
Waxaan mar kale bogaadineynaa sida ay madaxda Hiiraan State iyo masuliyiinta kale ee
dhawaan lagu dhawaqay iyo kuwa imaan doona intaba sida mudo aad u fog kedib taladii shacabka dib loogu celiyey iyadoo uu hadafku yahay isku tashi dadweyne oo ah in uu maamulku ka bilaawdo shacabka kuna dhamaado shacabka.Well done.
Fiiro Gaar ah-Dalka Soomaaliya maanta waxaa iska soo horjeeda Qiyaali iyo xaqiiqo, inta xaqiiqada ku nool waxey wadaan isku tashi dadweyne,kuwa qiyaaliga kunoolaan jiray ilaa maantana ku noolna waxaa siyaasada Somaliya iyo mida caalamka ka heysta jahwareer...lol
News In Somalia-Saturday,July 1,2013-Hiiraan State Interim President HE Ali Jeyte Osman
on Saturday, announces Mr Abdiaziz Ahmed Adow, better known as Jaburi, was appointed governor of the Hiiraan region. also Mr Abdifatah Farah Adan appointed governor of the
Upper Shabelle region. Furthermore,President Jeyte has also named Mr Suleiman Geddi Ibrahim as the Dervish army commander for the Hiiraan State administration. Abdullahi
Mohamed Farah Biriq has been appointed as the deputy commander of the Dervish army,
and Afrah Ali Hassan Afrah Yare will serve as the logistics commander.Mohamud Mohamed
Sahane has been appointed as the Spokesman of the Hiiraan state administration and more announces mostly new faces is on the way.
Wararka Soomaaliya iyo maanta-Madaxweynaha Dowlad Goboleedka Soomaaliyeed ee Hiiraan State Mudane Cali Jeyte Cismaan oo wareegto uu soo saaray ku magacaabay xilalka masuuliyiinta cusub ee heerarka kala duwan kana mid noqonaya maamulka Hiiraan State.
Wareegtada ka soo baxday xafiiska madaxweyne Cali Jeyte Cismaan ayaa lagu magacaabay guddoomiyaasha gobolkada Hiiraan iyo Gobolka Shabeellaha Sare.
Waxaana gudoomiyaasha labada gobol ee Hiiraan State loo kala magacabay 1- Gudomiyaha gobolka Hiiraan ee dowlad Goboleedka Hiiraan State loo magacaabay mudane Cabdicasiis Axmed Cadoow oo loo garan ogyahay Jaaburi, 2-Waxaa guddoomiyaha gobolka Shabeellaha Sare loo magacaabay mudane Cabdaladhiif Faarax Aadan.
Madaxweynaha Hiiraan State ayaa sidoo kale wareegto uu soo saaray ugu magacaabay taliyaha ciidanka Daraawiishta maamulka Hiiraan State mudane Suleymaan Geedi Ibraahin, halka taliye ku xigeenka ciidanka Daraawiishta uu u magacaabay mudane Cabdullaahi Maxamed Faarax Biriq, iyadoo dhanka kale taliyaha Saadka Ciidanka Daraawiishta loo magacaabay mudane Afrax Cali Xasan oo lagu naaneyso Afrax Yare.waxaa sidoo kale Afhayeenka madaxtooyada dowlad goboleedka Hiiraan State loo magacaabay mudane Maxamuud Maxamed Saxane.
Hayeeshee dhamaan maamulka Hiiraan State oo marka hore laga soo dhisayo hoos kedibna lagu geynayo halka sare waxeyna masuuliyiintaan cusub bilaabeen isla maanta shaqadooda maadaama shaqadii ugu horeysay ee ay qabtaan masuuliyiinta maamulka kumeel gaarka ah ay aheyd barnaamij isku tashi dadweyne oo lagu dhisayo magaalooyinka waaweyn iyo kuwa yar yar.Madaxweyne Kuxigeenka Hiiraan State mudane Axmed Inji oo booqday maalintii
shaleyto sida ay u socoto howsha dhismaha xarunta madaxtooda oo dhawaan la dhagax dhigay oo ku amaanya shacbaka Hiiraanmasuuliayd ay u garteen inuu u qobto isagoona ku nuux nuuxsaday inuu bulshada ugu adeegi doono sida ugu wanaagsan,halka ay meel fiican mareyso dhismaha Buunada Bulo Burde e e gobolka Shabelaha sare oo ay dadku iyagu isku xil qaameen iney dhistaan.
madaxweynaha Hiiraan State, kuxigeenkiisa iyo weliba masuliyiinta maamulka ayaa durbaba laga dareemayaa mashquul iyadona ay siyaasiyiintii ugu badneyd ee Hiiraan isku diyarinayan sidii ay markii uu dhamaado mudo xileedka maamulkaan la galaan tartan doorasho oo daah furan iyagoo aan qeylo wax ku raadineyn, halka qofkii furanayo inuu sameysto xisbi mucarad ah oo tartan la gali kara maamulka hada jira ay u furan tahay wadadaas, waa sida ay hada
qorsheynayaan siyaasiyiinta reer Hiiraan ee mustaqbalka ka leh siyaasada Hiiraan iyo mida Soomaaliya iney ka mid noqdaan amaba hadey hada ku jiraan ka sii mid ahaadaan.inagu kama hadleyno dadka aan garaneyn micnaha siyaasad amaba waxa loo galo amaba garaneyn marka uu isbedel dhacayo halka uu rabitaanka shacabku aaday fursadii ay wax ku noqon lahayeen ee ay bulshada ku hogaamin lahayeena aan garaneyn.
Fiiro Gaar ah- Waxaan qoraal xiiso leh ka soo diyarineynaa tirada Golaha cusub ee wasiirada ee ku haboon in laga dhigo ee ka mid noqonaya state ka amaba maamulkan kumeel gaarka ah.Qaar bulshada ka mid ah waxey leeyahiin 5 ilaa ugu badnaan 9 wasiir maadaama uu stateku mushtamac ahaan iyo dhul ahaanba aad u weyn yahay waxuu u baahan yahay tiro wasiiro kooban iyo baarlamaan aan ka badneyn 53 ugu badnaan 63 mudane baarlamaanka uu stateku yeelnayo.
Maadaama ay dhawaan araajidooda u gudbisanayaan madaxda State-ka tirada isku diyaarinysa iney ka mid noqdaan golaha wasiirada ,halka ay wararka qaarkood sheegayaan in ayba durbaba dhiibteen dhalinyaro rag iyo dumarba iskugu jira CV-kooda,halka kuwona ay jidka ku soo jiraan oo ay soo dirsadeen fariimo horudhac ah madaxweynaha Hiiraan State. halka golahii baarlamanka State kana ay ka imaanayaan qeybaha kala duwan ee bulshada ka hor inta uusan dhaman mudo xileedka maamulkaan iyadoo ay talada lagu soo xulayo ay qeyb ka yahiin dhamaan bulshada qeybahooda kala duwan oo ay ugu horeeyaan waxgaradka.
Waa markii ugu horeysay mudo 30 sano kedib oo taladii dib loogu celiyey shacabka Hiiraan State. waxaa lagu wadaa iney dumarka oo udub dhaxaad u ah jiritaanka bulshada Hiiraan iyo guud ahaan Soomaaliya ay kaalin muuqata ku yeelan doonaan dhismaha maamulkaan kana soo muuqan doonaan.ilaa hada dadka la magacaabay waa dad xul ah.balse heesta aanu dusha sare soo dhignay aanu ku sii nasano.
Waxa guud ahaan dhulka Hiiraan State iyo weliba jaaliyadaha qurbaha ee reer Hiiraan ka socda kulamo lagu taageerayo dhismaha maamulka cusub, iyadoona ay magaalooyin badan oo Hiiraan ka mid ah ay ka dhaceen isku soo baxyo lagu taageerayo maamulka cusub ee uu madaxweynaha ka yahay halgamaa Cali Jeyte,xili ay siyaasiyiintii ugu badneyd la soo xariiren madaxeynaha Hiiraan State saacadahii ugu danbeeyey iyagoo sheegay iney la shaqeynayaan isaga iyo maamulka cusub.
Yacni Hiiraan waxii borobagaadno ah waa meesheeda laakinse siyaasadahii inta dadka aan wax mustaqbal ah ka laheyd inat la soo waco la dhihi jiray dadkiina caaya, amniga degankiina ku ciyaara amaba khawaariij la shaqeysan jiray iyagoo masuuliyado kala duwan sheeganayey hada filmkaas bulshada Hiiraan State iyo shacabka Soomaaliyeed ee ku nool meelo badan oo dalka ka mid ahne meel ayey iska dhigeen iyago magacyo badan oo an taariikhd ak ahareyn loogu yeero,hayeeshee isbedel xoogan oo ku dhacay dad badan bedelkiina waxey wadaan sidii ay ugu qeyb qaadan lahaayeen dib u dhiska iyo dhismaha maamul wadaag ku yimid rabitaanka shacabka.
Waan ugu celineynaa shacabka Soomaaliyeed Hiiraan dal iyo dibad Halgamaa Cali Jeyte waa laga tagersan yahay dad badan oo hada la moodo mucaaradna....kkkkkkkk.Hiiraan Khawariij iyo xulufadooda wax u yaalo ma jiraan waxaa ka hiliyey shacabkii weliba waxaan shacabka la wadaagi karnaa sida dagaalka Khawaariijta wajigiisa labaad loogu midoobay iyo dhaqaalaha ku baxayo dhismaha xarumaha dowlada Hiiraan State oo ay hada ugu horeyso xarunta madaxtooyada sida loogu tartamayo oo uu qofkasta oo reer Hiiraan ah u doonayo inuu qeyb ka noqdo taariikhdan qormeysa si uu bulshada mustaqbalka uga helo amaba ay ugu hesho cod kuwooda doonayo iney siyaasada heerarkeeda kala duwan ku metelaan bulshada Hiiraan . weliba waxaan shacabka u kala saarnaa hadalada ay shaqsiyaad qaar ay Khawaariij u soo dhiibto ee la yiraahdo mediyaha ka dhaha iyo isku tashiga maamul iyo wax qabad ee shacabweynaha Hiiraan State.
Waxaan bogaadineynaa shacabweynaha Hiiraan mucaarad iyo muxaafid sida ay danahoda u garteen badankodna diyaarka u yahiin ineysan hada kedib waqti ku lumin borobagaandadii dalka lagu wada joogi jiray.Sidoo kale waxaan hambalyeyneynaa masuuliyiinta cusub ee uu soo magacaabay madaxweynaha Hiiraan State iyo kuwa jidka ku soo jira oo aanu iyaguna u rajeyneyno iney masuuliyada ka soo dhalaali doonaan.waxaa kale oo aanu bogaadineynaa siyasiyiinta dadkooda loo adeegsan jiray oo hada u kala baxeen wax dalka iskaka baxayo dhawaan iyo kuwo doonayo iney la yimaadaan waji ka duwan midkii ay horey reer Hiiraan iyo Soomaaliweyn la dhax joogeen kuwaasi oo ku noolaan jiray meelo badan oo dalka ka mid ah loogana yaqinay magacyo aan xitaa mudneyn qaarkood in halkaan lagu soo qoro.reer Hiiraan Khawaariij iyo xulufadooda waxey ka faa'ideen iney mediyaha waxii borobagaando ah ka sheegaan Hiiraana wax kasta ficil loo bedelo.la soco wararkeena danbe.
Wararka ugu Waaweyn Soomaaliya iyo caalamk- Khamiis, June, 29, 2023 - Golaha Amaanka ee Qaramada Midoobay oo kulan balaaran oo ay iskugu yimaadeen ku meel mariyey qaraar mudo lix bilood ah loogu kordhinayo illaa bisha December ee inagu soo aaadan xilliga hawlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya ATMIS, iyadoo mudadaas ka horna la sameynayo
qiimeyn farsamo oo wadajir ah.Golaha Amaanka ee QM ayaa cod aqlabiyad iskugu raacay hirgelinta qorshahan ugu daneyn bisha 8aad ilaa bisha 9aad inta u dhaxeysa.intaas wa wararka horudhac ah ee caalamka siiba kulankii Qaramada midoobay ee xaalada Soomaaliya looga hadlayey.
Wararka Arimaha Soomaali iyo maanta-Khamiis, June, 29, 2023 -Inta aanan kuda gelin muhiimada qormadeena iyo Hiiraan State waxaan marka hore halkaan uga hambalyeyneynaa guud ahaan shacabka Soomaaliyeed iyo dunida Islaamka oo maalintii koowaad ee Ciida
Carafo siweyn ugu ciiday hadba meeshii ay dunida kaka sugnaayeen waxaanse si qaas ah ugu hambalyeyneynaa guud ahaan shacabka Soomaaliyeed meelkasta oo ay dunida ka joogaan xili uu maanta goob fagaaro ah kula oogay markii ugu horeysay salaadii ciida madaxweynaha Hiiraan State, Saraashiisa ciidamada qalabka sida qeybahooda kala duwan iyo weliiba dadweyne aad u fara badan.
Qormadaan midii ka horeysay waxaanu ku soo qaadanay madaxweynaha cusub ee Hiraan State iyo kuxigenkiisa iyo qaabkii quruxda badneyd ee loo caleema saaray sida uu qofkasta ku arki karo sawiradan.sidoo kale waxaan shacabka Soomaaliyeed iyo kuwa Hiiraan State u
sheegnay in ay siyaasadii Hiiraan siweyn ugu jabeen loogana guuleystay Khawaariij iyo Xulufadooda weliba kama hadleyno tirada shacabka Soomaaliyeed iskaka dhigayo in ay mucaarad yahiin iyo hadane sida ay xilal u doonayaan iney ka qabtaan dhismaha State ka
cusub, waxaana lagu yiri taladan reer Hiiraan ayey dhax talaa qof aysan iyagu soo xulana..... ..kedibna waxaa bilaawday in la yiraahdo xageen ka bilaabaa dagaalka Khawaariijta iyo war yaa arkey oday hebel iyo hebel ayaa been ii sheegay iyo wax la mid ah, yacni waxaan shacbaka Soomaaliyee dla wadaageyno waa xaqiiqada taalo gudaha Hiiraan maxaa yeelay borobagaando wax waa lagu socodsiin waayey.
Weliba Khawariijtii Hiiraan oo furumaha iskaka baxeen iyagoo aan isku sheegin waxaa telefoon u diraya kuwii ay wada shaqeysan jireen oo yiri war meesha iskaka taga inagu waxaa aadeynaa meelahii Hiiraan ka baxsanaa ee aanu dadk aka soo caayi jirnayekkkkk.
Sidoo kale qormadaas midii ka horeysay ayaan shacabka Soomaaliyeed ugu sheegnay in ay bulshada Hiiraan State mucarad iyo muxaafid arimaha hada socda ka mideysan yahiin weliba arinkaas waxaan shacabka la wadaagnay ka hor intii aan halgamaa Cali Jeyte loo caleema saarin madaxweynaha Hiiraan State.
Hayeeshee marka waxaasi oo dhan laga soo tago halka ay hada wax marayaan in shacabka Soomaaliyeed dalalka deriska la ah Soomaaliya oo uu quseeyo anmiga Soomaaliya maadaama Hiiraan uu ku yaalo bartamaah dalka uuna kala baro Koofur iyo Waqooyi tan iyo markii lagu dhawaqay State ka cusub halka ay wax marayaan.1- Horta Hiiraan State waa State ku yimid rabitaan shacab ka dhashay kacdoonkii looga soo horjeeday khawaariijta Soomaaliya iyo xulufadooda. 2- Maxaa madaxweyne Cali Jeyte iyo kuxigeenkiisa Axmed Inji loogu magacaabay in ay noqdaan maamul kumeel gaar ah.3- Tan iyo markii lagu dhawaaqay maamulka xagey hada wax marayaan?.Sedaxaan qodob ayaan kusoo koobeynaa halka ay had awax marayaan inagoo ku kala qaadeynaa A,B iyo C.
A- In mamaulka noqdo mid kumeel gaar ah waxaa sabab ua haa in shacabka Hiiraan fursad loo siiyo qofkii hogaamin laha mustaqbalka iyadoo la eegayo hadba sumcada uu qofkaasi bulshad aku leeyahay iyo hadba waxa uu bulshad aku soo kordhiyey markii ku jireen amaba soo mareen xiliyada adag.
B- State-kaan dhamaan xarumahii ay Kahwariij iyo xulufadooda oo reer Hiiraan mudo u soo gashnaa shaatiyo kala duwaan mid dowladeed,mid State iyo mid Khawaarij dhamaan xarumahii ay qaraxyad aku bur buriyeen hada waxaa la dhagax dhigay xaruntii State ka cusub taasi oo durbaba la bilaabay dhismaheeda iyadoona lagu dhisayo isku tashi dadweyne iyo iskaa wax u qabso.
C- Shacabka Hiiraan tan iyo markii lagu dhawaqay maamulkaan Hiiraan State dal iyo dibad waxaa leysku raacay in dagaalkii Khawaariijta iyo xulufadooda Hiiraan iyo shacabkiisa ku soo qaadeen wajigiisa labaad lagu garab siiyo madaxweynaha Hiiraan State iyo mamaulka cusub cidkasta oo Khawariij la shaqeysana intaan talaabo laga qaadin in la soo aruuriyo xogtooda oo rasmi ah iyadoo la keenayo cadeymo sax ah oo loo gubin karo dunida si looga aqoonsado shacbaka.
Hayeeshee dad badan waxaa laga yaabaa in aysan reer Hiiraan garaneyn laakinse halka ay hada wax marayaan xogta Khawariijta oo dhan dadka laga helo hada waa kuwii la shaqeysan jiray oo doonayo si ay isku nadiifiyaanweliba qaarkood waxeysheegeen in kahwaariij ku tiri orda Hiiraan dagaal ka bilaaba, bedelkiina marki ay arkeen heerka ay Khawaariij iyo shacabka Hiiraan kala marayaan beentii ay Hiiraan la tageena ay u socon weysay abdankood Hiiraan waxey uga baxeen hadba dhinacii u sahlaneyd ee ay kaka bixi kareen.
Bil xaqiiqo madaxda Hiiraan State waxey had aheystaan shacabiyad badan Halgamaa Cali Jeytane isagu ma doonayo xil iyo masuuliyad aysan u garanshacbakiisa laakinse waxuu doonayaa inuu ka tago taariikh waana mida keentay in saraakiisha ciidanka qeybahooda kala duwan iyo saraakiisha ciidamada deegaanka oo dhan u jecel yahiin Mr Jeyte, sidoo kale dhamaan beelaha reer Hiiraan kuwoodii aan qiyaaliga ku noolaan jiirn ee garanayey taariikhda hiiraan iyo waxii la soo maray dhamanatood dhismaha maamulaan waa mid wax ka dhisay ku leh talo iyo mid mustaqbalka isku diyaarinyo sidii uu talada inuu qabto iskugu diyaarin lahaa ileen shacabka ayaa wax dooran doona oo hada dhamaan dhulkii KAhwaariij laga xoreeyey oo dhan shacbaku deegaankasta maamulkii hogaamin lahaa iyagaa iska dhax dooranayo waana mida keentay in ay dhamaan masuuliyiintii mamaulkii horey u jiray oo dhan ay had aHalgamaa Cali Jeyte ula shaqeynayaan si ay shacabka ay deegaanada ay joogaan u kasbadaan ileen tartan ayaa lala geli doonaaye.
Shacabka Hiiraan waxey wacad ku mareen min beesha ugu badan ilaa mida ugu yar in ay qofka ku dooran doonaan hada kedib waxii CaIi Jeyte oo soo halgamay markii uu mudo xileedka isaga iyo teamkiisa oo hada isku diyarinaya wajiga labaad ee dagaalka Khawaariijta
marka lag asoo tago dhinaca kalena maamulka sid aya had aku wadaan uu yahay mid ay talo ku leeyahiin bulshada qeybahooda kala duwna oo dhan,waanamid akeentay inuu shacbak aHiiraan ugu baaqo shirweyne.
Isku soo duuboo shacbaka Hiiraan oo dagaalkii KAhwaariij ku wayeen rag iyo dumar geesiyaal ah waxey hada kedib u jiheysanayaan siyaasad ku dhisan kaliya labo nooc.1- Siyaasada la dagaalanka aragixisada inta ay Hiiraan ka joogaan.2- iyo Siyaasad ku dhisan dowlad wanaag, deris wanaag, kala faa'ideysi iyo weliba heshiisyo ganacsi ahdey nooqn laheyd Soomaalid agudaheeda iyo hadba shirkadahii daneynaya kheyraadka dalkeena inta reer Hiiraan quseyso iaydoo la ilaalinayo dastuurka uu dalkeenu leeyahay maadaam uu Hiiraan ku yaalo halbowlaha amaba xudunta Soomaaliya uuna isku xiro ganacsiga koofurta iyo waqooyiga Soomaaliya State-yada amaab mamaamu ka jira.maanta intaan ha inoo joogto.
Fiiro Gaar ah- Qorshe Madaxweynaha Hiiraan State Qorshe la doonayey in looga weeciyo Howlgalka wajigi labaad mar kale kedib shirar badan oo Mogdoshu ka dhacay oo fashil ku dhamaaday, Ujeedka dhana waxey aheyd in ay Khawariij isku balaariso dalka oo dhan,isaganalagu shirqoolo Mogdishu, bedelkiina madaxweynaha Hiiraan State waxaa ka go'an wajiga labaad ee dagaalka Khawaariijta in uu dhamaan xeri dono wadooyinka gobolkasta oo ay ka soo weerar tagaan inta uu kuwa Hiiran ku sugan ka xoreynayo guud ahaan.
Bil Xaqiiqo madaxweynaha Hiiraan State iyo Villa Soomaaliya waxey kala mareen labo wado oo isaguna waxuu doonayaa in Aragagixsada lala dagaalo, iyaguna sidey u badan yahiin waxey doonayaan in ay argagixisada si dad badan ugu wareejiyaan dalka waana mida keentay in ay reer Hiiraan sameystaan magac iyo maamul ku yimid rabitaankooda.Cali Jeyte Khawaariij ayaa xilkii ka qaaday weyna dabaal degeen maxaa ku xigay Hiiraan State oo lagu dhawaaqo iyo siyaasiyinta Hiiraan oo bilaabay sidii ay u kasban lahayeen shacabkooda halkii ay qaarkood markii hore intey Mogdishu telefishinada soo fadhiistaan dadkiin acaaya la dhihi jiray sidii dad waalan,weliba hal xabad oo danbe oo khawariij ah hadey Hiiraan ku soo dhacdo labada wado ee ay miduna ka timaodo Daafeed Sh/hose miduna ka timaado Sh/dhexe xeebta albaabada ayaa leyskugu dhufanayaa dhawaan,yaa qasaaro ku qabi jira maritaanka wadooyinkaa ma reer Hiiraan mise Khawaariij iyo xulufadooda jawaabta wey kooban tahay............. adiga inta kale dhameystiro.
The man who was announced rewards of up to $25,000 for anyone who kills an Islamist militant with the al-Shabab terrorist group in Somalia last year Mr Jeyte become Hiiraan State President and Still fighting Trerrorist group and their supporters.( That is good news for the people of Hiraan,all Somalis, neighbouring countries, Africa and the rest of the world).While on the other hand some of the top Somali government and State level officials...... Khawaariij iyo xulufadoda maxaa Hiiraan ka raacay saacadahii ugu danbeeyey,
Political in Somalia,especially Hiiraan State.- Tuesday, June 27,2023-The man who was announced rewards of up to $25,000 for anyone who kills an Islamist militant with the al-Shabab terrorist group in Somalia last year Mr Jeyte become Hiiraan State President and Still fighting Trerrorist group and their supporters.( That is good news for the people of Hiraan,all Somalis, neighbouring countries, Africa and the rest of the world).While On the other hand some of the top Somali government and State level officials or politicians are campaigning that terrorist to recapture Hiiraan,Gedo,SSC, Puntland,South West and the rest of the country at the end.How is that sounds Africa and the rest of the world?................... After all Mr Jeyte his people overwhelmingly supporting and welcome to Red Carpet.
Hiiraan State Administration is the Most Recently Created State in Somalia.but, the First formal conference to establish Hiiraan State Administration was held in Nairobi Kenya On July 13, 2010 and finally after the Will of the People Ali Jeyte Osman become officially Hiiraan State interim president. on Sunday, June 25,2023. Ali Jeyte of Hiiraan State of Somalia, led a courageous armed resistance against the notorious Al Shabaab terrorists.
Despite meager resources, he organized a local movement called "Ma'awisley" that defied all odds and successfully uprooted the extremist group from vast lands in Hiiraan State and still fighting. Since becoming interim presidnet people sending a different messages to congratulate and most of them saying "All of your hard work led to this moment, enjoy the rewards of your People", let's watch This Hiiraan song how people are happy.
Welito waxaa inoo soo socda wararkeena kuwooda ugu xiisaha badan dalka Soomaaliya oo aanu meelo kala duwan shacabka Somaliyeed uga bidhamineyno ,hayeeshee tan iyo markii lagu caleema saaray madaxweynaha iyo madaxweyne ku xigeenka cusub ee dowlad Gobolka Hiiraan ee Soomaaliya( Hiran State) caasimada State ka ee Baladweyne maalintii shaleyto
aheyd ee ay ku beegneyd 25 ka bisha 6aad ee sanadkani aynu ku jirno ee 2023 mudane
Jeyte iyo mudane Inji sidoo kalena m/weynaha cusub Mr Jeyte oo ay siweyn ugu soo dhaceysay hambalyada qeybaha kala duwan oo ay ku jiraan siyaasiyiin caan ah iyo weliba bulshoweynta dowlad goboledka Hiiraan qeybahooda kala duwan, hadane sidaan shacabka horey uga balan qadnay in aanu markasta update gareyn doono hadba wararka ugu xiisaha badan ee ka jira guud ahaan dalka Soomaliya maadaama Mr Jeyte ay shacabka ku doorteen rabitaankooda bal aanu ku nasano Heestaan loo qaaday Hiiraan State iyo Al Fanaan Axmed Nash.Khawaariij iyo xulufadooda Hiiraan siyasad ahaan si xun ayaa loogu galay si degan ula soco wararkeena danbe.
Breaking News-Hiiraan State Interim President HE Ali Jeyte received overwhelming support from his people after become officially Hiiraan State interim president.Mr Jeyte who was present at the Convention Centre in Baladweyne on Sunday, June 25,2023,were he was speaking to the people of Hiiraan local and diaspora,No more terrorist supporters in Hiiraan State, Well done.The world must support this man,both war on terror and Hiiraan State administration.This man starting everything from scratch and he is a true leader.Remember A true leader is always willing to have open and honest conversations with their people and that is exactly what this man is doing.
Hogaamiyahii shacabkiisa ababulay, Hogaamiyahii diiday in ay dadkiisa ku noolaadaan dulinimo, Hogaamiyahii Khawaariijta dagaalka adag la galay oo taageero aan horey loo arag ka helay shacabkiisa oo maanta si rasmi ah u noqday madaxweynaha kumeel gaarka ah ee Hiiraan State sidoo kale waxaa madaxweyne kuxigeen loo doortay ninkii ay isla soo halgameen Ahmed Inji inagoona taariikh nololeedkooda masuuliyiintaan aanu uga soo hadli doona wararkeena danbe.iyadoo aanu shacabka horey si horudhac ah maalmahii ina dhaafay halkaan ugu soo qornay inuu noqn doono madaxweynaha Kumeel gaarka ah.
Hadaba arinta xisaha leh saacad kedib ayaa aheyd in shacabka iyo siyaasiyiinta Hiiraan ee dal iyo dib ku sugan oo weliba halkii maanta lagu caleema saaray Madaxweynaha kumeel gaarka ah Halgama Cali Jeyte si live ah qudbadiisa u dhageysanayay waxey hada bilaabeen in ay santuuq kula tartami donaan Halgamaa Cali Jeyte, weliba shaqsiyaad ka soo horjeeday 24 saac ka hor maanta waa is bedeleen oo waxey bedelkii kuwooda doonayo iney siyaasada Somaliya iyo mida Hiiraan ku si jiraan waxey durbaba olole shacabka Hiiraan lagu kasbanayo ka bilaabeen gudaha Somaliya iyo hadba meelaha ay ku badan yahiin jaaliyadaha reer Hiiraan oo ay ugu horeyso wadamada Soomaaliya deriska la ah.si uusan qoraalku inoo la dheeraan waxaa hada dal iyo dib ka socda dabaal degyo waaweyn warar sugan la soco wararkeena danbe.
Fiiro Gaar ah- Madaxweynaha cusub ee Hiraan State waxaa durbaba la soo warinayaa marka loo eego sidii uu shacabkiisa u abaabulay, sida ay Soomaali oo idil iyo caalamka kuwoda doonayo iney arkaan Soomaaliya oo leh hanaan la fahmi karo siweyn ayaa loo taageersan yahay siyaasadaha fur furan ee aysan mugdiga ku jirin ee uu halgama Cali Jeyte ku hogaamiyey dadkiisa una soo bandhigay Soomaaliweyn.
In Cali jeyte loo doortay madaxweynaha cusub ee Hiiraan mudo cayiman isagoona diyaarin doona mudo 4 bilood ah dhamaan shacabka Hiiraan dal iyo dibad wey ku farxeen arinkaas Soomaaliweyn siiba heer gobol heer state iyo weliba heer federalna waxaa kaliya ka hor imaan kara siyaasada uu dadkiisa ku hogaaminayo halgamaa Cali Jeyte waa inta u shaqeysa amaba la shaqeysan jirtay Khawaariijta kuwaasna dagaalkooda waa u diyaar garoobay maadaama uu bilabayo wajigiilabad ee dagaalkii Khawaariijta,horay ayaan idiinku sheegnay reer Hiiraan in ay ka soo bixi doonto siyaasad la fahmi karo. hada siyaasiyiintii Hiiraan waxuu midkasta xusul duub ugu jiraa sidii ay tartan doorasho u geli lahaayeen inta uu m/weynaha
kumeel gaarka ah Hiiraan ka yahay Halgamaa Cali Jeyte maxaa yeelay isagu taariikh ayuu doonayaa inuu dadkiisa iyo dalkiisa uga tago ma doonayo xil hadeysan dadkiisa sida ay hada ugu garteen ugu garan laheyna markasta waxaa ka go'an inuu dadkiisa sidery u garab istageen ugu hambeeyo.
Waxaan talo yar siineynaa qof kasta oo siyaasi ah amaba maanta haya heerkii ay doonto ha noqotee dalka iyo xisbiyada siyaasada Soomaaliya gaar ahaan kuwooda hogaanka dalka iney la wareegaan la rajeynayo iyo weliba dalalka caalamka ee danaha ka leh dalka Soomaaliya mustaqbalka dhaw iyo kan fogba maanta ayey talo idiin la gudboon tahay inta garaneysa Hiiraan taariikh ahaan halka uu dalka kaka yaalo ha tageero Halgamaa Cali Jeyte mudada yar ee uu xilkaan hayo, marka aanu sidaan idiin leenhaay waxaan ognahay hadal ayaa ka tagayo Khawaariij iyo taagerayaashooda maahane waxaan ognahay taageerada heer uu dal iyo dibad heysto madaxweyne Jeyte iyo weliba sida ay arintiisa ilaa heer caalami u noqotay dunida oo dhan.Hiiraan waxaa ka shaqeeyey rabitaan shacabka State-yada doonayo nidaam federal sax ah iyo Cali Jeyte wey is fahmi doonaan,laakinse kuwa Khawaariijta la shaqeysto iyo isagu lagama yaabo iney isla jaanqadaan maxaa yeelay waxey kala aaminsan yahuiin labo fikradood oo aad u kala fog. Sidoo kale qofkasta oo mustabqalka ku haminayo inuu dalka soomaaliya ka noqdo madaxweyne meeshi aad doonto ka joog dalka amaba dibada ku soo dhawaaw uguna imaaw Hiiraan siyaasad fur furan adigoo muwaadin Soomaaliyeed ah.
War hada na soo gaarayna waxuu sheegayaa in ay siyaasiyiinta reer Hiiraan badankood durbaba u hambalyeeyeen halgama Cali Jeyte iyagoo siyaabo kala duwan ula xariiray oo wleiba toos u waceen. mediyaha qaarkood waxaas idiinma sheegaan laakinse inagu waxaan Soomaalida dhan iyo caalamka wax uga qornaa markii ay arinta noqoto siyaasada Soomaaliya kaliya wararka kuwooda xaqiiqada ah.Weliba waxaan idiin xaqiijineynaa ku dhawaaqida maanta lagu dhawaaqay Cali Jeyte kaliya guul uma ahan reer Hiiraan iyo Soomalidii halganka la soo galeen ee waxey guul u tahay ciidamada qeybahooda kala duwan iyo kuwa ATMIS ee Hiiraan joogaan oo iyagu qalalaaso laga soo abaabuli jiray meelo Hiiraan ka baxsan marar badan ay ka soo gaartay jahwareer siyaasadeed,haatana iyaga iyo dowladahooda oo ixtiraamayo rabitaanka shacabka Hiiraan si wanaagsan ula shaqeyn doono madaxweyne Jeyte si uu u dhameystiro howlgalka wajigiisa labaad ee laga mashquuliyey.
maxaa yewlay qofku haduu nidaam iyo kala danbeyn la doonayo bulshadiisa qofkasta oo nidaam doon ah wey is fahmi karaan.
Arinta kale ee xisaha leh waa in ay shacabka Hiiraan bareen Soomaali badan in aan kooda u soo halgama aysan si sahlan u bahdili karin Khawaariij iyo reero ay wada shqeysan jireen waana mida keentay in ay shacabka Hiiraan dal iyo dibad xitaa intii horey uga soo horjeeday ay maanta si buuxda u tagaeeraan, waxaan Halgama Cali Jeyte iyo teamka la shaqeyn doono muda xileedkiisa kumeel gaarka ah u rajeyneynaa in uu masuliyada Allaah u fududeyo.
Guul bulshada Hiiraan,Guul Soomaali oo dhan iyo xisbiyada siyaasadeed ee mustaqbalka Hiiraan ka geli doona doorashada heerka federalka.waxaan bogaadineynaa siyaasiyinta Hiiraan ee mowqifkoodii hore bedelay ee isku diyaarinaya iney tartan nadiif ah la galaan madaxweyne Jeyte. War helaa talo hela.
Talo ku socoto Gudoomiye Aden Madoobe -Reer Hiiraan waa diideen in dhulkooda iyadoo shaati khawaaariij iyo mid dowlo la huwan yahay lagu qabsado dhulkooda.shacabka Hiiraan iyo madaxweyne Jeyte waxey dagaal kula jiraan Khawaariij dad badana ka dileen,ceelashii ka duugeen, guryahii ka guben, magaalooyinkii waaweynaa qaraxyo uga dumiyeen,dumar iyo caruurna xasuuqeen iyagoo garab la helayo beelo Soomaali ah oo ay wada shaqeystaan, mar danbe ma oglaan doonaan in shaati dowladeed iyo mid argagixiso iyadoo la huwan yahay mar danbe shacabka Hiiraan siyaasado laga soo ababulay meel Hiiraan ka baxsan lagu dhibaateeyo amaba lagu barakiciyo.
Waxey doonayan nidaam iyo kala danbeyn, waxey doonayaan iney iyagu is doortaan, waxey doonayan in aan Hiiraan meel ka baxsan looga talin waana waxa ay u doorteen halgamaa Cali Jeyte, mar hadaad tahay gudoomiyahii golaha shacabka bal qiimeyn ku samee waxii Hiiraan ka dhacay iyo sida mashaariicdii loogu talo galay loogu qeybsado Mogdishu,hada kedib waxaad arki doontaa iyadoo reer Hiiraan toos loola macamilayo iyadoo ay dad badan indhahooda shanta yahiin,kaliya waxaan kukula talineynaa dadkaas waa tashadeen weyna u diyaar garoobeen maamulka ay dhisteen iney u huraan naftooda kumanaan rag iyo dumar ah,dalka siyasadiisa u jihee si ka duwan sida uu hada yahay, waxan kuu xaqiijineynaa hadaad ogaan laheyd sirta ay reer Hiiraan hayaan hadey Somaliweyn la wadaagaan waa hubanti ineysan wax badan sida ay hada yahiin aysan sii ahaan doonin, marka aan sidaan kuula hadleyno ma ahan in aanu kaa jecel nahay Soomaalida kale ee waa masuuliyada iyo maqaamka aad dalka ka joogto maanta.Hiiraan nidaam federal sax ah ayaa ka hana qaaday waxeyna shacabkooda isla jaan qaadeen inta nidaamkaas dooneyso, Khawaaariijne Hiiraan Cali Jeyte waxey gaarsiiyeen ilaa heer loo dorto madaxweyne kumeel gaar ah oo shacabkiisii ayaa garab istaagay intaas ayaa Hiiraan taalo maanta ,hadey ceeb ka tahay dalka Soomaaliya nin dadkiisii inta hormuud u noqday ku hogaomiyey rabitaankoodii ay iyagiina dal iyo dibad taageereen Hiiraan maahan meesha laga dhageysanayo, waxaan kaliya ku leenahay Soomaalidu waa in lagu dulmiyo kuraasta ugu sareysa iyo kuwo wax dulmiyaan oo iyagu waxkasta isla doonayan oo xitaa Soomaali iska daaye dowladaha ay la macaamilaan been u sheegaan, reer Hiiraan hada kedib laguma dulmi doono umana dul qaadan doonaan in Khawaariij iyo shaqsiyaad dowlada ku jira oo isla shaqeystaan rabitaankooda lagu duleysto.
Waxaan garaneynaa mediyaha Soomaalida qaarkood oo ay dadka iska leh intey shaqaaleeyeen dad iyaga cadow ku ah dadkooda iyo degaankooda aan sida xaqiiaqda ah shacabka Soomaaliyeed ugu soo gubin wararka xaqiiqada ah oo maalinkasta iyagoo u jeedo in dadkooda lagu hayo dulmi iska dhigayo dad ilbax ah amaba degaankii ay ka soo jeedeen sidii waxeysan iyagu u dhalan uga qorayo wararka kaliya.
Laakinse waxaan shacabka Soomaaliyeed u xaqiijineynaa meelkasta oo ay shacabku ka tashanayaan aayahooda kuna difaacanayaan xaquuda degaankooda iyo mida dadkooda sidii aanu horey uga soo hadalnay Laascaanood iyo shacabkooda oo ilaa maanta ku jiraan dagaal is difaac ah. waxaan horey uga soo hadalnay weliba si joogto ah dagaalkii Hiiraan ee looga soo horjeeday Khawaariijta , waxaan hada ka hadlaynaa dulmigii lagu qaaday shacabka Koofur Galbeed,waxaan sidoo kale ka soo hadlnaa shacabka gobolka Gedo iyo rabitaankoda, sidaas ayaana hadii kuwa maanta wax dulmiya hadii la dulmiyo uga soo hadli doonaa mustaqbalka,laakiinse Cali Jeyte oo ah shaqsiga kaliya ee dagaalka dhabta ah la galay Khawaariij dadkiisana hor kacay oo weliba qatar xoogan oo Hiiraan uga sii gudbi laheyd gobolo iyo wadamo kale hor istaagay khawaariij ayaa waqrad Khawaariij soo qortay xil looga qaaday halkii ay ku danbeysay waad aragtaan maanta, Hiiraan qof Khawaariij ay soo dirtay amaba magac khawaariij haku yimaado amaba mid dowladeed albaabkaas Hiiraan waa ka soo xirmay ee hada kedib Soomaali ha lagala hadlo hanaan dowladeed iyo madax isku heyn karto dalka sidii lagu heli lahaa inta beenta siyaasadeed ee dalka lagu hayo la joojiyo..............
City of Baladweyne, Hiiraan State,2023-Wednesday,June 24,2023- Wararka maanta Hiiraan iyo Soomaaliya Jeneral Bixi oo siweyn uga hadlay dagaalkii Hiiraan iyo Macawisleyda iyo in ay hal dagal ku qabsadeen 95 qori, dhinaca kalena sheegay sababtii xilka loog aqaaday iney aheyd Khadiyada gobolka Gedo.Hadaanse u soo labaano Calanka Hiiraan State oo laga taagay meelkasta oo Hiiraan ka mida Khawaariijtii Hiiraan ku sugneyd oo ay intooda badan isa soo dhiibayaan tan iyo markii uu madaxweynaha Kumeel gaarka ah ee Hiiraan State Halgamaa Cali Jeyte uu amar ku bixiyey in la soo ogaado Khawarijta Hiiraan ka dagalamayan
inta rasmigaa ee Hiiraan ka soo jeeda iyo kuwa ka yimid meelaha Hiiraan ka fog wax badan ayaa isbedelay, waxaana magaalooyinka waaweyn iyo dhulka miyiga ah marka laga soo tago ciidamada Daraawiishta Hiiraan State ee loo yaqaano Macawisleyda uu ku daadiyey ciidamo dhar cad ah, waxeyna arintaas saameyn ku yeelatay shaqsiyaadkii magaalooyinka uga qaadi jiray Khawaariijta hadba waxii ay u baahan yahiin sahay.
Sirta horu dhaca ah ee la helayo ayaa sheegeysa in ay hada kedib Khawaariij ku adag tahay in ay Hiiraan ka sii dagaalamaan mar kale labo arimood oo is biirsaday waa sida ay xaqiijiyeen rag kooxda ka tirsanaa oo hada siweyn ula shaqeysanayo waxgaradka Hiiraan waxeyna labadaas qodob ku macneeyeen.1-Ujeedadii ay ka lahayeen Cali Jeyte ee ay doonayeen in ay dib Hiiraan ugu qabsadaan oo dhana in ay ka fashilantay bedelkiina waxey yiraahdeen ragii aan Hiiraan u soo dirsanay ee aanu dooneynay in ay wax badan inoo fududeyn doonaane waxaa arintoodii waxbo kama jiraan ka dhigay taageerada shacabka ee uu dal iyo dibad ka helay Halgamaa Cali Jeyte.
Qodobkaan labaad kama hordhaceyno inta ay iska soo dhibayaan qeyb qawaariijta ka mid ah oo gooyni uga baxeen halkii ay Khawaariijtu kula balameen in ay joogaane iskaka soo baxay iyagoo aan kuwii kale u sheegin kuwaasi oo isa soo dhiibayo qoraaladeeenii horena arinkaan waxoga ayaan si horudhac ah kaka soo hadalnay,weliba mid ka mid ah tuulooyinka ku yaalo inta u dhaxeysa ........ayey iyagoo isku kalsoon isna soo dhiibay ka soo muuqan doonaan.
Waxaa kale oo jira qeyb qawaariijta ka mid ah oo iyaguna Hiiraan uga tagay kedib markii ay dadkii sahayda uga qaadi jiray magalooyinka ka cabsadeen ciidamo dhar cad ah oo melkasta uu ku daadiyey Halgamaa Cali Jeyte sidaasina iskugu dhaceen kuwii duurka ku jiray iyo kuwii magaalooyinka sahayda uga qaadi jiray.
Sida xaqiiqada ah xogta meelkasta oo ay Hiiraan kaka sugan yahiin Khawaariijta weliba waxii wabiga dhinaca ay cad caadu u dhacdo ka jira noloshooda ma sugna khawaariijta joogta amaba ku sugan xogtooda si waxaa loo hayaa aan caadi aheyn ileen shacabkii ayaa hada meelkasta oo ay Hiiraan ka joogaan shaqadooda qabsanayo.
Fiiro gaar ah-Waxaan idiin xaqiijineynaa oo biyo kama dhibcaan ah hadaan Soomaali badan u jilcino waxa hada Hiiraan ka socda in ay reer Hiiraan mucaarad iyo muxaafid isla socdaan qofkii Hiiraan garanayo ayaa garanayo mediyaha gudaha Hiiraan ku sugan runta idiinma sheegaan hadba kii dhaqaalo yar siiyo ayey wax ka qoraan, oo waxey la mid tahay qof yiraahdo dalka ayaa dowlad ka jirtaa hadane meelkastana colaad ayaan ka hurinayaa oo kale.
Laakiinse arinta laga yaabo in aan Soomaali badan loo sheegin Hiiraan dhawaan waxaa la soo bandhigi doonaa xogo dad badan ka yaabin doona sida Khawaariijta ilaa Magaalada Jilib inta lagula soo kulmo ay dalka u qaribi jireen masuuliyin ay wada shaqeystaan Khawaariijta.
Inagu kama hadleyno sida ay qof iyo koox jeclaan laheyd waxaan hadba wax ka qornaa wacyiga dalka ka jira.Kalsoonida ka muuqato Cali Jeyte iyo shacabka Hiiraan waxkasta ha idinku filnaato. xiligii iyadoo ay qabiilada qaarkood iyagoo Khawaariij la shaqeysanayo dhinaca kalena iyagoo aan is qaban karin magac dowlad doonayeen in shacab badan oo dalka Soomaaliya ku nool lagu dulmiyo aqligaas hada kedib cida ku fikireysa siyaasada Soomaaliya iney meel cidlo ah ka soo istaagayaan ayaan shacabka badan u xaqiijineynaa.
Hiiraan cidii dagaalka Khawaariijta Halgamaa Cali Jeyte oo Hiiraan ku jooga rabitaanka shacabkiisa kana shaqeynayo rabitaankooda kala shaqeyneyso dagaalka KAhwaariijta dadkaasi wey tahsadeene...........................
Weliba Khawariijta kuwooda aanu shacabka u sheegnay iney Hiiraan iskaka baxayaan waxey dhawaan qorsheynayaan iney wax garadka Hiiraan la wadaagaan magacyada shaqsiyaad ay hada arinta Hiiraan ku kala tageen markoodii horena wax isla wadeen oo masuuliyad kala duwan ka haya dalka oo qarkood Khawaariijta meelo ay ka mid yahiin Mogdishu,Jilib iyomagaalooyin kale kula kulmeen oo hadii magacyadooda la soo bandhigo ay ku adkaan doonto in ay xitaa u safraan Dalalka Soomaaliya deriska la ah.
Marka aanu idiin leenahay Hiiraan sir badan oo aysan Somali badan ogeyn hadey ogyahiina
aysan sida reer Hiiraan ugu dhiran karin ayaa jirta yaan la deg degin Soomaaliyey wax badan ayaa jidka ku soo jira oo wleib ashaqisyaa dbadan saameyn mustaqbalkoda ku yelan doona. Ugu danbeyn waxaan bogaadineynaa sida ay shacabka Hiiraan dal iyo dibad u garab istagen Halgamaa Cali Jeyte oo ay xitaa Khawariij qireen dagaalkii ay la galeen si ay Hiiraan dib ugu laabtaan inuu kaka guuleystay. weliba waxey yiraahdeen reer Hiiraanku waa dad maalintiina iska dhiga dad kala fikrad duwan habeenkiina hal goob ku wada caweeya kkkk.
Qadiyad aan dhiig loo daadin qadiyad maahan,waxaanse bogaadineynaa sida ay shacabka Hiiraan iyo kuwo badan oo Soomaaliyed u fahmeen dhagartii ay khawaariij iyo dad masuliyad sheganayo oo wada shaqeysta meelo badan oo dalka ka mid ah ugu qaribi jireen.War helaa talo hela.
War Deg Deg ah-Wararka ugu waaweyn arimaha Soomaaliya iyo maanta Friday,June 23,2023- Kedib fowdo siyaasadeed oo uu dalka Soomaaliya lugaha la galay inta badana dalka Soomaaliya min waqooyi ilaa koofur laga huriyey fowdo amaba hadaanu si kale u dhigno Khawariij iyo beelahii ay wada shaqeysanayeen ka huriyeen colaado sida Laascaanood SSC, Baraawe Koofur Galbeed, Garoowe,Puntland, Baladweyne,Hiiraan State, Garbahaareey Gedo.Waxaasi oo dhan marka laga soo tago xili ay sii lumeyso guud ahaan dalka Soomaaliya hanaankii dowliga ahaa,hadane qormadaan midii ka horeysay ayaanu wax badan shacabka Soomaaliyeed ugu bidhaaminay,waxaanse kaliya qeybtaan uga hadleynaa 3 qodob.
1- Hogaamiyaha Hiiraan Cali Jete oo taageero aan horey loo arag ka helaya shacabka Hiiraan oo amar ku bixiyey in meeshii lagu arko Khawaariijta dhulka Hiiraan xaduud ilaa gudo lagu dilo iyadoona isla maanta uu dhaqan galay amarkaas madaxana laga jaray qaarkood shacabkana loo soo bandhigay qaarne ay goobtii kuwa madaxa looga jaray ay ka carareen, halka ay maalmaha inagu soo aadan tiro ku sugeneyd dhinaca wabiga oo furumahii iyagoo is qayaanayo oo aan xitaa isku sheegin siyaabo kala duwan halkaas uga baxeen, kedib markii ay ogaadeen in wadooyinkii ay markii hore ku yimaadeen ay xiran yahiin.
Madooneyno in aanu ka hordhacno arimaha ciidanka hayeeshee Halgamaa Cali Jeyte ayaa maanta lagu wareejiyey gadiid dagaal iyo ciidamo cusub, war hada ina soo gaarayna waxuu sheegayaa inuu u soo dhamaaday shirar is dabajoog ahaa oo uu la lahaa qeybaha ay ka kooban tahay bulshada kii ugu danbeeyeyna uu la qaatay qurbajoogta waana shaqsiga ugu mashquulka badan Hiiraan maadaama aad loo jecel yahay shacabkuna dal iyo dibad u istaageen arinkaas.weliba hadaan far waaweyn shacabka Soomaaliyeed si waadax ah ugu sheegno waxaan idiin balan qaadeynaa qabiilo hada xilalka dalka ugu saereeya iyo kuwo maamulo gobol haya oo ay Khawariijtana wada shaqeystaan ee is lahaa shacabka Hiiraan xilka qaran iyo midka Khawaariijta ku bur buriya dadkana sidaas ku gumeysta hadaan la arki waayin mudo kooban in lagu bur buriyo danahooda siyaasaded iyo midkooda dhaqaale oo ay xilalka ay hada wax badan ku qaribaan lagu qasbi waayo iney ku fadhiistaan Soomaali kale oo iyaga ka siyaasad wanaagsan mar danbe yaan meeshaan loo soo doonan news.Qofkasta wuu ogyahay in waxa hada dalka ka socda aan lagu tilmaami karin siyaasad oo hada cidkasta wey aragtaa in qasnadahii dowlada malaayiin dolar inta laga la baxo dalka laga cararayo.
Hadaanse u soo laabano aan mar kale idiinku celino waxa dalka Soomaaliya ka socda inagoo ka duuleyna Hiiraan wax Khawaariij iyo Hirshabele la yiraahdo oo ka shaqeyn doono ma jiri doonto rabitaan shacab ayaa shaqeeya fowdo iyo been siyaasadeed intii hore ugu filan shacabka Hiiraan,
Ogaada marka aanu sidaan wax u qoreyno waxa aan la hadleyno waa kaliya Soomaalida garaneysa reer Hiiraan mar hadey hub iibsadaan halka uu safarkooda ku dhamaan doono hada iyagaa la soo raadsaday iyagoo wax raadsanayo oo hal doorkoodii mudo 30 sano ah la dilayey ayaad arki jirteene aan isla sugno wajiga ay yeelan doono iyagu markii ay waxii dad laga dilay oo hada liiskooda loo fadhiyo sidey ku dhinteen amaba loo dilay markii dal iyo dibad la gaarsiiyo reer Hiiraanka maanta nool go'aanka ku xiga ayaan wax ka qori doonaa.Weliba ku seexda howlgalka wajigiisa labaad wadooyin badan oo hada Hiiraan soo gala albaabada ayaa leyskugu dhufanayaa markaas waxii ka danebeya ayaa leys baranayaa.
Weliba wax badan waan u dulmarnay shacabka Soomaaliyeed marka ay arintu noqoto Hiiraan iyo xaqiiqada taalo oo bulsho dhan arimahooda u gaarka ah ma dooneyno in aanu halkaan ku soo qorno laakinse Hiiraan waa looga duceeya Khawaariij iyo beelahii ay wada shaqeysanayeen oo hurdadii ay dadku iska jiifeen ayey ka toosiyeen taasi oo keentay in ay furunta dagaalka iska soo xaadiriyaan.Guusha ugu weyn ee la gaaray waa in shacabkii miyi iyo magaalo dal iyo dibadba ay hada yahiin update.Meelo badan oo dalka Soomaaliya ka mid ah hadalada waa la maldahaa ,laakiinse Hiiraan run ayaa maanta taalo madaxweynaha kumeel gaar ah ee Hiiraan State Cali jeytane waa ka guuleystay Khawaariij iyo xulufadoda shacabkiisa ayaa u hiiliyey weliba magaloyinka waaweyn iyo deegaanada muhiimkaa saacadahii la soo dhaafay ciidamo dhar cad ah ayuu ku daadiyey. Dhinaca kale good job xildhibanada reer Hiiraan ee wajigii kowad ee dagaalkii Khawariita sidaan warbixinteenii midaan ka horeysay sawirada u soo dhignay ka qeyb qaatay hadana shacab kooda ku dareen noqday maanta dal iyo dibad idinka ayaa leydiinka hadlayaa xiligii ugu habooneyd ayaad dadkiina ku dareen noqoteen waan a waxii leydiin doontay oo aad kaka duwanedeyn in aadan kursiga iibsanina ee aad tartan furan u gasheen.hadaan u soo laabano shacabka Somaliyed,Soomaaliyey marka loo eego xogta iyo siraha ay reer Hiiraan hayaan wax badan oo idiinka qarsonaa amaba wadamada deriska iyo caalamka ka qarsoonaa ayaa dhawaan dibada la soo dhigi doonaa yaan la sugi waayin.
2- Koofur Galbeed- hadanse dib u eegno State-ka Koofur Galbeed iyo shacabkooda iyagoo taagerayo hogamiyahooda wajigii koowaad siyaasadahii lala damacsanaa oo dhan wey ku guuleysteen, weliba abaabulkooda iyo sida ay shacabku u garab taagan yahiin ciidamada waxaa ka sheegeyn karo sida aanu xog ogaal ugu nahay qofkii ugu ah,waa dad u muuqda iney isku tashanayaan si weliba mug lehna looga dareemayo magaalooyinka waaweyn ee Stateka Koofur Galbeed.
3- Qodobka 3aad oo isaguna muhiim ah ciidamo aad u qalabeysan oo ka socda wadamada Kenya iyo Ethiopia oo dalka Soomaaliya deris la ah ayaa xaduudaha dalka Soomaaliya ku sugan waxeyna u badan tahay in ay waqti kasta bilaabi karaan howlgalo waaweyn maadaama ay fowdada ka jirta dalka Soomaaliya ay saameyneyso amniga wadamadooda sidaan qoraalkeenii midkaan ka horeeyey ku sheegnay, waana ku kalsoonahay iney wax badan ka bedeli karaan xaalada cakiran ee hada ka jirta dalka Soomaaliya, weliba shacabka ku nool Hiiraan , Koofur galbeed iyo kuwa Gedo waxaan leenahay hala soo dhaweeyo ciidamadaas meeshii ay doonaan Khawaariij ha kula dagaalaano.
inagoo joogta howlgalkooda idiinku soo gudbin doono.war helaa talo hela.
Fiiro Gaar ah- Yaa maanta dhihi kara shacab Soomaaliyeed oo siyaabo kala duwan loogu dulmay kama tashan karaan aayahooda meeshii ay doonanba dalka waqooyi ilaa Koofur hakaka noolaadaane?, mise ogyahiin Soomaali badan in ay hada reer Hiiraan wax badan oo ay ka ogyahiin Khawaariijta oo aysan Soomaali badan ogeyn ay jiraan?. Sidee masuuliyad dowladeed qof u sheegan karaa isagoo Khawaariij la shaqeysta amaba ku fikir ah?.inaga waxa aanu mediha Soomaalida ee kale kaka duwan nahay ayaa ah qofkii meeshaan iska arka sawirkiisa amaba deegaankii aanu ka hadleyno in aanan lacag ku qaadan kaliyana shacabka la wadaagno hadba xaqiiqada jirta, waan idiinku celineynaa mar kale dhamaan degaanada ay shacabkoodu hada is abaabulayaan amaba isku tashanayo oo dhan waa kuwo siyaabo kala duwan loo dulmay mabeenbaa in caalamkana dhaqaalo looga raadsado magaca Soomaaliya qeyb shacabka Soomaaliyeed oo ay reer Hiiraan ugu horeeyaane Dhismayaashii Khawaarijta ay isla dumiyeen ee ay ku heshiiyeen adiga magaca Khawaariijta ku dumi anigane magac dowladeed iyo mid State ayaan duinida wax kaka cunayaa, ma waxaad moodeen in weligeed lagu sii jirayo?. Ogaada Khawaariijta leydiin sheegayo waa dhawr beelood oo isku tagay kuna heshiiyeen iney shacabka Soomaliyeed, wadamada deriska iyo caalamkana u gashadaan labo shaarti mid dowladeed iyo mid argagixiso.
War hada na soo gaarayna waxuu sheegayaa in duulaan lagu yahay magaalada Laascaanood oo hore xarumahii caafimaadka, kuwii waxbarashada, kuwii ganacsiga, kuwii shacabka, wadooyinkii oo idil loo bur biryey kedib boqolaal kun oo barakacaday iyo dhimashada boqolaal kale.hayeeshe Jamaahiirta SSC ayaaba laga yaaba bey leeyahiin dadka yaqaano dagaaalka iney iyagu xerada Gooja Cade gudaha u galaan maadaan ay dhinackasta ka fadhiyaan.........Ugu danbeyn qofkasta oo Soomaali ah dalku heerka uu marayo yaan maanta lagaaga sheekeyn ee dadkaada iyo dagaankaada u tagsho.
Addis Ababa, Nairobi, 2023-Thursday,June 22,2023- Marka laga hadlayo xaalada geeska Africa siiba siyaasada Soomaaliya waa labo Qeyb Soomaalida 1- Qeyb ka mid ah oo dagaal kula jiraan Argagixisada hanaan dowli ahna degaanadooda ka hirgeliyey.2-Qeyb from dowlad dhexe ilaa state la shaqeysta Khawaariijta, laakinse marka laga hadlayo amniga dalalka Kenya iyo Ethiopia oo dalka Soomaaliya deris la ah waa nagu waajib in aanu markasta u bidhaamino qatarta ka soo muuqata dalka Somaliya.waxaan ku kalsoon nahay in ay dalalka Kenya iyo Ethiopia maanta madax ka yahiin hogamiyaal wanaagsan marka laga hadlayo R/Wasaare Abiy Ahmed iyo madaxweynaha Kenya William Ruto.
Soomaalidu waxey ku maah maahaan deb ninkii ku gubto ayaa dambaskiisa ka carara waxaad tahiin wadamo dalka Soomaaliya deris la ah hadii aad dooneysaan in aad xaqiiqada Soomaaliya iyo waxa ka socda ogaataan halka ay maanta siyaasada Soomaaliya mareyso
Hadii aad u naxeysaan amniga Nairobi iyo Addis Ababa waa naga talo dolwado carbeed ayaa doonayo in ay sirdonkooda keenaan xaduudaha Kenya iyo Ethiopia siiba Gobolada Hiiraan, Gobolka Bakool oo koofur Galbeed ah iyo Gedo.
Tusaale Khawaariijta oo adeegsaneysa masuuliyiin ilaa dowlada dhexe ee Soomaaliya ku jira waxey dagaal siyasaded ku qaadeen shaqsigii kaliya ee dalka Soomaaliya oo dhan dagaalka dhabta ah la galay Khawaariijta si aysan ugu sii gudbin gobolada kale ee dalka iyo weliba wadamada deriska la ah, dhulkiisana ka xoreerey waa Madaxweynaha cusub ee Hiiraan State Cali Jeyte Cismaan, dagaalka lagu qaaday Cali Jeyte waxaa qeyb ka ah dowlado Carbeed oo la doonayo in la keeno xadudaha Kenya iyo Ethiopia waxaana kala shaqeynayo masuuliyiin dowlada dhexe ee Villa Soomaaliya iyo shaqsiyaad ku magacaaban amaba sheeganayo masuuliyad dowlad goboleed. sidii aad amniga dalkiina u sugan laheydeen weliba dowlada Ethiopia waxaan leenahay argagixisada Soomaaliya waxaa hada loo adeegsadaa hadba degaankii dalka Soomaaliya ka mid ah ee amnigooda lagu carqaladeyn karo amaba hadba sidii ay rabashado amni daro loogu fududeynaa khaaariijta uga abuuri lahaayeen xaduudaha Kenya iyo Ethiopia.
sidaasi daraded Hiiraan waxaad kala shaqeysan arimaha aragagixisada Hogamiyaha Hiiraan Cali Jeyte weliba dagaalka uu geli doono maalmaha inagu soo aadan dowlada haatan jirta wey bur buri doontaa shaki la'aan ajaaniibta ku sugan xerada Xalane ee caasimada Somaliya ee Mogdishuna waxey halkaas u joogaan danahoda u gaarka ah xitaa meelahii laga xoreeyey Khawariijta halkii ay gaarsiin lahayeen amaba shacabkii is xoreyey ay garab istaagi laheyeen
dunidu bedelkii hada waxaa gudaha Soomaaliya ka socda in la dhiiregeliyo Khawariijtu sidii ay geeska Africa oo dhan uga dhigi laheyd meel fowdo ah iyadoo dalkii Soomaaliya la geliyey mar xalad aan aheyn midii ay sugayeen shacabka Soomaaliyeed.
Hadaan u soo laabano Gudoomiyaha golaha shacabka Sheikh Aden Madoobe, shacabka ku nool Puntland, Koofur Galbeed,Hiiraan State iyo Gedo waxaan idiin siineynaa talo yar oo kooban.waxaanse ku hormareynaa 1- Gudoomiyaha baarlamaanka waxaan leenahay dalkaan dowladnimadiisa u jihee si ka duwan sida uu hada yahay ogow dagaalka lagu qaaday Cali Jeyte oo Khawaariij dagaal kula jiro,midka ka dhacay Baraawe, kan Garoowe,Kan Ceelbarde iyo kan Laascaanood waxaasi oo dhan waa siyaasad isku xiran waxeyna ku faafi doontaa dalalka Kenya iyo Ethiopia.
Tusaale yar ayaan siineynaa shacabka Soomaaliyeed ama intii daneyneysa arimaha Soomaaliya dagaalkii siyaasadeysnaa ee lagu qaaday Cali Jeyte oo isku diyaarinayo dagaalka khawaariijta wajigiisa labaad waxaa bilaaw iyo dhamaad fashiliyeen shacabka Hiiraan oo siweyn u taageeray gees ka gees Hogaamiyaha Hiiraan Cali Jeyte, ujeedkii laga lahaane waxey aheyd amaba la doonayey in Khawaariij dagaaladii oo dhan looga guuleystay oo bur burtay inta hubkii dowlada loo dhigay meelo leysku ogyahay in mar kale leysku dayo in la soo nooleeyo waxaa iska kaashanayo arinkaas masuuliyiin ilaa heer Gobol, State, dowlad dhexe, belaha la shaqeyto Khawariijta iyo wadamo siyaasad ahaan doonayo in ay mushkilada Soomaaliya gaarsiiyaan ilaa Kenya iyo Ethiopia.
Ugu danbeyn waxaan leenahay madaxweynayaasha Puntland iyo Koofur Galbeed si dhaw ula shaqeeya Hogaamiyaha Hiiraan weliba si aan leex leexad laheyn maanta isku ujeedo ayaad tahiin oo dalkii ayaa la doonayaa in Koofur Galbeedna lagu heysto magac Khawariij iyo mid qabiil, Puntlane waxaa lagula dagalsan yahay waa halkii ay ka bilabatay nidaamka federalka.
Sidoo kale Hogaamiyaha Hiiraan waxaan leenahay howsha aad hada wado ku soco.
Mar kale waxaan leenahay Cali jeyte waan ku faraxsanahay in dal iyo dibad aad heshay tageero weyn yaan laguu seex seexan shacabkii Hiiraan dal iyo dibad ayaad heysataa Khaaariijta weliba hada waxey u kala baxeen qabiil qabiil siyaasada dalka Soomaaliya waa isbedeshay dowlada hada jirtane waxey ku socotaa bur bur dheg jalaq ha u siinin siyasadaha guracan ee ay shaqsiyaad khawariih u adeego iyo wadamada qaarkood ku hayaan dalka Soomaaliya.
Fiiro gaar ah- Waxaan u xaqijineynaa shacabka Soomaaliyeed inuu dagaalkii siyaasadeed ee la doonayey in Khawaariijta mar kale fursad ay dalka Soomaaliya iyo wadamada deriska la ah ku carqaladeyn karaan amaba dib loo soo nooleeyo Khawaariijta ay qeyb ka yahiin madaxda Jabouti iyo Soomaaliya si aad taas u xaqiiqsataane waxaad ogaan doontaan in ay dagaalka siyaasadeed ee lagu qaaday Cali Jeyte ay qeyb ka ahayeen waa taase Xasan Sheikh ha yiraahdo waa in ciidamada ATMIS ee joogaan Hiiraan toos ula shaqeeyaan Cali Jeyte. Sidoo kale m/weynaha Jabouti hadey dhab ka tahay in ay dalka Soomaliya u joogaan ciidamadiisa nabad ilaalin ha la arko isagoo Cali Jeyte la shaqeynayo ma dhaceyso labadan madaxweyne waxey arimaha Somaliya wakiil uga yahin dalal Carabeed dalalkas Carbedna waxey siyasada
Soomaaliya wakiil uga yahiin qaar ka mid ah wadamo kale.
Tusaale- Dagaalka looga soo horjeedo Argagixisada caalamka ee ka socda dunida markii aad eegto dowladaha Ruushka iyo Turkey waxey ISIS ku soo af jareen waqti gaaban,laakinse dalka Soomaaliya dagaalkii argagixisada waxaa hada loo adeegsadaa hadba qabilkii amaba gobolkii dalka Soomaaliya ka mid ah oo dagaal la gala iyo hadba wadamada deriska la ah sidii mushkilada loo gaarsiin lahaa. sida aad sawirkaaan ku aragtaan waa madaxweynaha cusub ee Hiiraan Cali jeyte oo Khawaariijta qofkii soo dilo siinaya 25 kun dolar dalkii Soomaaliyana waxaa joogaan 20 ku ciidamo kor u dhaafayo.
Waxaanse leenahay wadamada Ethiopia iyo Kenya oo amnigooda suganayo la shaqeeya cidkasta oo khawariij la dagaaleyso uguna horeeyo madaxweynaha Hiiraan Cali Jeyte,
madaxweynaha Koofur Galbeed iyo shacabka Gedo amaba gobolada xaduuda la leh labadaas wadan oo muhiim u ah amnigooda.
Waxaan bogaadineyaa in uu maantamar kale ku guuleystay Halgamaa Cali Jeyte inuu labo garab u kala jabiyo Khawaariijtii Hiiraan ku sugneyd oo sida aad qoraalkeenii midkaan ka horeeyey ku soo aragteen loogu maqnaa tirada Khawaariijta aan Hiiraan ka soo jeedin iyo kuwa ka soo jeedo waxaana isbuuca inagu soo aadan isa soo dhiibayo qaar Khawaariijta ka mid ah sidoo kale waxey iyagoo is qiyaanayo Khawariijta iskaka baxeen furimahii meelo ay Hiiraan kaka sugnaayeen xili hore kedib markii ay ogaadeen in uu Halgamaa Cali Jeyte heysto shacabiyadii ugu badneyd ee dal iyo dibad bulshada Hiiraane ay qaadan doonaan magaca Hiiraan State.hayeeshee dalka Soomaaliya waa dal mar kale dowladiisii marka laga hadlayo dhinaca hogaanka uu fashil aan caadi aheyn soo wajahay.
Hada dalka Soomaaliya waxaa loo kala baxay Khawaariij kal kaal iyo federal diid si dalka Soomaaliya iskuku dhax yaaco iyo qeyb dagaal kula jirta Khawaariij dooneysana nidaamka federalka uu dalku qaatay waxaana guuleysan doono kuwa dagaalka kula jira khawariij doonayana nidaamka federalka.Inagu shacabka marnaba uma soo gudbino dhacdooyinka yar yar ee la doonayo in kaliya malinta ay dhacaan oo kaliya lagu soo qoro mediyaha
waxanse hubnaa in uu halgamaa Cali Jeyte taageero xoogan oo dhankastaa ka heysta shacabka Hiiraan dal iyo dibad Soomaalida kalena warkeedaba daa,wadamada deriska iyo caalamka qaarkoodna hadeyba dhab ka aheyd in ay dalka Soomaaliya u joogaan iney argagixiso ka caawiyaan waxaa la arki doonaa dhawaan iyago toos ula shaqeynayo Mr Jeyte.
Waxaan qormadaan dheer oo aanu ugu talo galnay madaxda Kenya iyo Ethiopia oo dalka Soomaaliya deris la ah leenahay Soomaalida horta Khawaariijta la shaqeysto iyo kuwa aan la shaqeysan deganada ay ku nool yahiin kala barta, sidoo kale waxaad kala barataan madaxda Soomaalida imisaa Khawariijta la shaqeysato heer dowlada dhexe, heer state iyo heer gobol.
imisaane degaankooda Khawaariijta hubka u dhigta meelo ay isku ogyahiin.Imisaa dagaal dhab ah kula jiraan khawariijta una soo dirsada dalka Soomaaliya gudiyo xaqiiqo raadin ah eena joojiya in aad wadamadiina ku martigelisaan madax ay shacabka Soomaaliyeed qaarkood ogyahiin sida ay iyaga iyo khawaariij iskula shaqeystaan.
In dalka Soomaaliya siyaasadiisa manta wadamo aan xaduud la laheyn wax laga weydiiyo oo Kenya iyo Ethiopia oo aysan Soomaalidu dal ahaan iyo shacab ahaanba is hureyn iyadoo gudaha Soomaaliya laga abuurayo argagixiso aad iska daawataan aqli maahan dunidu waxey hada mareysaa 2023 xiligii casir jaahiliga waa laga soo gudbay.
Ugu danbeyn waxaan degaanada u dhaw xaduudaha siiba Hiiraan State,Koofur Galbeed
iyo Gedo shacabka ku nool oo ah halka sida rasmigaa loo doonayo in amniga wadamada Ethiopia iyo Kenya laga carqaladeeyo si dhaw ula shaqeeya dalalkaas siyaasad ahaan iyo amni ahaanba soona dhaweeya iney khawaariij meelkasta oo dalka Soomaaliya ka mid ah hadey kula dagalaan. yuusan Soomaali khawaariij dabada ku wato oo degaankiisa inta ka soo fogeeyey doonayo in uu halka aad dalka Soomaaliya ka degan tahay deb ku qabto si uu uga sii gudbo dal kale oo Soomaaliya deris la ah ku marin habaabin.
War Soomaaliyey shacabka beenta ha laga daayo dowlad khawaariij dagaal kula jirto hadey dalka joogto madaxda Villa Soomaaliya Cali Jeyte markii uu Mogdishu tagay albaabada kuwii xilalka qaran huwanaa ee dhinaca kalena khawaariijta la shaqeysaneyey si ka duwan sidey hada ula dhaqmeen ayey u karaameyn lahaayeene.waxne waa xaqiiqo waxne waa been maalmo kooban loogu talo galay,hadii ay qaarkiin ogolaadeen khawaariij dunidana been u sheegaan si ay dhaqaalo uga helaan,waa nagu waajib in aanu wadamada deriska ah intii laga helayo dowlad Soomaaliyeed oo dadka sida Cali Jeyte dadkiisa, dalkiisa,wadamada deriska iyo caalamkana la doonaya nabad laga helayo.
Isagu waxuu dad badan kaka duwan yahay waa qabiir dhinaca ciidanka ah markii uu fahmay waxa lagu hayo Mogdishu iyo halka uu dalku u socdo ayuu Hiiraan dib ugu laabtay markii uu u qalab qaatay dagaalkii wajigiisa labaadne waxey malaayin Soomaali ah ka war heleen Khawaariij ayaa xilkii ka qaaday.Alla maxaa dalka Soomaaliya siiba Mogdishu iyo Jowhar been lagu hayaa, waxaa badan waxaa soo afjari doona kacdoon ay shacabka Hiiraan oo hada dal iyo dibad taageersan Cali Jeyte halkaas ka bilaabaan maxaa yeelay Hiiraan Khawariij wajigii koowaadne waa lagula dagaalay( jabiyey), hadane dagaal wax aan aheyn Hiiraan uma yaalo.
Guntii iyo Gabo Gabadii Soomaaliyey ma laga yaabaa in uu ugu danbeyn Halgamaa Cali Jeyte taageero toos ah ka helo dowlado ay ku jirto Eriteria maadaama uusan madaxweynaha Jabouti jecleyn shacabka ku nool SSC, Puntland, Hiiraan State, Koofur Galbeed iyo kuwa Gedo? maxaa yeelay marnaba ciidamada Jabouti waxey kaliya ku ilaashadaan ganacsi uu gudaha Soomaaliya ku leeyahay madaxweynaha Jabouti waana meesha ay wax badan ka qaldameen oo ciidamadii ay tababareen wadamo dhawr ah lagu bur buriyey kuwona ay hada furumaha ka soo tageen sidaasi daraadeed Ethiopia iyo Kenya howl ayaa sugeysa waa hadey doonayaan iney amnigooda sugtaan xili hore.Soomaaliweyn waxaan leenahay Hiiraan sirtii ugu weyneyd ee Khawaariij iyo beelaha ay la shaqeysta amaba ay wada shaqeystaan oo dhan waa la hayaa wax badan ayaa jidka ku soo jiro, bil xaqiiqo reer Hiiraan sanadkaan Soomaali oo dhan ayey meel uga soo baxeen qofkasta oo Soomaali ah oo Saaxiib ku leh Hiiraan la xariir sida wax badan loo fashiliyey.war helaa talo hela.
Inta aanan u gudagelin M/weynaha kumeel gaarka ah ee Hiiraan State Mr Jeyte oo wafuud siyaasiyiin, qurbajoog iyo ganacsato reer Hiiraan ah oo fulinaya baaqii uu dhawaan u faray dhamaan shacabka Hiiraan dal iyo dibad,isagoona ku soo dhaweeyey wafuudaas qeybta nasiinada ee garoonka diyaaradaha Ugaas Khaliif ee xarunta Hiiraan State ee Baladweyne, hayeeshee waxaan kaka hadleynaa xaaladahii ugu danbeeyey inagoona ku hormareyna Hooyadii Federalka Soomaaliya amaba hadaanu si kale u dhigno dowlada Puntland.
Horta waxaan bogaadineynaa sidii xilkasnimada laheyd ee ay shacabka Puntland dal iyo dibad, laga soo bilaabo masuuliyiinta dowlada Puntland, Salaadiinta deegaanka kuwooda ugu sareeya ilaa waxgaradka qeybahiisa kala duwan, siyaasiyiinta mucaarid iyo muxaafid qurbajoog dhamaantood uga hortageen dhacdadii ku dhacday sida lama filanka ah.kama hadleyno in lagu kala aragti duwanaan karo siyaasada.
Waxaanse bogaadineynaa sida ay u fashilantay qorshe lagu dhax watay arimahii markaasi ka socday ,maxaa yeelay wxaa la doonayey in ugu yarraan dagaalka la gaarsiiyo labo maalmod
kedibna labada dhinac dagaalkooda loo ekeysiiyo dagaal dhax maraya labo qabiil oo reer Puntland ileen waxaa lala dagaalsan yahay waa nidaamka federalka dadkuna ma fahmi karaan oo kaliya waxaa u muuqda inta ay hadba markaasi indhahooda qabato. waana mida inagoo ku kaloon shacabka Puntland oo tusaale u ah heykalka dowladnimada Soomaaliya aanu kaliya qoraal kooban uga qornay maalintii shaleyto aheyd in ay xaaladu degan tahay,
ileen dadka ku nool halkaas ayaanu garaneynaaye.waxaanse aad ula yaabnay masuuliyiintii Mogdishu joogay ee arintaan bilaaw iyo dhamaad qeyb ka ahaa oo hadane ka hadlaya arinta Puntland iyagoo shacabka Soomaaliyeed qaldayo, waana mida aanu u adeegsanay ciwaanka qormadaan ee ku qoran afka qalaad.Halkaas hadii aanu uga baxno Hooyadii Federalka Puntland.
Aan ku jixino State ka labaad ee sidaan horey u sheegnay ku soo xiga Puntland ee Koofur Galbeed oo ay mamulka iyo shacabku wadaan dadaaladii ugu danbeeyey ee ay dhulkooda uga xoreysanayaan Khawaariijta oo aanu sida aad ku aragtaan warbixintaan hoose u kala jabeen labo kooxood hadane waxaa min Baydhabo ilaa Caasimada State ka ee Baraawe ka socda diyaar garoowkii ugu weynaa ee ay shacabku kaalin muuqato ku leeyahiin dhulkoodana ku xoreysanayan.
Ugu danbeyn Hiraan State sida aanu kor ku sheegnay Madaxweynaha kumeel gaarka ah ee Hiiraan State Mudane Cali Jeyte Cismaan oo xarunta Baladweyne ee Hiiraan State ku soo dhaweeyey xildhibaano, siyaasiyiin, waxgarad, qurbajoog iyo ganacsato reer Hiiraan ah iyadoona ay halkaas ku soo dhaweeyeen ciidamada darawiishta Hiiraan State iyo kuwa qalabka sida,kedibna loo soo galbiyey qolka nasiinada ee garoonka diyaaradaha iyadoo uu ka babanayey calanka Hiiran State oo sida aad ku aragtaan muuqaalka kore xiliga u jeedinayey qudbada soo dhaweynta m/weynaha Hiiraan State Halgamaa Cali Jeyte Cismaan Khawaariij
iyo inta nidaamka federalka inuu dalka Soomaaliya ka hanaqaado diidanaan jiray waxeysan fileyn ayaa uga soo baxay Hiiraan.
Tusaale (Taabo Kalkaan- Click Here) muuqalkaan min Baladweyne ilaa cirifka ugu danbeeya ee Hiiraan waxey shacabku wataan calanka Hiiraan State,sidoo kale Soomaalida been ayey isku sheegaan badankood marka laga soo tago dumarka reer Hiiraan ee xikmada ay ku baraanburayaan waxaad eegtaan qoryaha garabkooda ku jira dhawr maalmood ka hor markii ay Khawaariijta ku soo qaadeen dagaalka siyaasadeed Mr Jeyte ee ay dhaheen waxaanu ka qaadnay xilkii Hiiraan ma oolin waxey ka mid yahiin boqolaal qoryo cusub oo ay shacabku 48 saac gudahood ku iibsadeen shaleyto ilaa maantana ciidamada daraawiishta Hiraan State ( Macawisleyda) waxey cabeysaneyeen qoryaha siliska leh iyo kuwa waaweyn,kedib markii hub iyo risaas aan caadi aheyn loo geeyey,Ogaada waxkasta oo uu qof iska dhaho waxaa ka run ah ficilada hada socda.
La xariir Hiiraan Waxa uu Halgamaa Cali Jeyte ku sameeyey 24tii saac ee inadhaaftay Khawaariij isagoo aan hal xabo ku ridin, waxuu yiri kaliya hala soo ogaado inta ka yimaadeen meelo Hiiraan ka baxsan, waad ogtahiin sow maahan wajigii koowaad dagalkii Khawaariijta waxuu markii hore inuu laayo ku bilaabay Khawaariijtii Hiiraan ka soo jeeday weliba 120 kii Khawaariij ahaa ee ugu horeyey ee dhulka Hiiraan lagu dilo looguna aaray dumarkii,caruurtii iyo waxgaradkii badnaa ee siyaabaha kala duwan lagu xasuuqay Hiiraan ee weliba loo bartilmaameedsaday qaabka qabiil,markuu ku laayey 3dii dagaal ee ugu horeeyey kahwaariijti reer Hiiraanka ahaa waxii ka danbeyey dagaaladii kale oo dhan markii ay ogaadeen inuu qoysaskooda ka dhigi doono wax uu dilo iyo wax Hiiraan iskaka baxo waxey dhaheen waan kula shaqeyneynaa kedibna Khawaariijtii Hiiraan ka soo jeeday waxey kaalin muuqato ku lahayeen guulahii la gaaray oo dhan dhinaca macluumaadka weliba dhaliyaradii Khawaariijta Hiiraan qaarkood kacdoonkii shacabka ayey toos ugu biireen markii uu dagaalku dhamadayna waa la xiray oo weliba waxey dhaheen intii shacabku nagu dili lahaa shaaracyada xabsigaa inoo roon.
Ama ha laga naxo ama ha leyska dhaafo laga soo bilaabo degmada Tiyeegloow oo ka tirsan gobolka Bakool ee Stateka Koofur Galbeed ilaa degmada Mahadaay halka uu Hiiraan xaduuda kala leeyahay amaba hadaan si kale u dhigno Hiiraan oo dhan Khawariij iyo garabka dowlada Mogdishu ka tirsan ee ay wada shaqeystaan shaatigey doonaan Soomalida ah u gashtaano madaxweynaha cusub ee kumeel gaarka,shacabka Hiiraan iyo iyagu islama joogi doonaan labo wado ayey kala qaadeen.
Fiir Gaar ah- Si uusan qoraalku inoola dheeraan wararkeenii SSC Khatumo iyo Gedo oo ka mid ah deeganada ay shacabkoodu doonayaan nidaamka federalka,Axmed Madoobe maadaama uu ku biiray Dadka aan dooneyn nidaamka federalka kaliyana uu ku qanacsan yahay magaalada Ksimaayo oo kaliya,iyadoo aysan hada xumaan naga aheyn isaga waa lala gediyey siyaasadii Soomaaliya oo siyasadiisu ma dhaafsiisna danahiisa shaqsigaa. dhinaca gobolka Gedo tan iyo markii uu halkaas gaaray Col Bare Hiiraale waxaa laga dareemayaa isbedel xoogan oo dadku meeshii uu tagoba waxey tagaan iyagoo hubkooda wata.waxii la doono waa leyskugu sheegi karaa Mogdishu laakinse fowdadaan dalka laga bilaabay ee ilaa gees ka gees colaada laga hurinayo iyadoo shacabka magac dowaldeed iyo mid khawaariij loo gashanayo hada kedib siima socon doonto ninkasta gurigiisa iyo deegaankiisa dadkii u dhiman lahaa hada ka horna u dhiman jiray aya hada u tashanayo mid koofurta Soomaaliya ilaa gobolada waqooyi dadku hada kedib waa soo jeedaan,meelkasta inta aanu shacabka Hiiraan State iyo kuwa Koofur Galbeed ka qornay dhinaca abaabulka waa iskaka mid.
qudbada madaxwynaha cusub ee Hiiraan state Mr Jeyte qeybta ugu danbeysa ee uu kaka hadlayo Ambiyadii iyo Boqoradii dunidan soo maamulay kaliya qofkasta oo Soomaali ah ha u qaato Home work waxa uu ula jeedo KHwaarij amaba qabiilkii wax iskuhayo Hiiraan halka ay dalka Soomaaliya kaka taalo waa la garanaaya kuwa 30 kii sano ee ina dhaaftay laga joogi waayey ee shaatiyada badnaa degaano hada gacantiina ku jiro yeysan gacantiina ka bixin dadku markii ay qiyaali ku soo jireen mudo runta ilaa la taabsiiyo ma xishoodaan.qofkasta oo Soomaali ah oo aaminsan inuu dalku qaatay nidaam federal ah welcome Hiiraan State.manta intaan ha inoo joogto.
War Deg Deg ah- Tuesday, June 20,2023-Khawaariijta oo labo garab u kala jabay kedib markii ay dhamaanba iskaka baxeen kuwoodii ka soo jeeday deeganada Koofur Galbeed
(Digil iyo Mirifle) kuwaasi oo shacabkooda u furaya wadooyinkii horey looga xiray.Arinta ugu weyn ee leysku qabtay ayaa aheyd markii ay 3daan nin ee aad sawiradoda aragtan ay bilaben in ay dadka weydiyaan qabiilkooda kuna bartilmaameedsadaan qaab qabiil, kedibna waxaa arintii ka xanaaqay Khawariijtii kale ee aan ku qabiilka aheyn kuwan.warar 90% leysku haleyn karo ayaa shegayo in ay qorsheynayaan garab ka mid ah Khawaariijta amaba argagixisada in ay maalmaha inagu soo aadan hadlaan oo ay bixiyaan siro aad u badan sida.Garabkaan ka go'ay ayaa wacad ku maray in ay xitaa sheeki donan halka ay ka helaan hubka lagu gumaado shacabka Soomaaliyeed iyo wax ka dhax jira gudhaha khawaariijta. Ogow weliba kama hadleyno shiradaha laga xiri doono deganada ay shacabkodu dagaalka kula jiraan khawariijta iyo qsaaraha soo gaari doona shirkadahaas baaxada ay la ekaan doonaan.weliba ilaa 4 gobol oo aanu shacabka magacadooda la wadaagi karno waan hubnaa.Waad ogtahiin sow mahan Soomaalida oo lagu bartilmaameedsado qabiil guul darada ay leetahay iyo sirta banaanka la soo dhigi doono?.War helaa talo hela.
Fiiro Gaar ah- Khawaariijta tan iyo markii uu bilawday wajigii 1aad ee dagaalka waxey weligood ku haminayeen iney mar uun tagaan xaduuda Hiiraan, Bakool iyo Gedo la leeyahiin wadamada Ethiopia iyo Kenya halkaasina ka carqaladeeyaan amiga dowladaha Soomaaliya deriska la ah, maxaa yeelay dagaalka ay Khawariijtu ka wadeen bilahii ugu danbeyey dalka Soomaaliya waxey dhamantood ahaayeen kuwo siyaasadeed oo loogu adeegayey dowlado dhawr ah. Bil xaqiiqo Khawariij waa fashilmeen waxeysa fashilkooda malaayiin Soomaali ah ka fa'idi doonaan in ay ugu danbeyn garab ka mid ah iyaga ay runta sheegi doonaan intey shacabka soo hor istaagaan waa shaki la'an arintaas in ay dhici doonto,waxeysa su'aal ka taagan tahay kedib geerida kumanaan shacabka Soomaliyeed ah dowladaha ay Khawaariijtu ugu danbeyn sheegi doonaan iney garab militeri iyo mid dhaqaalo ka heli jireen ,sida ay dowladahaas bulshada Soomaaliyeed mar danbe u aamini doonaan qeyraadkasta oo ay dalkooda ka doonayaan?..........
Wararka ugu waaweyn Soomaliya- Inta aanan gudagelin muhiimada qormadeena oo ku wajahan baarlaanka Soomaaliyaoo bacdul ciid dalka gelin doona isbedelo waaweyn qormo aad u xiiso badana aanu ka soo diyaarindoonohadane waxaan horta ku hormareynaa 1- Xaalada Puntland hooyadii federalka Soomaaliya oo degan iyo baarlamanka oo ansaxiyey in la furo dastuurka una codeeyeen. waxaana gacanta u tagay oo ogolaaday amaba u codeeyeen dhamantood marka laga reebo xal xildhibaan.Sidoo kale waxaa hada socda waan waan lagu qaboojinayo xaalada magaalada oo ah magalooyinka ugu amniga badan dalka Soomaaliya.
Dhawaan ayey aheyd markii ay shacabku u dareereen doorasho qof iyo cod ah taasi oo lagu guuleystay aadna loogu amaanay masuuliyiinta iyo shacabka Puntland oo dhan sidii wanaagsaneyd ee ay doorashadaas ku dhacday halkaasi waxaa ka soo muuqda dimoquraadiyad ku dayasho mudan.
Political in Somalia-Monday, June 19,2023-Xaalada Soomaaliya QM, Koofur Galbeed,
Dowlada Puntland (Puntland Waa hooyada Federalka iyada in loo qoro dowlada Puntland waaye), Gedo Jubalandta loo dhan tahay, SSC Khatumo, Hiiraan State iyo dalka intiisa kale-Madaama aanu shacabka markasta u soo gudbino wararka xaqiiqada ku dhisan ee markaasi ka jira dalka Soomaaliya iyo dhamaan fashilkii siyasaded ee dhacay bilahii, isbuucyadii
amaba hadaan si kale u dhigno maalmahii ugu danbeyey inagona ku hormareyna Hiiraan State iyo shirar badan oo dal iyo dibad ka dhacay.
Waxa laga yaabaa Soomaali badan in aan xaqiiqada ka jirta dalka Soomaaliya si wanaagsan loogu sheegin maxaa yeelay dalkaan waxaa mudo 30 sano ah siiba waxii ka danbeeyey burburkii ku nolaa qiyaali siyasadeed qeyb Soomaalida ka mid ah,kedibna qiyaaligii moodeen nolosha rasmigaa ee lagula noolaan karo shacabka kuwooda Khawaariijta kula jiran dagalka amaba markasta dhihi jiray armaa sanadkan la helaa dowlad Soomaaliyeed iyo Soomaali badan oo iyagu dalkaan lagu joogi jiray dulqaadkooda,hayeeshee hada kedib aysan taas ka dhici doonin meelo badan oo dalkaan ka mid ah.
Waxaanse ku hormareynaa halka ay kala maryaan m/weynaha kumeel gaarka ah ee Hiiraan State mudane Cali Jeyte Cismaan iyo Khawaariijta Soomaaliya ee dhaheen waxaanu ka qaadnay waxa ay ugu yeereen xil. qeybtaan si ay malaayin Soomaali ah u fahmaan waxaan uga dhigeynaa amaba ugu qoreynaa far gaduudan. (Khawaariij caawa waxey dhaheen hadii aan ognahay inuu Halgamaa Cali Jeyte shacabiyadan intaan la ek Hiraan, Soomaali oo dhan iyo weliba caalamka ka heysto waxaanu mar kale garaacnay albaab qaldan), Khawaariij marka ay sidaas leeyahiin iskama dhahayaan wey ogyahiin hada waxey ku soo aruureen 3 qabiil kaliya oo iskama dhahayaan oo weliba shirkado dhawr ah oo kuwa wx daabaco ah ayaa doonayo in ay Halgamaa Cali Jeyte bookiisa ka hadlaya kacdoonkii looga soo horjeeday Khawaariijta ee ka curtay Hiiraan kuna bilaawday xasuuqii ay Khawaariijtu u geeysteen dumarkii iyo caruurtii doonayaan in ay iyagu noqdaan kuwa xogtaas soo aruuriya kedibna daabacaan. maxaa yeelay Mr Jeyte kooxdaan tariikh ayuu ku dhigay xitaa haduu caawa si caadi ah u geeriyoodo wuu u qabaa.
1- Waxuu ahaa qofkii ugu horeeyey ee madaxooda sidii ari suuqa la geenay ku bixiya lacag Soomaali oo dhana u soo bandhigay.2-Waxuu ahaa ninka ilaa 16 dagaal ku jabiyey dagaalkas tana safka hore ku jiray,maadama ay ku socdeen dulmi Khawaariijtu ayna xasuuqeen dumar iyo caruur dagaalkaas oo marka laga soo tago kacdoonkii shacabka Hiiraan ay Soomaali oo dhan siweyn uga qeyb qaateen.3- Marka waxaasi oo dhan laga soo tago waxuu ahaa shaqsigii ugu horeeyey ee bulshadii uu hogaminayey ku yiraahdo waxaan araga/foosha xun ee wasaqda badan diin ma yaqaanane gaajada gaajadu dhashay meelkasta oo Hiiraan ka mid ah waa in lagu dilaa,kedibna waxaa dagaalkii si toos ah u galay shacabka, weliba hada caawa halka ay arintu joogto dadku 20 jeer wey ka awood badan yahiin weyna ka muuraal iyo abaabul wanaagsan yahiin marka loo eego 11kii bilood ee uu dagaalka tooskaa ee looga soo horjeedo Khawaariijta ka socday Hiiraan.
Waxaa kale oo ay ogaadeen/dareemen in ay reer Hiiraan oo ciidamada ugu badan ee xooga dalka Soomaaliya ee sida qaldan loo adeegsado ay iyagu yahiin kana soo jeedaan Hiiraan ( Xawaadle) hadii leysku fahmi waayo dowladnimada dhawaan laga soo saarayo gebigood Hiiraana ku soo wada xaroonayaan,marka hadii ciidamadaas ay la soo baxaan reer Hiiraan weyba dhaceysaaye mar hadii dowladnimadii iyo ficiladii ay dalka ku hayeen Khawariijta iyo dhawr belood la kala saari waayey, sidaasi daraadeed waxey Khawaariij iyo beelaha ay wada shaqeystaan ogyahiin oo weliba shaki la'aan ah in halka ay iska galaan xaduuda uu Hiiraan State la leeyahay gobolada Sh/hoose, Bay iyo Bakool oo dhamaantood ka tirsan Stateka Koofur Galbeed Somaliya in albaabkaas la soo xirayo,weliba haku bishaareystaano shacabka Koofur Galbeed maalinta ciidamada reer Hiiraan ugu jiraan dowlada lagala soo baxo hada waxa dalka ka socda waa iska ruwayade,markaas waxii ka danbeeya ayaan wax ka qoreynaa siyaasada Soomaaliya.
Qofkasta oo Soomaali ah oo aqliga u saaxiib ah ha isweydiiyo kalsoonida shirkii jaraa'id ee uu caasimada Hiiraan State ee Baladweyne ku qabtay madaxweynaha kumeel gaarka ah ee Hiiraan State Halgamaa Cali Jeyte oo weliba ku hadlaya hadal miisaaman dib u daawo. kama
hadleyno ciidamada darawiishta Hiiraan State ee ( Macawisleyda) ee is diiwaan geliyey saacadahii ugu danbeeyey ee cusub iyo sida gees ka gees Halgamaa Cali Jeyte looga jecel yahay Hiiraan iyo go'aankii geesinimada lahaa ee uu Soomaliweyn iyo caalamka ku tusiyey in Khawaariij iyo beelaha ay wada shaqeystaan dhulka lagu jiidi karo, dushooda lagu ciyaari karo Wilisaqo,sidaasi daraadeed ma idiinla tahay Mahad Karataay iyo Kabo Kudukade oo hubkii dowlada qaab qabiil loogu dhigay Galgaduud iyo Sh/dhexe hadana ay ka kala tageen Khawaariijtii ka soo jeeday beelaha kale ee Soomaaliyeed dhaliyaradii laga qalday in ay Cali Jeyte wax uga qaadi karaan dad iyaga u shaqeya oo mediyaha ka hadla iyo waraaq ay soo qoraan?.War ragaas dhaawacii ku soo gufsaday furumaha dagaalka iyo dumar iyo caruur musaafur ah iyo arday la dilo wax aan aheyn ma hayaan oo waxa lagu naas nuujiyaa hubka ay caalamku siiyaan Soomaaliya.
War dunidan waxaa lagu joogaa kalsooni ama waa leyskaka tagaa wax khawaariij la yiraahdo ma jiraan waa isla koox ku wada shaqeystaan magac dowladeed oo caalamka sidaas wax uga helaan iyo kuwo magacaan Khawaariijta sidii maafiyadii ugu shaqeystan sida ay dadka ugu dhacaan,laakinse waxaan qireynaa Khawaariij magac iyo maamuus aad u weyn ayey gaarsiiyeen Halgamaa Cali Jeyte, weliba caawa waa naxeen markii ay shirweyn dal iyo dibad galeen uuna guul ugu soo dhamaaday bulshada Hiiraan,Hadalkiina waxuu ku soo dhamaaday Cali Jeyte hadii uu xil u hayey Khawaariij amaba uu ku nool yahay meel ay ka taliso Khawaariij caawa Hiiraan waxaa maamulaan shacabkii ay horey u xasuuqeen kuwii ka soo haray iyo rag iyo dumar dhulkooda iyo degaankooda ku kalsoon kuwaasi oo uu horkacayo madaxweynaha kumeel gaarka ah ee Hiiraan State Mr Jeyte. waan bogaadineynaa dhamaan qeybaha kala duwan ee bulshada Hiiraan sida ay hada danahooda u garteen.
Weliba waxaan Soomaliweyn u xaqiijineynaa shaqsiyaad maanta ka soo muuqday mediyaha qaarkood oo Mogdishu joogay ileen meesha mushkilad adalka oo dhan lag aababaulo waa Mogdishee in ay isla daqiiqad kedib Hiiraan la xariireen oo ay yiraahdeen dhismaha Hiiraan State iyo shirweyanaha uu ku dhawaaqay Halgamaa Cali Jeyte iyo waxgaradka waanu taagersan nahay.marka maalayin Soomaali ah mediyaha lacagta lagu kala qaato waxa laga sheego iyo xaqiiqada Hiiraan,Koofur Galbeed,SSC iyo Gedo taalo waa in ay u kala cadadaano dadka aan xog ogaalka u aheyn waxa ka socda guidaha Soomaaliya.
Isbuuc ka hor waxaan idiin dhahnay siyaasadii Jubaland waa lala gediyey Axmed Madoobe oo gobolka Gedo dal iyo dibad ayaa leyskaka imaanoohayaa,caawa la xariir kooxda joogta Villada xagey ka baxeen maamulkii la yiri waa la magacaabay, kaliya markoodii horeba fowdo dhawr malmood soconeyso ayaa loogu talo galay oo hada dowladii mushkilada gobolka Gedo qeybta ka aheyd ee dhexe ayaa hada gadaal uga degtay Gedona waxaa loo balansan yahay in ay shacabku iyagoo aayahooda iyo rabitaankooda ka hadlaya iney halkaas ku qabsadaan shirweynaha uu iclaamiyey Ugaas Maxamed yacni dib u heshiisiin si loo dhiso Jubland loo wada dhan yahay, Aqligii hore ee ahaa waxaan joogeynaa kaliya magaalada Kismaayo waxbo ikama gelin Gedo iyo J/dhexe oo magac ahaan kaliya ayaan dunida uga cunayaa dhaqaalo waa shaqeyn waayey in uu dhiig badan daato ayaa ka horeysa hada kedib in degaan dalka Soomaaliya ka mid ah shacabkooda inta leysku soo baheysto waxii la doono laga sameeyo.
SSC Khaatumo shacabkooda waa guuleysteen oo hada Gobolka Sool oo dhan iyagaa ka taagteen calankii Stateka Khaatumo iyo midka Soomaaliya waxeyna u fadhiyaan danaha shacabkooda Muuse Biixi halkaas boos uguma banaana waase macquul inuu kaliya maalinba hal fariin ka soo diro Hargeysa, isagu wuu ogyahay SSC in aysan hada hoostagin Soomaaliland siyaasadii dibada iyo tii gudahane looga guuleystay waxuuse wax badan u qaribayaa inuusan dooneyn inuu qabto doorasho oo dhulka SSC waxuu ka joogaa Gooja Cade oo kaliya.
Koofur Galbeed iyada caasimada Stateka ee Baraawe ayaa weerar qaawan lagu qaaday meeshaasne ma huri doonto dagaal saf balaaran ah Soomaali oo dhana waxey garab taagan yahiin shacabka iyo State-ka KG, waana meesha lagu soo bandhigi doono amaba lagu furan doono hubkii dhawaan Khawaariijta loo gacan geliyey dunidana halkaas ka daawan doonto wadankii laga keenayna loo raacan doono hadba inta ku dhimata,shacabka Koofur Galbedna iyagoo mamaulkooda taageerayo deegaankoodana si sharaf leh u difaacanayo sida kuwa Hiiraan iyo SSC ayey siweyn isku abaabuleen.
Ogaada deeganadaan aanu aad uga hadalnay bilahii la soo dhaafay waa kuwa ladoonayey in wadamada deriska ah amnigooda laga carqaladeeyo iyadoo siyaabo kala duwan bulshada loo qaldayo weliba shacabka Hiiraan waxey leeyahiin amaba hada bilaabeen dood ah inta laga helayo dowlad Soomali oo dhan u adeegi karta ciidamada reer Hiiraan ha laga soo saaro halkaas iyo bal hala sugo, doodaha noocaan ah waxaa bilabi kara kaliya oo wleib ak adhabeyn kara reer Hiiraan oo hadaba markii dagalkii khawaariijta Hiiraan ka bilaawday wiilkasta iyo geberkasta oo ciidamada qeybahooda kala duwan ku jireen wey ka soo tageen oo Hiiraan ayey ka dagaalamayeen xitaa iyadoo mushaarkii laga jartay qaarkood oo dadkoda ayey la dhinteen.yacni dowladan waa lagu kala tagoo haaya sida muuqata hadaan dalkan loo helin barlamaan daba qabta halka ay hada wax marayaan.
Puntland Hooyadii dalka waxey dhigtay taariikh aan horey loo arag doorasho qof iyo cod ah waxaana lagu wadaa amaba ay u badan tahay in xitaa mida madaxweynaha ay ka qeyb qataan shacabka Puntland oo dhan, madaxda, cuqaasha, siyaasiyiinta mucaarad iyo muxaafid wey ogyahiin sharaftii uga soo hoyatay doorashadii qof iyo codka aheyd iyadoona 3dii degmo ee haray lagu wado in doorashadooda la qabto,halkaasi mar aanu u guur galnay waxaa yaalo ismaqal iyo kala danbeyn marka loo eego dalka intiisa kale waana bogadineyna dadkaas Soomaaliyeed ee tusaalaha wanaagsan u ah Soomaali inteeda kale.
UnIted Nations-Ugu danbeyn Qaramada Midoobay, waxaan la yaabnay wakiilkasta oo ka socda Qaramada Midoobay markuu dalka Soomaaliya yimaado ma waxuu u yaqaanaa Soomaaliya kaliya dhawr magaalo,weligood ma boqdaan Hiiraan, SSC, Gedo oo shacabkoda mashaariicdii loogu talo galay ee lagu keeno magaca Soomaaliya waxaa loogu dhiibi jiray deegano ay dadkooda waxbo ka dhaxeyn heshiisna aheyn siyaasad ahaan.
Tusaale SSC waxaa 15 sano waxkasta loogu dhiibi jiray Soomaaliland wax la siiyo iska daaye waxaa bilkasta laga dili jiray hal doorka ilaa ay ka dhiidhiyaan dulmigii faraha badnaa ee ay ku wayeen dad badan.
Hiiraan oo ka mid ahaa Goboladii Soomaaliya ugu facaweynaa waxaa dagaal kula jiray dowlada Mogdishu fadhisa waxaana waxkasta oo loogu talo galay ahaayeen kuwo aan soo gaarin.gobolka Gedona waala mid,sabata yaa garanaya?. Time will tell.
Newly Hiiraan State interim president HE Ali jeyte Osman.Madaxweynaha Kumeel gaarka ah ee Dowlad Goboleedka Hiiraan ee Soomaaliya Mudane Cali Jeyte CIsmaan,City of B/weyne,Hiiraan State of Somalia Sunday, June 18,2023
Baladweyne, Hiiraan State of Somalia,2023-Newly Hiiraan State interim president Ali jeyte said "We will now focus on the establishment of the independent Hiiraan State administration, dealing with intellectuals other community leaders," After serious press conference held in City of Beledweyne on Sunday,which is the capital of Hiran State.
While Mr Jeyte also declared an immediate ban on anyone who was associated with the (terrorist supporters Hirshabelle) from entering Hiiraan. The ban, he declared, will be enforced on both land and air, with strict measures taken against those defying the order.
no longer terrorist and their supporters in Hiiraan State ,this is just beginning.Well done.
Fiiro Gaar ah-Khawaariij iyo Beelahii ay wada shaqeysaneyeen maxaa siyaasada Hiiraan ka raacay intey lahaayeen xaduuda Hiiraan, Bakool iyo Gedo ayaan geyneynaa wadan Carabeed .......waxa hada socda waa bilaaw.yeysan ku seegin Hadii aad maqashaan baabuur amaba
Diyaarad Mogdishu ka timid amaba yimid oo ay gubeen Ciidamada darawiishta Hiraan State ( Macawisley) amaba mid kale oo ku yimid wadada dheer ee ka timaada dhinaca waqooyi wiilashii talaabadaas qaadi lahaa waa diyaar Soomaalidu sow horey uma dhihin geesi labo maahan awal waa leysku dhax dhuuman jiray hada waa la kala baxayaa maadaama uu dalku dhawaan yeelan doono hogaan iyo dowlad cusub oo ay dowladii hada jirtay beelahii hogaminayey ay ku soo baxeen fowdiisteyaal ay wada shaqeystaan Khawariijta. Hayeeshee shirarkii ugu danbeeyey oo dhan la soco wararkeena danbe.
Madaxweynaha kumeel gaar ah ee Hiiraan State Halgama Cali Jeyte oo taageerada dal iyo dibadba joogto u helaya Daawsho Wacan Xildhibanada Hiiraan mar waad qosleysaa heerka waxa ay ka hadlayaan ay ka muuqato qeyrul masuuliyad daro,mar waxaad ogaaneysaa heerka ay mooryaantu aqoontoda la ek tahay, mar waxaad ogaaneysaa in aysan dadka qaar mudneyn in mediyaha looga jawaabo, laakinse muuqaalkan waxaan aad ugu qosolnay (Hirshabele Waa Prank man aahan mamaul jira),Waxaan maqli jirnay Geedaha qaar aan la cunin ayaa jira Daawasho Wacan.walee reer Hiiraan waa gob ay ku xariirtay 30 kii sano ee ina dhaftay gun bilaa damiir ah.
Newly Hiiraan State interim president HE Ali jeyte Osman.Madaxweynaha Kumeel gaarka ah ee Dowlad Goboleedka Hiiraan ee Soomaaliya Mudane Cali
Jeyte CIsmaan,City of Baladweyne, Sunday, June 18,2023
Breaking News-Terrorist in Somalia vs The People of Hiran State of Somalia-Guul iyo
gobanimo bulshoweynta Hiiraan meelkasta oo ay dunida ka joogaan Waxaan marka hore bogaadineynaa geesiyaashii naftooda u huray difaaca Hiiraan ee dagaalka adag la galay Khawaariijtii. Waxaan sidoo ka bogadineynaa dhaaman halganka uu hormuudka u ahaa una yahay maanta madaxweynaha Kumeel gaar ah ee Hiiraan State Mudane Cali Jeyte Cismaan.
Waxaan sidoo kale bogaadineynaa Geesigii weynaa ee taariikhda galay ee reer Hiiraan AUN Nabadoon Cilmi Hagar Guure. Waxan sidoo kale bogadineyna sida ay Shacabka Hiiran iskaka diideen iney qeyb ka noqdaan duulaanka qabyaaladeysan ee lagu qaaday State-ka Koofur Galbeed. hayeeshee marka waxaasi oo dhan laga soo tago.
Mahadkarataay, Kabokuduke iyo Axmed Diiriye ayaa Cali Jeyte xilka ka qaaday.how is that sound kkkkkkkk.walee rag isma yaqaano.Hayeeshee hadaan nuxurka Qormadaan u soo laabano Bal horta soo daawo Muuqaalkan oo aanu ugu talo galnay shacabka Koofur Galbeed oo hada ku jiraan dagaal la doonayo in lagu qaato dhulkooda si fiican bal muuqaalkan gebedha ka hadleysa ee dada ay jirto hoos meesha ay ku qoran tahay Watch Video,
kalsoonida ka muuqata meesha ay joogo oo ay ka dagaalameyso oo ah halkii lagu dilay nabadoonkeeda markii aad daawataan muqaalkaas kedib ma idinla tahay in Cali Jeyte Khawaariij xil ka qaadi karto amaba ay Hiiraan xil u soo magacaabi karaan?. Inagu kama hadleyno qiyaaliga siyaasadeed ee lagu hayo meelo badan oo dalka ka mid ah oo kaliya malmo kooban kaliya la sameyo fowdo soocneyso waqtiu gaaban waxan ka hadleynaa mustaqbalka umadeed, waxaanu ka hadleynmaa waaqiciga yaalo Hiiraan oo hadiiba Khawaariij iyo kuwa ay wada shqeystaan waxey doonaan Hiiraan ka sameyn karaan maxey ku dhinteen ragii iyo dumarkii geesiyaasha ahaa ee dhulkan ka tagay?.
Khawaariijta joogta Sh/dhexe ama iyagu Malaayiin dolar ha isa siiyaano ama haka tagaano HIiraan dadkeedu waa tashadeen dhulkoodana iyagaa hadii magac qabiil lagu soo weerarona mar hore ayey ugu tashadeen,Khawaariijne waaba kuwa hada loo sameystay Hiiraan State markii hore shacabku ma heysan maamul ay iyagu ku dhawaqdeen oo ay dhulkooda ku difaacdaan,hadase waan bogaadineyanaa Hiiraan State of Somalia.
Fiiro Gaar ah- Cali Jeyte iyo shacabka Hiiraan midbaan leenahay yaan mar danbe shacabka Hiraan lagu hogaamin qiyaaliga siyaasadeed ee dalka yaalo,siyaasadana u kala qaada mida gudaha Hiran ee bulshada lagu mamulayo iyo tan herka bariga Africa iyo mida caalamkaba.
Cali Jeytow adigoo hormuud u ahaa dagaalkii Khawaariijta hadii abaalkud lagaaga dhigay in Khawaariijtii aad la dagaaleysay dhahaan xilkii ayaanka qaadnay oo aad waxaas dhageysato hada kedib school u aad siyaasada adiga iyo kuwa Hiiraan horey u soo lugooyey oo meel aysan mudneyn geeyeen magaceeda,ma garaneysaan micnaha siyaasade. ahdii kale hada meesha ay arintu joogto si aysan u noqon mid micno daro ah halgankii Hiiraan lagu xoreeyey ee ay ka naxeen ( Kahwaariijta kuwooda taageera)ee ay boqolaalka rag iyo dumarkaa ku dhinteen Khawaariijtana looga dilay labada Kun oo qof State ka cusub ee Hiiraan State hada si kumeel gaar ah adiga iyo mamaulka hada ka jira ugu noqda hogankii sidaad markii aad Mogdishu ka soo laabatay sheegtayna shirkii aad ugu baaqday bulshada Hiiraan iskugu yeer waxgaradka,laakinse hada in aad ku dhawaaqdaaan State ka cusub waan bogaadineynaa.
mar kale waxaan leenahay shacabka Soomaaliyeed dalkan Soomaaliya la yiraahdo beelo Soomaaliyeed iyo Khawaariijta oo wada shaqeysta ayaa been been ugu nolaan jiray hadase xaqiiqada ayaa loo tagayaa bal isweydii gebedhaas yar ee mustaq balkeeda u deysay difaaca Hiiraan ee weliba dagaalka markii ay galeysay ku gashay Toorey, Kolxob, Mindi amaba Bilaabe hadba sidaad u taqaano ee maanta ku hubeysan hubkii ay Khawariij ka qabsatay ma kula tahay in dib danbe loo gumeysan karo ee ay meel u fadhiso Khaaariij iyo xulufadooda shaatiyada kala duwan doonayo iney ku qabsadaan Hiiraan?.waxne waa wax aan mediyaha dhaafsiisneyn waxne waa xaqiiqo Viva HIiraan State of Somalia.Warka kuwooda ugu xiisaha badan waa inoo soo socdaan fashilka siyaasadeed heerka uu dalku marayo.
Wararka kuwoioida ugu waaweyn maanta Gobolka Gedo-Sabti, June 17,2023-Wasiirka Amniga oo dadkiisa ku dareen noqday sheegayna xalka kaliya ee maanta lagu xalin karo Jubaland inuu yahay Axmed Madoobe oo meesha dhaafo,Baxo amaba hadaanu si kale u dhigno aan meesha sii joogin.hayeeshee waxii ka danbeeyey dilkii qorsheysnaa ee la doonayey in lagu qaarajiyo Duubka dhaqanka ugu sareeya Gedo Ugaas Maxamed oo ay gurigiisa ku boqdeen saraakiisha laamaha amniga ee gobolka Gedo ku sugan sida kuwa ciidanka Xooga dalka iyo kuwa ATMIS sida aad ku aragtaan sawirkaan,hadane nuxurka qormadeena si degan u aqri.
Inkasta oo aanu shacabka xili hore u sheegnay inuusan Kismaayo sii joogi doonin M/weyne Madoobe weliba waxaan shacabka si waadax ah ugu sheegnay in Amxed Madoobe wax badan soo xariiftamay weliba sanado aad u badan isagoo iska soo taagnaa mudo ka badan 10 sano ( CALASHAA WIIL ISMAHADIYEY),laakinse siyaasad ahaan hada waa ku daayey,
waan ugu celineynaa shacabka Soomaaliyeed mar kale,Nasiib ayuu leeyahay haduu gaaro bisha 8aad xili uu weliba waqtigii mudo xileedkiisa ka dhamaaday, Hadaanse u soo laabano
Nuxurka qormadeena weliba sedax arimood oo uusan ku sii joogi doonin Axmed Madoobe.1- Waa mida koowaade 5 sano ka hor waxuu shacabka Soomaaliyeed la soo hor istaagi jiray in xaalada gobolka Gedo uu ka wadi waayey dowladii hore ee uu hogaaminayey madaxweyne Farmaajo isagoo markaasi ku xaglinayey reer ahaan, waxuuna xiligaas Axmed Madoobe qabtay doorasho u hareeyey muran badan.2- Maanta oo la marayo 2023 markii uu ka dhamaaday mudo xileedkiisii halkii uu abaabuli lahaa shirweyne dib u heshiisiin dalkiina ay weliba iyaga ka yahiin amaba ku fadhiyaan mid ka mid ah kuraasta ugu sareeya ee ah kursiga Reysul wasaaraha bedelkii waxuu gobolka Gedo si aan doorasho loo qaban waxaa la abuuray qalalaaso hor leh iyo in shaqsiyaad leyskaka soo magacaabo gobolka Gedo.
Guusha shacabka Gedo- Shacabka Gedo waxaa maanta taageersan Soomaali oo idil oo u garab taagan sidii ay markii uu dagaalkii looga soo horjeeday Khawaariijta u garab istaageen bulshada Hiiraan iyo sidii ay Soomaali oo idil u garab istaageen shacabka SSC si la mid ah ayey maanta shacabka Gedo u helayaan taageero dhinackasta leh hadey noqon laheyd mid shacbiyadeed, mid siyaasadeed iyo weliba mid wadamada deriska oo ilaashanayo amniga xaduudahooda maadaama uu gobolka Gedo ku yaalo goob istiraatiijig ah xaduudna la leeyahay labo wadan, cid Axmed MAdoobe ku taageereyso fowdadaas ma jirto,arimahaas aanu kor ku soo xusnay awadood siyaasada maan ma ag taalo Axmed Madoobe.
Hadaba horey ayaanu shacabka ugu sheegnay in aysan bulshada gobolka Gedo aheyn sidii hore oo ay hada dal iyo dibad isku xiran yahiin ayna wadaan abaabulkii ugu danbeeyey ee ay degaankooda ugu tashanayaan halkaasi oo lagu qabanayo Shirweyne dib u heshiisiin laguna soo dhisi doono Jubaland cusub.
Marka laga soo tago Mr Doodishe Wasiirka Amniga oo dadkiisa ku dareen noqday xili weliba loo baahnaa isagoo weliba xog ogaal u ah ineysan dowlada haatan joogta ee uu ka tirsan yahay sii joogi doonin marka xaalada dalka dhinackasta laga eego,hadana waxaa siweyn gobolka Gedo loogu soo dhaweeyey Colonel Bare Hiiraale waxaana iyaduna lagu wadaa iney gobolka Gedo soo gaaraan qeybaha kala duwan ee bulshada oo iskaka kala imaanayo dal iyo dib. arinta kale ee xiisalaha leh waa iney dhawaan iscasili doonaan qaar ka mid ah maamulkii dhawaan uu magacaabay Axmed Madoobe ee uu qilaafka hada jira ka bilaawday kuwaasi oo lagu wado iney ku dareen noqdaan dadkooda sida aanu ku heleyno warar aad leyskugu haleyn karo.
Fiiro Gaar ah- Weli waxaan soo wadnaa qormo xiiso leh oo aanu ka soo diyaarinay gudoomiyahii Iscasilay ee Sooomaaliland Siyaasiga taariikhda dhigay sanadkaan C/risaaq Khalif oo ah shaqsi aad u degan aadna u fahmay wanaaga ay leetahay midnimada dadkiisa iyo dulinimadii ay ku jireen amaba lagu hayey mudada aadka udheer iyagoo ku waayey dad aad u qiimo badnaa oo kor u dhaafaya amaba ku dhaw 120 ruux,Halgankii Garadaada iyo Jamaahiirta sidii aanu horey shacabka uga balan qaadnay weli jidka ayey inoogu soo jirtaa.
Hadaanse dhinacaas iyo Koofur Galbeed u baqoolno dhamaan ciidmada qaabka qabiil u baabulnaa ee huwan tuutaha ciidanka Xooga dalka waa laga soo saarayaa ama shaati qabil haku dagaalamaano ama yeysan ku dagaalamin weliba hadey Magaalada Baraawe si deg deg ah uga bixi waayaan waxey mudo aan sidaas u fogeyn lumin doonaan amaba laga saari doonaa ku dhawaad ilaa 5 goobood oo ka mid ah gobolka Sh/hoose oo ay horey ugu heysteen magaca ciidamo beeleed. Waxaa kale oo arintaas bar bar socda in ciidamada ATMIS ee haatan joogaan Sh/hoose gebigoodba la bedeli doono laguna bedeli doono ciidamada......... inta kale adiga dhameys tiro (Calashaa ciidamo ku yimid rabitaanka Stateka Koofur Galbeed),
Ogaada dalka Soomaaliya hada kedib been beentii horey loogu noolaan jiray waa leys kala yimid, Tusaale Habar Gidir hadey ka dagaalamaan Koofur Galbeed shacabka Soomaaliyeed waxey la safan yahiin Digil iyo Mirifle micnahu waa beeshaani wax xigmad ah shaleyna kuma socon maantana kuma socoto marka laga reebo kaliya ( They just running dry bread and looking dipping sauce for over 30 years..lol) dadkii ay ka rabeen in ay Rootigaas Qalalan ee ay la cararyaan iney kula daartaane ma garanayaan qaabkii ay ula macaamili lahayeen marka reerkaas waa macquul in laga helikaro dad wanaagsan yeysanba badnaanine hadane mustaqbalkoda siyaasdeed horey ayey god dheer ugu rideen hadane midii ubadkooda soo korayo ayey god dheer ku sii ridayaan.
Hayeeshee waxaan bogaadineynaa wasiirka Amniga oo dadkiisa ku fikir noqday waa nin aqli badan waxuu arkey tirada xildhibaanada shaqadooda qabsanayo bacdul ciid iyo in aan fowdadaan ay koox yar ka wado Vilada dhinaceey doontana u jiheyneysa Xasan Sheikh ee maalinba meel dalka ka mid ah laga hurinayo colaadaha aysan sii soconeyn waxaanse shacabka Soomaaliyeed leenahay soo aqriya qoraaladeenii hore weliba 5tii qoraal ee ugu danbeysay waxaan idiin sheegnay in ay mediyaha Soomaalida isbuuc kedib ka hadli doonaan xaalada Gedo,hada maanta mar kale waxaan leenahay Jubland lagu wada qanci karo waxey ka imaan doontaa Gobolka Gedo Amxed Madoobane waa ku daayey haduu aqwli leeyahay wax badan waa soo xariiftamay weliba hada Gedo ayaaba laga hadlayaaye J/dhexe xitaa maanta shacabkiisa isma hayaan magac ahaan ayaa loo sheegan jiray Jubaland waa kaliya magaalada Kismaayo. Mar kale ayaan lenahay War Axmed Madooboow Jubaland ha gaarsiin heer la yiraahdo qof reerkaada ka soo jeedo laguma aamini karo sida inoo muuqata siyasadii aad halkaas ku maamuli jirtay ee aad ku qanacsaneyd in Khawaariij J/dhexe iska heystaan gobolka Gedo shacabkisana nolosha loo diido hada filmkaas inagaa kuu sheegeyna waa gabo gabo aqligaadu uusan noqon aqligii kooxdii aad ka tirsnaan jirtay ee Midowagii Maxaakiimta ee hadaatan isku bedeleen Khawaarinta ee 2007 lahaa waxaan ku soo dukaneynaa Addis Ababa iyagoo kaliya la cararayey xiligaas qorey AK iyo Cimaamad kaliya madax u saarneyd.
Soomaalidu runta iskuma sheegto Mr Madoobe inagoo ku kalsoon in aad ka soo jeedo reer sharaf leh dhawr iyo 10 sano kedib waqti kuuma harine meesha u banee qof bulshada isku heyn kara,hadii kale waxaa kugu dhici doona waxa maanta siyaasad ahaan dalka Soomaaliya ka heysta beelaha Habar Gidir iyo Abgaal oo aan iyagu Khawaariij la'aantood noolaan karin sidey u badan yahiin amaba is tusiyeen,dhinaca kalena dowladii ay ka hayeen xilalka ugu sareeya gacantooda ku bur buriyeen kaliya si ay 30 sano kedib ugu sii noolaadaan fowdo,kedib markii ay istusiyeen qeyb iyaga ka mid ah iney Hubka dowladana u dhigaan meelo cayiman khawaariijta kuwooda ku qabiilka ah iyadoo ay fududeynayaan isla shaqsiyaad qabiiladaas ka soo jeedaan isla hubkaasne iyagoo isku ujeedo ah ku weeraraan degaano iyo shacab Soomaaliyeed iyo hadba wadankii amnigiisa lagu carqaladeyn karo magaca Khaaariijta. maxey arintaasi dhashay in ay Soomaalidu maanta degaan kasta iyadoo ay shacabkoodu u tashanayaan deegaankooda oo ay qabiilo badan dhaliyaradooda kala soo baxeen Khawariijta iyo beelahii fowdada ka waday dalkaan hadey dagaal ku galaan magac Khawaariijna wey ku jabayaan Mahad Karataay iyo Kaboku dukade labadaas nin waxa hub maanta gacantooda ku jira waxuu ku danebyn doonaa reer Koofur Galbed iyo Hiiraan oo looga furandoona meel ku qorta,hadey shaati qabiil ku dagaal galaan iyagoo sheeganayo magac dowladeedna iyaga iyo kuwii hubkaan soo siiyey intey ku jabaan ayaa weliba hubkii dowlada iyo midkii ay iyagu horey u heysteen gacantooda laga saari doonaa oo ay kala wareegi doonaan kuwii ay is lahaayeen ku dhabaateeya horeyna waa loo soo arkey wejigii 1aad ee dagaalkii Khawaariijta looga soo horjeeday ee ka dhacay Hiiraan, hadane waa la ari doonaa dowladahii hubkaas Khawaariijta loo gacan geliyey ee dalka Soomaaliya keenay amaba lahaayeena ee malinba meel dalka ka mid ah lagu weerarona waa lala xisaabtami doonaa inta weliba la soo bandhigo.
Ugu danbeyn waxaan hubnaa 100% dalka Soomaaliya isbuucyada inagu soo aadan inuu yelan doono amaba uu ka dhici doono isbedel weyn oo siyasaded oo ilaa heer madaxweyne ah.Guul shacabka Soomaaliyeed oo hada meel iska saaraya kuwooda horgalada ah ee shacabkooda markasta waxa aan u qalmin amaba ku ahaa bahdilka la soo aadi jiray deeganadooda.War Helaa talo Hela.
Wararka ugu waaweyn Soomaaliya Jimco, June 16,2023-Wararkeena kuwooda ugu muhiimsan dalka Soomaaliya waa labada State ee dalka Soomaaliya ugu wanaagsan 1- Hooyadii Federalka Puntland oo u maanta kalfadhigii golayaasha baarlamaanka Puntland ka jeediyey madaxweyne Deni kaasi oo u hadlay sidii laga filan karay qof masuul ah marka loo eego sida uu runta uga hadlay xaalada Soomaaliya, xili siweyn magaalada Garoowe logu soo dhaweeyey Gudoomiyahii Dhawan iscasilay C/risaaq Khaliif iyo salaadiintii halkaasi gaartay. Madaxweyne Deni waxuu yiri Ma aqoonsanin dhaman waxii ka soo baxay golaha watashiga. sidoo kale waxuu ka hadlay xaalada Gobolka Gedo iyo weliba duulaanka lagu qaaday Stateka Koofur Galbeed caasimadiisa Baraawe iyo qobo kale oo aanu sawiro warbiixn dhameystiran shacabka uga soo wadno dhinacaas iyo Puntland.
2- Iyo qormadan oo bilaaw iyo dhamaad ku wajahan State ka Koofur Galbeed oo la doonayey in iyadoo la adeegsanayo magaca ciidamo qaran hadane u abaabulan qaab qabiil( Habar Gidir) muhiim inooma ahan shirkii ay qabteen iyo sidey kuwii magacoda ku hadlayey iskugu dhaxyaacsanaayeen.Sidoo kale muhiim maahan in aanu shacabka uga lumino waqti shaqsiyadka Khawaariijta Telefishinada soo dhoobeen si ay arintaas uga dhigaan arin Qabiil, xili Koofur Galbeed iyo Baraawe ay yahin State la garanayo dadka iska leh iyo dadka degan.
Sidoo kale Dagaalka Ceelbarde waa arin ku dhacday si kama ah hadana waxaa socda dadaalo muhiim ah halkaasi wax weyn kama jiraan hada,Waxaase Muhiim ah in caawa Xasan Sheikh is daayeen 219 xildhibaan micnahu waa ku daayey Xasan Sheikh bacdul Ciid.
Weliba inta badan dalka Soomaaliya waxaa lagu joogi jiray dulqaadka beelo Soomaaliyed hadase dalka dhan shacabka waxaa u socda iney degaanadooda u tashanayaan inta dooneyso nidamka federalka waa lagu kala haray siyaasada Soomaaliya hada si aad wax badan u ogaato hadii aad tahay muwadin Soomaaliyeed joogto ugu xirnaaw halkaan. VIva South West State of Somalia iyo shacabkooda guul iyo gobanimo siyaasad ahaan waad guuleysateen warkooda dheg yaan loo dhigin Khawaariij iyo kal kaaliyaashooda dhulkiinana xoog iney ku qabsadaan iska daaye isbuucyada inagu soo aadan sida uu dalku isku bedeli doono dhegta kor u haaya. waxii borobagaadno ah reero kooban ayaa loo daayey 30 kii sano ee ina dhaaftay hadane wey ka daba timid iyagii....... War helaa talo hela
War deg deg ah Arbaco June 14, 2023-Madaxda ugu sareeysa oo looga yeerayo dhawaan baarlamaanka arintaan oo hadii ay dhab noqoto meesha ka saareysa in awooda gudoonka iyo golayaasha sharci dejinta oo uu qorshahu ahaa in lala wareego horaanta bisha 7aad ay meesha ka bixi doonto. ma hubno sidey u kala horeeyaan in marka hore Mas madaxa ayaa laga dilaaye in si toos ah xilka looga qaadi doono madaxweynaha iyo in xukumada oo marka laga reebo tiro aad u yar ay badankood yahin fowdiisdeyaal u kala jaban qeyb Khawaariijta la shaqeysata iyo kuwa aan u qalmin masuuliyad dowaldeed heerka ay ka gaareen siyaasad xumo horta loo yeerayo arintaan oo ah mid dastuuri ah.
Inagu kama hadleyno marin habaabinta siyaasadeed ee dalka ka socotay mudada sanadka ah mar ciidamada loo shirqoolo Khawaariijta, mar hubka meelo cayiman intey qaar masuuliyiinta haatan joogta u dhigaan Khawaariijta leysku soo masawiro. Mar la yiraahdo dowlad carbeed ayaan geyneynaa gobolada xaduuda la leh Ethiopia sida Hiiraan, Koofur Galbeed, Gedo iyo weliba dagaalkii ay ciidamo beeleedyo xiran dareyska ciidanka xooga dalka Soomaaliya dharaar cad weerar ku qaadeen caasimada dowlad goboleedka KG ee Baraawe oo aysan ilaa maanta dadkii shacabka ahaa ee halkaas uga bixi jiray xaalada caafimaad ku godoonsan yahiin iyadoo la leeyahay dalka dowlad ayaa ka jirta iyo ciidamo nabad ilaalin AtMIS la baxay oo iyagu siyaasada Soomaaliya ku milmeen ayaa joogaan oo waad ogtahiin waxii ka dhacya Baraawe, dhinaca kalena magacii dowlada lagu dhibateynayo shacabkii Soomaliyeed.
Waxaa waxaasi oo dhan ka sii daran dhacdo kasta oo ka dhacday dalka waxaa la yiraahdaa waxaan u saareynaa gudi weligeedna lama arag masuul xilka looga qaaday iska daaye in xitaa leyskulo xisaabtamo wax natiijo ah oo ka yimaada aysan jirin, bedelkiina waaba leysku dalacsiiyaan welba qaab qabiil oo aan shacabka Soomaaliyee dka qarsooneyn,iyadoo markasta hadba xaqiiqada uu markaasi dalka ku sugan yahay leyska indha tirayo oo halkii sharciyo adag lagu qaadi lahaa hadba dhacdada markasi taagan bedelkii shacabkii loo saaro mowjado iyo siyasado aanba oolin markaas.
Hayeeshee waxaa hubanti ah in baarlamanka la afgambi doono sida qorshahu yahay iyo in dalka wax siyaasad ah oo aan ka aheyn fowdo ilaa hada kama jirtee kaliya marka laga reebo in dhiiga shacabka laga sameeyo ganacsi taasi oo dalkii dhamaa hada maalinba meel hor leh u ka soo bidhaamayo kacdoon dadweyne. la soco wararkeena danbe.
Fiiro Gaar ah- Indhaha inoo muuqda dalka Soomaaliya hogaan cusub ayuu yeelan doonaa shaki la'aan ama gudoonka labada aqal ha iska indhatiraano xaalada uu maanta dalka ku sugan yahay ama yeysan iska indha tirin.hada waa leyska daba wareegayaa laakinse runta ayaa loo tagayaa
City of Garbahaareey,Gedo Region, Wednesday, June 14,2023- Inkasta oo ay wararkeenii magaalada Baraawe iyo danbiyadii ka dhacay halkaas ay jidka inoogu soo jiraan ayna u badan tahay in loo gudbinayo golaha sharci dejinta kedib markii ay dhacdadii lagu weeraray magaalada Baraawe oo xarun u ah dowlad goboleedka KG, kedibna ay siweyn waxgaradka amaba Salaadiinta deegaanka, masuuliyiinta maamulka heer gobol,State iyo heer federalba si isku mid ah uga falceliyeen oo hadii ay taasi dhacdo in la horkeeyo baarlamaanka Soomaaliya loo yaabo sii joogitaanka madaxweynaha haatan jooga iyo masuuliyiin kale,
Hadane waxaanu ku hormareynaa geesinimadii ay shacabka Gobolka Gedo gaar ahaan kuwa ku nool caasimada Garbahaareey muujiyeen maalintii shaleyto aheyd kedib markii ay si awood leh ku celiyeen labo diyaaradood oo ka yimid Mogdishu lana doonayey in lagu carqaladeeyo amniga magaalada iyadoo leysku dayayo in lagu ciyaaro damiirka iyo sharafta umada gobolkaas ku nool oo horey wax badan loo soo dulmiyey.
Hayeshe xaalada gobolka Gedo maahan sida ay dad badan u moodaan weliba ma dhaheyno halkaas waxaa ka soo muuqda kacdoon shacab ee waxaa ka jira kacdoon shacab weliba kacdoonada shacabka ayaa kala duwan midka ka socda gobolka Gedo waa mid dadku aayahooda uga tashanayaan kedib markii mudo ka badan 10 sano la yiri waxaad tahiin ma jirto ilaa ay isku dooran waayeen deegaankooda,mashaariic iyo horumarna warkiisaba daa.
Abwaankii Soomaaliyeed ee caanka ahaa AUN Cabdiqaadir Xirsi Yamyam waxaa Suugaantii faraha badneyd ee laga dhaxlay ka mid aheyd ( Hadii ay ku moosaan Kartaa leysku muudshaa), reer Gedo sida inooga muuqata intaanba gartidooda ayey ku soo gaareen oo shacabka ayaa noloshooda aas asigaa iyagoo wax badan xeerinayey maareeya maahane wax loo reebtay majirto waa sida xaqiiqada ah inagoo kaliya hada wax ka yar isbuuc u guur galnay sida gobolkaas iyo shacabkiisa loo dayacay, tiiyo sidey u sugayeen dib u heshiisiin loogu daray warqad wiifto ah, waa ilhaano halkii ugu danbeysay ee bulsho meel ku nool iyadoo garaadkooda iyo aqligooda lagu ciyaarayo loo geysto.Ma dalkaan ayaan hogaan cusub u baahenyn mar hadii dalka dhan meeshii ay fowdadiisa ka bilaabato kuna dhamaato ay tahay masuuliyiin caasimada joogaan?.Bal aanu ku sii nasano heesta Gedo waxii war ah waanu iskugu soo laaban doonaaye.
Wararka Arimaha Siyaasada Soomaaliya -Tuesday,June13,2023- ( Gudoomiye Aden Madoobe bartaas ka haay dalku siyasadiisa weji kale in loo yeelo ayuu xalkii dowladnimada Soomaaliya ku soo aruuray xaalku waa bad baado dowladnimo iyo hogaan cusub),
Soomaalida waxey horey u yiraahdeen hadal oo dhan waxuu u dhamadaa nuxurka waxii ka soo hara waa uun sheeko.Qoraalkaan nuxurkiisa halka ugu hooseysa ayuu ku dhamaan doonaa,waxaanse kaliya qeybtaan uga hadleynaa qodob kooban.Waxaa gebi ahaanba fashilmay dhamaan ujeedooyinkii laga lahaa dagaalkii maalintii shaleyto ahaa lagu qaaday magaalada Baraawe ee ay hormuudka u aheyd Habargidir weliba waa looga kala baxay,dagaalkaas siyaasad ahaan iyo qabiil ahaanba waa loogu fashilmay inagu kama hadleyno wiil aan garaneyn waxa uu u daalamayo oo Tuute dowladeed iyo magac qabiil ku gashan oo meel duleedka kore ee magaalada Baraawe inuu xabado ka tuur tuuro kaliya loogu talo galay si newska kaliya looga yiraahdo halkaas ayey reer hebel ka dagaalamayaan iyo wax la mid ah.
Waxaan ka hadleynaa xaqiiqada halkaas taalo. dagaalkaas in la bilaabo oo uu sidan u dhaco guul weyn oo siyaasadeed ayey u aheyd shacabka Koofur Galbeed oo waxuu soo dedejiyey in ay gebi ahaanba fashilmaan dhagar badan oo loo maleegayey dadka degaanka si guud iyo si gaar ahaaneed oo ilaa Villa Soomaaliya isku xirneyd.weliba dagaalka hada waa leyskaka baxay oo reerkaas aanu magacooda kor ku xusnay ayaa ku soo haray oo weliba iyaga xitaa ay u kala jaban yahiin dhawr firqood amaba kooxood oo kala ujeedo ah, oo koox waxey usocotaa bililiqo, kooxna deegaan iyo dhulboob kuwona maba garanayaan waxa ay u dagaalamayaan intaas qofkasta oo Soomali ah ugu filnaato in aysan waxaani meeelna gaareyn ee kaliya ay yahiin maamulmokooban newska in la geliyo dagaalbaa dhacay.
Waa ogtahiin sow maahan markii ay koox qol mugdi ah ku soo shiraan oo ay waxey doonaan isku soo sheegaan in ay wax badan iska yahiin uun dhawr maalmood waxaas samee kedibna la kala dhuunto.
Waxaanse leenahay maamulka Koofur Galbeed filmkaan si aad u soo afjartaan wajiga labaad ee dagaalkii Khawariijta degaanadiina ka bilaaba kedib markaan aragnay sida ay shacabku u diyaarsan yahiin,waxne waa siyaasad waxne waa ficil aan laga fursan doonin si rasmi ah u bilaaba tuuladii la qabtana maamul sida uu qorshahu yahay u sameeya Soomaali oo dhan ayaa idiin taageersan ruwaayadan iyo filamaantaan horey loo soo daawaday waqti badan uusan idiinka gelin,weliba ciidamada ATMIS ee ku sugan Sh/hoose ka saara degaankiina waxey la safan yahiin kooxahaan weerarka ku qaaday magaalada Baraawe oo waxey diidan yahiin ciidamada Ethiopia iyo kuwa Koofur Galbeed ee dhawaan bilaabi doona howlgalka cusub yeysan idiinka hoos bixin waxa ka socda Sh/Hoose shacabka Koofur Galbeed waxey diyaar u yahiin in Khawaariijta laga xoreeyo si rasmi ah ugu dhawaaqa dagalkaas inuu degaanadiina ka bilaawday waxaan kale oo dhan waa ruwaayad lajilayo.
Waa aragteen sida siyaasadii Jubaland loola gediyey Axmed Madoobe qoraalkaan midkii ka horeeyey waxaan shacabka la wadaagnay in ay reer Gedo dal iyo dib mucaarad iyo muxaafid isku xiran yahiin oo ay hadalada loo maleeyo iney iska soo horjeedaan u yahiin sidii ay maalinba qodox ku horgudbaneyd u qaadi lahaayeen dadkaas ugu danbeyna shir dib u heshiisiin ay dal iyo dibad iskaka yimaden kuna jiheyn doonaan mustaqbalka gobolal Gedo iyo shacabkooda sidey u dhanyahiin ayaa miiska u saaran oo ay weliba malaayiin Soomaali ah marqaati ka noqon doonaan sida loogu taageeri doono,weliba inagaa hada shacabka Soomaliyeed u sheegeynaa halka ay maanta joogto siyaasada Jubaland Axmed Madoobe ma ag taalo kama hadleyno waxii ay Mogdishu iskugu sheegeen isaga iyo Xasan Sheikh waxaasi waxaa la yiraahdaa waqti Iibsasho iyo hebel iska sii mashquuli hada inta uu ku heysto culeyska siyaasadeediyo wax la mid ah,maxaa yeelay Xasan Sheikh dal iyo dibad siyaasadii waa ka soo xirantay jiritaanka arintaasne waxaa og gudoomiye Aden Madoobe oo ay caalamku hada si toos ah ugala hadlaan siyaasada Soomaaliya yeysan idiin sirin safarada Xasan Sheikh iyo kooxda fowdiistayaasha ah ee ay Villada wada joogaan,walow ay jiraan koox aan badneyn oo dowladnimada doonayo waxne aan ka qaban karin waxa dalkooda ka socda ogna in uu dalku hada yeelandoono hogaan iyo dowlad cusub,hadane wararka aan Soomaalida u soo gudbino iyo midka aanu uga hadalno caalamka waa kala duwan yahiin. war helaa talo hela.
SOMALIS FAKE POLICY ( PART FIVE)- BAARLAMAANKA SOOMAALIYA MONDAY,JUNE 12,2023-DALKA SOOMAALIYA OO HOGAAN CUSUB YEELANAYA DHAWAAN KEDIB MARKII LAGU FASHILMAY IN LA BUR BURIYO HAYADDAHA SHARCI DEJINTA DALKA SI DALKA LOO BAD BAADIYONA WAXAA SOCDA........KAMA HADLEYNO WASIIRO DIB LOOGU CELIYEY SHARCIYO AY QAAB QALDAN DOONAYEEN INEY UGU GEEYAAN GUDIYADA JOOGTADA AH WAXAAN KA HADLEYNAA HALKA AY HADA WAX MARAYAAN. WAXAANSE KU HORMAREYNAA QODBADA UGU WAAWEYN SIYAASADA SOOMAALIYA.
1- Caalamkii oo siweyn u taageray doorashadii qof iyo cod ee dhawaan ka dhacday Puntland taasi oo dalka Soomaaliya ka noqon doonta mida kaliya ee la qaadan doono.
2-Dhacdo yaab iyo amakaak ku noqotay malaayiin shacabka Soomaaliyeed ah oo ka dhacday caasimada dowlad goboleedka Koofur Galbeed ee Soomaaliya kedib markii ay ciidamo u ababaabulan qaab qabiil oo wataan dareyska ciidamada xooga dalka ay weerar ku qaadeen shacabka magaalada Baraawe iyadoo ay ujeedka ugu weyn tahay sidii loo fashilin lahaa wajiga labaad ee dagaalka looga soo horjeedo Khawariijta xili dhawaan qaar ka mid ah masuliyiinta dowlada ee haatan jirta ay degaanka Buulo Mareer iyo Mesekawaay Khawariijta ku wareejiyeen hub iyo saanad ciidan iyadoona hubkaas iyo ciidankaas isku wareejiyeen koox isku qabiil ah.
Aanu qeexno maxaa dagaalka looga bilaabay Baraawe oo uu dhawaan gudoomiyaha baarlamanka mudane Sheikh Aden Madoobe iyo madaxweynaha State-ka ay si wada jir ah u dhagax dhigeen oo weliba uu gudoomiyaha baarlamanka uu yahay masuulka labaad ee dalka ugu sareeya oo halkas soo dhagax dhigay deked ay shacabku yeeshaan?.
Ujeedku waa labo arimood oo is biirsaday.A- Fashilka siyaasadeed ee dowlada oo aanu horey uga soo hadalnay oo gaaray heerkii ugu sareeyey awadeed iyo madax amaba siyaaasiyiin badan oo daaqada ka baxaya dhawaan dagaalkani waa mid loogu cimri dhereeynayo Khawaariijta.
B- Iyo qodobkaan labaad oo ah in ay Koofur Galbeed Puntland ku taageertay doorasho qof iyo cod ah in dalka laga qabto sidaasi daraadeedna aysan madaxda haatan joogta qaarkood dooneyn in dalka ay ka dhacdo doorasho qof iyo cod ah taasi oo sabab u aheyd in si golayaasha shari dejinta meesha dhanba looga saaro ay iska soo sameysteen qodobo taabanaya dastuurka dalka oo aysan iyagu fulin karin laakinse ujeedku ahaa in awooda gudoonka iyo baarlamaanka hada jira lagu af gambiyo shirkii dhawaan soo gabo gaboobay ee ay diiday Puntland oo iyadu bedelkii qabsatay doorasho qof iyo cod ah..
Hadaba waxaan shacabka Soomaaliyeed leenahay dal iyo dibad dagaalka lagu qaaday magaalada Barawe waa dulmi hala garab istaago shacabka Koofur Galbeed iyaga iyo Puntland wado sax ah ayey siyaasad ahaan ku taagan yahiin oo waxey doonayaaan doorasho qof iyo cod ah dadkuna ay soo doortaan ilaa tuulo hadba qofka ay doonayaaan. walow ay dagaalka ku gacan sareeyaan hada ciidamada State-ka Koofur Galbeed iyo dadka deegaanka hadey Villa Soomaaliya halkaas ka soo saari weysana ay xaqiiqo tahay in maalmaha inagu soo aadan la maqli doono masuulin hada joogta oo saxada siyaasada si lama filaan ah uga baxay min madaxweyne ilaa kan ugu hoseeya waxaa ku filan oo kaliya iyadoo aan xitaa mooshin laga keenin kooxda Villada Gudoomiye Madoobe oo yiraahdo kooxdaan dalkii qatar iyo qal qal amni ayey gelinayaan oo uu sidaas ku dhaco m/weynaha haatan jooga oo wadamo badan ayaa sidaas lagu bad baadiyey iyadoo laga ilaalinayo fashil inta shir jaraa'id ku qabto magaalada Baydhabo janaay amaba magaalooyinka kale ee dalka midkood gudoomiye Aden Madoobe oo aan hubno in ay dastuurka ku dhaqmi doonaan hadba madaxweynaha amaba dowlada dhawaan imaan doonta 2023 oo hada maraya bishiisii 6aad..
Fiiro gaar ah- Gudoomiye Aden Madoobe shaqadaada qabso marba magaalo aad adigoo gudoomiyahii baarlamanka soo dhagax dhigtay deked sidi ay shacabku ku heli lahayeen bedelkii dagaal lagu qaaday shacabkii magaalada Baraawe waana ku mahadsanad tahay in aad dalka si deg deg ah ugu soo laabatay,intaas xigmad iyo aqli ha kuugu filnaato sida loo doonayo in dowladnimada iyo shacabka Soomaaliyeed loogu ciyaaro.
Sidoo kale wararkeena kale kuwooda ugu xiisaha badan waa gudoomiyahii mamulka Soomaaliland oo iscasilay weliba xili loobaahnaa kedIb markii uu shacabkiisa ku dareen noqday waa masuul iyo siyaasi wax badan xeeriyey mudana ku dayasho inagoo warbixin aad u dheer ka soo diyaarin doona xili munaasib ah isaga iyo Garaadada, shacabka SSC dal iyo dibadba.
Dhanka kale sidaan qormadeenii midaan ka horeysay uga soo hadalnay shacabka gobolka Gedo waxaan shacabka SoomaAliyeeed u xaqiijineynaa dhamaan dadkii arinta Gedo ka hadlay hadey noqon lahayd waxgarad joogaan magaalada Buulo Xaawo, Xildhibaanadii lagu soo doortay magalada Ceelwaaq, Ugaas Maxamed oo ka mid ah cuqaasha amaba duubabka dhaqanka gobolka Gedo , shirarkii ka dhacay Kenya, Mogdishu iyo qurbaha, Maamulka hada ka arimiya gobolka Gedo iyo weliba kii uu dhawaan loo soo magacaabay gobolka Gedo xitaa ku dar madaxweyne kuxigeenka Jubaland dhamaan dadkaas haldhinac ayey wax iskula wadaan shirweyne ayeyna reer Gedo ka yeelan doonaan mustaqbalka degaankooda, Ogaada Laascaanood markii uu dagaalkeedu socday waxaa jiray dad badan oo reer SSC ahaa oo dhinaca Soomaaliland jiray oo sidey iskaka dhigayeen iney taageersan yahiin Soomaaliland maalinba maalinta ka danbeysa ka soo baxayey halkaas ,hayeshee sida xaqiiqada ah madaxweyne Axmed Madoobe xaalku waa ku xun yahay,welibamaahan in aanu iskaleenahay waa ku xunyahay isgau waxuu doono qaraabadiisa hoose iyo inta ku gedaaman waxuu doono ha u shego, waan ognahay Soomaalidu qofka Soomaaligaa xiliga uu u baahan yahay in lala taliyo lama taliyaan waxaanse leenahay Axmed Madoobe waqti dheer waas soo xariiftamay laakinse mar kale ayaan ku celineynaa nasiib ayuu leeyahay haduu gaaro bisha 8aad.
Sidoo kale Khawaariittii Soomaaliya iyo beelahii ay wada shaqeysanayeen aad ayey ugu xun tahay siyaaasada Soomaaliya weliba dhacdooyinkii ugu danbeeyey ee aysan shacabka Soomaaliyeed maqlin waa in lagu dhagan yahay masuuliyiin dowlada ka mid ah oo dhawaan Khawaariijta ku wareejiyeen hub iyo saanad ciidan shaqsiyadkaas oo hada masuuliyad ka hayaan dowlada haatan jirta waxaa ku socda baaritaan xoogan weliba si aysan shacabka Soomaaliyeed u fahmin si deg deg ah ayey dalka ugu soo laabtaan kedibna maalmo ayey sawiro galaan si aan loo dareemin kedibna dalka dibadiisa ayaa su'aalo lagu soo weydiiyaa oo ay aadaan oo dalka badnaa ma joogaan.Waxaasi oo dhan marka laga soo tago ugu danbeyn dalka Soomaaliya waxuu yeelan doonaa dhawaan hogaan iyo nidaam ka duwan midka hadaatan jira.war helaa talo hela.
SOMALIS FAKE POLICY IN 2023 ( PART THREE)- SUNDAY, JUNE 11,2023-Wararkii ugu danbeeyey iyo Soomaaliya qormadeenii 3aad.1-Dalka Soomaaliya oo u muuqda mid yeelan doona dhawaan hogaan cusub halka madaxweynahii la doortay bartamahii sanadkii tagay ay xaalada siyaasadeed ugu xun tahay siweyn oo weliba la dareemi karo, amaba hadaanu si kale u dhigno si aan horey loo arag, waxeyna u badan tahay in uu dalka si kumeel gaar ah u hogaamin doono gudoomiyaha baarlamaanka Sheikh Aden Madoobe iyadoo ay u badan tahay in uu sharciga dalka amaba dastuurka ka abaari doono halka uu ka jiro, kedibna hogaan cusub uu dalku sidaas ku yeelan doono dhawr bilood kedib.dal iyo dibadba wey iska soo xirtay beentii siyaasadeed ee la doonayey in dalka lagu maamulo aan meeshaas idiinku celino mar kale ( meelkasta ayey iska soo xir xirtay beentii siyaasadeed ee dalka lagu maamulayey mudo ka badan sanad).
Fiiro Gaar ah-Marka laga soo tago qaraxii dhawaan dhacay oo ay fududeeyeen isla koox dowlada ka tirsan ujeedkiisuna ahaa in shacabka looga weeciyo war murtiyeedkii ay qaramada Midoobay ka soo saareen arinta Laascaanood waa qofkii xog ogaal u ah waxa dalka ka socda iyo sida shacabka markii ay xaaladu isku cakirantahay leyskugu dayo in loo jiheeyo meel aysan siyaasada ka jirin.
Hadane wararkeena kale waxaa ugu weyn kacdoon iyo abaabul mug iyo miisaan leh oo ka socda gobolka Gedo iyo madaxweyne Axmed Madoobe oo mudo 15 sano ah soo xariiftamay oo loo badinayo in looga kici doono gudaha magaalaada Kismaayo marka loo eego shirar dal iyo dibad ka socda iyo sida ay shacabku u wadaan abaabul xoogan.
Warar 99.5% xaqiiqo ah ayaa muujinaya in ay shacabku doonayaan in uu Axmed Madoobe meesha ka tago hada kedibna aysan aqli noqoneyn inuu magaalada Kismaayo oo kaliya yiraahdo 15 sano kedib waxaan ka ahey madaxweyne weliba waxaa arintaan qeyb ka ah waxgarad, aqoonyahano iyo weliba shacab ku heyb ah madaxweynaha Jubaland oo og amaba dareensan in hadaan hada xili hore arinta loo wajahin si ka duwan sidii hore ay macquul tahay in sanadaha inagu soo aadan aanba arimaha Jubooyinka waxbo laga weydiin doonin inta maanta gacanta ku heysa sidaasi daraadeed dadku waxey u muuqdaan kuwo doonayo inta aan la gaarin bisha 8aad oo ay ka harsan tahay wa xka yar 2 bilood maadaama uu dhamaaday mudo xileedkii m/weyne Madoobe in shacabka loo qabto shirweyne guud lana raadiyo shacabka Gedo iyo kuwa J/dhexe.hayeeshee madaxweyne Madoobe iyo inta maanta ku siyaasada ah amaba la taliyaan dib ma isku xisaabin doonaan iyo waa isku xisaabin doonaan waa arin kale waxaanse inagu kaliya shacabka la wadaageynaa halka ay xaalada Gedo hada mareyso meel aad u xun ayey shacabka ka mareysaa.
Sidoo kale waxaan qoraalkaan midkii ka horeeyey shacabka la wadaagnay Khawariijtii dooneysay in ay shacabka Gedo wadooyinka ka xiraan in ay u kala jabeen labo garab kuwii doonayey in ay dhibaateeyaan shacabkana ay ka awood bateen kuwii degaanka u dhashay sidaasina maanta oo aanu wax qoreyno iskaka baxeen dhul badan maxaa yeelay waxey ogaadeen amaba dareemeen haduu shacabku kaco in loogu galo godadka ay ku jireen Khawaariijtii loo diray iney dhibaateeyaanshacabka gobolka Gedo ujeedadii la doonabaha laga lahaadee waxey iskaka baxeen dhul aad u balaaran oo ka mid ah gobolka Gedo oo shacabka waxaa hada la shaqeynayo Khawaarijta kuwoodii ka soo jeeday degaanka kuwii meelaha fog fog ka yimid ee qabiilada kale ahaa ee arxan darada iyosiyaaasadaha guracan la tagay isbuucyadii ina dhaafay halkaas waa looga awood roonaadey halkaas.
Weliba kuwiii ku sugnaa degaanada Koofur Galbeedd iyo kuwii ku sugnaa gobolka Gedo waa la kala jaray isku socodkooda maadama uu howlgal culus ka bilaabmayo Koofur Galbeed waxaadna moodaa in shacabka Gedo iyo kuwa Koofur Galbeed ay hada siyaasada ka mideysan yahiin shacab ahaan marka laga hadlayo xoreynta gobolka Gedo iyo kuwa Koofur Galbeed dhalinayrada deeganakuna ayh siweyn ugu biirayaan dagaalka.
Ogaada maalintii kacdoonka looga soo horjeedo Khawaariijta ee uu hormuudka u ahaa bartamahii sanadkii tagay Halgamaa Cali Jeyte oo isagu siweyn loogu soo dhaweeyey Hiiraan maalintii shaleyto aheyd intii aanan wax ka qorin waxaan u guur galnay kaalinta shacabka iyo halka ay mareyso caradooda kedibna 11 maalmood markii uu dagaalkii ay Khawaariijtu ku xasuuqeen caruurta iyo dumarka qoraaladii aanu ka qormay dib u soo aqriya.
Sidoo kale markii uu gobolka Sool ka bilaawday dagaalka gaar ahaan magalada Laascanood waxaan wax ka qornay isbuuc kedib markii ay Jamaahiirtu kacdoonka bilaaben Garaadaduna amaba Salaadiinta iyo wax garadka ay si toos ah ugu biireen dagaalka qoraaladii aanu ka qornay dib u soo aqriya, maanta markii aanu wax ka qoreyno gobolka Gedo oo weliba koofurta Soomaliya kaka yaalo goob muhiim ah oo kulmisa 3 wadan abaabulka ay shacabku wadaan iyo dadkaas oo la garanayo heerka ay ad adeyg ka gaareen laguna tiriyo Soomalida kuwooda ugu dulqaadka badan mar hadey kacaan meel ku qorta qoraalkaan maamulka Kismaayo ka arimiya iska daay mudo foge ma sii jiri doono bilaha inagu soo aadan hadaan shacabka Gedo iyo kuwa J/dhexe loola imaan siyaasad ka duwan midii lagu soo jiray 15 ee ina dhaaftay ee aan dhaafsiisneyn magaalada Kismaayo oo kaliya.
Inagu kama hadleyno siyaasada madaxweynaha Soomaaliya oo bilaaw ilaa dhamaad iska ah fashil oo marba qof inta la waco been loo sheego si kaliya bulshada amaba shacabka Soomaaliyeed loo marin habaabiyo, iyo hadba waxii ay isku sheegaan shaqsi amaba koox amaba hadaan si kale u dhigno waxii ay Axmed Madoobe isku sheegeen oo aanu ognahay inuu midba midka kale uga baxay isla saacadii ay kala tageena aad u kala fog yahiin waxa shacabka Somaaliyeed mediyaha ka maqlaan iyo xaqiiqada siyaasadeed ee dalka Soomaaliya taalo maanta.
Laakinse waxaanu inaga ka hadleynaa amaba ka sii hordhacnaa meelaha amaba deganada ay ka curtaan amaba ka soo bidhaamayaan kacdoon shacab oo intooda badan guuleysta. dhawr bilood ka hor marki aanu halkaan soo gelinay muuqaalo qurux badan oo ka hadlaya magaalada Kismayo dadkii ugu badnaa ee emailada inoo soo dirayey waxey na lahayeen imisa lacag ah ayuu idiin siiyey Axmed Madoobe in aad xayeysiinta intaan la ek u sameysaan magaalada Kismaayo?, inagana waxey naga aheyd Soomalida maalinkasta la tusinayo xumaanta dalkooda bal wax ka duwan tusiya,ileen Axmed Madoobaha ay sheegayaan maba naqaano,sidaasi si la mid ah waxaan shacab badan u xaqiijineynaa in ay hada xaalada ku xun tahay Axmed Madoobe iyo maamulkiisa ka arimiynayey magaalada Kismaayo in ka badan 15 sano weliba hal siyaasad oo isku mid ah bulshad alagu mamulayey, siyaasad ahaan hadeysan indhaha is tireyn isaga iyo hadba inta maamulkaas kula jirta amaba u ah lataliyayaasha aan markii 4aad idiinku celino ( madaxweyne Axmed Madoobe waa soo xariiftamay mudo aad u fog hadase xaalku waa ku xun yahay),Intaas hadey isaga iyo reerka uu ka soo jeedo kuwooda isaga tageera cashir ku qaadan waayaan wax badan oo jidka ku soo jira waanu isla daawan doonaa haduu nafta inoo daayo Allaah Subxaanahu watacaalaa.
Weliba shirarka hada ka socda dal iyo dibad ee looga soo horjeedo madaxweyne Madoobe Soomaalida badankood amaba mediyaha qaarkood waxey ka hadli doonaan isbuucyo kedib waxa aanu maanta ka hadleyno.
Isku soo duuboo madaxweynaha Soomaaliya waa fashilmay siyaasad ahaan weliba maahan wax aanu iska leenahay amaba mala awaal,hayeeshee dadka garanayo nidaam dowladeed waxey leeyahiin dalku ma fashilmi doono oo waxaa si kumeel gaar ah talada ula wareegi doona gudoomiyaha baarlamanka howlahuna sidaas ayey ku sii socon doonaan kedibna hogaan cusub ayaa mudo cayiman gudahood lagu soo dooran doonaa waa sida maslaxda dalka iyo dadka Soomaaliyeed ay ku jirto dastuurka hada lagu dhaqmo iyo hayaddahiisa sharci dejintana lagu baad badin karo.
Dalka Soomaaliya in ay deegaankasta shacabkiisa isku tashadaan sida uu dalku hada ku socdo waxey soo dedejineysaa inuu dalku yeesho hanaan doorasho oo ay shacabku sida Puntland isku doortaan qof iyo cod amaba doorasho dadweyne.
SOMALIS FAKE POLICY IN 2023(-PART TWO)-SATURDAY JUNE 10, 2023- Qormadan midii ka horeysay waxa ku dhamaa warbixin intii muhiimka u aheyd shacabka Soomaaliyeed inagoo markasta u bidhaamina beenta siyaasadEed ee dalka Somaliya taalo taasi oo markii hore ahaan jirtay mid ku dhacda isbuucyo iyo bilo hadane u muuqaal ek mid u dhaceysa si maalinle ah.
Qodmadan waxaan ciwaan uga dhignay gudoonka baarlamanka labada aqal , doorashada madaxweynaha Soomaaliya ee sanadka 2023,ujeedka ugu weyn ee aanu ciwaankaas u qaadanay waa kaliya labo arimood. 1- Dal markii dastuurkiisa iyo hayadahiisa sharci dejinta la doonayo in la burburiyo waxaa kaliya shacabka uga warbixin kara kaliya labo qof, qof banaanka ka jooga siyaasada oo aan wax masuuliyad ah heynin iyo qof xog ogaal u ah amaba si wanaagsan u soo aqriyey dastuurka dalka iyo cida la doonayo iney jiheyso siysaasada dalka si wadanku u noqon mid bilaa dowlada hayaddahiisa sharci dejintana yahiin kuwo u gudanaya waajibaadkooda, bedelkii awooda laga xayuubiyo la bur burin lahaa.
2- Iyo in dalkaas loo helo dad wadaniyiin ah oo sida saxda ah uga hadli kara waxa dalkooda ka socda runtana u sheegi kara hadba masuuliyiinta iyo golayaasha sharci dejinta ee markaasi uu dalku leeyahay. hadaba mar hadii nidaamkii dowliga ahaa isku dhax yaacay waxaa hubanti ah oo biyo kama dhibcaan ah inuu dalku yeelan doonbo hogaan cusub waxuuse shaki inooga jiraa in shacabka mushkilada lagu sii dheereyn doono iyo in halka ay hada xaalada siyaasadeed ee dalka joogto ay gudoonka baarlamaanka iyo xildhibanadu ka abaari doonaan.
Waxaa labadaas qodob inoo bar bar socda waxyaabahii ugu waaweynaa ee fashilmay 24 kii saac ee ina dhaaftay kedibna waxaan qormadena ku soo qatimeynaa SSC Khaatumo iyo shacabkooda iyo halka ay hada wax marayaan.
1- Aan ku hormarno Gobolka Gedo shacabka deegaankaas dal iyo dibad waxey wadaan abaabul ay sharaftooda iyo degaankooda ugu jiheynayaan si ka duwan sida uu xaalku hada yahay ,waxeyna u badan tahay hadeysan maamulka ka arimiya magaalada Kismaayo ee Jubaland masuuliyiinta iyo hadba inta markaasi la talisa la imaan aqli dadkaas af ka duwan midka hada lagula hadlo in ay Laascaanood noqon doonto i qarso weliba Gobolka Gedo waa gobol kulmiya xaduuda labo wadan oo muhiim u ah amniga labadaas dal iyo kan Soomaaliya oo ma ahan sida gobolka Jubada hoose oo meel gees ah ku yaala.
Sidaasi daraadeed hadey degaankaas inagoo ku kalsoon in laga helayo dad aqliga iyo garaadka u saaxiib ah siyaasadii Jubland lagu maamulayey 15 sano ee isku midka aheydna in aysan shacabka Gedo ku sii jiri doonin ayaa xaqiiqo ah hada kedib xogta horudhaca ah ee aanu shacabka degaankaas ka heleyno dal iyo dibad arinta intey hada qabashada leetahay maamul jacbur ah leyska soo magacaabo iyo shaqsiyaad Gedo loo soo diro natiijada ay ku danbeyn doonto qofkasta oo Soomaali ah oo wax fahmayo wuu garan karaa oo hada dadku waa soo jeedaan oo xiligii shacabka ay in loo shiro iyo in laga shiro ahaayeen hada arintu waa ka soo gudubtay waxkasta oo ay maanta koox Hotel, Guri iyo Geed hoostiis iskugu sheegto saacad kedib kuwii ay ka shireen waa loo geeyaa,marka Jubaland sida inoo muuqata madaxweyne Axmed Madoobe wax badan waa soo xariiftamay hadase nasiib ayuu leeyahay haduu gaaro bisha 8aad,weliba Soomalida kuwooda aanu wanaaga la jecel nahay ayaanu warbixinadan oo kale si horudhac ah u siisiinaa si ay bal ugu yaraan isku saxaan.
Qoraalkaan midii ka horeeyey waxaan ereyadii aanu is ticmaalnay ka mid ahaa ( Ma waxaa shacabka Soomaaliyeed laga dhaadhicinayaa Axmed Madoobe iyo beeshiisu intey si hoose isku wareystaan in ay bulshada u keenaan aqoonyahan shacabka labada gobol isku heyn kara), qoraalkaas soo aqri mar kale haduu ku dhaafay.
Arintaas waxaa ka sii muhiimsan Khawaariijtii gobolka Gedo ku sugneyd waxey u kala jabeen labo garab oo waxaa kuwii meelaha fog fog ka yimid ka awood batay kuwii deegaanka u dhashay waxeyna arintaan guul weyn u tahay maamulka Koofur Galbeed iyo kuwa gobolka Gedo oo hada bilaabaya howlgal wajigiisa labaad, dhibaatda ugu weyn ee hada heysata Khawaariijtu waa hadba deegaankii ay joogaan wax shacabiyad ah ineysan ku heysan ,halka meelkasta oo ay galaan shacabkii degaanka ay farta ku fiiqayaan.
Aan u soo laabano xaruntii Garaadada Sool iyo magalada Laascaanood waxaan qiyaseynaa in mudo ah waxbo kama qorin xaalada Laascaanood Madaxweyne Muuse Biixi midbaan leenahay newsyada faraha badan ee Soomaali badan oo aan xal doon aheyn yeysan ku wareerin ciidamada ku sugan Gooja Cade ka soo saar halkaas sida malaayiin Soomaali ah iyo caalamkuba kugula taliyeen haka labo labeyn qaado go'aan geesinimo leh ciidamada geey halkii ay codsadeen Garaarada iyo shacabka SSC.
Garaadada SSC iyo shacabkoodana waxaa ku waajib ah iney xiliga ay ciidamadu baxayaan inagoo ku kalsoon iney arintaas waxoogaa xaalada sida ay hada tahay wax badan ka bedeli doonto arinta bixitaanka fududeeyaan, weliba arinta SSC waxaan ka hadli doonaa markii ay Garaadadu ku soo laabtaan degaankooda iyo halkii ay ka tageen kuwooda maqan.
Fiiro Gaar ah-Hadaan si guud ugu laabano xaalada dalka Soomaaliya 2023 isbedelo waaweyn oo dhinaca hogaanka dalka ah markii uu dalku lugaha la galo fowdo weliba ah mid dastuuri ah inagu muhiim inooma ahan hadba cida markaasi dalka hogaminaya waxaa inoo muhiim ah hadba sida loo bad baadiyo hayaddaha sharci dejinta oo dhawr jeer leysku dayey in gudoomiye Adan Madoobe iyo hayadda sharci dejinta ee labada aqal meesha laga saaro si dalku u noqdo mid aan laheyn hayaddo dhisan dalkana u noqdo amaba wadan uu si dadban u maamulo nidaam kali talis ah. hayeeshee gudoomiye Aden Madoobe iyo gudoomiye Cabdi Xaashi oo ay dad badan is leeyahiin ma ahan dad loo tilmaamayo sida uu u shaqeeyo hanaan dowladeed waxey u badan tahay halkii uu bur buri lahaa golayaasha sharic dejinta lana kala diri lahaa iney iyagu noqon doonaan kuwa dalka siyaasadiisa jiheeya inagu lama hadleyno xildhibaan siyaasada ku cusub oo ay xitaa dhici karto inuusan soo aqrin dastuurka dalka ee uu ku yahay mudane baarlamaan, sidoo kale kama hadleyno xildhiaan lahaddano keidbna kaliya magaca ka ah xildhibaan.
Waxaanse ka hadleynaa dal la yiraahdo Soomaaliya iyo shacab loogu yeero Soomaali hadba dowladii iyo hogaankii ay u baahnaan lahaayeen iyo madaxdii shacabka u qaban laheyd adeegii aas aasiga ahaa in dalka loo heli doono iyo in iyadoo dastuurka lagu tumanayo si sahlan awooda looga qaadi doono golayaasha sharci dejinta. Inagu ma sheegin halka uu ka iman doono hogaamiyaha cusub ee dalka Soomaaliya dhawaan waxaanse hubnaa inuu dalku yeelan doono hogaan cusub. Weliba meelkasta oo ay dalka ka joogaan ciidamada xooga dalka Soomaaliya kuwii dhintay waba dhinteen kuwa nool hogaamiye noloshooda wax ka bedeli doona inuu dalku yeesho ayaan rajyenyenaa.
Somalis Fake Policy in 2023-Wednedsay,June,7,2023-Beenta Siyaasadeed ee dalka Soomaaliya iyo 2023- Sawirkaan waxuu ahaa sawirkii aanu ka diyaarinay gudoonka baarlamaanka Soomaaliya ee labada aqal markii la doortay bartamahii sanadkii tagay ee 2022.Dal sida Soomaaliya oo kale ah markii la doonayo in shacabkiisa loo bidhaamiyo fashilkiisa siyaasadeed amaba hadba dowlada markaasi dhisan burburkeeda si madaxda dhawaan bedli doonta oo uu ugu horeeyo hadba qofka markaasi noqon doona madaxweynaha dalka cashir ugu noqoto waan hubnaa 99.9% isbedel weliba ku imaan doona si deg deg ahna uu uga dhici doono dalka weliba ilaa heer madaxweyne ah arintaasne xaqiiqadeeda xitaa uma baahno in aanu halkaan shacabka ugu soo celcelino.
Sideedaba siyaasada Soomaaliya waa labo mid 1- Midu waa wax ku kooban amaba ay iska soo dhaadhiciyeen shaqsiyaad, koox amaba qabiil.2- Midna waa mid lagu hogaamiyo amaba lagu maamulo dal iyo dad la yiraaahdo dal hebel amaba wadanka aanu hada ka hadleyno ee Soomaaliay oo kale.qoraalkaan kii ka horeeyey si shacabku wax badan u fahmaan maadaama uusan aheyn dalka Soomaaliya mid u baahan in maalinkasta wax laga qoro maxaa yeelay siyaasadiisu waa isku mid , sidaasi daraadeed qoraalkii isbuucii hore oo aanu shacabka inagoo weliba u soo koobeyna si weliba la wada fahmi karo waxaan dhahnay midkeebaa saxada siyaasada laga saari doonaa gudoomiyaha baarlamaanka iyo madaxweynaha oo uu midba midka kale ku maqan yahay intaas waa siyaasda dalka Soomalaiya ka jirta oo dhan oo aanu shacabka u soo kobnay.
Qoraalkaas midka ka sii danbeeya waxaan shacabka la wadaagnay in ay masuuliyiin badan oo hada telefishinada ka hadla ay noqon doonaan amaba ka mid noqon doonaan shacabka caadigaa. Isla qodobkaas waxaan shacabka kula wadaagnay qaabka ay qawaariijta iyo beelahii ay wada shaqeysan jireen u laayaan dhaliyada ciidamada qalabka sida ee tababarada kala duwan ku soo qaatay dalka dibadiisa iyo gudahiisa.Intaasi aanu kor ku soo sheegnay marka laga soo tago muhiim inooma ahan fashilkii siyaasadeed ee dhacay oodhan sanadkii tagay, bilahii la soo dhaafay iyo weliba isbuucyadii aanu soo dhaafnay in aanu halkaan mar kale ku soo celino,waxaase muhiim ah in shacabka loo bidhaamiyo halka ay hada wax marayaan.
Ama hala rumeysto ama yaan la rumeysan dalka Soomaaliya siyaasadiisa halka ay hada joogto shaki la'aan ama waxuu yeelan doonaa gudoon iyo baarlamaan cusub ama inta la bad baado baarlamaanka iyo gudoonkiisa ayaa dalka loo heli doonaa madaxweyne iyo dowlad cusub wax labadaas ka dhaxeeya ma jiri doonaan.
Fiiro Gaar ah-Sheikh Aden Madoobe mid baan leenahay dalkaan dowladnimadiisa meel fog baa laga keenay intaad si deg deg dalka ugu soo laabato dalka adiga iyo xildhibanada la imaada qorshe cad oo lagu badbaadin karo dalka iyo dowladnimada waa hubanti ama adingaa baxayo amaba kuwii aad doorateen ayaa baxayo siyaasad kasta waxaa jirta wado lagu kala haro halkii ayeyna maanta taagan tahay.Gudoonka baarlamaanka marka aanu sidan ula hadleyno waxaan ognahay wadada ay dowlada hada jirta ku dhaaman doonto.shacabka Soomaaliyeedna midbaan leenahay dowladnimo Mogdishu kama jirtee dhulkaada iyo degaankaada u dhiso nidaam ay soo doortaan shacabka deegaanka min tuulo, degmo ilaa State aan mar kale meehas dadka aan garaneyn nidaam dowladeed ugu celino Dowladnimo Mogdishu kaama jirtee dhulkaada iyo deegaankaada u dhiso nidaam ay soo doortaan shacabka deegaanka mid tuulo ,degmo ilaa State.
Tusaale yar ayaan idiin siineynaa hadaad tahiin Soomaaliweyn dalkana uu qiimo idiinku fadhiyo badankiin weliba micno weyn inooma sameyneyso in aanu idin kala qaadno qabiil qabiil iyo deegaan deegaan marba hadey dadku wada Soomaali yahiin maxaa yeelay dalkii dhamaa waxuu u muuqaal ekaaday koox kaliya mediyaha la joogta faan aan jirin oo ay u muujinayaan kooxdii doorashada looga guuleystay ee Nabad iyo nolol,iyo kooxda hada joogta oo fashilkooda siyaasadeed intuu xarkahii goostay intaanba Soomaalida la gaarin iyagii gacantooda isku fashiliyeen.
Laakinse marka arin markaasi taagan amaba mustaqbal umadeed laga hadlayo waxaa bulshada u bidhaamin kara mediye aan dhinacna raacsaneyn oo hadba waxii markaasi taagan bulshada u bidhaamiya.
1- Horta dalka Soomaaliya waxaa layiraahdaa waxuu qaatay nidaam federal ah yaa Soomaliweyn u sheegi kara degaanada laga doonayo nidaam Federal iyo degaanada aan laga dooneyn?. si degan oo ay weliba Soomalinimo ku jirto bal micnaha qormadan u dhuux ileen markii aad dalkaada u naxeyso oo aad hagaajiso ayaa dunidana wax lala qeybsan kartaaye. weliba qodobkaan waxaanu u kala qaadeynaa A,B iyo C.
A- Dalka Soomaaliya meel nidaam fedeal ah oo rasmi ah oo weliba noqon kara midka caalamka looga dhaqmo oo kale dadkuna ku kala nabad galaan inta nidaamka hoos loo daadajiyona ,min tuulo ilaa degmona la gaarsiiyo shacabka u diyaarsan waa kuwa ku nool SSC Khaatumo, Puntland, Hiiraan, Gedo, iyo Koofur Galbeed iyo Jubaland oo hadii wax badan oo ka qaldan la saxo kuwaas la mid ah sabatuna waan idiin qeexeynaa inagoo ku hormareyna Jubalanda qudheeda.
Jubaland maamul ahaan waa kaliya magaalada Kismaayo halka uu ka arimiyo mudo 15 sano ah waxaa hogaaminaya madaxweyne Axmed Madoobe oo aanu weliba isaga iyo dadka uu ka soo jeedo reer ahaan u heyno ixtiraam Soomaalinimo
ma waxaa Soomaaliweyn laga dhaadhicinayaa intey si hoose isku wareystaan isaga iyo qoyskiisa oo weliba siyaasada geeska Africa maanta hadey noqon laheyd Kenya iyagu hormuud u ah,dhinaca kalena hadey Somali State oo Stateyada dalka Ethiopia ka mid ah hormuud u ah oo leh dad aqoonyahno, culimo, indheer garad weliba bulshada caan ka ah ma waxaa Soomaaliweyn laga dhaadhicinayaa waxa reerkaas laga waayey aqoonyahan iyaga ka soo jeda oo isku raadiya shacabka Jubooyinka iyo Gedo lana yimaada siyaasado fur furan ileen hada halka ay dhibaatada ka jirto waa hogaanka iyo inta siyaasad ahaan la shaqeysee?,maxaa yeelay waxey leeyahiin shacabka Gedo iyagu waanu dooneynaa nidaamka fedelka iyo in wax la wada dhisto laakinse halka ay wax ka qaldan yahiin hala saxo intaasi ma ceebaa?.
Maya ceeb maahan ee waxaa jiraan dadku markii ay istusiyaan waxooga fursad ah ineey bulshada ay markaasi la nool yahiin u helaan fursad ay xaquuqdooda degaan iyo midooda siyaasadeed ku duudsiiyaan hadey noqon laheyd iney uga faa'ideystaan iyagoo kala daadsan amaba hadey noqon laheyd iney uga faa'ideystaan xukun dowladed oo waxaanu is laheyn markii uu xafiiska 3aad ee ugu sareeya dalka yimid qof ka soo jeeda beesha aanu ka hadleyno waxa ugu horeeya ee uu sameyn doono amaba lagu dhiiran doono waxey noqon doontaa in la yiraahdo kursigii R/wasaaraha ayaanu ku fadhinaa ee reer Gedow kaalaya inagu hogaamiya Jubaland amaba gogol nabaded la dhigayo meel lagu wada qanacsan yahay,yacni waa sida ay u fikirto maskax caafimad qabto.
Nidaamkaas bilaaw iyo dhamaad waxuu u baahan yahay in la saxo uma baahno mudo kordhin iyo fowdo hor leh iyo inagaa xilka heer federal iyo mid ka Jublanad heyna waxaanu doonaa sameyneynaa ee waxey u bahaan tahay in nidaamka maanta jira iyadoo la ilaalinayo inuu burburo gogol nabadeed la dhigo hadba meeshii lagu kulmi karo dib u heshiisiin.15 sano ayaa Khawaariij la leeyahay waxa lagula dagaalayaa Janaay Cabdale oo Kismaayo dusheeda ah iyo maamul aan dhaafsiisneyn magaalaada Kismaayo maxey yahay xikmada ka danebysa in hal magaalo loogu yeero State oo aan kuwii ka soo horjeeday oo iyaguna joogaan gobol weyn aan loogu yeeri karin State?.Intaas aanu uga gudbno Jubaland.
B-Ma waxaa Soomaaliweyn laga dhaadhicinayaa madaxweyne Xasan Sheikh, madaxweynahii hore Sheikh Shariif, R/wasarahii Hore Cali Maxamed Geedi Aqooonyanada sida Baadiyow oo hada la taliyaha arimaha dastuurka u ah madaxweynaha haatan jooga Xasan Sheikh, culimadooda, dadkooda aqliga u saaxiibkaa max waxey idiinla tahay ineysan raali ka aheyn waxa maanta yaalo Sh/dhexe (Jowhar) oo weliba ah gobol aan ka mid ahyen goladii Soomaliya ee 8da ahaa oo inta iyagoo xukunka dalka oo nasiib loo helo qabiil ahaan dastuurka dalkana lagu ciyaarayo lana suurad xumeynayo nidaamka fedelka ee la dhoodhoobayo kaliyana la eeganayo dahana qabiilkooda inta leyska dhaadhiciyey in la qaldi karo qeyb bulshada Hiiraan ka mid ah halkuu maanta marayaa maamulkaas isweydii.
Mar iyagoo aan aheyn gobol buuxa ayey yirahdeen waxaanu wax ku darsaneynaa Hiiraan oo ka mid ah 6dii gobol ee lagu aas aasay koofurta Soomaaliya marna 8dii gobol ee wada dhistay dowladiii ugu horeysay ee dalka loo dhiso 1960kii hadane iyagoo dalka madaxweyne ka ah ayey leeyahiin min madaxweyne Soomaliyeed ilaa midka dhulka xaaqo inagaa wax ka noqoneyna ma reerkaas ayaa waalan?......................
Waa adigoo ku dhashay Hiiraan oo yiraahdo qaab fowdo ah ayaan waxaan ku hogaaminayaa shacabka Puntland ileen Puntland waxey ka soo jeedaa gobolkii waqooyi Bari oo inta laga dhigay dhawr gobol sidaas ku noqday State.Hadaba waxaad is weydiisaan Hiiraan oo maanta la ogyahay inta wiil amaba ciidan joogaan oo weliba hada wajigii labaad hubkii ugu badnaa qurbajoogta Hiiraan soo iibiyeen waxa aysan reer Hiiraan fowdada ka jirta Jowhar uga aamuseen iyo beenta halkaas lagu hayo weli ma jiraa qof Soomali ah oo isweydiiyey?, ileen koox ayaa maanta dalka Soomaaliya intey telefishin u yeertaan ka suurowdaa iney dhahaan State hebel ayaan ku dhawaaqnay?..
Hadan horey laguugu sheegin inagaa hada kuu shegeyno weliba meel soke ayaan wax idiinka tuseynaa hadii aadku nooshahiin SSC Khaatumo, Puntland, Gedo amaba Koofur Galbeed.shacabka Hiiraan waxey ogyahiin 100% iney iyagu yahiin kuwa Dalka Soomaaliya hagaagin doona federalka saxda ahne ka hirgelin doona markii uu qof iyaga ka soo jeeda hoganka dalka Soomaaliya qabto mustaqbalka dhaw iyo kan fogba hadba waqtigii uu Allaah Subxaanahu watacaalaa sidasina Soomaali oo idil iyo caalamkuba uga faa'ideysan doonaan kheyraadka ay ka baahan yahiin soomalidu duniduna dooneyso iney Soomaalida waxii aysan aqoon uga faa'ideeyaan iyaguna kala faa'ideystaan.
xitaa Puntland federalkooda waa mid ku dhisan danahooda u gaarka ah kaliya oo hadey danahooda waayaan Somalida kale iskuma mashquuliyaan oo hadey doonayaan inuu dalku qaato nidaam federal sax ah waxey qaarkood dhihi lahayeen intey meel fogaaro ah soo istaagaan war sida hada wax ku socdaan laguma gaarayo nidaam federal oo reer Hiiraan ayaan joogin Hiiraane waxuu ka mid ahaa 8dii gobol,yacni waa marka wax la hagaajinayo waa sida ugu haboon ee qof muwaadin ah laga filan karo sow maahan, ok maxaa kuwa kale iyaguna sidaas looga waayey?.Sababtu waa maba jiro nidaamyada hada jira mid uusan dhiig ku daadan oo aan qaab qaldan ku bilaaban dhismahooda gadaalba ha laga saxee waana mushkilada ay u dhaqaaqi la yahiin kuwo badanoo hada magac ahaan iskaka dhisan.markaadse dhinaca kale ka eegto Puntland iyo shacabkeedu waxey reer Hiiraanka iyo Soomali badan iskaka mid yahiin ma doonayaan in nidaam federal been ah la qaato mid waanu hubnaa ama dhiig haku taado amaba yuusan ku daadan in ay State-yo cusub dalka ku soo biiri doonaan oo been benta hada dalka taalo leys kala bixi doono.
C-Dhinaca kale waayadii hore waxaa dalka Soomaaliya beenta iyo faanka ku badnaan jiray Soomaalida kale wuu ku yaraan jiray dadka Digil Iyo Mirifle ee maanta degaan dhulka loo yaqaano Koofur Galbeed waxaa waayadan ku soo batay kuwooda mediyaha ka hadla qaarkood been iyo faan aan meel jirin oo halkii ay ku mashquuli lahaayeen xoreynta iyo sidii mushkilada looga qaadi lahaa dadkooda waxey ku leeyahiin inagaa sidaan ah sidaan ayaan yeelnay wadan hebelaan dabada la galnay reer hebelaan xulufo noqoneynaa dhinaca kalena waxey ka qeylinayeen mashruucii fashilmay ee Madaxweyne Geele, Xasan Sheikh iyo Muuse Biixi ee Irirsamaale.yacni sideed qof kale oo Soomali ah u dhaleeceyn kartaa hadaadba adigu leetahay anigane waxaas ayaan sameyn?.War reer Koofur Galbeedoow siyaasada Soomaaliya ee badankeed dhalanteedka ah haku kadsoomina ee cidii aad shirko kula noqneysaan siyaasad iyo midii aadan isfahmeyn waayaha iyo waqtiga ayaa Soomaali kala saari doonee am akala sheegi doona ee hada kaliya fursada aad heysataan ee aad dhulkiina ku xeeysan kartaan xooga saara welinba wax aysan Soomaali idiin sheegin ayaan idiin sheegynaa Khawaariij, Beelahii ay wada shaqeysanayeen iyo weliba shirkadahooda ganacsi intaba waa la gadoontay siyaasadii Soomaaliya hadey ku noolaayeen koofurta Soomaaliya iyo hadey ku noolaayeen gobolada waqooyi.mark awado qaldan oo ay horey ugu soo jabeen ,fashilmeen, amaba ku sumcad waayeen beelo dhawr ah iska ilaaliya in aad martaan ee kaliya siyaasadiina iyo qaabka aad u jiheyneysaan dadkiina iyo degaankiina ku mashquula.
Ugu danbeyn waxa hada socdana waxey kala yahiin siyaasad ay iskaka soo horjeedaan dad doonayo nidaam federal iyo hanan dowladeed kuna nool SSC Khatumo,oo hada ah shacab iyo degaan gooyni u tagaan. Puntland oo ah hooyadii federalka, Hiiraan oo ah halkii laga soo curiyey inta badan gobanimada Soomaaliya waana waxa ay dadkooda uga duwan yahiin Soomaali badan oo uu maanta hab dhaqankooda ka liito qaabka uu u fikiri lahaa qof weyn amaba xaldoon ah.Koofur Galbeed oo ay shacabkoodu yahiin dad doonayo nidaam federal iyo Gedo oo iyagu weligoodba ahaa nidaam iyo dowlad ku nool.Ugu danbeyn dalka Soomaaliya ama been siyaasadeed oo la dhoodhoobay shacabka Soomaliyeed ha lagu jahwareeriyo amaba haleyska daayo dalku waxuu lugaha la galay fashil iyo isbedel siyaasaded midkii ugu weynaa min madaxweyne ilaa halka ugu hooseysa waxeysa su'aal ka taagan tahay midkeebaa saxada ka baxayo madaxweynaha hataanjooga mise gudoonka baarlamaanka....... ?
Qormada Isbuucaan- Midkeebaa labadan masuul saxada siyaasada Soomaaliya horta ka baxaya marka loo eego sida uu midba midka kale ugu maqan yahay iyo sida dastuurka dalka loogu ciyaarayo marba marka ka dabnbeysa?.
Somali Policy,Siyaasada Soomaaliya-Talaado,June 6,2023- Marin Habaabin siyaasadeed,mid bulsho iyo fashil dowladeed hadaad maqasho waa midka maanta taalo dalka Soomaaliya hadaba Khawaariijta iyo beelahii ay wada shaqeysanayeen iyo sidii hubkii uu dalka Soomaaliya u keeneen dowlado dhawr ah si looga hirgeliyo dalka dowlad hagaagsan bulshadana u fulisa adeega ay u baahan yahiin ayaa bedelkii inta shaqsiyaad isku qabiil ah oo magac dowladeed iyo mid Khawaariij wada huwan isku wareejiyeen inta kale adiga dhameystiro.
Si shacabka Soomaaliyeed loo marin habaabiyo marka laga soo tago xildhibaanadan waxa ay maanta u fadhiyaan iyo waxa ay ka doodayaan markii aanu aragnay ay inoo soo baxday in waxaani oo dhan la doonayo in lagu marin habaabiyo shacabka Soomaaliyeed iyo hubkii loo gacan geliyey Khawaariijta ee la yiri deegaan hebel iyo reer hebel ku weerara si aad mar kale canshuurtii qaabka qabiil aad u heli jirteen u heshaan mar kale...kkkkkkkkkk.Soomaalidu kuwoodii daacada ahaa ee la qaldi jiray hada waa soo jeedaan ama koofurta Soomalaiya dalka ha kaka noolaadaano ama gobolada waqooyi ha kaka noolaadaano.
Hadane waxaan si kooban shacabka Soomaaliyeed ugu bidhaamineynaa siyaasadaha ilaa hada fashilmay kedibna waxaan qormada qeybta ugu hooseeysa ku soo qatimeynaa gudoomiye Aden Madoobe iyo madaxweyne Xasan midka labadooda horta ka baxayo saxada siyaasada maadaama uu midba midka kale ku maqan yahay inuu saxada siyaasadeed ka saaro.
Inagu ma hubno hogaamiyaha bedeli doona midka hada jira iyo deegaanka uu dalka Soomaaliya ka soo jeedo,waxaanse hubnaa inuu dalku gheli doono mudo aansidaas u fogeyn isbedel siyaasadeed kii ugu weynaa ee waayadan dalka ka dhaca sidaasi daraadeeed hadii aad doooneyso in aad ku noolaato xaqiiqo iyo warbaahin aan lacag ku qadan warark adalkeeda ku tixnow bogaan si aad xog ogaal u noqoto. bal aanu waxoogaa ku siinasano heestaan ka hadleysa musuq maasuqa.
Jimco, June 2, 2023-Wararka ugu waaweyn Arimaha Soomaaliya iyo Maanta (Part Two)-
Hubkii Khawaariijta iyo beelahii ay wadashaqeysanayeen ay isku wareejiyeen oo intii ugu horeeysay la geenay suuqa Bakaaraha iyo cir toogte kedib gumaadkii loo geystay dhalinayradii Soomaaliyeed ee ciidanka xooga dalka. dad badana waxey ka hadlayaan magac dowladeed. 1- Fashilka Dowladii la dhisay bartamahii sanadkii tagay ku dhacay min madaxweyne ilaa meesha ugu hooseysa oo heerkii ugu xumaa maraya.4- Hayaddii Nabad Sugida Qaranka oo aanu shacabka markii aanu dhinackasta ka eegnay ciwaan ugu dhignay ( NISA) ma waxey isku bedeshay argagixiso magaca (NISA) amaba Sirdoon qaran xaal ha qaato.5- TV-ga Qaranka (SNTV) oo beentii ugu weyneyd intuu soo qaato sawiro iyo dagaalo hore shacabkii u gudbinayo been khaawan.6- Aaway dastuurkii iyo golayashii sharci dejinta iyo dowladnimadii Soomaaliya?.
Kaliya Soomaalidu kuwooda daacada ah madaxda haatan jooga markii ay TV -yada soo fadhiistaan waxii ay sheegaan ka duubta maxaa yeelay badankood waxaan ognahay iney shacabka caadigaa ka mid noqon doonaan bilaha inagu soo aadan shaki la'aan.beenta mediyaha kuwa khawaariijta hubka ku wareejiyo ay shacabka u sheegaan isbuucyo kedib waxaa la arki doonaa iyagoo sidey hada beenta u sheegaan si ka duwan uga hadli doona arimaha Soomaaliya markii ay saxada ka baxaan shaqsiyaad badan oo hada xilal dowladed ku gabada lana shaqeysta khawaariijta. fashilku waa is daba yaalaa amab waa is daba joogfaa,waxuuse hada ku socdaa inuu marba marka ka danbeeya uu banaanka si toos ah u yimaado. ku tixnoow bogaan xaqiiqada siyaasadeed ee jidka ku soo jirta in aad ogaato hadii aad dooneyso.
Fiiro gaar ah- ogaada madaxda haatan joogta wax badan waxey u sameynayan iyo siyasada u muuqaalka ek ka gaarsiiya waxey ogyahiin iney saxada ka bixi doonaan sawirada hubka ay soo bandhigeyso khawaariijta horey ayaan idiinku sheegnay waxaa isku warejinayo waa beelahii ay horeyba u wada shaqeysan jireen khawariijta arintaasne belaha kale ee Somaliyed waa ka dheregsan yahiin oo waxaa dhawaan la gaari doonaa beelahaan khawaarijta la shaqeystaan oo isla hubkaan isku dili doona meel ku qorta iyagoo isku dili doona dhaqaalaha lagu kala iibsanayo,halka qaarkoodna ay waxaanu u yahiin ganacsi oo durbaba lala soo aaday Suuqa Bakaaraha gaar ahaan suuqa cir toogte. Dowladii hubkaan keentay iyo kuwa ay gacanta u gelisay ee labada shaati mid dowladeed iyo mid khawaariij gashanaa hada waa isku ujeedo laakinse xaalkooda halka uu ku danbeyn doono kaliya Soomaali oo dhan indhaha haka daawadaano.
Siyaasada Somaliya- Khamiis Juun 1,2023-Wax badan qoraalo saadaal ah waanu ka qornay siyaasada Soomaaliya sidoo kale wax badan indhaheenu waa qabteen siyaasiyiin badan oo inta is mahadiyaan xiliga ay hayaan masuuliayda qaran inta wax aan jirin istusiyaan bilo kedib ka mid noqda shacabka caadigaa kedibna siyaasada dibad joog ka noqdaan.
Hadaba warbixintan midii ka horeysay waxan ku soo qadanay in uu burburay warmurtiyedkii
madasha ee dhawan soo baxay waxaana macquul ah in ay dad badan isweydiiyaan sababta aanu sidaas u dhahnay iyo halka uu dalku u socdo kaasi oo ugu danbeyn waqti aan fogeyn hadeysan wax isbedelin yeelan doona hogaamiye cusub amaba la arki doono wajiyo cusub.
Arintaan maahan qabiil hebel waa sidan iyo xisbi hebel waa sidan laakinse waa inuu qofkasta intuu fadhiisto maskaxdiisana ka shaqeysiiyo isweydiiyo ujeedadii la doonaba ha laga lahaadee horta qodobada warmurtiyeedka ka soo baxay marka meel leyska dhigo in kaliya lagu qurxiyey qodob la leeyahay doorasho qof iyo cod ah ayaa dalka loo jiheynayaa dadku ma isweydiiyeen waxa loogu dhiiran waayey intaanba saacado kooban la dhihin dalkii xisbiyadiisa waa laalnay oo kaliya, waxaa ka imaanaya labo xisbi iyo hal deegaan doorasho ayaa la galayaa iyo mudo kordhin ayaan sameysanay sow kama horeyn in bal horta la qiimeeyo bulshada qeybahooda kala duwan lana dhageysto dareenkooda maadaam ay waxkasta ku hagaagaan heshis bulsho?.
Sidoo kale ma laga fekeray in uu dalkaan yahay dal mudo colaad ku soo jiray oo la doonayo in tilaaba kasta mar la qaado si ay ku dhisan tahay xikmad iyo wada ogol?. Ma leys weydiiyey siyaasad kasta oo ay shaqsiyaad iyo koox gaaraan ee aan laga talo gelin dadka u dhashay dalka cawaaqibka ay ku danbeyneyso?.
Hadaba dadkii fursada u helay qoraalka kan ka hoseeya in ay si degan u soo aqriyaan kedibna midkaan aqriyaan hadey u fikirayan sidii qof caafimaad qabo waxaa u soo baxeysa halka uu wadankii Soomaaliya la dhihi jiray cagta saaray.hayehsee halka ay hada wax marayaan amaba ay arintaan ku danbeyn doonto ayaan hada idin sii sheegi doonaa iska sii ogaaw muwaadinka Soomaaliyeedoow.
1-Horta sida u qorsheysan madaxweynaha Jabouti dalka Soomaaliya doorasho kama dhici doonto inta ka horeysa 2028.2- Xisbiyada hada jira sida Nabad iyo Nolol,Daljir, Wadajir,Himilo Qaran, Mid-Qaran iyo hadaan si kale u dhigno dhamaan xisbiyada hada u dhisan saamileyda siyaasada hadeysan dalka ku soo gelin si deg deg ah madaxda xisbiyadaas waxaa laga saarayaa daaqada labada xisbi ee la yiri dalka ayaana laga hirgelinayaa waa xisbi horey uga dhisnaan jiray gobolada waqooyi iyo midka UDP ( XIsbiga Dhiiga Cusub) ee madaxweynaha.
Xitaa hadii ay intey iska aamusaan dhihi lahaayeen dhamaan xisbiyada hada dhisan iyo kuwa dhismi doona mustaqbalka doorashada maadaama ay dhamantood yahiin muwaadiniin Soomaaliyeed wey ka wada qeyb galayaan waxaana xisbiyo rasmi ah noqonaya 3da xisbi ee ugu sareya amaba hela codadka ugu badan wax bey ahaan laheyd marka loo eego sida uu u fereko aqliga salimkaa. hayeeshee waa dhaqanka lagu yaqaano dal aan dadkiisa loo naxeyn, tureyn amaba ixtiraameyn iyaguna ay indhaha ka daawanayaan halkii ay ka hadli lahayeen misirka iyo mustaqbalka dalkooda halka loo jiheynayo.
Villa Soomaaliya maadaama xisbiyada kale oo dhan aysan ka mid aheyn dowlada hada jirta waxaa qorsheysan dhawaan in dowlada hada joogta Villada laga saaro dhamaan siyasiyiinta xisbiga Wadajir inagu si wanaagsan uma garaneyno tirada kaka jirta dowlada waxaa Villada iskugu soo hari doona dhawan 100% siyasiyiinta UDP oo kaliya oo xitaa iyagaas dhaxdooda sii kala fikir duwan oo la sii kala miiri doono.
Baarlamaanka labada aqal sida hada qorashu yahay madaxweynaha Soomaaliya iyo iyagu islama hayaan siyaasada dalka lagu mamaulayo oo madaxweynaha waxuu doonayaa buuq la'aan maalinba siduu wax aan aqliga galeyn ugu geynayo in ay iyaga iyo shacabka madaxda isla galaan kedibna awood madaxweyne lagu kala diro.Maamul Goboleedyada 100% wajiyada hada jooga ma sii joogi doonaan labo arimood amaba sababood oo is biirsaday awadood.
1- Madaxweyne Xasan Sheikh waxaa gadaal ka fadhiya madaxweynaha Jabouti Jaboutina lagama yaqaano madaxweyneyaal fara badan oo waxa ka jira hal madaxweyne dalkaas sidaasi daraadeed Xasan Sheikh warmurtiyeedkii dhawaan ay soo saareen isaga iyo intii la joogtay madaasha shirkaas ujeedka laga leeyahay waa in la kala ogaado saamileyda siyaasada iyo madaxda gobolada midka awood siyaasadeed muuqata ku leh baarlamaanka gudahiisa yacni hadey madaxda gobolada gacanta ugu jiraan micnahu waa dalku ma lahan baarlaman qaran sidaasi daraadeed waxaa si cilmiyeysan lagala wareegi doonaa awooda dastuurigaa ee ay hada ku fadhiyaan.
Hadii ay noqon waayaan kuwo ugu yaraan laga heli karo iney ka tirsan yahiin xisbiyo kala duwan oo dalka u qaadi kara go'aano misiri ah oo aan ku deg degin waxii dalkan horey u soo burburiyey iney si sahlan iska ansaxiyaan dhamaan madaxda haatan jirta daaqada ayey siyaabo kala duwan uga bixi doonaan weysa kala horeeyaan.
Tusaale waxaa been ah in madaxda gobolada iyo saamileyda siyaasada uu xirir siyaasaded ka dhaxeeyo waxii been ah oo telefon leyskugu sheego waa meesheeda laakinse inagu waxaan idiin xaqiijineynaa ineysan jirin wax xiriir ah oo ka dhaxeeya.
Sidoo kale marka laga reebo dano siyaasadeed oo kooban oo ay hada iskula joogaan xisbiga hada ku sugan Villada ee madaxweynaha, xildhibanaada iyo madaxda gobolada hadane ma jirto waxa iskugu darsan kaliya kooxkasta waxey eegataa danaheeda shaqsigaa dan qaran iyo mid dalka iyo dadka Soomaaliyeed lagu bad badinayo Mogdishu iyo meel kale oo dalka ka mid ah kama jirto weliba siyaasadu saacad saacad ayey isku bed bdeleysaa isagaba daa maalin iyo habeene.
Waxaan qoraalkeenii midkaan ka horeeyey kaka soo hadalnay Garaadada SSC ee Mogdishu jooga qeybtaane waxaan uga hadleyna xildhibanada gobolada waqooyi siiba kuwooda ka soo jeeda Somaliland waxa dalka ka socda marka laga reebo in ay halkaas ku ilaashadaan mushaarkooda isbedelka uu dalku galay weli kuma bararugsana waxey kaliya maqleen mashruuc la yiraahdo Irirsamaale.
Arinta kale ee xiisaha leh waa mudo intee la ek ayey Madaxweynaha dalka Jabouti iyo madaxweyne Xasan isku siyaasad ka sii ahaan doonaan arimaha Soomaaliya?. waxaan shacabka Soomaaliyeed u xaqiijineynaa in madaxweynaha Jabouti bilaha inagu soo aadan uu halmar 100 digree is wareejin doono oo uu lugaha kala bixi doono siyaasadii uu kula soo heshiiyey beelahii uu doorashadii Soomaaliya ka hor kula kulmay amaba iskugu geeyey dalkiisa. arintan ayaa lagu soo waramayaa iney ugu wacan tahay hal qodob oo muhiim ah oo ay dhibsadeen madaxweyne Gelle iyo shacabka Jabouti qudhooda inagoo weliba sii qeexeyna qodobkaan.
Madaxweyne Geelle waxaa siyaasada Soomaaliya ka soo gaaray dhaawac siyaasadeed iyo mid sumcadeed oo xoogan waxaana arintaan loo sababeynaya beelaha uu arimo badan ku qarsaday ee ay wax badan isla soo meel dhigeen oo aan aheyn kuwo sir leh oo waxii uu u sheego ay gaaraan wax ka yar 24 saac Soomaaliweyn oo dhan gees ka gees maxaa yelay Soomalidu waa dad hadla macluumaadkana is dhaafsada iyagoo is dagaalsana aan waxbo kala qarsan Jaboutise sidaas maahan.
Arinta kale o ah in ay shcabka Jabouti dhibasadeen in lagu shaambadeeyey magaca irirsamaale halkii ay Soomaali o idil iskugu mid ahaayeen markii hore.
Arinta kale ee waxaasi oo dhan bar bar socota oo ah beelo la doonayey in dhulkooda si sahlan looqaato iyo dagaalo ka kala dhacay Hiiraan iyo SSC oo leys lahaa si sahlan ayaa dadka ku nool loo maquuninayaa oo dhamaan tood ahaa dagaal siyaasadeysnaa oo dhinaci la filayey dhinac aan aheyn isku bedelay.
Madaxweyne Xasan Shiikh qudhiisa wuu ogyahay in aan mar sedaxaad dalka Soomaaliya misirkiisa amab ahogankisa loo dooraneyn haduu termkaan dhameysto ayuu nasiib leehayay amaba ka bad baado qalalasaha siyaasadeed ee uu hada dalku lugaha la galay, isaga qudhiisa ma doonayo in siyaasada madaxweynaha dalka Jabouti uu ku sii hoos nolaado oo kaliya hada waxu saaxiib ula yahay inuu ka barto sida xilalka muhiimkaa loo siiyo qoyskisa maadaama uu m/weynaha Jabouti arintaas caan ku yahay iyo mida kale oo ah ciidamada Jabouti ee ku sugan dalka Soomaaliya iyo sir doonkooda ayuu moodayaa iney joogitankooda wax badan uga fuli karaan,hayeshee xaalku sidaas iyo wax u dhaw maahan.
Waxaasi oo dhan marka meel leyska dhigo xildhibaanda baarlamanka maalmaha inagu soo aadan si ay dhooqo siyaasadeed lugaha ugu geliyaan Xasan Sheikh waxey u muujin doonaan iney iska dhigaan iney yahin kuwo taageersan warmurtiyeedkii iyagoo koox koox iyo qabiil qabiil intaba ugu tagi doona ujeedkooduna yahay in baarlamanka la keeno warmurtiyedkii kedibna waxaa ka dhici doona wax aysan inta hada ku sugan Villada qiyaasi doonin.
Ogaada imisa jeer ayey shacabka Soomaaliyeed horey u soo arkeen masuul inta subaxii ay xildhibanadu la quraacdaan casarkii ay ridaan?.Soomaali horey ayey u maah maahday waxeyna yiraahdeen cagtii joogsan weyso marbey ceebi la kulantaa,hada dalkii oo ku jira dib u xoreyn waa laga joogi waayey siyaasiyiinta Soomaalida ee maanta jooga waxaaan wax ka qoreynaa inta ku biiri doonta dhawaan nolosha shacabka caadigaa ee saxada siyaasda ka bixi doonta.weliba shaqsiyaad badan magacyadooda iyo xilalka ay hada ku fadhiyaan min madaxweyne ilaa baarlamaanka labadiisa heer shacabka waanu la wadaagi karnaa mase dooneyno.
Sow horey looma dhihin waxkasta oo aan xigamd iyo fikir ku dhisneyn bur bur ayey ku danbeyan waa waxa ay maanta dowladii la dhisay bartamhii sanadkii tagay ay lugaha kula jirto.micno ma sameyneyso in shacabka soomaaliyeed la yiraahdo doorasho qof iyo cod ayaa la qabanayaa hadane gadaal laga raaciyo wax aan aqliga bini'aadamka aqbaleyn iyo arimo u baahan in dastuurka dib logu noqdo oo dalka dhan shacbakiisa lala wadaago waxii la sameynayo.waa fowdo iyo hada koow. Alla maxaa Mogdishu been siyaasadeed la kala iibsanayaa............halkan aanu ku ekeyno. markii ay dad badan arkaan inagoo calanka Soomaaliya dusha sare soo dhigeyna waa marka ay noo muuqato inuu dalku yeelan doono weji kale oo siyaasadeed.
War Deg Deg ah-Wednesday,May 31,2023- Wararka ugu waaweyn Arimaha Soomaaliya iyo Maanta-1-War murtiyeedkii Mogdishu laga soo saaray oo bur buray ma ahan in aanu leenahay waa burburi doonaa ee waxaan leenahay waa bur buray.2- Dabargoynta lagu hayo ciidamada Xooga dalka oo ujeedka laga leeyahay ay tahay in Khawaarijta dib loo hubeeyo.
3- Fashilka Dowladii la dhisay bartamahii sanadkii tagay ku dhacay min madaxweyne ilaa meesha ugu hooseysa oo heerkii ugu xumaa maraya.4- Hayaddii Nabad Sugida Qaranka ma waxey isku bedeshay argagixiso magaca (NISA) amaba Sirdoon qaran xaal ha qaato.5- TV-ga Qaranka (SNTV) oo beentii ugu weyneyd intuu soo qaato sawiro iyo dagaalo hore shacabkii u gudbinayo been khaawan.6- Aaway dastuurkii iyo golayaashii sharci dejinta iyo dowladnimadii Soomaaliya?.
Fiiro Gaar ah- Waxaan bogaadineynaa go'aanka reer Puntland oo kaliya maahane Soomaali dan u ah ee ka muuqaday qudbadii uu jeediyey madaxweynaha Puntland.sidoo kale waxaan leenahay shacabka SSC siiba Garaarada hada ku sugan Mogdishu halka ay hada joogto siyaasada Soomaaliya dib ugu laabta deegaankiina waxaan weliba idiin balan qaadeynaa waxkasta oo aad Mogdishu la tagteen amaba leydiin sheego hadey 1% kaliya idiinka hagaagaan mar danbe news ka hadlayo arimaha Soomaaliya meeshaan ha u soo doonanina,laakisne sharafta iyo guush aidiin soo hoyatay waa in aad inadhahiina ku soo aragteen dowlada aad markasta maqli jirteen iney ka jirto koofurta Soomaaliya ee ay xarunteedu tahay Mogdishu. war nimanyahow reer Hiiraan oo Khawaariijta dagaalkii aad ogeydeen la galeen oo mogdishu intaad aragtaan wax yar 350 KM ahna Mogdishu u jira sida loo hagar daameeynayo kacdoonkii looga soo horjeeday Khawaariijta iyaguna u fahmeen waxkastana intey go'aan u gaar ah qaateen uga aamuseen xitaa ma ku tusaale qaadan weyseen?.
Shacabka SSC hadaad sharaf iyo gobanimo u dooneysaan dadkiina iyo deegaankiina waxa leydiinku heysto waa kheyraadka dhulkiina ku jira degaankiina dunida ayaa toos idiin caawineysa ee u sameysta State-ka Khaatumo. waxaan iska noqonaya sheeko fadhi ku dirir ah ee la leeyahay Daarood ha leyska horkeeno inta Ogaadeenka laga soo gooyo,kedibna kuwa kale mid mid haloo cuno iyo Hiiraan iyo DDS dhulkii Khawaariij laga saaray dib haloogu celiyo gacanta Khawaariinta, deegaanada hada la doonayo sida Koofur Galbeedna in laga saarona hala fashiliyo iwm inta hubka dowlada qabiiladii Khawaariijta ahaa amaba la shaqeysaneyey loo gacan geliyo iyadoo dhalintii Soomaaliyeed ee dalka dibadiisa iyo gudahiisa lagu soo tababaray si micno daro ah inta dhaxda la gashtay maalinkasta tiradii ugu badneyd lagu dilo meelo aan munaasib aheyn oo ay wada joogaan shaqsiyaad masuuliyad dowladeed sheeganayo iyo kuwo Khawariij ah oo hadane isku reer ah.waxaasi waa wax la sii ogyahay oo in shacabka waqti looga lumiyo ka hadalkooda looma baahna.
Midna Soomaalida kale ha ogaadaano hubka dowlada ee la soo bandhigo marka la soo bandhigayo shacabka Somaliyeed lama tusinayo ee waxaa is tusinaya sargaalkii Khawaariijta kula heshiiyey ee ka iibsaday iyo kuwii iibsatay oo marka muuqaalka la tusiyo ayaa lacagta la kala qaataa. wax Khawariij la yiraahdo ma jiraan ee waxaa jiro dhawr beelood oo Khawaariijta wada shaqeystaan hubkana iyaga isa siiyaan dunidana dhaqaalo sidaas uga helaan magaca Soomaaliya.
Tusaale- Hubkii dhawaan laga qaatay ciidamada Ugandha kuwii Khawariijta ahaa iyo kuwii dhinaca dowlada ka tirsanaa ee fududeeyey labaduba waa isku qabiil waxeyna ka soo jeedaan qaar ka mid ah kooxdaan Villada joogta qabiiladooda ee xilalka ugu sareeya hayaan amaba ugu badan dalka ka hayaan,dhinaca kalena waxaa lagu leeyahay dalka waxaa ka jira dowlad ay Soomaalidu wada dhisteen iyo wax la mid ah.
Sidoo kale hubka u badnaa gawaarida Cabdi Bilayaasha ee lagu qabsaday Masagewaay ( Sh/dhexe amaba dhinacaas iyo Galgaduud) kaliya waxaad eegtaan saraakiishii uu gacantooda ku jiray iyo kuwa maanta soo bandhigayo waa isku qabiil waxaa u kala duwan kaliya magaca iyo tuutaha.Ninka taliyaha ciidanka Xooga dalka ku magacaaban Odowaa iyo saraakiil dhawr ah hubka sidaas ayey Khawaariij uga iibsadaan ilaa xarunta Villa Soomaaliyana waa leysla ogyahay,waana shirqoolka kaliya ee hada ciidamada Soomaaliya iyo kuwa Amisom lagu laayo,weliba Drone ayaa arimahan oo dhan qeyb ka ah.Isku soo duuboo qodobada aanu kor ku soo xusnay ee 6da qodob ka kooban kuugu filan halka ay hada wax marayaan inta kale aqligaada ku kab hadii kale iska noolaaw.waxaan Soomaali badankeed u deynay magaca dowlad Soomaliyeed iyo kooxo isku ujeedo ah hadane labo magac kala wataan.
Ma hubno waqtiga uu dalku yeelan doono dowlad rasmi ah mana hubno in Soomaaliya la gelin doono maxmiyad ay gacantooda ku keensadeen,waxaanse hubnaa in aan sidan ay hada wax ku socdaan leys kula sii joogi doonin. waxne waa borobagaando waxne waa xaqiiqo siyaasadeed dalka Soomaaliya meesha ay hada xaaladu joogto waa fashil aan noociisa horey horey loo arag ciudii ku kadsoomeysa iyo cidii isku tashaneysa iyadey u taalaa.newskaan waxan dusha sare u soo dhignay waa in ay shacabka Soomaaliyeed si fiican u fahmaan waxa gudaha dalka ka socda ee loogu yeero siyaasad amaba dowlad. waa fowdo ee dowlad lama dhihi karo.
Siyaasada Soomaaliya-Qoraalkii midkaan ka horeeyey waxaan shacabka u bidhaaminay nuxurka dhan ee warmurtiyeedkii waalida ahaa ee dhawaan la soo saaray hayeeshee arinta maanta xiisaha leh waa madax goboleedyadii lahaa mudada ayaanu kororsanay maxaa siyaasada Soomaaliya ka raacay 24 kii saac ee ina dhaaftay.
Warar siweyn leyskugu haleyn karo ayaa muujinaya in uu kacdoon shacab kaka soo wajahan yahay deegaanada ay masuuliyadeeda sheegtaan siiba intii warmurtiyeedka dalka gelinayo qal qalka siyaasadeed soo saaray. ma hubno sida ay u kala horeyaan laakinse waxaa la hubaa 3 ilaa ugu badnaan 4 bilood wax ka badan ineysan masuuliyada ay hada sheegtaan sii heyn doonin inta badan madax goboledyada halkii la doonayey in la afgambiyo baarlamanka iyagii ayey la gadoontay.
Maxey tahay sababta ugu weyn ee ay halkii ay kaliya xooga saari lahaayeen dib u xoreynta deeganada ay sheegtaan in ay ka taliyaan ay bedelkii iskugu mashquulinayaa siyaasado ka waaweyn iyaga oo aysan dastuuriyan shaqo ku laheyn?.Markii aanu arintaan u guur galnay waxaa noo soo baxday in ay waxaani ahaayeen mashruuc dhaqaalo looga cuno siyaasiyiin dalka dibadiisa ku nool oo leyskaka dhigay in lala yahay xulufo siyaasadeed laakinse aysan arintaas aheyn mid jirta, halka gudaha dalkana qaab cajiib ah uga helayeen dhaqaalo sida in ay iska dhigaan iney yahiin iyagu kuwa maamula golayaasha labada aqal dalkana ay sidey doonaan ka yeeli karaan, xaqiiqaduse hada xaalku sidaas iyo wax u dhaw maahan oo waxey lumiyeen siyaasiyiin badan shacabkii Soomaaliyeed iyo xildhibaanadii iska hurdi jirayna hadey noqon lahaayeen heer gobol iyo heer federal hadey soo baraarugeen.
Hayeeshee mudo kordhin sanad ah iska daaye masuuliyiinta qaarkood heer federal iyo heer dowlad goboleed hadey 60 ka cisho ee inagu soo aadan ku sii jiraan saxada siyaasada Soomaaaliya nasiib ayey leeyahiin.warbixintaan waxaanu ka soo aruurinay meelo kala duwan oo dalka ka mid ah waana waxa maanta dalka ka jira.
Isku soo duuboo marka laga reebo Puntland oo ay ka socoto doorasho qof iyo cod ah, kuwaan kale waxey 99.9% u badan tahay in lagu qaadi doono washamsi.ayna wajiyo cusub oo ay isla jaanqaadaan siyaasiyiinta imaan doonaan marka loo eego wajiga cusub ee uu dalku galay.weliba shacabka Soomaliyeed waxyaabo badan oo qaab daro ah oo dalka ka jira halkana uguma soo qorin kaliya waxaan u dulmarnay halka ay hada wax marayaan.la soco wararkena danbe.
Fiiro Gaar ah-Halka ay hada wax marayaan waa meeshii lagu ogaan lahaa inuu dalku leeyahay hayaddo sharci dejin iyo in kale .
Baarlamaanka Soomaaliya Isniin May 29,2023-Gudoomiye Aden Madoobe iyo xildhibaanada qaranka ee golaha sharci dejinta waxaan leenahay awoodiina dastuurigaa kaliya yaan leydiinka xayuubin oo aysan cid aan mudneyn la wareegin.Dalka hayadda ugu sareysay waa golaha sharci dejinta siyaasadaha la doonayo in lagu moodo waqti gaaban amaba la doonayo in leyskaka dejiyo culeysyo siyasadeed oo markaasi taagan waxaa ka muhiimsan in aad wadanka Sheikh Adanow dastuurkiisa ku maamushaan.
Ama rumeyso ama ha rumeysan waxaa la doonayaa in awooda golayaasha sharci dejinta si dadban loola wareego kedibna dhawr bilood kedib la kala diro. waxaanu ka mid aheyn mediyahii Soomaalida oo maalmahii tagay lala soo xariiray ee la doonayey in ay buun buuniyaan barnaamijkaan dalka looga dhigayo inuu qaato kaliya labo xisbi oo ay ku bahoobeen shaqsiyaad kooban oo hada is tusiyeen iney hayaan masuuliyad iyo kuwo horey u soo maray oo ay masuuliyada kala wareegeen si dhamaan xisbiyada kale oo dhan daaqada looga saaro taasi ma dimoqoraadiyad baa?.
Waxyaabahii aanu arintaan ku taageeri weynay ayaa aheyd in aanu aragnay in la doonayo in la burburiyo golayaasha sharci dejinta kedibna xukumada hada jirta lagu bedelo mid kale si ay kooxdaan inta hada ka hartay mudo xileedka m/weynahaan ay u kala qeybsadaan awooda dalka taasina waxey ku dhici kartaa in la kala diro golayaasha sharci dejinta.
Waxaa nasiib daro weyn oo aan qadan weynay nagu noqotay sida loo qiimo tirayo baarlamaanka amaba xildhibanada Soomaaliya oo aanu ku ognahay qaar ugu yaraan dalka u naxaya,siiba kuwa golaha shacabka oo aan xitaa loo arkin iney yahiin xildhibaano qaran ,keliyana loo arko kuwo sidii la doono laga yeeli karo.hal ku dhugyada cajiibkaa e la adeegsado waxaa ka mid ah in loogu yeero xildhibaanada magacyo aysan u qalmin sida in ay kooxna hebel hoos tagaan kooxna hbele yacni dowladnimad adhan ayaa la doonayaa in lagu nacsiiyo xita lama lahan xildhiaan hebel waxuu ku fikir yahay xisbi hebel .bil xaqiiqo dalku waxuu leeyahay dastuur inagu ma qabno wax aan soo marin baarlamaanka in uu dalkaan ka noqon karo sharci.
Baarlamanka hada jira ee 11aad haduu leeyahay gudiyo qaabilsan dastuurka war murtiyeedkii dhawaan soo baxay hada waa uun qoraale oo wey sahlan tahay in leyska yiraahdo dalku doorasho qof iyo cod ah ayuu aadayaa ee inta aqli la adeegsado kaliya hala yirahdo maxaa macquul ka ah waxa meehaan ku qoran.
Waxaa kale oo iyaduna xusid mudan warmurtiyeedkaan ma waxaa loo soo saaray kaliya inta iskugu tagtay oo halkaas fadhisay iyo deeganadooda mise dal la yiraahdo Soomaaliya?.Hadii loo soo saaray wadan la yiraahdo Soomaaliya howshaan waxey kaliya sharci ku noqon kartaa nidaam wada ogol ah oo waxaa ka maqan miiska wada hadalka Puntland iyo Shacabka Hiiraan State iyo SSC oo ma jirto degaan u hadli kara degaan kale.
Horta mid waa ku qalad qaranimada iyo dowladnimada in la yiraahdo xildhibanada qaranka waxey jeebka ugu jiraan shaqsiyaad waa in la heli karo mudaneyaal baarlaman iyo gudoonkooda ah oo iyagu dalka jiheeya lana xisaabtama hayaddaha kale ee fulinta oo uu xildhibaanku ka muhiimsanaadaa siyaasiyiinta kale halka uu hada ka yahay wax aan jirin.
Isku soo duuboo dalku waxuu dal ku noqon karaa ku dhaqanka dastuurka, iyo ilaalinta sharciga iyo hayaddaha sharci dejinta oo shaqadooda qabsada weyna arki doonaanSoomaali badankeed madaxweynaha haatan jooga ma dhameysan doono mudo xileedkiisa meel ha lagu qorto ama hala qiimo tiro baarlamanka oo maalinba waji cusub ha lala yimado ama ha leyska daayo. inagu waxaanu ka hadleynaa danta caamka ah ee shacabka Soomaaliyeed kama hadleyno dano shaqsi iyo mid kooxeed.
Sheikh Aden Madoobe waxaan leenahay waxaad tahay qofka markii uu madaxweynaha dalka ka maqan yahay sharciyan dalka inuu hogaamiyo loogu talo galay sidee ayey iskugu dayi karaan hogaamiye gobol inuu sheegto awood dal dhan lagu jaan gooynayo iyadoo uu dalku leeyahay gole sharci dejin?.
Tusaale- Magaalada Baydhabo ayaad gogol nabadeed u fadhiseen mudo dhawr isbuuc ah adigoo xalinayey tabashada ay qabeen mucaaaradka deeganka aad ka soo jeedo ee Koofur Galbeed dadbaa ku dhintay qalalaaso ka dhacay halkaas weliba waxaanu aheyn mediyahii sida ugu wanaagsan ugu soo tabiyey halkaas,ugu danbeyn waxaa lagu heshiiyey in doorashada deegaankaas ay dhacdo Janaury. maxaad hada mar kale u sheegi doontaa musharaxiintii kale hadey maanta ku kacaan Lafta Gareen inagoo og in ay ku kici doonaan.yacni waxyaabaha aan laga fiirsan ee sida sahlan inta ay koox istusiyaan deg degta lagu gaaro oo aan la eegeyn danta guud ee shacabka iyo degaanka waxey bulshadu ka dhaxashaa rajo beel,yacni waa tusaalaha ugu uar ee anu ku siineyno.
Taasi waxaa la mid ah madaxweynaha Soomaaliya ee maanta meel la soo istaagay mudo kordhinta uu horey isagu u diiday anigaa sameysanayo iyo dalku xisbigeyga iyo mid aan is fahanay oo kaliya ayaa ka ariminayo what can of policy is that?.Al muhiim baarlamaankaan waxaa u furan labo wado oo kaliya xitaa mid sedaxaad uma furna.1- Dalka haloo keeno hogaamiye aan aheyn midka hada jooga kolba lagama fursan doonee si loo helo hogaamiye shacbaka ka saara shakiga irirsamaale iyo waxaan shacabka Soomaaliyeed kala dilay kaasi oola yimaado siyaasad cusub iyo aragti cusub.
2- iyo in siyaasada dalka ay awoodooda dastuurigaa iydoo aan qeyb bulshada Soomaaliyeed ka mid ah lagu dulmineyn dowladnimada dastuurka qabyada ah laga saaro qabyanimada aqli maahan in 22 sano la yirahdo dastuur qabyo ah ayaa dalka lagu maamulayaa.
SIYAASADII SOOMAALIYA OO LAGU KALA HARAY IYO FASHIL AYSAN KA SOO KABSANEYN OO KU DHACAY BEELAHII KHAWAARIIJTA LA SHAQEYSAN JIRAY,( SIDEE AYEY WAX U DHACEEN)?.HADII AAD TAHAY MUWAADIN SOOMAALIYEED SI DEGAN U AQRISO QORMADAN
Maanta iyo siyaasada Soomaaliya-Talaado,May 16,2023- Qormadaan kooban waxan ugu talo galnay guud ahaan shacabka Soomaalyeed meelkasta oo ay dalka iyo dunida ka joogaan si ay xog ogaal ugu noqdaan wax badan oo laga yaabo in aysan u sheegin mediyaha Soomaalida.
Puntland, Hiiraan, Koofur Galbeed, Jubaland iyo SSC midkood oo ah deegaanka uu ka imaan doono hogaamiyaha cusub ee Soomaaliya marka aanu meel iska dhigno waxan shacabka Somaliyeed kaliya u bidhaamineyna sida loo fashiliyey siyaasadahii ugu danbeyey iyo halka laga fashiliyey.
1- Reer Hiiraan nimanka la yirahdo waxey qabten sanadkan shaqo fiican oo waxey gebi ahaan fashiliyen qorshahii HIiraan laga lahaa ee loogu adeegayey Khawaariijta oo hadeysan fashilin laheyn dhaawac weyn ku noqon laheyd shacabka ku nool deegaanada aanu hor ku soo sheegnay, ciyaartiina waxey ku dhamaatay iyadoo qabiilada yar yar ee reer Hiiraanka ahaa inta laga adeejiyey codad ka soo duubeen kuwii dhawan Jowhar ka baxay ee khawaariijta u adeegayey kkkkk.Si madaxweynaha mustaqbalka Soomaali hogaamin doono qofkastana u xaqiiqsado inuu ka imaan doono deeganada aanu kor ku soo xusnay yeysan halkan kugu dhaafin wararkeena.
Inagu kama hadleyno qof Somali ah oo kaliya malinkasta bulshada la wadaago sida uu isagu jeclan lahaa in ay noqoto siyasada Soomaaliya iyo reero iyagoo boqoolaal xil oo kala duwan sheganayo doonayo iney shacabka Somaaliyeed qaldaan iyagoo aanan dooneyn nidaam dowladeed iyo mid dagaal Khawariij intaba kaliyana noloshoda dhan ku kooban tahay qiyaali siyasaded,waxan aanu ka hadleyno waa xaqiiqo Reer Hiraan ( Xawaadle) iyagoo iska waqaba ayey 24 saac kasta u istaagen in aan marnaba dagaalka Khawaariij laga weecin ilaa ay Khawariij u gubaan amaba ( Deb ku qabtaan) sidii ay u gubeen dumarkii iyo caruurtii sidaasi daradeed hal mar ayey go'aan qateen waxeyna ka fogaaden beelahii ay khawariijta wada shaqeysanayeen dhaqan ahaan iyo siyaasad ahaanba, si Somaliweyn u qancaane Soomaalida kale been siyaasadeed ayey iskula joogaane Hiiraan ayey siyasada mideda runta ah oo uu calamkuna hada indhaha ku hayo ka imaan doontaa dhawaan,
inta ka horeysa qofkasta oo Soomaali ah maadaama mustaqbalka dalka Soomaliya meelaha laga hogamin doono ay Hiiraan koow ka tahay waxii fowdo iyo been siyaasadeed ah dad baa loo daayey.
2- Reer Puntland caadi maahan iyagoo iska war qabo mucaarid iyo muxaafid sidey u galeen kooxda Villada halkaas ka wada idiin kama hordhaceynee, waad ogtahiin fowdo halkii laga gaaray in iyadoo la duulayo Baydhabo lagu soo fashilmay mudo aan sidaas u fogeyn,waad ogtahiin sida hada Hiiraan loogu soo fashilmay inta diyaarad laga soo qaatay Mogdishu iyadoo Khawariij loo adeegayo kedibna hada leyskaka soo tagay maanta iyadoo weliba codad kuwii Hiiraan soo gaaray laga duubtay maxaa yeelay dagaalkii Khawariijta ayey reer Hiiraan ku barteen reero badan oo Soomali ah oo koofurta ku nool sida ay u wada shaqeystaan sidaasi daraaded waxkasta oo ay sheegaan inta la dhageysto ayaa dhegta kale laga sii bixiyaa bedelkiina reer Hiiraan isbedelka dalka ku soo wajahan hormuud ayey u yahiin.Ogaada waxne waa ficil waxne waa wax ku kooban sawiro iyo qiyaali siyaasadeed Hiiraan qiyaali siyaasadeed meel ayaa leyska dhigay.
2-Koofur Galbeed Waxaan bogadineynaa sida loogu fashilmay in mamulka iyo m/weynmaha Koofur Galbed looga
mashquuliyo dagaalka Khawaariijta wajigiisa labaad bedelkina deegankisa ka wada shirarka iyo abaabulka horeyna gudoomiyaha golaha shacabka iyo madaxweyne Lafta Gareen waan u shegnay in aysan ku gadsoomin siyaasadaha beenta ku dhisan oo ay dadkooda ka xoreeyaan cadowga.
3-SSC hada ayaan wax ka qori karnaa oo hada waxaa hoogaankii dagaalka SSC la wareegay Jamaahiirta waana kuwa maanta guulaha deg deg ah ka gaareen ciidamadii Muuse Biixi. waxaan leenahay Isimada iyo shacabka SSC Mogdishu siyaasad idinkama jirto in kacdonkina iyo dadkii qiimaha lahaa ee xoriyadooda u dhimanayey dhiigooda wax aan jirin laga dhigo waa lagu fashilmay inta yar ee idiin hartay xoreysta. War helaa talo hela.
Picture of The Day-Axad, May 14,2023-Degmada Jalalaqsi oo ka mid ah magaalooyinka waaweyn ee Hiiraan oo lagu soo gabo gabeeyey tartan kubada cagta ah kaasi oo ay ka qeyb galeen dhamaan kooxaha heerka 1aad ee ka dhisan magaalada waxaana halkaas kooxdii ku guuleysatay koobka ku gudoonsiiyey gudoomiyaha degmada jalalaqsi Mudane Nuur Dheere.
Tartankaan ayaa waxaa lagu wadaa in la gaarsiiyo Hiiraan oo dhan koobna loo dhigo dhamaan degmooyinka Hiiraan ciyaartooyda iyo koxaha kala duwan ee ka dhisan.la soco wararkeena danbe ee Hiiraan iyo Soomaaliya, Africa iyo caalamka.
( In Somalia 2023 Reality Versus unreality)If millions of Somalis around the world heir the president of Hiiraan State of Somalia is Hero Ali Jeyte Osman do not surprise.......... Read More.Hadii ay malaayiin Soomaali ah oo ku nool caalamka ay maqlaan madaxweynaha dowlad goboleedka Hiiraan ee Soomaaliya waa Halgamaa Cali Jeyte Cismaan yeysan kugu noqon la yaab. sabatanuna waa......... aqri qormadan hoose.
Wararka Saakay iyo Somaliya-Jimco, May 12, 2023-Halgama Cali Jeyte oo dhulka la jaray siyaasad ahaana bur buriyey kooxdii Khawariijta u shaqeyneysay ee Jowhar ka timid halka ay warar lagu kalsoonaan karo ay sheegayaan in dhulka buraleyda ah ee ku teedsan magaalada Baladweyne dhamaan wadoyinka mara la dhigay ciidamadii ugu badnaa ee inta
la xasuusta taarikhda Hiiraan hal mar la geliyo heegan(wiilashii aan qosleyn ee Macawisleyda), sow lama dhihin fowdo kasta waxey watataa faa idadeeda hadii ay Somaaliweyn maqlaan halgamaa Cali Jeyte oo loogu yeerayo si kumeel gaar ah mudo cayiman madaxweynaha Hiiraan State yaan la dheyelsan sedax arimood oo is biirsaday awadeed.
1-Horta kooxdii Jowhar ka timid safarkooda dhabtaa ee ay Hiiraan ku tageen marka meel leyska dhigo wararka suuqa maxuu ahaa? Jawaabta oo kooban waxey aheyd in ay wakiil ka ahaayeen kooxda Khawarijta oo maamulaan Sh/dhexe siyaasad ahaan iyo dhaqaalo ahaanba ay mudo 15 sano ah soo wada shaqeysanayeen dadkana isla dili jireen, waxaana la yiri inoo soo indha indheeya xerooyinka ay ciidamada Ethiopia ku leeyahiin magaalada Baladweyne iyo qaabkey u kala degan yahiin ileen Khawaarij iyo madaxweynaha Jabouti isma dagaalsano oo waxaa gudaha dalka Soomaaliya uga socda madaxweynaha Jabouti ganacsi xoogan, sababta ugu weyna waxey tahay sidii sirdoonka wadan Carab ah oo uu xifaaltan kala dhaxeeyo dowlada Ethiopia sirdoonkooda Hiiraan amaba gobolka Bakool hadba kii lagu guleysan karo loo keeni lahaa iyadoo la adeegsanayo magaca Khawariijta
iyadoo loo soo marayo ciidamada Jabouti ee ku sugan Hiiraan arintaasne halka ay ilaa hada ka suuroobi weysay mudo ka badan sanad intaanba Koofur Galbeed oo u hada ka bilaawday wajigii labaad ee dagaalka Khawaarijta amaba gobolka Bakool leysla gaarin Hiiraan ayaa waxkasta lagu fashiliyey maxaa yelay Khawaariijta Hiiraan waxey u aheyd marin ay iskaka gudbi jireen min Xarardheere ilaa Kismaayo waana mida jabkii Khawaariijta ka soo gaaray dagaalka Hiiraan oo loo huray rag iyo dumar geesiyaal ah kuwaasi oo iskugu jira kuwo ifka ka tagay iyo kuwa ilaa maanta difaaca Hiiraan u taagan iyadona waxkasta loo dhameystiray saacadahii ugu danbeeyey ciidamada deegaanka ee u taagan had iyo jeer iney dhulkooda difaacdaan, waana waxa Hiiraan ay uga sabri la yahiin ilaa hada Khawariijta qabiil qabiilka u kala jabeen hada,kedib markii ay kala goèen kuwii joogay dhulka Koofur Galbeed iyo kuwii iska dhax mari jiray Hiiraan waxeyna hada maraan oo kaliya kana taliyaan Shabelaha dhexe Hiiraan waa laga suuliyey.marka aanu leenahay ciidamada Jabouti ee Hiiraan ku sugan dhaqalahii ay heli jireen waa laga jarayaa Hiiraane waa laga saarayaa dhawaan dadbaa u moodaan in aanu iska leenahay.
2-Halgama Cali Jeyte ayaa sidan oo kale isla kooxdaan qorshahaan oo kale iyagoo u adeegayo Khawaariijta u fashiliyey bilaawgii wajigii koowaad ee dagaalkii looga soo horjeeday Khawariijta xili ay doonayeen iney diyaarad ay u soo kireeysay dowlada Jabouti ku tagaan degaan lagu magacaabo Teedaan oo ka mid ah deegaanadii sida weyn loogu jabiyey khawaariijta ayna ka dhaceen dagaladii ugu cuslaa kedibna markii ay ciidamadii xaq u dirirka ee dagaalka kula jiray Khawaarijta ka war heleen wacad ku mareen iney soo ridayaan diyaarada ay saarnaayeen kooxdaan Khawaariijta la shaqeystaan ee uu fadhigoodu yahay magaalada Jowhar,kedibna diyaaradii si weliba qasab ah loogu qasbay in ay ku degto degmada Maxaas kedibna markii lagu jabay( fashilmay )xiligaas qorshahii la watay ee loogu adeegayey Khawariijta ayaa meel banaan oo cidla ah dhagax inta la dhigay la yiri waxa laga dhisayaa garoon diyaaradeed xita sawiradii oo dhan halkaan ayaan shacabka Somaaliyeed iyo caalamkaba u soo gelin karnaa weynu keydinay waxkasta.
3-Qodobka 3aad kama hordhaceyno hada....waxaan la sugeynaa shir jaraaid oo loo badinayo in uu qaban doono halgamaa Cali Jeyte wax badana ku faah faahin doono hadeysan wax isbedelin kaas oo dunida ku noqon doona fajac ahna mid aan farxad gelin doonin dowlada Jabouti.
Fiiro Gaar ah- Dhamaan waxii ay Hiiraan u tageen kooxdaan Khawaariijta ay wada shaqeystaan waa la fashiliyey weliba fashil ayaa dhawr nooc u kala baxa midkaan xadkiisa wuu dhaafay,maxaa yeelay markii dagaalka Khawaariijta Hiiraan ka socday koxdaan waxey ku xarakonayeen Suit iyo dharka xarakada( labis) ma idinla tahay in ay reer Hiiraan meel u fadhiyaan...... intaas qofkasta oo Soomaali ah jawaab waafi ah ugu filan.Dad badan ayaa isku mashqulinayo Biyaha wabiga ee iyadoo Khawaariij loo adeegayo shacabka lagu soo daayey war waxaas wax weyn maahan oo biyahii hadaba waxey bilaabeen iney dib u laabtan markii ay baxaane waxaa dhulka lagu beerayaa noocyada kala duwan ee dalagyada oo ay ugu horeyso Sisinta oo aad loogu beero Hiiraan,marka aanu leenahay biyo la soo daayo wax weyn uma arkaan shacabka Hiiraan marka loo eego waxyaabo badan oo lagu fashiliyey Hiiraan.
Sideedaba dadku hadey dhinackasta ka fashilmaan isma qabtaan ilaa laga dhigo mid la dilo iyo mid lagu bahdilo deegaankaada hada waxaa la joogaa xiligii bahdilka bil xaqiiqo hadey Soomaali badankeed ogaan lahayeen sida Hiiraan loogu bahdilay kooxdii Jowhar ka timid ee khawaariijta la shaqeysaneysay qofkaas ayaa ka sheekeyn karo maxaa yeelay markii ay iska horyimaadaan qiyaali iyo xaqiqo warku isma dulsaarnaado ( Hiiraan go aan ayaa meel u yaalo),hadaanse mar kale soo koobno halka ay hada wax marayaan hadii aad maqashaan halgamaa Cali Jeyte oo loo caleema saaray si kumeel gaar ah madaxweynaha Hiiraan State yaan la dheyelsan sawirada beentaa ee mediyaha xaqiqo maahan. sow horey looma dhihin fowdo iyo been waxaa lagu dilaa runta.well done shacabka Hiiraan meelkasta oo aad joogtaan sidaad u fashiliseen una bahdisheen Khawaariij iyo xulufadooda.War helaa talo hela.
Walee Reer Hiiraan Siyaasada Soomaaliya hada lee ayey la qabsadeen, Hogaamiyaha Dhulweynaha Hiiraan ee Soomaaliya Halgamaa Cali Jeyte Cisman iyo shacabka Hiiraan oo dal iyo dibadba sidii wajigii koowaad ee dagaalka Khawaariijta
dhegaha looga fureystay waxkasta ayaa wajiga labaadne dhegaha looga fureystay, dalka Soomaaliya hogaankiisa hada kedib waxuu ka imaan doonaa( Hiiraan, Koofur Galbeed,Beesha Daarood Midkood iyo beesha Shanaad, xogtan yeysan ku seegin hadii aad tahay muwadin Somaliyed),Maxadse kala socotaa Beelaha lagu suntay Khawaariij.....KKKKK.
Hiiraan,Somalia Tuesday,May 9,2023-Walee Hiiraan go'aano taariikhda geli doona ayaa ka soo muuqda guul iyo gobanimo waxaan meelkasta oo ay joogaan shacabweynaha Hiiraan ugu hambalyeyneynaa ........... aan waxoogaa ku sii nasano dhaantadan la magac baxday dadka reer
Hiiraan ( Horaa loo yiri markii ay iska horyimaadaan qiyaali iyo xaqiiqo runtu waxey ku danbeysaa xaqiiqada 100 jeer ayaan halkaan ugu hambalyeyneynaa halgamaa Cali Jeyte, siyaasiyiinta, waxgaradka iyo bulshoweynta Hiiraan.bartaas ha laga haayo hadal yar iyo howl badan.
Dhinaca kale dowlada mareykanka oo kaalin muuqato ku laheyd wajigii 1aad ee dagaalka Kahwaarijta ee ka curtay Hiiraan ayaa Hogaamiyaha Hiiraan ee Soomaaliya Halgamaa Cali Jeyte Cismaan Diplomaasiyin iyo siyaasiyinta reer Hiiraan oo sagootiyeen safirka dowlada Mareykanka u joogay dalka Somaliya Danjire Larry André, Dowlada Mareykanka oo ka mid aheyd wadamadii
aadka u bogaadiyey howlgalka Hiraan ka socda kaalin muuqatane ku leh ilaa maanta ayuu
Danjire Larry o ay hogaamiyah Hiraan ku wada hadleen dhawaan qadka telefonka ku bogaadiyey Mr Jeyte kaalintiisa wanaagsan ,halka Hogaamiyaha Hiiraan uu isaguna u rajeeyey danjiraha guul.dhanka kale siyaasiga weyn Mr Waare iyo Wakiilka midowga Africa ee Soomaliya ayaa iyaguna ka mid ahaa dadka danjire Andre sagootiyeen.La soco wararkeena kale Howlgalka wajigiisa labaad, SSC, Awdal iyo warar kale oo xiiso leh,
Taas waxaa la mid ah shacabka ku nool SSC ee mudada ku dhawaadka 3 bilood dagaalka ka wada magaalada Laascaanoood ee aan mudo 30 sano ah oo weliba 15 kii sano ee ugu danbeysay sida kuwa Hiiraan bulshada kuwooda ugu muhiimsan laga dilayey oo aan hal maalin dhulkooda laga hirgelin wax mashruuc ah maalin iyo habeena lagu wado madaafiic ay ku barakaceen boqolaal kun oo shacab ah hadii aad toos labadaas shacab waa kuwa Hiiraan oo mudo sanad ah ku dhaw dagaal kula jira Khawariijta oo hadeyba caalamka dhab ka tahay dowlad wanaag iyo soo nooleynta rajada shacabka waa in ay deegaanadii 9 bilood ka hor laga xoreeyey Khawaariijta si ay Soomaalida kale tusaale ugu noqoto iskuna xoreeyaan waa in adeegii aas aasiga ahaa caalamku iyadoo loo marayo hayaddahooda gar gaarka gaarsiyaan halkaas iyadoo aan cidna ugu soo dhiibin waxii ku socda deegaankaas iyo kuwa SSC dhaqaalaha aad ku bixisaan magaca Soomaaliya aad sida Soomaalida kale qeybtooda toos u siin waaysaan oo Hiiraane waxa hogaamiya ninka hada Khawaariijta dagaalka kula jira 12 bilood oo xariirkaa halgamaa Cali Jeyte, SSCna waxaa hada hogaamiya salaadiinta inta ay maamul ka dhisanayaane waxaa hada hogaanka guud u ah Garaadada iyo gudi 33 xubnood ka kooban toos ula macaamila hadii kalena ( Dowladaha caalamka) waxan leenahay ogaada in aadan Soomaali oo dhan la macaamilin dowladii la dhisayne waxii magaca Soomaaliya aad ku bixisaan ay gacantooda galaan shaqsiyaad iyo qabiilo kooban oo ay qaarkood Khawaariijta wada shaqeystaan xaqiiqdu waa midaas.
Hadaba maxaa dhici doona hadii aysan caalamku bedelin sida ay hada wax ku wadaan ileen dalka Soomaaliya dowladnimadiisu waxey ku dhisan tahay qabiil iyo deegane maxaa diidayo in deegaankasta halkii dhaqaalo loo soo marsiin lahaa qabiil iyo siyaasiyiin Khawaariijta wada shaqeystaan oo magac dowladeed oo aan dhab ka aheyn sheeganayo in toos loola macaamilo bulsho kasta iyo deegaankasta ileen dalka Soomaaliya deegaankasta sida Hiiraan iyo SSC waa dhulka meelaha ugu qeyraadka badan dalka Soomaaliya hadey noqon laheyd xoolo, shidaaal, beero, macdan iwm.hadane ma idinla tahay hadaan maanta shacabkooda iyo deeganadooda toos loola macaamilin iyaguna berito amaba mustaqbalka deegaankooda kuma soo dhaweyn doonaan dowladkasta oo daneyneyso kheyraadkooda maxaa yeelay dadku daruufaha ay ku jiraan hada wey ka bixi doonaan waxaana la gaari doonaa xili ay xisaabtamaan,marka dowladaha caalamka waa u muhiim inta ay shacabka labadaas degaan ka dhisanayaan Hiiraan State of Somalia iyo SSC Khaatumo State of Somalia oo ay dhawaan dhisan doonaan shacabka labadaas deegaan toos ula macaamila oo waxii aad magaca Soomaaliya ku bixineysaan qeybtooda hadey mashaariic tahay iyo hadii aad u dhiseysaan sida schoolo, xarumo caafimaad, wadooyin toos idinka ugu dhisa si looga hor tagoi musuq maasuq hadiikale dhaqaalahiina iska heysta sidaan qeybteena kore ee qormadan idiin ku sheegnay waxaa u bahaan shacabkiinee.
Tusaale hadaan si kale wax idiin tusino dalka Soomaaliya waxaa waqooyi iyo Koofur ka jiray ilaa 8 gobol labo Gobol oo ka jiray gobolada waqooyi waa dhulka maanta loo yaqaano Soomaaliland iyo SSC. sidoo kale waxaa Koofurta Soomaaliya ka jiray Lix(6) Gobol sida Hiiraan,Waqooyi Bari, Mudug,Banaadir,J/Sare, J/hoose. intaas oo isku tagay ayaa wada dhisteen dowladii ugu horeysay ee uu dalka Soomaaliya yeesho, sidaasi daraadeed waa in uu caalamku dhaqaalaha uu ku bixinayo magaca Soomaaliya wada gaarsiiyaa Soomaali oo dhan halka aysan hada gaarin bulshada Hiiraan iyo kuwa SSC.
Weliba wasaqda siyaasadeed ee dalka Soomaaliya taalo maanta hadaan sidey tahay u soo qorno dowlado waaweyn oo ay dalka Soomaaliya kaka baxdo malaayiin dolar si weliba micno daro ah dhaqalahaas oo maraan amaba ay ku dhacaan qacan qaldan waxaa u roonaan
laheyd intey iyagu tagaan hadba deegaankii ay ka fulinayaan mashruuc in ay dad u soo dirsadaan kedibna ay iyagu fuliyaan weliba ma dooneyno in aanu halkaan ku soo wada qorno maxaa yeelay waa dalkeenii hooyo oo ma dooneyno in aanu ceebahiisa sheegno oo cid inoo bedeleyso ilaa ay Soomalidu iyagu is bedelan ma jirto waxaanse ka hadleynaa kaliya dhaqaalaha uu caalamku ku bixiyo magaca Soomaaliya sida uu ugu dhaco gacan qaldan Soomali oo dhana u wada gaarin siiba shacabka aanu ka xusi karno Hiiraan iyo SSC iyo kuwa magacooda Soomaaliya iyadoo la isticmaalayo aan adeeg dowladed weligood helin siiba kuwa aan weli laga xoreyn Khawaariijta Jabtay ee meelo kooban oo dalka ka mid ah leysla shaqeysto.
Aan u soo laabano Puntand, Hiiraan, Koofur Galbeed iyo Jubooyinka amaba Jubaland hadey noqon lahaayeen shacab iyo madax intaba.maadaama uu qoraalku inala dheraaday waxaan qeybtaan talo ku siineynaa inagoo ku bilaabeyna Saciid Deni iyo shacabka Puntland siyasada Soomaaliya leydiin ma tilmaamayo oo waxaad ku nooshahiin degaan ku dayasho mudan mamul ahaan iyo shacab ahaanba,kaliya wanaagiina waxaa ka dhiman in aad shacabka SSC kala shaqeysaan rabitaankooda oo ah dhismaha Khaatumo State ogaada shacabkaas waa dadka kaliya ee dalka Soomaaliya iyagoo nool dhulkooda loo sameystay Sabar loogo inta iyaga dhaxdooda la kala jabiyey sidaasina looga faa'ideystay maanta oo ay danahooda u midoobeen yaan shacabkaas laga reebin qeyrkood dibna loo celin 50 sano oo hada kedib ah waxaan shacabka Soomaaliyed ee ku nool Puntland kula talineynaa yeysan siyaasad xumida Xasan Sheikh oo miis la yiri waxaa looga hadlayaa arimaha Soomaaliya oo safna ay ka soo jeesteen isaga iyo labo nin oo ku qabiil ah hadane leh waxaan ka hadlayaa arimo Soomaliyeed iyo degaano aysan dadkiisa fadhiyin halkaas ayaan caalamka lacag ugu cunaa iyadoo dowladnimada iyo nidaamka federalka la suurad xumeynayo taladan intii idiinak anfacda ka qaata.
Qiimokasta oo ku kacayo intaad kala saartaan siyasadaha maalin laha ah iyo mustaqbal umad dhan oo dhulkaas baaxada leh ee SSC ku nool lagu ciyaarin hada sidii hore uguma qorno dagaalka Laascaaanood wax badan oo waxuu qiimo lahaa markii ay gobanimadooda ku raadinayeen iney dhagax ku dagaalamaan ( Jamaahiirtu)hada waxaad moodaa in la madada daalinayo shacabkaas u dagalamayo gobanimadooda una tashanayo aayaha dhulkooda intaas waa naga talo aan is lenahay waxey joogtaa waqtigeeda kuna wajahan madaxda iyo shacabka Puntland ,shacabka SSC iyagu horey aayan ula hadlanay talo waa ka dhan yahiin waxaa ka go'an dhulkooda oo ay ugu noolaadaan sidey iyagu jecel yahiin oo xor u ah laguna duleysaneyn idnku reer Puntalnd waxaa idiinku waajib ah in aad rabitaankooda kula shaqeysaan.
Intaas waxa noo dheer Saciid Deni koofurta Soomaaliya siyaasad kaama jirto hadii xitaa laga hadlayo arimo quseeya Soomaali oo dhan oo aad dooneyso in aad ku metesho shacabka Puntland adigoo Garoowe amaba Khardho jooga halkaas ka soo gal aalada fogaan araga naftaada u nax.
Aanu soo laabano Lafta Gareen iyo Koofur Galbeed amaba hadaanu si kale u dhigno Koofur Galbeed iyo shacabkooda ogaada hadaad ogtahiina waad ogtahiin hadaadan ogeyna hada ogaada waxaa leydiin shaqaaleystay shaqsiyaad deegaankiina ka soo jeeda oo aad u moodaan iney maslaxadiina wadaan oo qaarkood iyagoo Khawaariijta u shaqeeyaan iskaka kiin dhigaan iney maamul ahaan iyo deegaan ahaanba Lafta Gareen iyo shacabka halkaas ku nool la shaqeynayaan meelahana ka qel qeliyaan si ay idin qaldaane maalinkasta ka hadlaan arimo qabiil oo markii Khawaariijta dagaalada Soomaaliya lagu jabinayana idiin saaraan mowjado kale marka ay Khawariijta inta hubka ciidanka loo dhigo meelo cayiman ay ka qaataan oo ay dilaan ciidanka xooga dalkaana buun buuniyaan marnaba dadkaas ka ku gadsoomina, waxaad weliba arki doontaan markii uu dagaalka wajigiisa labaad degaanadiina si rasmi ah uga bilaawdo iyagoo shacabkiina qal qal ku abuurayo oo leh meeshaas iyo magaalo hebel iyo wado hebel Khawaariij ayey u xiran tahay iyo iyagoo markii aad guul ka gartaan dagaaladas meelo kale idiin saari doona oo aan toos uga hadli doonin talada aanu idiin siineyno waa kaliya labo qodob.
1- Lafta Gareenow dhulkaada hormuud u noqda adiga iyo shacabka deegaanka intiiba uu weli ku danbeeyo damiirkii dadnimo ee u fura wadooyinka xiran oo yaan lagaa mashquulin ogaada wajigii koowaad ee dagaalka Khawareiijta isagoo meel fiican marayo oo ay xitaa Khawariijta kuwooda ku sugnaa xerada Labaadan Jiroow iyagoo hubkooda xitaa bilaabeen iney dadka deeganka ka iibsadaan xigaas hadii ay taasi idiin seegtay hada ka faa'ideysta wajiga labaad hadiise leydiinka mashquuliyo maanta waxaan is wareysandoonaa waqti aan waqtigaan aheyn halka aad kaka jiri doontaan siyaasada Soomaaliya, Lafta Gareena waxaan leenahay waxii Soomalida kale kaaka xiran adigoo jooga gurigaada Baydhabona aalada fogaan araga ku dhameyso howlgalkaane hormuud u noqo,bil xaqiiqo waxaan la yaabnaa sida adiga iyo shacabkaada loogu soo maqan yahay iyo sida ay agtiina wax badan caadi uga yahiin, war dalkaan magaalo kasta Khawaariij iyoshaqsiyaaad ay isku qabiil yahiin ayey u xiran tahay wadooyinkooda waxaana lagu heystaa kaliya magac Khawaariij ujeedkuse waa in mushkilada loo gudbiyo dalalka Soomaaliya deriska la ah ee aanu dhawr jeer halkaan ku soo sheegnay hadaad moodaan in uu mudo sanad ah Hiiraan dagaalka lala soo aaday ee uga sii gudbay DDS iyo Ethiopia mid iska yimid hal maalin amaba hal habeen wax badan ayaa idin dhiman ee dhulkiina inta hada culeyskii Hiiraan dhinaciisa idiinka imaan lahaa leydiinka haayo dagaalkaas dhulkiina ka bilaaba cid kale oo Soomaali ah in aad u daneysaaan iska daayee idinka shacabkiina kaliya u tashada.
2- Qodobka labaad waa in aadan ku dhicina siyaasadii ay ku fashilmeen kuwii adinka idiinka horeeyey ee intey qol mugdi ah isku soo xireen yiri waxaaa nala dhahaa Irir Samaale ee maanta aad arkeysaan heerka ay ka marayaan iyaga iyo odaygii Jabouti iskugugeeyey,
sidaasi si la mid ah Soomaali hada waxbo iskukuma darsana waa in maslaxadooda garatay ee sida Puntland deegaankooda u sameysteen nidaam iyo kala daneyn iyo kuwo noloshii dunida ka dhacay oo ay Khawaariij wada shaqeystaan iyo kuwa Kharaariijta dagaal kula jiraan sida reer Hiiraan ileen been leyskuma sheegayee oo dhulkooda u doonayo nidaam iyo kala danbeyn iyo in uu dalku yeesho hanaan dowladeed aan mushkilad ku aheyn dalka iyo wadamada Soomaliiya deriska la ah. waxaa leydiinka rabaa 3daas siyaasad oo dalka taalo midii aad wadadeeda mari laheydeen, Ogaada inta magaalo ee gacantiinaku jira wey tirsantaa shabakiina haku hogaamina qiyaali siyaasadeed nuxurka qormaduna waa hadaan idin sheegno waa dhulkiina ood ka xoresataan cadowka macagyada badan ee heysta.
Shacabka Jubaland ama ha ku nolaadano Gedo amaba J/dhexe amaba hadaanu sikale u dhigno Amxed Madoobe iyo bulshada deegaankaas sidey u dhan yahiin horta kuwooda ku nool J/dhexe hada waqti kuma lumineyno oo waaba dad la heysto.laakinse waxaan lenahay shacabka ku nool Jubaland inteeda kale sidaad doontaan u kala fikir duwanaada waxaase muhiim ah dagaalka Khawariijta wajigiisa labaad ma ahan mid la siyaasadeyn karo waa ku waajib dhaman bulshada iyo masuuliyiinta deeganka in Khawaariij laga dul qaado bulshada waa u muhim Madaxweyne Axmed Madoobane waxaan leenahay waxii Soomaali kaaka xiran adigoo Kismaayo jooga halkaas Aalada fogaan araga ku dhameyso yaan waqti danbe shacabka laga lumin.
Ugu danebyn Hogaamiyaha dhulweynaha Hiiraan ee Soomaaliya Halgamaa Cali Jeyte iyo shacabka Hiiraan waxaanu leenahay waanu idinku hambalyeneynaa sida geesinimada leh ee aad Khawariij mudo sanad ku dhaw dagaal aan kala joogsi laheyn ugula jirteen Khawaariijta iyo beelaha ay wada shaqeystaan bartaas ka haaya yaan marnaba leydiinka weecin dagaalka Khawaariijta waxa kale oo dhan waa iska filam Soomaalida maanta joogtana sidii hore loma qaldi karo duniduna waxa Soomaaliya ka socda maanta kama qarsooona soo dhaweeya cidkasta oo dowladaha caalamka ka mid ah ee mustaqbalka daneyneysaa Hiiraan iyo Khyeraadkiisa maadaama uu Hiiraan ku yaalo Halbowlaha dalka iskuna xiro Waqooyi ilaa Koofur ilaa dhulka Ethiopia iyo Soomaaliya.
Ogaada sidaanSoomaali badankeed horey ula wadaaagnay ayaan idiinl awadaageynaa idinkane ( Dalka Soomaaliya siyasad ahaan, sumacad ahaan iyo dhaqaalo ahaanba waa uga dhamaatay beelahii dalkaan soo qaribay), inta dunida beentii loo soo sheegi jiray loo sheegayo hada kedib waa bilooyin.War helaa talo hela
Baladweyne-Jigjiga-Maanta qormadeena waxaanu ku soo qaadaneynaa faraqa u dhaxeeya ciyaarta Dhaantada iyo Wilisaqada oo ka mid ah ciyaaraha ay caanka ku yahiin shcabka Soomaaliyeed gaar ahaana labadan degaan ee aanu kor ku xusnay madaxdooda.
Dhaantada waayadan danbe waxa la saaray music,laakinse ciyaarta Wilisaqada weli iyada music looma helin.hadaba inagoo qoraalo xiiso leh ka soo sameyn doona qaabkii Hiiraan loogu fashiliyey mashruuc soo socday mudo 11 bilood ah kuwii soo qaatay iyo Shabaabna ay ilaa hada la yaaban yahiin jabkii Hiiraan loogu geystay,mar hadii labada degaan ee si dhab ah guud ahaan dhulka ay Soomaalidu degaan sida Hiiran oo Soomaaliya ah iyo Dowlad Deganka
Soomalida oo Ethiopia ah loogu jabiyey,Weliba dhanka Hiiraan dowladahii mashruucaan hor boodayey wey la yaaban yahiin wiilashii Macawisleyda ahaa ee mashruuc lagu soo qaatay malaayiin dolar mudona laga soo shaqeynayey kuna wajahnaa dowlad deegaanka Soomalida iyo dalka Ethiopia waxaa si dhib yar u fashiliyey ragii rageedii ahaa.
Shacabka Hiiraan waxaanu leenahay waad guuleysateen mar hadaad Shabaab intaad 200 KM ka xoreyseen oo aad gaarsiiseen heerka ay maanta Soomaali marqaati ka tahay ma dooneyno in aanu news idiinka dhigno beenta siyaasadeed ee lagu kala iibsado gudaha Soomaaliya,waxaadse ogaataan in ay dunidu marqaati ka tahay xaqiiqada dhab ah ee Hiiraan iyo Soomaaliya taalo waxaadne natiijada dhabta ah ka garan doontaan Soomaaliweyn cida ay doorashada inagu soo aadan u dooran doonaan hogaanka dalka.
Dagaalkii dhawaan bilaawday yaan marnaba la joojin sida aad Shabaab siyaasad ahaan, dhaqaalo ahaan iyo istiraatijiyad ahaanba u xanuujiseen waxaad ka garataan caruurta iyo dumarka ay iyagoo weliba dhuumaaleysi ku tagay halka ay ku dileen carada kala dul dhaceen, inta aad ka arkeysaan dad ay dowladnimadu dhab ka tahay yaan cidna la mucaaradin waxaad gashaan amaba gudaan Soomaali oo idil iyo caalamka ayaa hada idiin og.
Shacabka dowlad degaanka Soomaalida Ethiopia waxaanu leenahay reer Hiiraan abaalweyn ayey idiinku leeyahiin waxey idinka hayaan iyo beenta siyaasadeed ee gudaha Soomaaliya taalo adinku waad ka fog tahiine sida ay mudo 30 sano ka badan u maareeyeen reer Hiiraan waayaha iyo waqtiga ayaa idiin sheegi doona.
Laakinse maanta qormadeenu maba ahan ka hadalka siyaasad ee waa isbarbardhiga ciyaarta Dhaantada iyo Wilisaqada.Bal aanu ku nasano ciyaarta Wilisaqada ay reer Hiiraan caanka ku yahiin,mar hadaanu isbuucyadii tagay Dhaantada soo daawanay.waxbaa ka dhacay dadkaan dhulkooda jooga maa u muuqda kuwo hanjabaad iyo been siyaasadeed wax looga qaadayo.Soomaaliya Hanoolaato
September 1,2022- Addis Ababa-Dowlada Ethiopia oo dhawr sano kedib mar kale siyaasad ahaan dagaalkii Ethiopia Jabhadii Tigreega kaka guuleysatay.Addis Ababa oo ah xarunta siyaasda qaaada Africa ayna ku taalo xarunta midowga Africa aya hadane marka arimaha dalka Ethiopia hoos loogu sii daadago waxaa siweyn u uuqanaya in dowlada uu hogaamiyo R/wasaare Abiy Axmed ay siyaasad ahaan iyo militery ahaanba dagaalkii ay mudada soo wadeen jabhada Tigreega looga itaal roonadey labo arimood oo xaqiiqada jirta halka ay maanta wax marayaan oo aan marnaba leyska indho tiri karin.
1- Jabhada Tigreega oo aan marnaba hadii ay xitaa 100 sano oo hada kedib ah dagaalka sii wadaan aan xukunka qoray caaradii uga tuuri karin R/wasaaraha Ethiopia Abiy Axmed waa xaqiiqada dhabta ah ee aan marnaba leyska indho tiri karin,maxaa yeelay jabhad iyo qaran dhan oo dhisan cidkasta wey ogtahay inuu qaranku guuleysanayo.
2- Tigreega oo dalka Ethiopia dhawr iyo labaatankii sano ee uu mamulayey ay gacanta u gashay hati aad u fara badan ahna qowmiyad is mahadisay marka loo eego qowmiyaha kale ee ka jira dalka Ethiopia,kuwaasi oo iskaka dhaadhiciyeen in ay hada kedib sii heli karaan waxii ay u barteen oo ah xukun leyska heysto,siyaasada dhan wey ka lunsan tahay waxaana laga yaabaa iney kaliya dagalamaan mudo aan sidaas u fogeyn iyagoo fulinayey danaha dowlado kale oo aan eegeyn maslaxada dadka shacabka ah ee degaankooda ku dhamaanaya.
Hayeeshee qormadan muhiimadeedu marka laga soo tago dowlada dhexe ee Ethiopia waxaan ugu talo galnay shacabka Dowald degaanka Soomaalida Ethiopia dhulka maanta loo yaqaano Somali State ee uu madaxweynaha ka yahay Mudane Mustafe Muxumed Cumar oo lo garan og yahay Mustafe Cagjar oo ay dhawan xariga is kala jareen isaga iyo R/wasaaraha Ethiopia qasriga madaxtoyada Soomaali State oo loo dhisay qab casri ah,waxaanu siineynaa halka ay mareyso kooxahii doonayey in ay nabadgalyada maamulkisa ka carqaladeeyaan xaduuda uu State-ka Somaliya la leeyahay Gobolada Soomaaliya sida Gobolka Majeerteeniya maantana loo garan ogyahay Bari,Mudug, Hiiraan, J/Sare iyo J/Hoose,marka laga reebo gobolka Banaadir oo uusan xaduud la laheyn.Dagaaladii ugu danbeeyey ee degaanka lagu soo qaaday oo ahaa kuwo waji badnaa dhamaan wey fashilmeen.
Waxaan talo kugu siineynaa hadii shacabka degaanka looga faa'ideyn karo in aad u soo saartaan amaba looga faa'ideeyo qeyraadka dabiicigaa ee ku jira dhulka sida shidaalka oo kale.dalka Soomaaliya hadaan waxoogaa macluumaad kaa sino waxaa u dhalatay dowlad Soomaaliyeed shacabka Soomaaliyedna ay ku qanacsan yahiin marnaba ma ogolaan doonto in wadamada deriska ah looga duulo gudaha Soomaaliya.
Sidaasi daraadeed waa u muhiim in ay dowlada dhexe ee Ethiopia wanaajiso xirirka ay la leetahay dowlada Soomaaliya oo uu madaxweynaha ka yahy Mudane Xasan Sheikh Maxamud, R/wasaarena ka yahay mudane Xamse Cabdi Barre, gudoomiyaasha labada aqalna ay madax ka kala yahiin Mudane Shiekh Adan Madoobe iyo Mudane Cabdi Xaashi.
dalka Soomaaliya wax badan waa iska soo af jarmeen xitaa nimankaan gudaha gobolada Soomaaliya sida Tigreega ka qeyl qeliyo warqado badan oo ay qaarkood wadamo dibadaa u direen sidii waxey iyagu dowlad gaar ah yahiin waxaa dib loogu soo celiyey dowlada Soomaaliya oo iyagu qeylidooda ma dhaafsiisna gudaha Soomaaliya qaarkoodna maba jirto degaano laga doortay oo ay madax ka yahiin,meelaha qaarkood markii ay booqdaan shacabka ayaa ku qosla.
Waana waxa aanu markasta qoraaladeena ugu soo cel celino in Soomaaliya yahy dal jhorey u socday,marka horumarka ka muuqda State-ka Soomaalida adigoo xirir wanaagsan la yeelanayo dowlada dhexe e Ethiopia ee uu R/wasaaraha ka yahay mudane Abiy Axmed horey u dhaqaaji.hana la ilaaliyo deris wanaaga ka dhaxeya Soomaaliya iyo Ethiopi
Qormada Isbuucaan- Diyaaradii uu dalku lahaa ee magaca qurxaneyd ee Soomaali Airline Ma soontaa oo dib danbe malaayiin Soomaaliya mar kale ma arki doonaan iyadoo dunida dacaladeeda gaarsiineysa magaca dalkeena?.
Wey sahlan tahay in uu qofkasta intuu waxoogaa dhaqaalo kooban sameysto maalinta ku xigta dukaan amaba maqaaxi iska furto,hayeeshee marka laga hadlayo ( State-Owned or National Airline) amaba hadaanu si kale u dhigno diyaarad uu dal dhan leeyahay oo ay diyaaradaasi watato magaca dalkaas, ma ahan wax sahlan.dal Soomaaliya oo kale ah waxaa u soo celin kara tiro markaasi masuuliyad wadanimo ay ku jirto oo dalkaas hogaaminaya.
Hadaba dalka Soomaaliya oo 4tii sanoba shacabkoda loo dhiso dowlad cusub ma heli donan diyaarad huwan magaca dalkeena oo u qabata adeega aas aasigaa malaayiin Soomaali ahna ay markii ay ku arkaan dunida dacaladeeda iyo gudaha dalkooda ay ku faani karaan?.
dhinaca kale marka laga hadlayo dal xor ah oo madax banan mid ka mid ah tiirarka lagu garto ayey ka mid tahay diyaarada uu dalku leeyahay.ma hubno in ay hada Soomaaliweyn u nool yahin jiilkii sharaftii diyaaradaas u soo celin lahaa, wase macquul iney arkaan diyaarado ay shaqsiyaad leeyahiin oo sanado kooban inta bulshada loo soo bandhigo marka danbe la waayo meel ay jaan iyo cirib dhigeen amaba ku danbeeyeen, mar hadii ay yahiin wax uu shaqsi,koox amaba qabiil leeyahay.
Ujeedka dhan ee qormadani waa madaxweynaha Soomaaliya,R/wasaaraha, xukumada cusub amaba hadaanu si kale u dhigno Hayaddaha dowligaa ee hada jira ma haleeli doonaan iney taariikh ka tagaan oo ay dalka u yeelaan diyaaradii ay Soomaalida ula baxeen maandeeq, dunidana looga yaqiinay Somali Airline.Sideedaba aqoontu waxey wax tartaa markii uu qofkii bartay wax ku curin karo.Ogow diyaarada Soomaali Airline hadii meel loo dhigo dhawr sano kaliya lacagta ka soo xaroota Xafiisyada baasaboorka Soomaaliya laga bixiyo oo sanadkii kaliya kumanaan kun oo muwadiniin Soomaali ah xareystaan ayaa ku filan in lagu soo iibiyo. Soomaaliya Hanoolaato.
Waxaan shacabka Soomaaliyeed la wadaageynaa maanta mid ka mid ah emailadii faraha badnaa ee noo soo dhacayey malmahii tagay noogana imaanayey Soomaaliweyn oo dhan oo hadii nuxurkooda la soo gaabiyo noqonayo sidan.
"Waxaanu aad uga faraxnaa sida aad dadka Somaliyeed wax uga qortaan,tabisaan iyo sida aad inooga haqab tirtaan ciyaraha Hidaha iyo dhaqanka Soomaalidu caanka ku tahay oo aad isbuucyadii tagay ciyaarta Dhaantada aad uga daawanay bogaan".Waxeyna ku soo gabo gabeeyeen Farxadu waa marka qofku kuu soo bandhigo amaba bulshada u soo gudbiyo wax farxad geliya oo ah wadanaaga,dhaqanka iyo hadba horumarka ay markaasi tiigsanayaa bulshoweynta Soomaaliyeed oo ah bulsho wax badan wadaagta.
Hayeeshee Soomaalidu waa dad wanaagsan mudana iney arkaan,maqlaan amaba bartaan Hidaha iyo dhaqankooda oo markasta lagu soo gudbiyo noocyada ay ka kooban tahay sugaantu.Waxaase ciyaarta Hidaha iyo dhaqanka ee Dhaantada loo yaqaano xiiso u yeelay sida casriyeysan ee hada loo hormariyey.la soco wararkena danbe.
Khamiis,August 4,2022-Inagoo Weli ku guda jirna warbixinada dalkeena,mar hadii uu dalkeenu ugu danbeyn mudo 2 sano ah oo iska daba wareeg iyo fowdo ah uu yeeshay dowlad cusub dhawaana ay si deg deg ah howlahooda shaqo u bilaabayaan golaha cusub ee xukumada uu dhawaan soo magacaabay R/wasaaraha Dalka Mudane Xamse oo latashiyo ka soo bilaawday shacabka kuna dhamaaday madaxweynaha Qaranka Mudane Xasan Sheikh ku guuleysto inuu soo dhiso xukumad iyo gole wasiiro loo qaateen ah badankoodna aad u dareensan sida m/weynaha iyo R/wasaaraha Soomaaliya waxii dalkaan ka soo qaldamay .la soco wararkeena danbe.
Picture of the Day- Maanta iyo mar kale quruxda dalkeena amaba dhulka ay dadka Soomaaliyed ka degaan geeska Africa oo hadii bulshaweynta Soomaaliyeed ee dunida dacaladeda ku kala bahsan
amaba ku dhasheen amaba mudo dalka dibadiisa ku noolaa la tusiyo quruxda magaalooyinka waaweyn weliba dhanka wanaagsan ay aad ula dhacayaan.
Hadaba waxaanu horey uga soo hadalnay degaano kala duwan iyo hadba magaalooyin ka mid ah dhulka shanta Soomaali.hayeeshee waxanu maanta magaalada Baydhabo oo aanu maalmo ka hor ka soo hadalnay ku xijineynaa magaalo ay badanaa wax badan iskaka mid yahiin,taasi oo ah magalada Baladweyne.
ka hor inta aanan warbixinta aanu ugu talo galnay in aanu ka qorno magalada balaweyne oo xarun u
Gobolka Hiiraan,waxaa muhiim ah in ay magalayiin Soomaali ah oo ku nool gudaha dalkeena iyo
dibadiisaba in aysan shacabka Soomaaliyeed mudneyn in kaliya maalinkasta loo buun buuniyo
xumaha iyo hadba markii ay wax yar dhacaan oo dalkeena sidii dad cadow ku ah wax looga qoro kaliya in la sheeko xumaan uusan laheyn oo aad moodo in ay dakda qaarkiis u tahay mashruuc.
Dad badan waxaa u wanaagsanaan laheyd in aysan kaliya ku mashquulin siyaasada oo arimahaas loo daayo tiro yar oo kooban bulshadana ka mid ah,inta kalena shaqadodu noqoto sidii ay dalkeena iyo dadkiisa wax wanaagan iyo wax umada isku soo dhaweynayo uga sheeki lahaayeen, maxaa yeelay dal waxaa dhisa,qurxiya, wanaagiisa dunida gaarsiiya waa dadkiisa.hayeeshee hadaanu dib
ugu laabano magaalada aanu dooneyno in aanu maanta ka hadalno waa Baladweyne magaaladii magacayada badan ee qurqurxan ay u biixyeen abwaaniin badan kuna luqeeyeen fanaaniin badan oo Soomaalliyeed.Baladweyne waa magaalo ku taalo goob istiraatiijka ah,ahna magaalo isku xirta guud ahaan dalka oo dhan kuna taala halbowlaha dalka Soomaaliya.
Marka laga soo tago in ay shacabka Hiiraan bulshoweynta Soomaaliyeed kala mid yahiin soodhaweynta, marti soorka, furfurnaanta iyo Soomaali jaceylka,hadane magaaladu waa magaalo 3 jeer aad uga baaxad weyn sidii ay aheyd sanado ka hor oo waxaa ku socda koboc aad u baaxad weyn.waxey magaaladu leetahay goobo aad u qurx badan oo leysku yimaado dadkuna ku dhastaan,
Qaarada Africa oo ka mid ah Qaaradaha ay ku nool yahin dadka ugu farxada badan marka loo eego dunidan aanu ku nool nahay dadka ugu saboolsan ayaa ugu farxad badan.
Jimco, May 27, 2022- Inagoo ka nasaneyna hadba beenta siyaasadeed ee maanta ka jirta dunidan aanu kunool nahay siiba dalka Soomaaliya oo ay madaxdoodu hadba kii xafiiska yimaado uu shacabka u jeediyo qudbado isku mid ah oo ay markii uu xafiiska baneynayo aysan jirin wax ka hir gala badnaa markastana shacabka uun yahiin kuwa beenta lagu socodsiiyo 4tii sanoba mar inagoona markasta keydina hadba qudbadaha ay jeediyaan madaxda Africa siiba kuwa Soomaalida oo ay shacabkodu ku soo jireen mudo ka badan 30 sano oo colaado ah, hadane qormadeena maanta waxaanu ku soo qaadaneynaa halka ay qaarada Africa shacabkeedu kaka jiraan farxada dunida iyadoo ay badankood ku gadaaman tahay daruufo adag iyo nolol u badan mida loogu yeero saboolnimada amaba faqriga.
Daraasaad horu dhac ah ayaa muujinaya in ay shacabka qaarada Africa ka mid yahiin dadka ugu farxada badan ee ku nool dunida.Hadaba waxaanu maanta ku nasaneynaa hees qurux badan oo ay ku ciyarayaan caruurta qaarada Africa ku nool qaarkood.Daawasho Wacan.
Diego Armando Maradona - When Football Becomes Art, Skills, Goals, Dribbles Argentinos
Juniors, Boca Juniors, Barcelona, Napoli, Sevilla, Newell's, Argentina.
_1kw0keo6q0kbg.jpg)
